ពិធីកាន់បិណ្ឌទី១មានពលរដ្ឋចូលរួមច្រើននៅតាមវត្តអារាមនារាជធានីភ្នំពេញ
2015.09.28
ថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា នេះ ជាថ្ងៃកាន់បិណ្ឌទី១ របស់ពលរដ្ឋដែលមានជំនឿលើព្រះពុទ្ធសាសនា។ នៅតាមបណ្ដាវត្តអារាមនានា នៅតាមរាជធានីភ្នំពេញ ឃើញមានពុទ្ធបរិស័ទចូលរួមច្រើន ទាំងក្នុងពិធីបោះបាយបិណ្ឌ និងយកបាយចង្ហាន់ទៅប្រគេនព្រះសង្ឃ។
ចាប់តាំងពីម៉ោងជាង ៤យប់ ក្នុងថ្ងៃកាន់បិណ្ឌទី១ នៅតាមវត្តអារាមពោរពេញដោយមនុស្សម្នា នាំគ្នាសូត្រធម៌ បោះបាយបិណ្ឌ ដែលគេមានជំនឿថា នឹងបានទៅដល់ញាតិសន្ដានដែលកើតទៅជាប្រេតនោះ។ ដំណាលគ្នានឹងពន្លឺភ្លើងទៀន ភ្លើងធូបវិលជុំវិញព្រះវិហារ សូរស័ព្ទព្រះធម៌ ក៏បន្ទរដំណាលគ្នានោះដែរ៖ «សំឡេងសូត្រធម៌»។
លោកស្រី ស៊ីន មួយគា ជាពលរដ្ឋរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ ឲ្យដឹងថា អ្នកស្រីភ្ញាក់តាំងពីម៉ោង ១២យប់ ដើម្បីរៀបចំបាយ ម្ហូប និងគ្រឿងបូជាផ្សេងៗ។ ដៃកាន់បាយបិណ្ឌ មានដោតទង់ក្រពើផងនោះ លោកស្រីរំពឹងថា បាយម្ហូបទាំងនេះនឹងបានដល់ដូនតា សាច់ញាតិរបស់លោកស្រីដែលបានចែកឋានរំលាយកាយទៅហើយនោះ៖ «ភ្ញាក់នៅផ្ទះតាំងពីម៉ោង ១២ ឡើងធ្វើបាយម្ហូប គេងអត់លក់ ចង់មកតែវត្ត។ ពេលមកធ្វើបុណ្យអ៊ីចឹងទៅ បានជ្រះថ្លា ស្រលះក្នុងខ្លួន»។
សៀវភៅ "ពិធីប្រចាំដប់ពីរខែ" របស់អ្នកស្រី ពេជ្រ សល់ សរសេរអំពីដើមកំណើតនៃពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌនេះថា ផ្អែកតាមសិលាចារិករបស់ព្រះបាទ យសោវរ្ម័ន គ្រងរាជសម្បត្តិរវាង គ.ស. ៨៨៩ ដល់ ៩១០ ព្រះអង្គបានសាងអាវាស (វត្ត ឬ ទីលំនៅ) ជាច្រើន ហើយទ្រង់តែងធ្វើពិធីបូជាបាយបិណ្ឌជារៀងរាល់ខែ ដើម្បីឧទ្ទិសកុសលចំពោះវិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកស្លាប់ក្នុងចម្បាំង និងចំពោះខ្មោចទាំងឡាយដែលគ្មានបងប្អូន គ្រួសារ ញាតិសន្ដាន។
ពិធីកាន់បិណ្ឌ និងបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌនៅសម័យនេះ មានរយៈពេល ១៥ថ្ងៃ គឺពីថ្ងៃ ១រោច ខែភទ្របទ ដល់ថ្ងៃទី ១៥រោច ខែភទ្របទ ដែលថ្ងៃចុងក្រោយគេហៅថា ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។
ក្រោយពលរដ្ឋធ្វើពិធីបោះបាយបិណ្ឌដែលត្រូវបញ្ចប់នៅពេលព្រះសុរិយារះ ពលរដ្ឋនាំគ្នាយកចង្ហាន់ ឬថវិកាទៅប្រគេនព្រះសង្ឃ។
អាចារ្យវត្ត សិរីគៀនឃ្លាំង លោក ចាយ សុវណ្ណរ៉ា ឲ្យដឹងថា វត្តអារាមត្រូវបានរៀបចំទីធ្លារួចរាល់អស់ហើយដើម្បីទទួលពុទ្ធបរិស័ទ ដូចសំអាតទីធ្លា ដាក់ចាន ឆ្នាំង ឬជើងពានដើម្បីដាក់បិណ្ឌ។ លោកអាចារ្យបន្តថា នៅវត្តសិរីគៀនឃ្លាំង មានរៀបចំទៅសូត្រធម៌ និងបាយបិណ្ឌនៅជិតមាត់ទន្លេឆ្ងាយពីវិហារ ព្រោះគេយល់ថា អ្នកមានកម្មផលខ្លាំងមិនអាចទទួលបាយបិណ្ឌនៅវិហារបានទេ៖ «ញាតិកាទាំងប្រាំពីរសន្ដានមិនដឹងថា គាត់កើតទៅជាប្រេត ឬតិរច្ឆានយ៉ាងណាទេ អ៊ីចឹងទេត្រូវឧទ្ទិសទើបបានដល់ញាតិកា»។
លោកស្រី សន គឹមចន ដើរជុំវិញវិហារ ខ្សឹបតិចៗហៅឈ្មោះដូនតាដែលបានចែកឋានទៅហើយនេះ ឲ្យដឹងថា លោកស្រីសង្ឃឹមថា ដូនតាដែលចែកទៅហើយអាចទទួលបានអ្វីដែលលោកស្រីយកមកធ្វើពិធីនៅពេលនេះ៖ «សង្ឃឹមថាជីដូនជីតាបានទទួល ចេះតែហៅឈ្មោះគាត់។ នៅថ្ងៃបិណ្ឌទី១ ខ្ញុំត្រូវឲ្យបានពីរវត្ត»។
ដំណាលគ្នានឹងពលរដ្ឋខ្មែរនាំគ្នាយកចង្ហាន់មកប្រគេនព្រះសង្ឃ បាយម្ហូបរាប់សិបចានត្រូវសល់។ នៅតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) មានការបង្ហោះរូបភាពសកម្មភាពយកបាយ ម្ហូប ទៅចែកជូនពលរដ្ឋក្រីក្រនៅទីសាធារណៈ និងនៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា។ ដូចគ្នានេះដែរ ព្រះតេជព្រះគុណ អ៊ុន ឡុង គង់នៅវត្តសំពៅមាស មានថេរដីកាថា នៅវត្តដែលព្រះអង្គគង់នៅក្នុងពេលរដូវកាន់បិណ្ឌ និងបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ព្រះសង្ឃតែងចាត់ចែងចែកជូនទៅពលរដ្ឋក្រីក្រ និងផ្ដល់ជូនទៅអង្គការកុមារកំព្រា។
ព្រះអង្គបន្តថា ចង្ហាន់ដែលពលរដ្ឋយកទៅប្រគេនព្រះសង្ឃ ព្រះសង្ឃក៏អាចធ្វើទានបន្តបានដែរ៖ «បាយ ម្ហូបនៅសល់ទាំងប៉ុន្មានយកជូនចាស់ៗ ក្មេងៗ ឬអ្នកគ្មានផ្ទះសម្បែង។ យើងឃើញថា ពលរដ្ឋក្រីក្រនៅភ្នំពេញ មានច្រើន ព្រះសង្ឃអាចធ្វើទានទៅអ្នកផ្សេងបាន»។
តាមទំនៀមចាស់ពីបរមបុរាណមក នៅថ្ងៃ ១កើត ខែអស្សុជ នេះ ពុទ្ធបរិស័ទនាំគ្នាធ្វើពិធីជូនដំណើរព្រលឹងដូនតាត្រឡប់ទៅទីឋានដើមវិញ។ ពិធីកាលពីសម័យមុនធ្វើរយៈពេល ៣ខែ ទាក់ទងនឹងការថយចុះនៃកិច្ចទំនុកបម្រុងនិច្ចភត្តភិក្ខុសង្ឃ ក្នុងរដូវចូលវស្សាបីខែ ដែលប្ដូរមកនៅត្រឹមពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ ភ្ជុំបិណ្ឌ រយៈពេលតែ ១៥ថ្ងៃ នាសម័យនេះ។ ឯកសារមួយចំនួនកត់ត្រាថា គឺចាប់ពីរជ្ជកាលព្រះករុណាបរមកោដ្ឋ ព្រះអង្គឌួង រវាងពុទ្ធសករាជ ២៣៩១-២៤០៤ ដែលត្រូវនឹងគ្រិស្តសករាជ ១៨៤៨-១៨៥៩៕