តុលាការកាត់ទោសលោក នី ចរិយា ដាក់ពន្ធនាគារ៦ខែនិងពិន័យប្រាក់៦លានរៀល
2016.09.22
ចៅក្រមជំនុំជម្រះនៃតុលាការក្រុងភ្នំពេញ លោក ឃី ឆៃ បានសម្រេចផ្ដន្ទាទោសលោក នី ចរិយា អគ្គលេខាធិការរង គ.ជ.ប ដាក់ពន្ធនាគារ ៦ខែ និងពិន័យលុយចំនួន ៦លានរៀល។ អំណាចសាលក្រមនេះ ត្រូវបានអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងមេធាវីការពារក្តីឲ្យលោក នី ចរិយា ចាត់ទុកថាជាសាលក្រមដែលមានភាពលម្អៀង និងមិនអាចជឿទុកចិត្តបានឡើយ។
អតីតប្រធានការិយាល័យស៊ើបអង្កេតសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) និងជាអគ្គលេខាធិការរងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានហៅសេចក្ដីសម្រេចរបស់ចៅក្រមជំនុំជម្រះនៅពេលនេះ ថាជាការញាំញីអំពើយុត្តិធម៌ ហើយប្រាកដណាស់សង្គមមួយដែលពោរពេញដោយអំពើអយុត្តិធម៌ គ្មានសង្ឃឹមថានឹងអាចផ្ដល់ភាពត្រឹមត្រូវសម្រាប់អ្នករងគ្រោះបានឡើយ។
ប្រតិកម្មរបស់លោក នី ចរិយា នេះ គឺបន្ទាប់ពីចៅក្រមជំនុំជម្រះលោក ឃី ឆៃ សម្រេចផ្ដន្ទាទោសភ្លាមៗដោយដាក់ពន្ធនាគារលោក ៦ខែ និងពិន័យលុយចំនួន ៦លានរៀល នៅពេលបញ្ចប់សវនាការកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា។
លោក នី ចរិយា ដែលដៃជាប់ខ្នោះផង ឲ្យដឹងក្រោយដើរចេញពីបន្ទប់សវនាការថា ប្រទេសមួយដែលហ៊ុមព័ទ្ធដោយរឿងអយុត្តិធម៌ ជាពិសេសតុលាការមិនអាចផ្ដល់ភាពត្រឹមត្រូវបានទៅហើយ ការទទួលបានយុត្តិធម៌កើតចេញពីការជំនុំជម្រះនេះ គឺមិនមែនជាការងាយស្រួលឡើយ។ លោកបន្តថា «យើងកុំសង្ឃឹមយុត្តិធម៌នៅក្នុងប្រទេសមួយដែលប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌វាមិនឯករាជ្យ។ វាមិនខុសអីបើយើងចង់បានទឹកថ្លាហូប ទាល់តែមានត្រពាំងហ្នឹងទឹកថ្លា បើត្រពាំងហ្នឹងទឹកល្អក់ កុំសង្ឃឹមថាបានទឹកថ្លាហូប»។
នៅក្នុងអង្គជំនុំជម្រះ មុននឹងសម្រេចដេញដោលដែលប្រើពេលជាង ៥ម៉ោងកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២២ កញ្ញា គឺចៅក្រមជំនុំជម្រះ លោក ឃី ឆៃ និងលោក នី ចរិយា ចាប់ផ្ដើមបើកឆាកតឹងសរសៃកដាក់គ្នាភ្លាមដែរ។ លោកចៅក្រមព្យាយាមជំទាស់ម្ដងហើយម្ដងទៀតរាល់ពេលលោក នី ចរិយា លើកពីអង្គហេតុ និងការអវត្តមានដើមបណ្ដឹងដែលសុទ្ធតែជាមន្ត្រីតុលាការខេត្តសៀមរាប តែជំនួសដោយតំណាងមេធាវីការពារក្តីទៅវិញនៃសំណុំរឿងនេះ។ លោក ឃី ឆៃ បានប្រាប់អង្គជំនុំជម្រះថា អ្វីដែលជនជាប់ចោទលើកឡើងនេះ វាជារឿងដដែលៗ។ ក៏ប៉ុន្តែលោក នី ចរិយា បានប្រតិកម្មទៅវិញដោយសំអាងថា នេះការដោះបន្ទុករបស់លោក ដើម្បីឲ្យអង្គសវនាការបានយល់ពីមូលហេតុនៃសាវតារសំណុំរឿងនេះ។
បើទោះជាការព្យាយាមពន្យល់ និងដោះបន្ទុករបស់លោក នី ចរិយា បែបណា ករណីនេះមិនត្រូវបានចៅក្រមបើកសិទ្ធិឡើយ។ មូលហេតុដែលនាំឲ្យតុលាការសម្រេចចោទប្រកាន់លោក នី ចរិយា នៅពេលនេះ ដោយយោងលើសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌ ក្រោមបទចោទបរិហារកេរ្តិ៍ បរិហារបង្កាច់កេរ្តិ៍ និងពីបទប្រើប្រាស់ឥទ្ធិពលដាក់សម្ពាធលើតុលាការខេត្តសៀមរាប។ ករណីនេះ គឺផ្ដើមចេញពីជម្លោះដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋជាង ៣០គ្រួសារជាមួយក្រុមហ៊ុនវៀតណាម ឈ្មោះសហគមន៍តាខ្មៅ។
ដើមបណ្ដឹងនៅក្នុងសំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌនេះ គឺជាព្រះរាជអាជ្ញារង លោក សុខ កែវបណ្ឌិត និងចៅក្រមជំនុំជម្រះខេត្តសៀមរាប ម្នាក់ទៀត លោក គិ រិទ្ធី។ មន្ត្រីតុលាការទាំងពីររូបនេះ សម្រេចចោទប្រកាន់លោក នី ចរិយា ពីបទបរិហារកេរ្តិ៍ បន្ទាប់ពីរកឃើញថា លោក នី ចរិយា ធ្វើសន្និសីទកាសែតកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា និងថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥ នៅការិយាល័យសមាគមអាដហុកខេត្តសៀមរាប និងនៅភ្នំពេញ ដោយចោទថា មន្ត្រីតុលាការឃុបឃិតជាមួយអាជ្ញាធរ ប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ។
ភស្តុតាងតាមបណ្ដាញសារព័ត៌មាន គឺជាមូលដ្ឋានដែលមន្ត្រីតុលាការខេត្តសៀមរាប ចោទប្រកាន់ថា លោក នី ចរិយា បរិហារកេរ្តិ៍ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ស្ថាប័នអយ្យការ និងតុលាការ ជុំវិញជម្លោះដីធ្លីនៅឃុំជប់រំដេង ស្រុកស្វាយលើ ខេត្តសៀមរាប។ នៅក្នុងបន្ទប់សវនាការ លោក នី ចរិយា បានជម្រាបអង្គជំនុំជម្រះថា សន្និសីទកាសែតទាំងពីរលើកនោះ គឺលោកពុំបាននិយាយពីតុលាការបានប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយឡើយ។ ប៉ុន្តែលោកបានលើកពីការអនុវត្តខុសនីតិវិធីរបស់មន្ត្រីតុលាការខេត្តសៀមរាប ទៅវិញទេ។
ការស៊ើបអង្កេតរបស់សមាគមអាដហុក រកឃើញថា ទាំងចៅក្រមលោក គិ រិទ្ធី និងតំណាងអយ្យការខេត្តសៀមរាប លោក សុខ កែវបណ្ឌិត ចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់ពលរដ្ឋបំពានច្បាប់ រំលោភច្បាប់ដូចអ្វីដែលលោក នី ចរិយា ចោទប្រកាន់ ព្រោះតែតុលាការពុំបានបើកការស៊ើបអង្កេតឲ្យបានច្បាស់លាស់ជាមុន មុននឹងចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋ ២នាក់ដាក់ពន្ធនាគារ។
របាយការណ៍ស៊ើបអង្កេត ឲ្យដឹងថា ការពិតដីទំនាស់រវាងពលរដ្ឋជាង ៣០គ្រួសារជាមួយក្រុមហ៊ុនវៀតណាម ឈ្មោះសហគមន៍តាខ្មៅនោះ សាលាខេត្តសៀមរាប បានសម្រេចកាត់ដីមានជម្លោះផ្ដល់ឲ្យពលរដ្ឋគ្រប់គ្រងវិញហើយ តាំងពីឆ្នាំ២០១៤ ប៉ុន្តែដីកាអនុវត្តរបស់តុលាការខេត្តសៀមរាប ទើបចាប់ដំណើរការលើនីតិវិធីនៅឆ្នាំ២០១៥។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ បណ្ដឹងរដ្ឋបាល និងបណ្ដឹងរដ្ឋប្បវេណី ដែលលោកបានប្ដឹងទៅឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាធម្មអគ្គព្រះរាជអាជ្ញាសភាស៊ើបសួរសាលាឧទ្ធរណ៍ និងក្រសួងយុត្តិធម៌ មិនទាន់បានដោះស្រាយនៅឡើយផង បែរជាសំណុំរឿងពីបទបរិហារកេរ្តិ៍នេះចាប់ផ្ដើមដំណើរការ មុននីតិវិធីដែលបានស្នើសុំឲ្យស្ថាប័នកំពូលទាំងបីនេះពិនិត្យទៅទៀត។ ករណីនេះ ត្រូវបានលោក នី ចរិយា ចាត់ទុកថា គឺជាការអនុវត្តរំលោភលើគោលការណ៍ច្បាប់ទាំងបំពាន។
មាត្រា៣៨ កថាខណ្ឌទី៦ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលជាច្បាប់កំពូលចែងថា វិមតិសង្ស័យត្រូវបានជាប្រយោជន៍ដល់ជនជាប់ចោទ។
លោក សំ សុគង់ មេធាវីការពារក្ដីឲ្យលោក នី ចរិយា យល់ឃើញថា សេចក្ដីសម្រេចនេះពិតណាស់ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិកូនក្ដីរបស់លោកជាខ្លាំង។ ម្យ៉ាងវិញទៀត បទចោទនេះ តុលាការត្រូវចោទតាមច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មានវិញ ព្រោះការប្ដឹងផ្ដល់នេះធ្វើឡើងតាមការយល់ឃើញពីការចុះផ្សាយរបស់កាសែតប៉ុណ្ណោះ។ លោកបន្តថា «គួរតែយើងយកច្បាប់សារព័ត៌មានដែលជាច្បាប់ពិសេសយកមកអនុវត្ត មិនមែនយកច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌមកអនុវត្តហើយ កាលណាយកច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌមកអនុវត្ត វាហាក់ដូចជាសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ និងសេរីភាពក្នុងការនិយាយស្តី ដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជាកតិកាសញ្ញាជាតិ និងអន្តរជាតិហ្នឹង ត្រូវបានគេរឹតត្បិត និងត្រូវបានរំលោភ»។
លោក អំ សំអាត មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អង្គការលីកាដូ (LICADHO) មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើតុលាការដំណើរការដោយមិនឈរលើអគតិ ៤យ៉ាង និងតម្កល់ឆន្ទៈលើវិជ្ជាជីវៈ លោក នី ចរិយា អាចរួចផុតពីការចោទប្រកាន់បាន៕