មុខរបរវាយថ្មភ្នំរបស់អ្នកស្រុកកំពង់លែងខេត្តកំពង់ឆ្នាំង
2014.08.26
កំពង់លែង គឺជាស្រុកមួយរបស់ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ព័ទ្ធជុំវិញដោយទឹកបឹងទន្លេសាប។ ស្រុកនេះសម្បូរទៅដោយវាលស្រែ និងភ្នំតូចធំស្ថិតនៅដាច់ៗពីគ្នាយ៉ាងល្អ ប្រសិនបើគេគយគន់នៅពេលល្ងាច ឬពេលព្រឹក ប៉ុន្តែភ្នំទាំងនោះពុំមានប្រភេទឈើធំ ឬអនុផលព្រៃឈើដែលអ្នកស្រុកអាចទាញយកធ្វើជាមុខរបរបាននោះទេ។
អ្នកស្រុកភាគច្រើន បានប្រកបមុខរបរស្រែចម្ការ និងនេសាទបន្តិចបន្តួច ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃមានពលរដ្ឋជិត ៥០គ្រួសារ នៃឃុំច្រណូក បានឆ្លៀតវាយថ្មភ្នំលក់ មិនថានៅរដូវធ្វើស្រែចម្ការ ឬរដូវប្រាំងឡើយ។
នៅតាមបណ្ដោយផ្លូវលំក្រាលក្រួសក្រហមមួយខ្សែ ឋិតនៅចម្ងាយប្រមាណជា ១០០ម៉ែត្រពីសាលាឃុំច្រណូក នៃស្រុកកំពង់លែង មានខ្ទមតូចៗសង់បណ្ដាក់គ្នាជាច្រើន ដោយមានអ្នកស្រុកសម្រាក និងខ្លះកំពុងវាយបំបែកថ្មក្នុងខ្ទមទាំងនោះយ៉ាងទ្រហឹង។ ពួកគេបានចែកកម្លាំងជាពីរក្រុម ដោយមនុស្សស្រី ឬមនុស្សចាស់កម្លាំងខ្សោយ នៅក្នុងខ្ទមចាំបំបែកថ្មឲ្យទៅជាបំណែកល្អិតៗ ចំណែកមនុស្សប្រុសមានកម្លាំងដៃរឹង ស្មាមាំ គឺជាអ្នកគាស់រំលើង ឬវាយបំបែកថ្មចេញពីលើភ្នំមក។
កំពុងអង្គុយវាយបំបែកថ្មបែកញើសសស្រាក់តាមមុខនៅក្នុងខ្ទមតូចមួយ អ្នកស្រី ឈឹម សុផល មានប្រសាសន៍ថា អ្នកភូមិធ្លក នៃឃុំច្រណូក ភាគច្រើនបានឆ្លៀតវាយថ្មភ្នំលក់ ក្រៅពីមុខរបរធ្វើស្រែចម្ការ ប៉ុន្តែអ្នកដែលបានធ្វើជាប់លាប់នោះ គឺមានចំនួន ៣៨គ្រួសារ។ អ្នកស្រីបន្តថា ត្បិតមុខរបរនេះពេលខ្លះផ្សងនឹងគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង ដោយថ្មភ្នំបាក់ធ្លាក់សង្កត់លើ នៅពេលគាស់យកថ្មចេញពីភ្នំ ហើយវាជាការងារធ្ងន់ ដែលពលរដ្ឋមួយចំនួនមិនចូលចិត្ដធ្វើ។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់អ្នកស្រី មុខរបរនេះអាចរកប្រាក់បានខ្លះ គ្រាន់ដោះទ័លជីវភាព និងកូនឈឺម្ដងម្កាលដែរ៖ «បងប្រកបមុខរបរហ្នឹងប៉ុន្មានឆ្នាំហើយ? ១៥ឆ្នាំហើយ។ យ៉ាងម៉េចដែរក្រោយពីប្រកបមុខរបរហ្នឹង? គ្រាន់តែបានម៉ាដោះជីវភាពបានខ្លះ គ្រាន់បានទិញអង្កទិញអីហូបហ្នឹងឯង។ វាយពីខែប៉ុន្មានដល់ខែប៉ុន្មាន? មិនដឹងខែប៉ុន្មានទេបង ខ្ញុំវាអត់ទៀងដែរ ខ្ញុំជួនណាបានវាយ ជួនណាអត់ កូនឈឺនៅផ្ទះមានបានវាយជាប់រហូតអីទេខ្ញុំនេះ។ មួយគូប ពីដើមបានតែ ៦ម៉ឺនរៀលទេ ឥឡូវបាន ៧ម៉ឺនហើយ ប៉ុន្តែ ៨ម៉ឺនបានតែប៉ុន្មានថ្ងៃ ឥឡូវចុះមកនៅ ៧ម៉ឺនរៀលវិញទេ។ ថ្មអីអាហ្នឹង? ថ្មថ្លើមអណ្ដើក»។
ចំណែក អ្នកស្រី ឈួន ស្រីណាត កំពុងពាក់វ៉ែនតាពណ៌ខ្មៅ ដៃស្ដាំកាន់ញញួរសំពងទៅលើដុំថ្មធំមួយផ្ទាំង ដែលប្ដីរបស់គាត់ទើបគាស់ចេញពីភ្នំមកបំបែកឲ្យទៅជាបំណែកតូចៗ មុននឹងច្រកការុងទុកលក់ បានថ្លែងទាំងដង្ហើមហត់ខ្លាំងថា ប្រសិនបើគេមិនប្រយ័ត្ន ឬពាក់វ៉ែនតានៅពេលវាយថ្មនោះ គឺកម្ទេចថ្មអាចខ្ទាតត្រូវគ្រាប់ភ្នែក និងខ្លួនប្រាណ ប៉ុន្តែសម្រាប់គ្រួសារអ្នកស្រីក្នុងរយៈពេលជាង ១៥ឆ្នាំ ដែលប្រកបមុខរបរវាយថ្មនេះ មិនដែលមានគ្រោះថ្នាក់ធំដុំណាមួយកើតឡើងនោះទេ៖ «កម្លាំងនោះអត់មានរឹងមាំទេ ជួនណាថ្ងៃណាគ្រុន ថ្ងៃណាក៏ស្រួល ចេះតែនាំគ្នាធ្វើទៅ ប្ដីខ្ញុំអ្នកគាស់ ខ្ញុំអ្នកអង្គុយដំអាល្អិតៗ។ ខ្ញុំចង់បានរទេះដឹកអូសថ្ម ដែកញញួរទម្ងន់ប្រាំគីឡូ ១គីឡូកន្លះ ហើយនិង ៦ខាំ បើលោកគ្រូមានលទ្ធភាពជួយពួកខ្ញុំបានជួយមក»។
សកម្មភាពគាស់កកាយ ឬប្រើកម្លាំងម៉ាស៊ីនក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មថ្មមិនបានត្រឹមត្រូវ គឺជាក្ដីបារម្ភមួយដែរសម្រាប់ប្រជាសហគមន៍ ដោយសារតែសកម្មភាពទាំងនោះអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់កន្លែងគោរពសក្ការបូជា ឬភ្នំមួយចំនួនដែលជាភ្នំប្រវត្តិសាស្ត្រ ហើយពួកគាត់ធ្លាប់ស្គាល់ និងអាស្រ័យផលជាច្រើនជំនាន់មកហើយនោះ។
ប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅស្រុកកំពង់លែង លោក ញ៉ឹក ខុន បានសម្ដែងក្ដីបារម្ភថា សកម្មភាពធ្វើអាជីវកម្មថ្មភ្នំ គឺទាំងកម្លាំងមនុស្ស និងកម្លាំងម៉ាស៊ីន សម្រាប់លោកមិនចង់ឲ្យកើតមាននៅក្នុងទឹកដីស្រុករបស់លោកឡើយ ពីព្រោះវាអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយភ្នំមួយចំនួនក្នុងស្រុកនេះ អាចមានវត្ថុមានតម្លៃនឹងត្រូវបាត់បង់ ក្រោយពីគាស់កកាយធ្វើអាជីវកម្ម៖ «ខ្ញុំជាប្រជាជននៅក្នុងស្រុកកំពង់លែង នេះ។ ខ្ញុំសោកស្ដាយបំផុត ហើយការសោកស្ដាយមិនមែនមានតែខ្ញុំម្នាក់ទេ គឺប្រជាជន ៩០ភាគរយសោកស្ដាយ។ តាំងពីអើយមក ខ្ញុំអាយុ ៨០ទៅហើយ វាមិនដែលឃើញគាស់កកាយយកអីផ្សេងៗ អ៊ីចឹងវាអត់ដែលឃើញមាន។ ទុកជាអនាគតទៅមុខណាមិនត្រូវការមកគាស់កកាយរំលើងយកវត្ថុអីផ្សេងៗទេ អ៊ីចឹងខ្ញុំជាប្រជាជន ខ្ញុំសោកស្ដាយណាស់ប្រសិនបើខ្ញុំមានសិទ្ធិមានអំណាច ខ្ញុំហាមឃាត់មិនឲ្យគាស់កកាយទេ»។
មេឃុំច្រណូក លោក វណ្ណ សួន មានប្រសាសន៍ថា កន្លងទៅអាជ្ញាធរឃុំមិនដែលមានការហាមឃាត់ពលរដ្ឋទាំងនោះឡើយ ដោយគិតថា នេះ គឺជាមុខរបរចាំបាច់របស់អ្នកភូមិធ្លក នៃឃុំច្រណូក ក្រៅពីមុខរបរធ្វើស្រែចម្ការជាច្រើនឆ្នាំមកហើយនោះ។ លោកបន្តថា នៅក្បែរទីតាំងជីក និងវាយថ្មលក់របស់អ្នកភូមិ មានវត្តមួយឈ្មោះ គិរីវង្កត ប៉ុន្តែសកម្មភាពជីកថ្មនេះមិនបានប៉ះពាល់ដល់ទីវត្តអារាមនោះទេ ពីព្រោះកន្លែងជីកស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល ១០ ទៅ ២០ម៉ែត្រពីបរិវេណវត្ត៖ «ប្រសិនបើយើងហាមគាត់ ហើយទុកថ្មហ្នឹងវាជាដំណែលធម្មជាតិ វាដាច់របរគាត់ ព្រោះគាត់វាយមកតាំងពីខ្ញុំបានចូលធ្វើការម្ល៉េះ អានេះបើគិតទៅ របរអត់ដើមគាត់រកអត់មានដើមទុនណា អ្នកដែលគេឧស្សាហ៍បានទៅ ហើយបើគិតពីជីវភាពថាមិនហួសមិនខុសត្រូវគ្នាប៉ុន្មានទេអ្នកវាយ ហើយនិងអ្នកមិនវាយ ឃើញថាអ្នកវាយថ្មចង់ធូរជាងផង គេបានលុយគេរាល់ថ្ងៃ»។
ប្រធានមន្ទីររ៉ែ និងថាមពល ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក អ៊ុក រស់ ថ្លែងបញ្ជាក់ថា នៅទូទាំងខេត្តមានក្រុមហ៊ុនទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណចំនួន១២ ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មថ្ម ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នបានដំណើរការតែពីរ ឬបីក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះ ហើយបរិមាណថ្មអាចផ្គត់ផ្គង់ក្នុងខេត្ត និងអាចនាំចេញទៅក្រៅខេត្តបានខ្លះទៀតផង។ ចំណែកសកម្មភាពធ្វើអាជីវកម្មវាយថ្មជាលក្ខណៈគ្រួសាររបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមតំបន់មួយចំនួន និងនៅស្រុកកំពង់លែង មិនសូវមានច្រើនឡើយ ប៉ុន្តែខាងលោកកំពុងសិក្សា និងអាចចងក្រងជាក្រុមក្នុងការធ្វើអាជីវកម្មរបស់ពួកគាត់ដែរ៖ «បើគាត់ធ្វើជាលក្ខណៈច្រើនគ្នាទៅ យើងអាចឲ្យគាត់ចងក្រងទៅសុំច្បាប់ដែរ បើថាធ្វើតិចតួចគ្រាន់តែផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារគាត់ ដូចជាមិនអីទេបង ចាក់សសរផ្ទះតិចតួចអីមិនខុសច្បាប់ទេ។ វាបើចងក្រងធ្វើអាជីវកម្ម ត្រូវតែបង់សួយសារជូនរដ្ឋ អូ! អាហ្នឹងយើងបង់តាមប្រកាសអន្តរក្រសួង មួយគូបប៉ុន្មានកាក់អ៊ីចឹងទៅ»។
លោក អ៊ុក រស់ បញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនរបស់លោកឧកញ៉ា ពង្ស ខៀវសែ ទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណចំនួនពីរ ដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មកិនថ្មនៅស្រុកកំពង់លែង គឺទី១ នៅលើភ្នំជ័យជាតិ ហៅភ្នំជ័យទ័ត និងទី២ នៅលើភ្នំត្រង់ ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងធ្វើសកម្មភាពឈូសឆាយ ហើយនឹងអាចដំណើរការអាជីវកម្មបាននៅក្នុងរយៈពេលពីរ ឬបីខែខាងមុខទៀត៕