បក្សសង្គ្រោះជាតិបដិសេធលទ្ធផលបោះឆ្នោត
2013.07.29
ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី (ស្ដាំ) និងអនុប្រធានគណបក្ស លោក កឹម សុខា ធ្វើសន្និសីទកាសែតនៅទីស្នាក់ការគណបក្ស នារាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃ២៩ កក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។
លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានអះអាងនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ថា ការបោះឆ្នោតអាណត្តិទី៥ នេះមានភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើនកើតឡើង ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់លទ្ធផលបោះឆ្នោត។
ករណីទាំងនោះមានដូចជាការបំប៉ោងសំឡេងឆ្នោត ការមានតែឈ្មោះតែមិនមានមនុស្ស ឬហៅថា ឈ្មោះខ្មោច និងការបង្កើតសន្លឹកឆ្នោតលើសតម្រូវការជាដើម។
លើសពីនេះទៅទៀត លោក សម រង្ស៊ី បានអះអាងថា ចាប់ពីពេលនេះតទៅគ្មានអ្នកដឹកនាំណា ឬគណបក្សនយោបាយណាអាចធ្វើអ្វីបានតាមចិត្តដោយមិនមានការយល់ព្រមពីគណបក្សប្រឆាំងនោះឡើយ៖ «ចាប់ពីថ្ងៃនេះទៅ ចាប់ពីពេលនេះទៅ ការធ្វើសេចក្ដីសម្រេចទាក់ទងនឹងអនាគតប្រទេស គឺត្រូវការមានការចូលរួមពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ស្មារតីយុត្តិធម៌ចំពោះប្រជារាស្ត្រ កាតព្វកិច្ចរបស់យើងចំពោះប្រជារាស្ត្រ កតញ្ញុតាធម៌របស់យើងចំពោះប្រជារាស្ត្រ គឺមិនអនុញ្ញាតឱ្យយើងទទួលស្គាល់លទ្ធផលដែលយើងឮមកទល់នឹងព្រឹកមិញនេះទេ»។
នៅក្នុងសន្និសីទនោះដែរ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិស្នើឱ្យមានការបង្កើតគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតចម្រុះមួយ ដើម្បីអាចដោះស្រាយបញ្ហាទាំងឡាយទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោត។ គណៈកម្មការនោះត្រូវមានការចូលរួមពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិ និងតំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិដែលធ្វើការងារពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោត មិនមែនមានតែសមាសភាព គ.ជ.ប នោះទេ។
លោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានបញ្ជាក់ថា ការបង្កើតឱ្យមានគណៈកម្មការនេះជារឿងមួយចាំបាច់បំផុតដើម្បីធានាបាននូវយុត្តិធម៌ និងស្ថិរភាពនយោបាយ៖ «យើងបានអំពាវនាវឱ្យស្ងប់ស្ងាត់។ បើសិនរដ្ឋាភិបាលអត់ចង់ឱ្យមានបញ្ហា រដ្ឋាភិបាលហ្នឹងព្រមជាមួយយើង បង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះ។ អាហ្នឹងហើយដោះស្រាយនោះ បងប្អូនអស់ចិត្តហើយ។ បើសិនជាគណៈកម្មការចម្រុះគេចេញរបាយការណ៍មកហើយ យុវជនគាត់សប្បាយចិត្ត។ បើគេរកឃើញអ៊ីចឹងហើយ គាត់ទៅធ្វើអ្វីទៀត បើសិនជាទុកឱ្យ គ.ជ.ប ធ្វើម្នាក់ឯង អាហ្នឹងប្រហែលជាគាត់អត់ទុកចិត្តទេ»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ឈ្មោះ ខឹម លីណា បានអំពាវនាវឱ្យអង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិដែលធ្វើការទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោត ជួយក្នុងការតាមដានលទ្ធផល និងធ្វើការប្រកបដោយភាពត្រឹមត្រូវដើម្បីធានាបាននូវយុត្តិធម៌សម្រាប់ម្ចាស់ឆ្នោតទូទាំងប្រទេស៖ «ខ្ញុំសូមទទូចហើយទទូចទៀតណា! សុំឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ សូមឱ្យលោកជួយខ្មែរឱ្យបានជោគជ័យនៃសន្លឹកឆ្នោតរបស់ប្រជារាស្ត្រ គឺប្រជារាស្ត្រជាម្ចាស់សន្លឹកឆ្នោត មិនមែនរដ្ឋាភិបាលនេះជាម្ចាស់សន្លឹកឆ្នោតទេ។ ខ្ញុំសូមឱ្យធ្វើអ្វីមួយក៏ដោយឱ្យមានភាពយុត្តិធម៌ដល់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ»។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ លោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យនៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានលើកឡើងថា ការប្រកាសមិនទទួលយកលទ្ធផលរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាសិទ្ធិរបស់គេ ហើយសម្រាប់គណបក្សដែលឈ្នះនឹងរៀបចំខ្លួនសម្រាប់ការដឹកនាំប្រទេសទៅថ្ងៃមុខ៖ «អ្នកដែលបាត់បង់ក្តី សង្ឃឹមដែលគាំទ្រគណបក្សហ្នឹងជាអ្នកខាតបង់។ ខាងយើងខ្ញុំជាអ្នកឈ្នះ យើងនឹងបង្គ្រប់នូវអ្វីដែលជាឆន្ទៈរបស់មហាជន អ្វីដែលជាលទ្ធផល ហើយយើងយកការទុកចិត្តហ្នឹង ធ្វើឱ្យទៅជាការងារ ដើម្បីផ្ដល់សេវាកម្មប្រសើរដល់មហាជន និងសមិទ្ធផលថ្មីបន្ថែមទៀត ដើម្បីជោគជ័យទាំងអស់គ្នា»។
ចំណែកអ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យ លោកបណ្ឌិត សុខ ទូច វិញ បានមានប្រសាសន៍ថា វាជារឿងរបស់គណបក្សនយោបាយដែលមានសិទ្ធិបដិសេធ ឬទទួលយក ប៉ុន្តែលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា វាហាក់ដូចជាលឿនពេកដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចេញសេចក្ដីប្រកាសមិនទទួលយកលទ្ធផលបោះឆ្នោត។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកបានបន្ថែមថា រាល់ការបដិសេធរបស់គណបក្សប្រឆាំង ត្រូវតែផ្អែកទៅលើភស្តុតាងដែលមានពិតប្រាកដ។
លោក សុខ ទូច៖ «យើងត្រូវដោះស្រាយរាល់បញ្ហាស្មុគស្មាញទាក់ទងនឹងភាពមិនប្រក្រតីជាច្រើន ដូចជា ចំនួនប៉ោង អ្នកមានឈ្មោះមិនបានបោះឆ្នោត រឿងទាក់ទងនឹងជនអន្តោប្រវេសន៍មានសិទ្ធិបោះឆ្នោត។ អាហ្នឹងជារឿងស្មុគស្មាញច្រើនទៀត ដែលយើងត្រូវដោះស្រាយ។ រាល់ការបដិសេធទាំងឡាយណារបស់គណបក្សប្រឆាំង ត្រូវមានទឡ្ហីករណ៍ច្បាស់លាស់ទាំងផ្លូវគតិយុត្តិ និងមានសាក្សីនៅគ្រប់អង្គហេតុដែលកើតមានឡើង»។
បើទោះជាគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតមិនទាន់បង្ហាញលទ្ធផលបឋមដែលកំណត់ចំនួនអាសនៈរបស់គណបក្សនយោបាយក៏ដោយ ក៏សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានស្ដីពីលទ្ធផលបឋម និងមិនផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតរបស់អង្គការខុមហ្រ្វែល បានបង្ហាញថា គណបក្សប្រជាជនទទួលបាន ៦៧អាសនៈ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន ៥៦អាសនៈ ខណៈដែលគណបក្សផ្សេងៗទៀត មិនទទួលបានអាសនៈណាមួយឡើយ។ លទ្ធផលបណ្ដោះអាសន្នរបស់ គ.ជ.ប នឹងត្រូវចេញផ្សាយយ៉ាងយូរបំផុតត្រឹមថ្ងៃទី១០ ខែសីហា ហើយបើមិនមានបណ្ដឹងលទ្ធផលផ្លូវការអាចនឹងត្រូវប្រកាសនៅថ្ងៃទី១៤ សីហា តែបើមានបណ្ដឹងនឹងត្រូវប្រកាសនៅថ្ងៃទី៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣ ខាងមុខ។
សង្គមស៊ីវិលគាំទ្រការបង្កើតគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតចម្រុះ
ក្រុមមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលប្រកាសគាំទ្រការបង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះ ដើម្បីធ្វើការស៊ើបអង្កេតទៅលើភាពមិនប្រក្រតីនៃដំណើរការបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រសិនបើគណៈកម្មការនោះ ត្រូវខាងអង្គការសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា ធ្វើឡើងដោយច្បាស់លាស់និងត្រឹមត្រូវ។
ក្រុមមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលរួមគ្នាឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតនៃបន្ទប់ស្ថានការណ៍ថ្ងៃបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ ដែលរៀបចំឡើងដោយគណៈកម្មាធិការខុមហ្វ្រែល (Comfrel) បានឲ្យដឹងថា ពួកគាត់គាំទ្រឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិបង្កើតគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតភាពមិនប្រក្រតីនៅថ្ងៃបោះឆ្នោត។
ប្រធានសមាគមសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការនាយកខុមហ្រ្វែល (Comfrel) លោក ធន សារាយ មានប្រសាសន៍នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននៅបន្ទប់ស្ថានការណ៍ថ្ងៃបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ កក្កដា ថា ករណីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រកាសមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោតជារឿងរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប៉ុន្តែករណីគណបក្សប្រឆាំងទាមទារឲ្យបង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះស៊ើបអង្កេតភាពមិនប្រក្រតីនៃដំណើរការបោះឆ្នោតនេះ អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលជាសមាជិកនៃបន្ទប់ស្ថានការណ៍បោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ យល់ស្រប។
ភាពមិនប្រក្រតីដែលគណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរីនិងត្រឹមត្រូវនៅកម្ពុជា ហៅថា ខុមហ្រ្វែល (Comfrel) បានរកឃើញមានជាង ២០០ករណី។ ក្នុងនោះមានដូចជា ការបាត់ឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋពីបញ្ជីបោះឆ្នោតឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋត្រូវគេបោះឆ្នោតជំនួស ទឹកខ្មៅជ្រលក់ដៃលាងជ្រះ និងករណីជាច្រើនទៀត។
ប្រធានអង្គការខុមហ្រ្វែល លោក គល់ បញ្ញា បានលើកឡើងថា ភាពមិនប្រក្រតីនៃដំណើរការបោះឆ្នោតនេះជាកំហុសរបស់ គ.ជ.ប ដែលមិនបានរៀបចំបោះឆ្នោតមិនមានតម្លាភាព និងត្រឹមត្រូវ បានទាំងស្រុងនោះឡើយ។
អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក ទេព នីថា មានប្រសាសន៍ថា ការប្រកាសទទួលស្គាល់ ឬមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបណ្ដោះអាសន្នរបស់គណបក្សនីមួយៗនេះ ជាសិទ្ធិរបស់គណបក្សនយោបាយ ប៉ុន្តែការស្នើសុំខាងតំណាង គ.ជ.ប ចូលរួមក្នុងគណៈកម្មការស៊ើបអង្កេតនេះ គឺហួសពីសមត្ថកិច្ចរបស់ គ.ជ.ប។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានក្រុមអ្នកច្បាប់ការពារសិទ្ធិកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត សុក សំអឿន សង្កត់ធ្ងន់ថា ប្រសិនបើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលបោះឆ្នោតនោះ រដ្ឋាភិបាលនឹងជាប់គាំងមិនអាចបង្កើតបានទេ ពីព្រោះការកោះសម័យប្រជុំសភាដំបូងត្រូវមានសមាជិកយ៉ាងតិច ១២០រូបដែលបានកំណត់នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
លទ្ធផលបណ្ដោះអាសន្នដែលបន្ទប់ស្ថានការណ៍ថ្ងៃបោះឆ្នោតបានប្រកាសបានបង្ហាញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានចំនួន ៦៧អាសនៈ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បាន ៥៦អាសនៈ។ ដោយឡែកលទ្ធផលបណ្ដោះអាសន្នដែលអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ បានប្រកាសនៅក្នុងបណ្ដាញសង្គមរបស់លោកមានការខុសគ្នា គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបាន ៦៨អាសនៈ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បាន ៥៥អាសនៈ។ លទ្ធផលនេះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានប្រកាសទទួលស្គាល់ភ្លាមៗ។ រីឯខាង គ.ជ.ប វិញ មិនទាន់ប្រកាសបែងចែកអាសនៈបណ្ដោះអាសន្ននេះនៅឡើយទេមកទល់ថ្ងៃទី២៩ កក្កដា នេះ៕
សូមចុចដើម្បីអានសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់បក្សសង្គ្រោះជាតិ
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី នៅតាមតំបន់មួយចំនួននៅស្រុកសុរិន្ទ
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាតឱ្យបក្សកម្លាំងជាតិធ្វើបាតុកម្ម នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
- មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលអះអាងថា ការជីកព្រែកហ្វូណនជាសិទ្ធិអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា គ្មានការចាំបាច់បំភ្លឺគ្រប់រឿងដល់វៀតណាមទេ
- លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងការពារគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ក្រោយពេលវៀតណាមរិះគន់
- តើកម្ពុជាអាចជម្នះសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោបានដែរឬទេ?
- លោក ហ៊ុន សែន បដិសេធការចោទរបស់វៀតណាម ដែលថា ព្រែកជីកហ្វូណនសម្រាប់សម្រួលវត្តមានយោធាចិន