អង្គការជនពិការកម្ពុជាស្នើគ.ជ.បបែងចែកតារាងឈ្មោះជនពិការនៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះថ្មី
2015.07.03
អង្គការជនពិការកម្ពុជា (CDPO) លើកឡើងថា ជនពិការកម្ពុជា នៅតែប្រឈមនឹងបញ្ហាចុះឈ្មោះ និងពិនិត្យឈ្មោះបោះឆ្នោត ដោយសារមិនទានមានតារាងប្រភេទសម្រាប់ជនពិការនៅឡើយ។
ទន្ទឹមគ្នានេះ អង្គការជនពិការកម្ពុជា បានស្នើឲ្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បែងចែកប្រភេទតារាងឈ្មោះជនពិការក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតថ្មី ដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួយសម្រាប់មន្ត្រីការិយាល័យបោះឆ្នោត និងជនពិការនៅពេលទៅបោះឆ្នោត។
អង្គការជនពិការកម្ពុជា យល់ថា ការបន្ថែមតារាងប្រភេទឈ្មោះជនពិការដោយមានបញ្ជាក់ប្រភេទពិការភាពទៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មី គឺជាការលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការដើម្បីមានឧកាសចូលរួមបោះឆ្នោត។
ការលើកឡើងនេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងសន្និសីទកាសែតអបអរសាទរខួប ៦ឆ្នាំ នៃការបង្កើតច្បាប់ស្ដីពីកិច្ចការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការ ដែលរៀបចំឡើងកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា។
នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការជនពិការកម្ពុជា លោក ងិន សៅរ័ត្ន មានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតកន្លងមកនៅតែមានចំណុចខ្វះចន្លោះនៅឡើយ ព្រោះមិនបានបែងចែកប្រភេទពិការភាពដែលជាហេតុធ្វើឲ្យពិបាករកឃើញចំនួនជនពិការពិតជាក់ស្ដែង ដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត និងធ្វើឲ្យជនពិការកម្ពុជា បាត់សិទ្ធិបោះឆ្នោត។ លោកថា បើទោះជាពិការមិនមានកាយសម្បទានគ្រប់គ្រាន់ក្តី តែមិនមែនមានន័យថា ជនពិការមិនមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនោះទេ។
អ្នកធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងជនពិការរូបនេះ លើកឡើងទៀតថា បច្ចុប្បន្ន គ.ជ.ប ថ្មី បានធ្វើកំណែទម្រង់ឲ្យមានការចុះឈ្មោះតាមប្រព័ន្ធកុំព្យូទ័រ ដូច្នេះវាមិនមែនជាការលំបាកនោះទេក្នុងការបន្ថែមតារាងឈ្មោះដោយមានបែងចែកប្រភេទជនពិការ។ លោកថា ប្រសិនបើ គ.ជ.ប បន្ថែមតារាងជនពិការបាន វានឹងងាយស្រួលដល់មន្ត្រី គ.ជ.ប ដឹងពីចំនួនជនពិការនៅកម្ពុជា ច្បាស់លាស់ ងាយស្រួយចាត់ចែងបុគ្គលិកជួយសម្រួលលើការបោះឆ្នោតរបស់ជនពិការ។
លោក ងិន សៅរ័ត្ន ជំរុញឲ្យ គ.ជ.ប ថ្មី ត្រូវតែកែប្រែប្រវត្តិសាស្ត្រ ធ្វើយ៉ាងណាបន្ថែមតារាងប្រភេទឈ្មោះជនពិការ ដោយមានបញ្ជាក់ប្រភេទពិការភាពទៅក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតថ្មី ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅឆ្នាំ២០១៧ ខាងមុខនេះ៖ «គ.ជ.ប ត្រូវតែបន្ថែមកូឡោនថ្មី ទៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតដែលមានស្រាប់ ដើម្បីបងប្អូនជនពិការងាយស្រួលទៅបោះឆ្នោត ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋដទៃ ហើយនៅពេលដែល គ.ជ.ប បែងចែកតារាងឈ្មោះបោះឆ្នោតជនពិការច្បាស់លាស់ វានឹងឲ្យ គ.ជ.ប មានតម្លាភាព ម្យ៉ាងទៀតវាងាយស្រួលឲ្យ គ.ជ.ប បកស្រាយប្រាប់សាធារណជនអំពីប្រភេទប្រជាពលរដ្ឋដែលទៅបោះឆ្នោត»។
ជាមួយគ្នានេះ ជនពិការដែលបានចូលរួមក្នុងសន្និសីទកាសែតនោះចង់ឲ្យ គ.ជ.ប និងគណបក្សនយោបាយយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះជនពិការ ព្រោះថា ជនពិការមានប្រមាណជាង ១០ ទៅ ១៥% ដែលស្មើនឹង ១.៥លាននាក់នៅក្នុងប្រទេស។
ចំណែកឯនាយកស្ដីទីអង្គការអព្យាក្រឹត និងយុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី (NICFEC) លោក សំ គន្ធាមី នៅកម្ពុជា បានលើកឡើងថា កន្លងមកជនពិការកម្ពុជាដែលទៅចុះឈ្មោះ និងទៅបោះឆ្នោតមានចំនួនតិចតួច។ លោកថា នេះដោយសារជនពិការពិបាកស្វែងរកឈ្មោះពិបាកមធ្យោបាយធ្វើដំណើរ មិនមានខ្វះការយកចិត្តទុកដាក់ ទីតាំងបោះឆ្នោតនៅឆ្ងាយ ឬកន្លែងបោះឆ្នោតមានស្ថានភាពលំបាក។ លោកថា ចំណុចទាំងនេះ គ.ជ.ប គួរតែបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយដល់ជនពិការដើម្បីពួកគេមានឧកាសបោះឆ្នោត៖ «ខ្ញុំចង់ឲ្យ គ.ជ.ប ផ្សព្វផ្សាយឲ្យបានស៊ីជម្រៅដើម្បីលើកទឹកចិត្តជនពិការបានចូលរួមបោះឆ្នោតទាំងអស់គ្នា»។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការស្នើសុំនេះ អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក ហង្ស ពុទ្ធា មានប្រសាសន៍ថា កន្លងមក គ.ជ.ប មានការលំបាកពីរក្នុងការបែងចែកប្រភេទជនពិការទៅក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត គឺជនពិការខ្លះនៅតែលាក់លៀមពីអត្តសញ្ញាណរបស់ខ្លួន និងតារាងបញ្ជីបោះឆ្នោតកន្លងមានបញ្ចូលរូបថតដែលជាហេតុធ្វើឲ្យពិបាករកកន្លែងបែងចែកប្រភេទជនពិការ។
លោកថា គ.ជ.ប នឹងគិតគូរពីបញ្ហានេះ៖ «គ.ជ.ប មិនមានការរើសអើងជនពិការនោះទេ គ.ជ.ប កំពុងតែពិចារណា ហើយអ្នកបច្ចេកទេសយើងក៏កំពុងតែដោះស្រាយបញ្ហានេះ»។
ក្រៅពីស្នើឲ្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បន្ថែមតារាងដើម្បីបែកចែកប្រភេទជនពិការ សន្និសីទនោះក៏បានស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលឲ្យដោះស្រាយបញ្ហា ១១ចំណុចផ្សេងទៀតដែលជនពិការកម្ពុជា ចង់បានរួមមាន៖ ផ្ដល់ឱកាសការងារនៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ ធ្វើប័ណ្ណសំគាល់ខ្លួនជនពិការ ផ្ដល់ព័ត៌មានឲ្យបានទូលំទូលាយ ផ្ដល់ការពារ និងប្រឆាំងអំពើហិង្សាលើស្ត្រីពិការ ផ្ដល់សេវាអប់រំ ផ្ដល់ការថែទាំសុខភាព ធានាថាជនពិការទទួលបានរបបគោលនយោបាយ ២ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយខែ និងចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀត ដែលមានចែងនៅក្នុងច្បាប់ស្ដីពីកិច្ចការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការ៕