អ្នកជំនាញក្រើនរំឭកអ្នកបើកបរឲ្យគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ក្នុងពិធីបុណ្យអុំទូក
2015.11.24
សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងចរាចរណ៍ បានសង្កេតឃើញថា នៅពេលមានពិធីបុណ្យធំម្តងៗដែលជាពេលឈប់សម្រាកពីការងារ ដូចជាពិធីបុណ្យអុំទូក ជាដើម អត្រាអ្នកបើកបរមិនគោរពច្បាប់មានចំនួនកើនឡើង ដែលបង្កឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។ ទន្ទឹមគ្នានេះ អ្នកជំនាញក្រើនរំឭកដល់អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវ ឲ្យគោរពច្បាប់ ដើម្បីកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ក្នុងពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុក។
សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងចរាចរណ៍ ព្រួយបារម្ភប្រជាពលរដ្ឋបើកបរបំពានច្បាប់ចរាចរណ៍ ខណៈពិធីបុណ្យអុំទូក ៣ថ្ងៃ គិតចាប់ពីថ្ងៃទី២៤ ដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា នឹងអាចបង្កឲ្យមានអត្រាអ្នកស្លាប់ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើនឡើង។
ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធអន្តរជាតិ ទប់ស្កាត់ផលប៉ះពាល់គ្រឿងស្រវឹង (IARD) លោក គង់ សុវណ្ណ បានប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី២៤ ខែវិច្ឆិកា ថា ទោះជាពិធីបុណ្យអុំទូកឆ្នាំនេះ ត្រូវបានផ្អាកធ្វើនៅទីក្រុងភ្នំពេញក្តី ប៉ុន្តែពិធីនេះនៅតែជាពេលវេលាដែលគ្រួសារខ្មែរជួបជុំគ្នា និងអាចធ្វើដំណើរទៅតំបន់កម្សាន្តនានាទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ ជាការកត់សម្គាល់ នៅពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋធ្វើដំណើរពេលពិធីបុណ្យជាតិម្តងៗនោះ គឺជៀសមិនផុតពីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ និងបណ្ដាលឲ្យមនុស្សជាច្រើននាក់ស្លាប់ និងរបួសជាង ៩០% កើតឡើងមកពីកត្តាមនុស្សបើកបរមិនគោរពច្បាប់ និងខ្វះការប្រុងប្រយ័ត្ន៖ «ខ្លះគាត់ហូបគ្រឿងស្រវឹង ហើយខ្លះគាត់បើកបរក្នុងល្បឿនកំណត់ ខ្លះគាត់ធ្វេសប្រហែសពេលបើកបរ និងមានកត្តាមិនគោរពច្បាប់ជាច្រើនទៀត ដែលជាមូលហេតុចម្បងបណ្ដាលឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍»។
អ្នកជំនាញគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍រូបនេះ ក្រើនរំឭកដល់អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវទាំងអស់ ឲ្យគោរពច្បាប់ ដើម្បីកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ក្នុងពិធីបុណ្យអុំទូកឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព៖ «ចូលរួមប្រុងប្រយ័ត្នទាំងអស់គ្នាទៅ គោរពទាំងអស់គ្នាទៅ អធ្យាស្រ័យទាំងអស់គ្នាទៅ ដើម្បីឲ្យកម្ពុជា យើងក្លាយជាប្រទេសដែលមានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍»។
លិខិតអំពាវនាវរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ដែលចុះហត្ថលេខាដោយ លោក ត្រាំ អ៊ីវតឹក រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន អំពាវនាវទៅកាន់អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវដែរថា ដើម្បីទប់ស្កាត់គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកក្នុងឱកាសបុណ្យអុំទូក។ ស្ថាប័ននេះ បានក្រើនរំឭកឲ្យអ្នកបើកបរ និងអ្នកធ្វើដំណើរ ត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់នូវគោលការណ៍ច្បាប់ ៩ចំណុច ដើម្បីទប់ស្កាត់គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។
ចំណុចសំខាន់ទាំង ៩ នោះរួមមាន អ្នកបើកបរត្រូវប្រកាន់ទម្លាប់ជាស្វ័យប្រវត្តិ គឺមានស្មារតីប្រុងប្រយ័ត្នជានិច្ចចំពោះគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ដែលអាចកើតមានជាយថាហេតុនៅលើផ្លូវថ្នល់។ អ្នកបើកបរ និងអ្នកធ្វើដំណើរ ត្រូវពាក់ខ្សែក្រវាត់សុវត្ថិភាពឲ្យបានគ្រប់ៗគ្នាពេលឡើងបញ្ជា ឬជិះរថយន្ត។ អ្នកបើកបរម៉ូតូ ទាំងអ្នកជិះពីក្រោយ ត្រូវពាក់មួកសុវត្ថិភាព។ អ្នកបើកបរ ត្រូវបញ្ជារថយន្តក្នុងល្បឿនមួយដែលច្បាប់កំណត់ ដូចជានៅទីប្រជុំជន សម្រាប់រថយន្តបើកក្នុងល្បឿនត្រឹម ៤០គីឡូម៉ែត្រក្នុងមួយម៉ោង និង ៨០គីឡូម៉ែត្រនៅក្រៅទីប្រជុំជន។ ចំណែកម៉ូតូត្រឹម ៣០គីឡូម៉ែត្រក្នុងទីប្រជុំជន។
លិខិតដដែលបញ្ជាក់ដែរថា បើពិសាគ្រឿងស្រវឹង កុំបើកបរ និងមិនត្រូវផ្ទុកលើសចំណុះ និងជិះលើដំបូលរថយន្ត ជាដើម។
ការសិក្សាស្ដីពីការត្រួតពិនិត្យល្បឿនបើកបររបស់អង្គការជនពិការអន្តរជាតិ (Handicap International) ដែលចេញផ្សាយកាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥ បង្ហាញថា ពីរភាគបីនៃចំនួនអ្នកបើកបរ បានបើកបរហួសល្បឿនកំណត់។ អង្គការនេះអះអាងថា ការបើកហួសល្បឿនកំណត់នេះ ជាមូលហេតុចម្បងទីមួយ ដែលបង្កឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ខណៈមានពិធីបុណ្យសំខាន់ៗម្តង។
ជាងនេះទៀត តួលេខរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ បង្ហាញថា រយៈពេល ៩ខែក្នុងឆ្នាំ២០១៥ មានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជាង ៣.៥០០ករណី (៣.៥០៥ករណី) កើតឡើង ដោយមានអ្នកស្លាប់ជិត ២ពាន់នាក់ (១.៧៣៥នាក់) និងរបួសធ្ងន់ជាង ៣.៣០០នាក់ (៣.៣០៩នាក់)។
សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធនឹងចរាចរណ៍នៅកម្ពុជា រំពឹងថា អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវទាំងអស់ នឹងមិនបំពានច្បាប់ចរាចរណ៍ក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុក ដើម្បីកុំឲ្យថ្ងៃសប្បាយរីករាយក្លាយជាថ្ងៃកើតទុក្ខ ព្រោះតែការធ្វេសប្រហែសតែមួយពព្រិចភ្នែក៕