បណ្ដាំពុកម៉ែ
2014.12.07
១. ពីរពាន់ដប់បួន ខែវិច្ឆិកា ម្ភៃប្រាំមួយណា ពុកម៉ែសូមផ្តាំ កូនខ្មែរគ្រប់គ្នា គួរកត់ចំណាំ ទុកជាបណ្តាំ ចាំតកូនចៅ។
២. ពុកម៉ែតែងកាព្យ ទុកជាបណ្ដៅ ប្រការក្រែងខ្លៅ រុកកួនដល់កូន បើសិនកូនធ្វេស ជាតិនឹងសាបសូន្យ ខ្ចាត់ខ្ចាយបងប្អូន ព្រោះកូនមិនដឹង។
៣. ពុកស្លេះពាក្យផ្ដើម ត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង ឱកូនព្រលឹង តទៅចាំស្តាប់ ពុកតែងជាក្បួន ម៉ែតែងជាច្បាប់ រាយឲ្យកូនស្ដាប់ ជាក្បួនច្បាប់ខ្មែរ។
៤. ពុកម៉ែនៅរស់ កូនត្រូវខំថែ ទោះនៅក្រុងស្រែ ថែតាមលំអាន ឲ្យល្អពិសិដ្ឋ តាមសម័យបុរាណ ជាតិខ្មែរថ្កើងថ្កាន ព្រោះតែអង្គរ។
៥. ឲ្យពុកនិងម៉ែ បានឃើញកូនល្អ ឃើញកូនស្មោះស ជាមួយនឹងជាតិ កូនស្រលាញ់ធម៌ ស្រលាញ់មិត្តញាតិ ដុះដាលថែមទៀត ជាតិខ្មែរកើនល្បី។
៦. ទោះក្រឬមាន កូនទាំងប្រុសស្រី កូនកុំអាងអី រឿងទ្រព្យក្រៅខ្លួន ទ្រព្យដែលល្អពិត ណាស្រស់នឹមនួន គឺទ្រព្យក្នុងខ្លួន ចំណេះវិជ្ជា។
៧. កូនត្រូវខំរៀន កុំគេចសាលា មិត្តភ័ក្ដិផងគ្នា ត្រូវជួយអប់រំ ទាញមកផ្លូវល្អ ឲ្យខ្ពស់សក្ដិសម ជាតិនឹងសុខដុម ព្រោះតែអ្នកប្រាជ្ញ។
៨. រឿងការលំបាក កូនត្រូវអង់អាច ចូរកូនកុំខ្លាច ត្រូវស្រាយឧបសគ្គ រៀនប្រើសតិ ប្រាជ្ញាគ្រប់ថ្នាក់ រៀនញែកឧបសគ្គ ដោះស្រាយឲ្យរួច។
៩. កុំគេងទ្រមក់ កុំខិលកុំខូច ទោះខ្លួននៅតូច កូនត្រូវខំប្រឹង រៀនពត់ចរិយា តាំងពីពេលហ្នឹង នោះទើបព្រលឹង កូនបានរឹងមាំ។
១០. តន្ត្រីខ្មែរមាន កូនត្រូវថែទាំ ឲ្យល្អសក្ដិសម ព្រលឹងជាតិខ្មែរ រៀនបន្តវេន ពីពុកនិងម៉ែ របាំជាតិខ្មែរក៏ត្រូវរក្សា។
១១. រៀនពីធម្មជាតិ មានព្រៃព្រឹក្សា ម្រឹគីម្រឹគា បក្សាបក្សី ប្រើដោយសន្សំ ទេសចរណ៍ប្រពៃ ក្រមានម្ដេចក្តី កុំជួញខុសច្បាប់។
១២. កុំជក់បារី ពុកម៉ែផ្តាំប្រាប់ ព្រោះផ្សែងសម្លាប់ អ្នកបំពានជក់ ស្រា ស្រី បនល្បែង កូនកុំវីវក់ ល្បែងនាំអាក្រក់ អន្តរាយគ្រប់យ៉ាង។
១៣. ត្រូវសាងក្តីល្អ ទុកជាសម្អាង ធ្វើល្អគ្រប់យ៉ាង គ្រប់ពេលវេលា ធ្វើល្អឲ្យល្អិត ឲ្យបានគ្រប់គ្នា ព្រមដោយវិជ្ជា ប្រាជ្ញា ស្មារតី។
១៤. ស្លៀកពាក់ឲ្យសម ជាខ្មែរប្រពៃ បុរាណ សម័យ ឲ្យត្រូវលំអាន សញ្ញាណជាតិខ្មែរ ត្រូវថែឲ្យបាន ខ្មែរគ្រប់ទីស្ថាន រួមថែវប្បធម៌។
១៥. អក្សរភាសា ខ្មែរដ៏បវរ ត្រូវប្រើឲ្យល្អ ឲ្យត្រូវតាមក្បួន តាមគោលវេយ្យាករណ៍ អានឲ្យសមសួន កុំរំលងក្បួន អក្សរសាស្ត្រខ្មែរ។
១៦. ត្រូវចេះលើកដៃ សំពះផងគេ តាមបែបផែនខ្មែរ ទាំងប្រាំប្រការ ត្រឹមទ្រូង ច្រមុះ ចិញ្ចើមចង្កា និងត្រឹមសិរសា ប្រជុំចិញ្ចើម។
១៧. ទោះជួបអ្នកណា កូនត្រូវរៀនផ្តើម កូនត្រូវរៀនផ្សើម រឿងធម៌រឿងអាថ៌ ធ្វើចិត្តឲ្យស្លូត សំដីរាបសា ព្រមដោយហត្ថា សំពះបែបខ្មែរ។
១៨. ទោះជាតិសាសន៍អ្វី ក៏អាចឆ្លាតដែរ កូនអើយពុកម៉ែ គាំទ្រកូនខំ រហ័សរហួន វាងវៃសក្ដិសម ល្អព្រោះខិតខំ តស៊ូឧស្សាហ៍។
១៩. កូនត្រូវខំរៀន ពីអ្នកគ្រប់គ្នា លោកយាយលោកតា លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ បងប្អូនញាតិមិត្ត ណាដែលគំរូ ប្រើពេលមិនយូរ គង់បានសម្រេច។
២០. ពីរឿងរកស៊ី កូនគិតឲ្យស្រេច កូនចងជាបាច់ ជាក្បួនរកស៊ី រឹងបានស្រុកមួយ បន្តស្រុកពីរ ញញឹមសំភី សង្ឃឹមផ្លែផ្កា។
២១. រកស៊ីលូតលាស់ ចម្រើនផលា ផ្តល់បុត្រធីតា ឲ្យរៀនបានខ្ពស់ ជំរុញកូនរៀន ទើបគង់កេរ្តិ៍ឈ្មោះ សក្ដិសមកិត្តិយស តពង្សត្រកូល។
២២. មានប្តីប្រពន្ធ ស្រស់កែវបណ្ដូល ស្វែងយល់ចំណូល ចំណង់ចិត្តគ្នា សាមគ្គីអនុគ្រោះ មិនជួបវេរា បានយល់ចិត្តគ្នា គ្រួសារសុខសាន្ត។
២៣. ប្រទេសជួបគ្រោះ កូនពុកគ្រប់ប្រាណ ត្រូវធ្វើឲ្យបាន សាមគ្គីគ្រប់ស្រុក បណ្ដេញសត្រូវ ក្លាហានទៅមុខ បំបាក់សម្រុក យកសុខសាន្តត្រាណ។
២៤. កុំឲ្យសត្រូវ មកឈ្លានពានបាន ប្រុងប្រៀបគ្រប់ប្រាណ ការពារជាតិខ្មែរ ទោះជាសត្រូវ វាខ្លាំងពូកែ យើងជាកូនខ្មែរ ត្រូវតែតបវិញ។
២៥. ឲ្យសត្រូវយើង វាខ្លបរត់ចេញ សន្តិភាពវិលវិញ អភិវឌ្ឍកកើត ពូជជនឈ្លានពាន នឹងលែងហ៊ានអើត ព្រោះតែកំណើត កូនអ្នកក្លាហាន។
២៦. មោទនភាពខ្មែរ ព្រោះតែកូនបាន កសាងភូមិឋាន ឲ្យបានក្តីសុខ ចម្រើនអភិវឌ្ឍ បន្តទៅមុខ ជាតិខ្មែរខ្ពស់មុខ ព្រោះស្តាប់ពុកម៉ែ៕