អ្នកវិភាគ៖ រដ្ឋាភិបាលមិនទាន់បំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនបានទាំងស្រុងនៅឡើយ
2012.12.04
ថ្វីត្បិតបច្ចុប្បន្ននេះ រដ្ឋាភិបាលបានបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនបានមួយចំនួនក្ដី រួមមានការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ ស្ពានជាដើម ប៉ុន្តែនៅមានករណីមួយចំនួនទៀតដែលរដ្ឋាភិបាលមិនទាន់បានបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួននៅឡើយ។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសង្គម បានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវតែធ្វើសកម្មភាពបំពេញបន្ថែមនូវចំណុចខ្វះខាតរបស់ខ្លួនឲ្យបានពេញលេញ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងគោលដៅសំខាន់ៗដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់កំពូលរបស់ប្រទេស។
អ្នកឃ្លាំមើលផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោក កែម ឡី មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលមានតួនាទី និងកាតព្វកិច្ចសំខាន់ៗមួយចំនួន រួមមាន យន្តការគ្រប់គ្រងស្ថាប័នរបស់រដ្ឋតាំងពីថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ ការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូត ការផ្ដល់សេវាសាធារណៈ ការធានានូវសណ្ដាប់ធ្នាប់សង្គម ការធានានូវការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ការធានានូវសិទ្ធិសង្គមកិច្ច ការធានាឲ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍សហស្សវត្ស និងផ្សេងៗទៀត។
ប៉ុន្តែ លោក កែម ឡី បានបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ តួនាទីរបស់រដ្ឋាភិបាលមានដែនកំណត់ ស្របទៅនឹងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ៖ «ដែនកំណត់ហ្នឹងមិនជ្រៀតជ្រែកតុលាការ មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការនីតិប្បញ្ញត្តិ ហើយផ្ដល់ឱកាសឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិលនានាឲ្យធ្វើជាដៃគូរបស់រដ្ឋាភិបាល»។
លោក កែម ឡី បានលើកឡើងទៀតថា រដ្ឋាភិបាលមិនទាន់បំពេញតួនាទី និងកាតព្វកិច្ចល្អនៅក្នុងការដឹកនាំប្រទេសបានល្អនៅឡើយទេ។ នៅមានចំណុចមួយចំនួនទៀតដែលរដ្ឋាភិបាលគួរតែយកចិត្តទុកដាក់ និងបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន សមទៅនឹងអ្វីដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងសេចក្ដីប្រកាសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលខ្លួនបានទទួលស្គាល់ហើយនោះ។ លោក កែម ឡី បានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលធ្វើមិនល្អនោះមានផ្នែកសង្គមកិច្ច និងផ្នែកផ្សេងៗមួយចំនួនទៀត៖ «ផ្នែកសង្គមកិច្ចហ្នឹងដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលមិនទាន់រៀបឲ្យមានសមភាពសេដ្ឋកិច្ច ការទទួលបានឱកាសបានស្មើៗគ្នា ការទទួលគាំទ្រខាងផ្នែកសង្គមកិច្ច យើងឃើញសេចក្ដីប្រកាសរបស់អាស៊ានឲ្យមានការគាំទ្រមនុស្សចាស់ជរា តែយើងធ្វើអត់បាន យើងមានមនុស្សជរាជិត ១លាននាក់កំពុងប្រឈមនឹងភាពក្រីក្រ ទី២ កុមារគ្មានទីពឹង កុមារអនាថា កុមារក្រីក្រ ក៏កំពុងតែប្រឈមនឹងបញ្ហាលំបាក»។
បន្ថែមពីលើនេះទៀត នៅមានបញ្ហាជាច្រើនទៀតដែលក្រុមអ្នកច្បាប់ និងអ្នកវិភាគបានរកឃើញថា រដ្ឋាភិបាលមិនទាន់បំពេញតួនាទី និងកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនបានល្អដូចមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះ គឺរដ្ឋាភិបាលមិនទាន់ធានាឲ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្សពិតប្រាកដ រដ្ឋាភិបាលមិនទាន់ធានាឲ្យមានការគោរពច្បាប់បានល្អនៅឡើយ។
អ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ និងជាអ្នកវិភាគឯករាជ លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច បានពន្យល់ថា ប្រទេសកម្ពុជា ជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលកំពុងតែបំពេញដំណើរនៃកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែបញ្ហានៅត្រង់ថា កាតព្វកិច្ចទាំងអស់នោះ រដ្ឋាភិបាលមិនទាន់ធ្វើបានពេញលេញទេនោះ ដូចជា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ចែងថា ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់មានសិទ្ធិស្មើគ្នានៅចំពោះមុខច្បាប់ ផ្ទុយទៅវិញ ការអនុវត្តច្បាប់នៅពេលបច្ចុប្បន្នមិនទាន់ស្របទៅនឹងអ្វីដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះទេ៖ «ខ្លះទៅអនុវត្តច្បាប់លឿនទៅ ខ្លះទៀតអនុវត្តច្បាប់យឺត។ មកទល់ពេលនេះមិនទាន់អនុវត្តច្បាប់តុលាការនៅតាមរកនីតិវិធីបំពេញបន្ថែមទៅ អីចឹងទេ មិនទាន់ដំណើរការបានស្មើៗគ្នាទៅតាមដែលថាប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់ សង្គមមួយទទួលបានភាពយុត្តិធម៌ គឺមនុស្សទាំងអស់ទទួលបានយុត្តិធម៌ស្មើៗគ្នា គ្មានទាបគ្មានខ្ពស់ គេហៅថា នីតិរដ្ឋនោះ កម្ពុជា មិនទាន់មានទេ»។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ គម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក (WJP) បានសរសេរលំអិតនៅក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំ២០១២ របស់ខ្លួនថា កម្ពុជា ធ្លាក់ចុះនូវការគោរពច្បាប់ និងការបោះជំហានឆ្ពោះទៅរកនីតិរដ្ឋ។ ក្នុងរបាយការណ៍សរសេរថា ប្រទេសកម្ពុជា មានពិន្ទុទាបបំផុតក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិក ពីព្រោះថា ការអនុវត្តច្បាប់ និងយុត្តិធម៌ស៊ីវិល នៅទូទាំងពិភពលោក កម្ពុជា ជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ៩៤ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន៩៧។
ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកវិភាគបានពន្យល់ថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវធានាឲ្យពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនមានសិទ្ធិរស់រានមានជីវិតសមរម្យ និងមានទីជម្រកសមរម្យជាដើម។ ផ្ទុយទៅវិញ ការអភិវឌ្ឍរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅតំបន់មួយចំនួននោះ មិនមែនជាសកម្មភាពធានាឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានទីជម្រករស់នៅសមរម្យដូចដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់នោះទេ។ ឧទាហរណ៍ ករណីអភិវឌ្ឍនៅតំបន់បឹងកក់ និងបុរីកីឡា ជាដើម។
ឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហានេះ មន្ត្រីនាំពាក្យនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បានបកស្រាយថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងតែយកចិត្តទុកដាក់ និងបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនទៅតាមជំហានដែលខ្លួនអាចធ្វើទៅបាន។ លោក ផៃ ស៊ីផាន អះអាងថា ប្រទេសជឿនលឿនមួយចំនួនក៏មិនអាចបំពេញកាតព្វកិច្ចក្នុងពេលតែមួយបានល្អទាំងស្រុងនោះដែរ គេធ្វើទៅតាមដំណាក់កាលៗ៖ «ដូច្នេះ អ្វីៗមានតម្លៃរបស់វា អ្វីដែលយើងកំពុងតែដើរ យើងថែរក្សាឲ្យមានសន្តិភាព ស្ថិរភាពនៅក្នុងសង្គម ទី២ រក្សានូវការអភិវឌ្ឍ វឌ្ឍនភាពនៃសេដ្ឋកិច្ច ការរីកចម្រើននៃសេដ្ឋកិច្ច (Economic Growth)»។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី ក្រុមអ្នកច្បាប់បានបំភ្លឺថា កាតព្វកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលមានចែងច្បាស់លាស់នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាច្បាប់កំពូលដែលកំណត់តួនាទីរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយរដ្ឋាភិបាលតំណាងឲ្យអំណាចនីតិប្រតិបត្តិ ពោលគឺមានតួនាទីអនុវត្តច្បាប់ ជាស្ថាប័នមានតួនាទីអនុវត្តច្បាប់ ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យរដ្ឋធម្មនុញ្ញការពាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ មានន័យថា រាល់កាតព្វកិច្ចដែលរដ្ឋធម្មនុញ្ញចែង រដ្ឋាភិបាលត្រូវបំពេញតួនាទីនោះ ពិសេសត្រូវការពារសិទ្ធិ និងសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ប្រធានក្រុមអ្នកច្បាប់ការពារសិទ្ធិកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត សុខ សំអឿន បានលើកហេតុផលថា អ្វីដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែអនុវត្តនូវកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ដូចជាសិទ្ធិ និងសេរីភាពប្រជាពលរដ្ឋជាដើម៖ «តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ មក ពេលនេះជិត ២០ឆ្នាំហើយ រដ្ឋាភិបាលខំធ្វើច្បាប់ច្រើន តែមិនបានគោរពច្បាប់ឲ្យបានគ្រប់សព្វទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះទេ»។
លើសពីនេះទៀត អ្វីដែលជាកត្តាសំខាន់មួយទៀតដែលរដ្ឋាភិបាលមិនបានបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួន ដែលមានចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះ រដ្ឋាភិបាលមិនដែលបានធ្វើសមាជជាតិនោះទេ។ លោកបណ្ឌិត សុខ សំអឿន បានលើកឡើងថា ការធ្វើសមាជជាតិមានសារសំខាន់ណាស់សម្រាប់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋពាំនាំនូវអ្វីដែលជាក្ដីកង្វល់ និងបញ្ហាប្រឈមនានារបស់ពួកគេលើកទៅរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីឲ្យជួយដោះស្រាយ ដូចដែលនៅក្នុងរបបសង្គមរាស្ត្រនិយម ដែលអតីតព្រះមហាក្សត្រ ព្រះករុណា សម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ធ្លាប់បានធ្វើនៅក្នុងពេលព្រះអង្គបានគ្រប់គ្រងប្រទេសនោះ។
មន្ត្រីនាំពាក្យនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បានបំភ្លឺថា នៅក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម គេធ្វើសមាជជាតិនោះដោយសារនៅក្នុងរបបនោះជារបបឯកបក្ស ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃ កម្ពុជា ជារបបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស ដូច្នេះគណបក្សនយោបាយនីមួយៗបានធ្វើសមាជរបស់ខ្លួន ដើម្បីលើកពីបញ្ហានោះទៅរដ្ឋាភិបាលហើយ។
ទោះបីជាមានការអះអាងយ៉ាងនេះក្ដី រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា១៤៧ថ្មី ចែងថា សមាជជាតិបើកឲ្យប្រជារាស្ត្រជ្រាបដោយផ្ទាល់ អំពីកិច្ចការផ្សេងៗដែលជាប្រយោជន៍ជាតិ និងការលើកពីបញ្ហា និងសំណូមពរជូនរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយ។ ហើយប្រជាពលរដ្ឋទាំងពីរភេទមានសិទ្ធិទៅចូលរួមក្នុងសមាជជាតិ។ មាត្រា១៤៨ ចែងថា សមាជជាតិប្រជុំមួយដងក្នុងមួយឆ្នាំ នៅដើមខែធ្នូ តាមការកោះអញ្ជើញរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី។ សមាជជាតិ ប្រព្រឹត្តទៅក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពនៃព្រះមហាក្សត្រ។
ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា មានកំណើនពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ហើយតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក៏កើនទៅតាមនោះដែរ។ អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលមិនទាន់បំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនបានទាំងស្រុងនោះ អ្នកវិភាគបានពន្យល់ថា រដ្ឋាភិបាលធ្វើកិច្ចការបច្ចុប្បន្នមិនទាន់មានប្លង់មេច្បាស់លាស់ ភាគច្រើនរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តកិច្ចការនានានោះទៅតាមប្រសាសន៍របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រី៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។