សង្គម​ស៊ីវិល​ថា​អសន្តិសុខ​កំពុង​គ្រប​ដណ្ដប់​សន្តិភាព​នៅ​កម្ពុជា

0:00 / 0:00

នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​កញ្ញា គឺ​ជា​ទិវា​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ។ ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​ឲ្យ​តែ​ដល់​ទិវា​នេះ​រដ្ឋាភិបាល​តែងតែ​អះអាង​ថា កម្ពុជា​មាន​សន្តិភាព និង​សន្តិសុខ​ពេញលេញ​ស្រប​តាម​គោលនយោបាយ​របស់​ខ្លួន។ ប៉ុន្តែ​អ្នក​តាម​ដាន​ស្ថានការណ៍​សង្គម និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទូទៅ មើល​ឃើញ​ផ្ទុយ​ពី​នេះ។ ពួកគេ​ថា សន្តិភាព​ពេញលេញ​គឺ​ត្រូវ​មាន​ទាំង​សន្តិភាព​ផ្លូវ​កាយ និង​សន្តិភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត។

ក្នុង​ឱកាស​សំណេះសំណាល​ជាមួយ​សិស្ស​និទ្ទេស​អេ (A) ឆ្នាំ​២០១៦ នៅ​វិមាន​សន្តិភាព លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ប្រកាស​អបអរ​ទិវា​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ ដោយ​លើក​សរសើរ​ពី​គុណ​សម្បត្តិ​នៃ​ជ័យជម្នះ​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ថ្ងៃ​៧ ខែ​មករា ឆ្នាំ​១៩៧៩ ដែល​បាន​កងទ័ព​វៀតណាម ជួយ​វាយ​រំដោះ​ប្រជាជន​ខ្មែរ​ពី​របប ប៉ុល ពត។

លោក ហ៊ុន សែន គូស​បញ្ជាក់​ថា ដោយសារ​តែ​នយោបាយ​ឈ្នះ-ឈ្នះ ឆ្នាំ​១៩៩៨ ទើប​ប្រទេស​កម្ពុជា មាន​សន្តិភាព​ពេញលេញ និង​អំពាវនាវ​ឲ្យ​បន្ត​ថែរក្សា​សន្តិភាព​នេះ៖ «ដោយសារ​នយោបាយ​នេះ​ហើយ​ដែល​ធ្វើ​អោយ​ខ្មែរ​ពី​តំបន់​ប្រទេស​មួយ​តំបន់​ត្រួតត្រា​ច្រើន ក្លាយ​ទៅ​ជា​ប្រទេស​មួយ​តំបន់​ត្រួតត្រា​មួយ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ព្រះមហាក្សត្រ​មួយ រាជរដ្ឋាភិបាល​តែមួយ និង​កងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ​តែមួយ។ ការ​បែកបាក់​ជាតិ​ដែល​ធ្លាប់​កើត​ប្រទេស​មួយ​តំបន់​ត្រួត​ត្រា​ច្រើន ក្លាយ​ជា​តំបន់​មួយ​តំបន់​ត្រួតត្រា​មួយ អ៊ីចឹង​បើ​យើង​សារសំខាន់​នៃ​សន្តិភាព​ហើយ យើង​ក៏​ត្រូវ​ការពារ​សន្តិភាព​ដែល​យើង​រក​បាន​មក​ដោយ​លំបាក»

ក្រៅ​ពី​ថ្លែង​ផ្ទាល់​មាត់​នោះ លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​ផ្ញើ​សារលិខិត​ចូលរួម​អបអរសាទរ​ទិវា​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ​នេះ​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ការ​ការ​អភិវឌ្ឍ និង​វិបុលភាព​សង្គម​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ​កម្ពុជា។

ក្នុង​សារលិខិត​នោះ លោក ហ៊ុន សែន ថា ការ​សម្រេច​បាន​សន្តិភាព និង​ថែរក្សា​សន្តិភាព​នេះ មិន​ត្រឹមតែ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ប្រទេស​កម្ពុជា ទទួល​បាន​នូវ​សុខដុម​នីយកម្ម សុវត្ថិភាព សន្តិសុខ និង​ស្ថិរភាព​ក្នុង​ប្រទេស​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ថែមទាំង​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​កម្ពុជា ចូល​រួម​ចំណែក​យ៉ាងសកម្ម​ជាមួយ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​នៅ​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃ​ប្រតិបត្តិការ​រក្សា​សន្តិភាព​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​នានា​ក្នុង​តំបន់ និង​ពិភពលោក។

ប្រធាន​គណៈកម្មការ​ដឹក​នាំ​នៃ​ក្រុម​ការងារ​ដើម្បី​សន្តិភាព លោកស្រី ប្រាក់ សុខានី ស្វាគមន៍​គំនិត​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ដែល​អំពាវនាវ​ចង់​ឲ្យ​ថែរក្សា​សន្តិភាព។ ប៉ុន្តែ​លោកស្រី​យល់​ថា កម្ពុជា​មិន​ទាន់​មាន​សន្តិភាព​ពេញលេញ​នោះ​ទេ ទោះ​បី​ជា​កម្ពុជា គ្មាន​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល​ក្តី។ លោកស្រី​ពន្យល់​ថា សន្តិភាព​ពេញលេញ គឺ​ត្រូវ​មាន​ទាំង​សន្តិភាព​ផ្លូវកាយ និង​សន្តិភាព​ផ្លូវ​ចិត្ត​តែ​សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា នៅ​តែ​មាន​អារម្មណ៍​ភ័យខ្លាច មិន​ស្ងប់​សុខ​ក្នុង​ចិត្ត ដោយសារ​តែ​បញ្ហា​អសន្តិសុខ​សង្គម៖ «និយម​ន័យ​សន្តិភាព​ត្រឹមត្រូវ​គឺ​ជា​ពាក្យ​ដែល​សំដៅ​ទៅ​លើ​ការ​រស់​នៅ​ដោយ​សុខដុមរមនា ពុំ​មាន​ភ័យខ្លាច ពុំ​មាន​ទំនាស់ ពុំ​មាន​បញ្ហា​ផ្សេងៗ​ដែល​កើត​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សង្គម»

​សង្គម​ស៊ីវិល​លើក​ឡើង​ថា ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ​បើក​តែ​ភ្នែក​ព្រលឹម​ឡើង​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្រ​និយាយ​គ្នា​រឿង​កិច្ចការ​អភិវឌ្ឍន៍​ណាស់​មាន​ឮ​សូរ​តែ​ព័ត៌មាន និង​ការ​ជជែក​គ្នា​តែ​ពី​រឿង​គ្រឿង​ញៀន អំពើ​លួច​ប្លន់ ការ​បាញ់​ប្រហារ កាប់​សម្លាប់ ចាប់​រំលោភ គ្រឿង​ស្រវឹង ល្បែង​ស៊ីសង គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍ និង​អំពើ​អយុត្តិធម៌​សង្គម​ដទៃ​ទៀត ជាពិសេស បញ្ហា​អសន្តិសុខ​ទាំង​នេះ​នៅ​តែ​ឋិត​នៅ​ទំព័រ​មុខ​របស់​កាសែត​ក្នុង​ស្រុក និង​ផ្សព្វផ្សាយ​ព្រោងព្រាត​នៅ​តាម​កញ្ចក់​ទូរទស្សន៍​នានា។

របាយការណ៍​អគ្គស្នងការដ្ឋាន​នគរ​បាល​ជាតិ​ឲ្យ​ដឹង​ថា ក្នុង​រយៈពេល ៦​ខែ ឆ្នាំ​២០១៦ មាន​បទល្មើស​កើត​ឡើង​ជាង ១.៧០០​លើក កម្លាំង​នគរបាល​បង្ក្រាប​បាន​ប្រមាណ ៨០% ដែល​ស្មើ​នឹង ១.០៦៧​ករណី ឃាត់​ខ្លួន​ជនល្មើស​បាន ១.៥៣៧​នាក់ ក្នុង​នោះ​បទឧក្រិដ្ឋ ៣៧៦​នាក់​បទមជ្ឈិម ១.១៦១​នាក់។

​នៅ​ក្នុង​ឱកាស​អបអរ​សាទរ​ទិវា​សន្តិភាព​អន្តរជាតិ​លើក​ទី​១៤ នេះ​ដែរ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ក៏​បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​គ្រប់រូប ខិតខំ​បន្ត​ពង្រឹង​ការ​ការពារ ថែរក្សា​សន្តិភាព និង​លើក​កម្ពស់​ស្មារតី​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ចំពោះ​ប្រទេស​ជាតិ ពង្រឹង​ឯកភាព​ជាតិ ជៀសវាង​រាល់​អំពើ​ទាំង​ឡាយ​ណា​ដែល​នាំ​ឲ្យ​ខ្មែរ​បែកបាក់ ដោយ​គោរព​វប្បធម៌​អហិង្សា អនុវត្ត​នូវ​ការ​អត់​ធ្មត់ ការ​យោគយល់ ការ​អធ្យាស្រ័យ ការ​រក្សា​សណ្ដាប់ធ្នាប់​សង្គម ការ​គោរព​ច្បាប់ និង​ការ​ដោះស្រាយ​ទំនាស់​ដោយ​សន្តិវិធី។

ទោះបី​លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាស​ចង់​រក្សា​សន្តិភាព​ក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ​កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ លោក ហ៊ុន សែន បាន​គំរាម​បង្ក្រាប​បាតុករ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​ប៉ង​ធ្វើ​បាតុកម្ម​អហិង្សា ទោះ​ក្នុង​រូបភាព​ណា​ក៏ដោយ ជាពិសេស​លោក​បាន​ប្រកាស​ព្រមាន​បិទ​ផ្លូវ​ចរចា​ជាមួយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ទៀត​ផង។

​អ្នក​គ្រប់គ្រង​បច្ចេកទេស​ការិយាល័យ​ស៊ើបអង្កេត​នៃ​អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស​លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត សង្កេត​ឃើញ​ថា អំពើ​ហិង្សា​ច្រើន​តែ​កើត​ចេញ​ពី​ភាគី​សមត្ថកិច្ច​ដែល​មាន​តួនាទី​ជួយ​សម្រួល​ឲ្យ​ការ​តវ៉ា​ដោយ​សន្តិវិធី​ប្រព្រឹត្តទៅ​ឲ្យ​បាន​រលូន។ លោក​បន្ថែម​ថា ការ​ដែល​មាន​សន្តិភាព​នោះ រដ្ឋាភិបាល​មិន​ត្រូវ​ប្រើប្រាស់​នូវ​កងកម្លាំង ឬ​ការ​ប្រើប្រាស់​ពាក្យ​សម្ដី​ណា​ដែល​គំរាម​កំហែង​ទៅ​ដល់​ផ្លូវចិត្ត​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នោះ​ទេ។

​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល លើក​ទឹក​ចិត្ត​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល និង​អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​គ្រប់​ផ្នែក​ទាំង​អស់ ត្រូវ​ពង្រឹង​បន្ថែម​ទៀត​នូវ​តួនាទី​ភារកិច្ច និង​ពង្រឹង​នូវ​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​ឲ្យ​ស្របតាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ព្រម​ទាំង​ពង្រឹង និង​ពង្រីក​ការ​អនុវត្ត​គោលនយោបាយ​ភូមិ-​ឃុំ​មាន​សុវត្ថិភាព ឲ្យ​កាន់​តែ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព ដើម្បី​ធានា​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​ជាមួយ​សន្តិភាព​ពេញលេញ​ពិត​ប្រាកដ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។