ជនពិការស្នើសុំរដ្ឋាភិបាលបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលក្នុងការធ្វើដំណើរតាមរថយន្តក្រុង
2016.11.08
ជនពិការរង់ចាំរថយន្តក្រុងនៅចំណតរថយន្តក្រុងផ្លូវព្រះមុនីវង្ស រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Chuop Sereyroth
RFA/Chuop Sereyroth
អ្នកធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងជនពិការ ដែលមានតំណាងមកពីផ្នែកដឹកជញ្ជូនសាធារណៈតាមរថយន្តក្រុង ក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការ ជនពិការ អង្គការជនពិការអន្តរជាតិប្រចាំកម្ពុជា និងសាកលវិទ្យាល័យឃ្វីនស្លែនបច្ចេកវិទ្យា (Queensland) អូស្ត្រាលី ជួបពិភាក្សាគ្នាអំពីការបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ជនពិការក្នុងការធ្វើដំណើរនៅថ្ងៃទី៧ វិច្ឆិកា។
ក្រុមជនពិការនាំគ្នាស្វែងរកអន្តរាគមន៍ពីរដ្ឋឲ្យបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ពួកគាត់ ក្នុងការធ្វើដំណើរតាមរថយន្តក្រុងដែលមានការលំបាកនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
ជនពិការធ្វើដំណើរលើរទេះមួយរូប គឺកញ្ញា ជា បុប្ផា ថ្លែងថា ជនពិការដូចជាកញ្ញា តែងជួបការលំបាកពេលធ្វើដំណើរតាមរថយន្តក្រុងម្ដង។ ការលំបាកទាំងនោះមានជាអាទិ៍ ការមិនបានដាក់ស្លាកសញ្ញា ឬកុងតាក់ភ្លើងប្រាប់ព័ត៌មានសម្រាប់ជនពិការ ទាំងនៅលើរថយន្ត និងនៅចំណតរង់ចាំ។ ក្រៅពីនេះ បុគ្គលិករថយន្តក្រុងខ្លះមិនយល់ ហើយមិនយកចិត្តទុកដាក់ដល់ជនពិការជាដើម៖ «បុគ្គលិកមួយចំនួនគាត់ធ្វើការតាមអារម្មណ៍។ ជាបទពិសោធន៍កន្លងមក ខ្ញុំធ្លាប់ប្រើប្រាស់ គឺអ៊ីចឹងមែន។ បុគ្គលិកមួយចំនួន គឺគាត់មានចិត្ត គាត់ឃើញគាត់ចុះមកជួយ គាត់សួរនាំ។ ប៉ុន្តែបុគ្គលិកមួយចំនួនទៀតអត់ទេ»។
ទាក់ទងនឹងការត្អូញត្អែររបស់ជនពិការធ្វើដំណើរតាមរថយន្តក្រុងនេះ ត្រូវបានអភិបាលរដ្ឋាករស្វយ័តដឹកជញ្ជូនសាធារណៈរថយន្តក្រុង លោក អ៊ាន សុឃីម មានប្រសាសន៍ថា នៅភ្នំពេញពេលនេះ ខាងលោកទើបតែមានសេវាដឹកជញ្ជូនតាមរថយន្តក្រុង ៣ខ្សែ ដែលមានអ្នកជិះចន្លោះពី ៦ពាន់នាក់ទៅ ៦.៥០០នាក់ក្នុងមួយថ្ងៃៗ។ ចំនួននេះក៏មានជនពិការចន្លោះពី ៦០នាក់ទៅ ៧០នាក់ដែរ។
លោកឲ្យដឹងថា ការអនុវត្តនៅពេលនេះ សេវារថយន្តក្រុងមានកន្លែងអាទិភាពសម្រាប់ជនពិការដែលគាត់អាចដាក់រទេះរុញបាន ឬមួយគាត់អាចអង្គុយបាន។ ជនពិការជិះរថយន្តក្រុងមិនបាច់បង់ប្រាក់ទេ។ ប៉ុន្តែលោកថា ក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅនេះ ខាងលោកនៅមិនទាន់បានបិទស្លាកសម្គាល់ ឬជាព័ត៌មានជាក់លាក់ថា កៅអីណាមួយសម្រាប់ជនពិការ ចាស់ជរា ស្ត្រីមានកូនតូច ឬស្ត្រីមានផ្ទៃពោះនៅឡើយទេ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី លោកថា រថយន្តក្រុងនីមួយៗសុទ្ធតែមានកៅអីអាទិភាព។ រថយន្តក្រុងនីមួយៗមានបុគ្គលិកពីររូប គឺអ្នកបើកបរម្នាក់ និងអ្នកលក់សំបុត្រម្នាក់។
លោកទទួលស្គាល់ថា ការអនុវត្តពិតជាមានការខ្វះចន្លោះ ដូចកញ្ញា ជា បុប្ផា លើកឡើងមែន៖ «យើងនៅមានខ្វះចន្លោះ វាជាការពិត ដោយសារថាការអនុវត្តវាមិនបាន ១០០% ទេ។ ប៉ុន្តែពួកគាត់កន្លងទៅបានជួយបងប្អូនជនពិការរបស់យើង ដែលគាត់ទៅធ្វើដំណើរអាចថា ជួយលើករទេះរុញរបស់គាត់ ឬមួយជួយដឹកដៃគាត់ឡើង ឬចុះពីឡានវិញ យើងមាន។ ចំណុចមួយទៀត យើងមានការអប់រំផ្សព្វផ្សាយអំពីសិទ្ធិជនពិការដោយគ្មានការរើសអើង និងណែនាំបុគ្គលិកបម្រើសេវាទាំងអស់ឲ្យយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសសម្រាប់ជនពិការ»។
រីឯជនពិការដើរដោយឈើច្រត់ គឺលោក ទឹម សុភី ឲ្យដឹងថា ថ្វីបើលោកមិនមានបញ្ហាពេលរង់ចាំ ប៉ុន្តែលោកមានបញ្ហាពេលឡើងលើរថយន្តក្រុង៖ «ដល់ឡើងរថយន្ត គឺអត់មានអ្នកជួយទេ គឺយើងត្រូវធ្វើរបស់យើង បើនិយាយទៅ បើយើងចង់ឲ្យគាត់ជួយ ទាល់តែយើងហៅគាត់។ ពេលចុះវិញក៏ដូចគ្នា។ បើនិយាយទៅ គឺគាត់គិតថាយើងដូចគេដូចឯងអ៊ីចឹង»។
លោក អ៊ាន សុឃីម បញ្ជាក់ថា ជាផែនការដើម្បីបង្កលទ្ធភាពដល់ជនពិការឲ្យធ្វើដំណើរតាមរថយន្តក្រុងបានងាយស្រួល ខាងលោកជារដ្ឋាករស្វយ័តដឹកជញ្ជូនសាធារណៈរថយន្តក្រុង នឹងទទួលបានរថយន្តក្រុងថ្មីចំនួន ២៤០គ្រឿងទៀតពីរដ្ឋាភិបាលចិន និងជប៉ុន នៅឆ្នាំ២០១៧ និងឆ្នាំ២០១៨៖ «នាំមកនូវរថយន្តថ្មី ហើយនៅក្នុងរថយន្តហ្នឹង គឺមានបំពាក់ដោយឧបករណ៍ ឬជម្រាលដែលអាចឲ្យជនពិការឡើងជិះ ឬចុះពីរថយន្តបានដោយងាយស្រួល»។
ក្រៅពីការកសាងរចនាសម្ព័ន្ធ និងកែលំអសេវាលើរថយន្តក្រុង លោកក៏មានផែនការធ្វើផ្លូវជម្រាលឡើងចុះនៅតាមគ្រប់ចំណតរង់ចាំរថយន្តក្រុង ដើម្បីសម្រួលដល់ជនពិការដែលប្រើរទេះហើយដែរ។
ទន្ទឹមគ្នានឹងការលើកអំពីបញ្ហាឧបសគ្គនានា ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការ លោក ឯម ច័ន្ទមករា បញ្ជាក់ថា ដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិ និងសម្រួលដល់ជនពិការធ្វើដំណើរតាមរថយន្តក្រុង លោកនឹងសហការជាមួយដៃគូរៀបចំការបណ្ដុះបណ្ដាលបច្ចេកទេសដល់បុគ្គលិករថយន្តក្រុង ឲ្យចេះជួយជនពិការ៖ «ក្នុងនោះការរៀបចំបត់រទេះ ការដឹកដៃជនពិការភ្នែក ការជួយសម្រួលបងប្អូនខ្សោយសតិបញ្ញា ដើម្បីអាចរកទីកន្លែងអង្គុយបាន និងការប្រាប់ទិសដៅរបស់បងប្អូនជនពិការរបស់យើង ពេលដែលគាត់ប្រើប្រាស់រថយន្តក្រុង»។
ទោះជាបែបណាក្ដី តំណាងជនពិការរំពឹងថា ការសន្យាកសាងរចនាសម្ព័ន្ធ និងសេវារថយន្តក្រុងពីខាងរដ្ឋាករស្វយ័តដឹកជញ្ជូនសាធារណៈរថយន្តក្រុង នឹងជួយសម្រួលច្រើនដល់ជនពិការឲ្យធ្វើដំណើរបានដោយសុវត្ថិភាពដូចអ្នកដទៃ។ លោក អ៊ាន សុឃីម មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់បន្ថែមថា នៅពេលនេះ អ្នកធ្វើដំណើរតាមរថយន្តក្រុងនៅមានការលំបាកច្រើន ព្រោះរថយន្តមានតែ ៣ខ្សែ។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាឲ្យអ្នកដំណើរទូទៅ និងទាំងជនពិការងាយធ្វើដំណើរ លោកនឹងពង្រីកសេវារថយន្តក្រុងឲ្យទៅដល់ ១០ខ្សែនៅឆ្នាំ២០១៧ និងឆ្នាំ២០១៨៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាតឱ្យបក្សកម្លាំងជាតិធ្វើបាតុកម្ម នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
