ទេសចរទៅទស្សនាក្រុងព្រះសីហនុរីករាយបន្ទាប់ពីមានការបើករបងចេញពីឆ្នេរសមុទ្រ
2016.02.12
ប្រជាពលរដ្ឋ និងភ្ញៀវទេសចរជាតិ-អន្តរជាតិ បង្ហាញអារម្មណ៍សប្បាយរីករាយចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តព្រះសីហនុ ពិសេសប្រមុខដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាល ដែលបានបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរសមុទ្រខេត្តព្រះសីហនុ មួយចំនួន និងបើកស្ពានតេជោមរកត ឬស្ពានកោះពស់ ឲ្យពលរដ្ឋដើរឆ្លងកាត់ក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំប្រពៃណីចិន។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលស្នើដល់រដ្ឋាភិបាល ត្រូវវាយកម្ទេចសំណង់រឹងមាំផ្សេងៗ ដែលកំពុងសង់នៅតាមឆ្នេរសមុទ្រ និងត្រូវរុះរើរបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរច្រើនទៀត ដែលគេហ៊ុមព័ទ្ធរបងទុកចោលមកដាក់ជាសម្បត្តិរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍បម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ជំនួសវិញ។
ភ្ញៀវទេសចរណ៍ជាតិអន្តរជាតិ ពិសេសប្រជាពលរដ្ឋទាំងក្មេងចាស់ ដែលធ្វើដំណើរមកដល់មូលដ្ឋានខេត្តព្រះសីហនុ នាពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំចិន ហើយបានចូលទៅដល់ឆ្នេរឯករាជ្យ និងដើរឆ្លងកាត់ស្ពាន «តេជោមរកត ឬស្ពានកោះពស់» កាលពីថ្ងៃអង្គា ទី៩ ខែកុម្ភៈ បង្ហាញទឹកមុខ និងអារម្មណ៍រីករាយដែលអាជ្ញាធរខេត្តនេះមានការផ្លាស់ប្ដូររបៀបដឹកនាំ ដោយសង្កេតឃើញឆ្នេរសមុទ្រមួយចំនួនមានការអភិវឌ្ឍ ហើយបានបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរខ្លះ អាចឲ្យពួកគេចូលកម្សាន្ត និងងូតទឹកសមុទ្របានទូលំទូលាយជាងប៉ុន្មានឆ្នាំមុន។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ភ្ញៀវទេសចរណ៍មកពីតាមបណ្ដាខេត្តនានា និងពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ ក៏បានសំណូមពរដល់ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្តព្រះសីហនុ ពិសេសប្រមុខដឹកនាំរាជរដ្ឋាភិបាល ត្រូវបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរសមុទ្រដែលក្រុមហ៊ុន និងបុគ្គលមានអំណាចមួយចំនួនឃុបឃិតរំលោភធ្វើកម្មសិទ្ធិ ហើយបិទរបងទុកចោលគ្មានការអភិវឌ្ឍជាង ១០ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ មកដាក់ជាសម្បត្តិរដ្ឋ ហើយអភិវឌ្ឍន៍បម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ ឬទុកជូនសាធារណជនចូលកម្សាន្តឲ្យបានច្រើនថែមទៀតក្រៅពីឆ្នេរឯករាជ្យ។
ក្រុមយុវជន៖ «ពួកខ្ញុំសប្បាយរីករាយណាស់ នៅពេលបានឡើងលើស្ពានតេជោមរកត ឬស្ពានកោះពស់ ព្រោះបានឃើញទេសភាពស្អាតៗជាច្រើន មានដូចជាព្រៃឈើ ទឹកសមុទ្រ ភ្នំ ឆ្នេរដ៏ស្រស់ស្អាតមើលពីលើស្ពានឃើញស្អាតៗណាស់។ នាងខ្ញុំគឺជាអ្នកនៅខេត្តព្រះសីហនុទេ ប៉ុន្តែមានសេចក្ដីរីករាយខ្លាំងណាស់ ដែលបានដើរឡើងស្ពានកោះពស់ ដែលជាស្ពានធ្វើឆ្លងសមុទ្រទៅកាន់ដីកោះ»។
ស្ត្រីវ័យចំណាស់ ឈ្មោះ ឈួន សាវាទ មកពីខេត្តកណ្ដាល បង្ហាញអារម្មណ៍រីករាយពេលបានដើរឆ្លងកាត់ស្ពានតេជោមរកត ឬស្ពានកោះពស់ កាលពីថ្ងៃអង្គា ទី៩ ខែកុម្ភៈ ព្រោះកន្លងមក មិនដែលបានដើរឆ្លងកាត់ស្ពាននេះទេ ដោយសារគេហ៊ុមព័ទ្ធរបងទុកចោល។ ស្ត្រីវ័យ ៧០ឆ្នាំរូបនេះ សំណូមដល់ប្រមុខដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ត្រូវអន្តរាគមន៍ដាក់ឲ្យដំណើរការជារៀងរាល់ថ្ងៃ និងបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរសមុទ្រ ដែលគេហ៊ុមព័ទ្ធរបងទុកចោលឲ្យបានច្រើនឆ្នេរទីតាំងទៀត ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដើរឆ្លងកាត់ និងចូលទៅកម្សាន្ត ឲ្យបានទូលំទូលាយដូចពីសង្គមចាស់។
លោកយាយ ឈួន សាវាទ៖ «ខ្ញុំបានមកលេខកំពង់សោម គឺមកលេខផ្ទះកូនៗនៅទីនេះជាច្រើនដងមកហើយ ប៉ុន្តែមិនដែលបានដើរឆ្លងស្ពានតេជោមរកត ឬស្ពានកោះពស់នេះទេ ទើបតែពេលនេះ ហើយមានអារម្មណ៍សប្បាយរីករាយ និងចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលសម្ដេចតេជោ បើកឲ្យស្ពាននេះដំណើរការបានរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសដល់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅបានឆ្លងកម្សាន្ត»។
មិនមែនមានតែមនុស្សវ័យចាស់ទេ ដែលសប្បាយរីករាយបានដើរឆ្លងស្ពានតេជោមរកត ឬស្ពានកោះពស់នៅពេលនេះ។
យុវជនឈ្មោះ យ៉ាន មុន្នីរតន៍ ជាយុវជនម្នាក់ ស្ថិតក្នុងចំណោមយុវវ័យរាប់ពាន់នាក់ទៀត ដែលបានធ្វើដំណើរមកពីខេត្តតាកែវ ក៏សំណូមដល់ប្រមុខដឹកនាំ ឬអាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ ស្នើឲ្យបើកស្ពានតេជោមរកត ឲ្យដំណើរការជារៀងរាល់ថ្ងៃ និងស្នើបើករបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរ ដាក់ជូនពលរដ្ឋចូលទៅកម្សាន្ត និងងូតទឹកឲ្យបានទូលំទូលាយ៖ «ខ្ញុំសំណូមពរឲ្យស្ពានតេជោមរកតនេះបើកឲ្យដំណើរការជារហូត ព្រោះពលរដ្ឋចង់ឆ្លងស្ពាននេះ និងចង់ឃើញទេសភាពនៅលើកោះពស់ និងទេសភាពទូទៅនៅលើផ្ទៃសមុទ្រខេត្តព្រះសីហនុ ក្រោមការដឹកនាំមានការរីកចម្រើនរបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន»។
បញ្ហានេះដែរ ចៅសង្កាត់លេខ៣ ក្រុងព្រះសីហនុ លោក កាន់ ឡឹង ដែលបានដឹកនាំក្រុមការងារ សហការជាមួយកម្លាំងប្រដាប់អាវុធចម្រុះ ប្រចាំការនៅលើស្ពានតេជោមរកត រង់ចាំការពារសន្តិសុខជូនប្រជាពលរដ្ឋ ចាប់ពីថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ មក បានដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៣ថ្ងៃ នៃបុណ្យចូលឆ្នាំចិន ឆ្នាំនេះ ភ្ញៀវទេសចរធ្វើដំណើរឡើងស្ពាន ទំនងជាអាចច្រើនជាង ៥ម៉ឺននាក់ ព្រោះថ្ងៃចាប់ផ្តើមដំបូងមានមនុស្សជាង ១ម៉ឺននាក់បានមកដល់ទីនេះ។
លោក កាន់ ឡឹង៖ «ស្ពាននេះចាប់បើកពីម៉ោង ៨ព្រឹក រហូតដល់ម៉ោង ៦ល្ងាច គឺមានរយៈពេល ៣ថ្ងៃក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំចិនឆ្នាំនេះ ហើយថ្ងៃបើកដំបូង ឃើញមានមនុស្សជាង ១ម៉ឺននាក់បានឆ្លងស្ពាននេះ។ តាមការព្យាករអាចមានមនុស្សមកឆ្លងស្ពាននេះ ក្នុងរយៈពេល ៣ថ្ងៃ នៃបុណ្យចូលឆ្នាំចិន អាចមានជាង ៥ម៉ឺននាក់។ ទឹកចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលបានកកដល់ទីនេះ បង្ហាញទឹកមុខរីករាយ និងបានមកថតយករូបភាពផ្សេងៗនៅលើកោះ ទុកជាអនុស្សាវរីយ៍ច្រើនកុះករ»។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ លោក ប៊ួន ណារិទ្ធិ មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តព្រះសីហនុ ដែលបានចុះដល់ទីតាំងស្ពានតេជោមរកតយល់ថា ប្រសិនបើទៅថ្ងៃអនាគត រដ្ឋាភិបាលបានបើករបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរសមុទ្រពីក្រុមហ៊ុន ឬឈ្មួញ មកដាក់ជាសម្បត្តិរដ្ឋ និងអភិវឌ្ឍន៍បម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ អាចនាំឲ្យកំណើនភ្ញៀវទេសចរទាំងជាតិ និងអន្តរជាតិ កើនខ្ពស់ថែមទៀត។
លោក ប៊ួន ណារិទ្ធិ៖ «យើងបានមកទស្សនាស្ពានតេជោមរកត ហៅស្ពានកោះពស់ គឺឃើញមានមនុស្សម្នាច្រើនកុះករបំផុតបានមកដល់ទីនេះ ហើយមនុស្សទាំងនោះបានមកពីគ្រប់ខេត្តក្រុងនានា ទូទាំងប្រទេស ចូលមកទស្សនាស្ពាននេះ»។
ចំណែកលោក សុខ សុខុម ប្រធានអង្គការស្រាវជ្រាវជាតិកម្ពុជា ឬហៅកាត់ ស៊ីអ៊ិនរ៉ូ សាខាខេត្តព្រះសីហនុ ដែលចុះទៅដល់ឆ្នេរឯករាជ្យ កាលពីថ្ងៃអង្គា ទី៩ ខែកុម្ភៈ បង្ហាញទស្សនៈថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែជំរុញឲ្យមានសកម្មភាពបើករបងថ្ម ឬរបងដែកដែលក្រុមហ៊ុន និងមន្ត្រីមានអំណាច ហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរទុកចោលច្រើនទីតាំងទៀត មានដូចជា ឆ្នេរនៅទល់មុខព្រះរាជ្យដំណាក់ស្ដេច ឆ្នេរហាវ៉ៃ ឆ្នេរកោះពស់ ឆ្នេរកំពេញ ឆ្នេរសុខា ឬ ឆ្នេរអារីស្តុន និងឆ្នេរអូរត្រេះ ជាដើម ឲ្យមានផ្លូវធ្វើដំណើរឆ្លងតាមប្របមាត់សមុទ្រ សម្រាប់ផ្ដល់ជូនភ្ញៀវទេសចរណ៍ប្រើប្រាស់ដូចពេលមុនវិញ។ ជាងនេះ ក៏ត្រូវវាយកម្ទេចសំណង់រឹងមាំដែលកំពុងសង់ និងកំពុងបុកគ្រឹះនៅឆ្នេរឯករាជ្យ និងឆ្នេរដទៃទៀត កុំឲ្យបន្តដំណើរការសាងសង់ ព្រោះសំណង់ទាំងនោះបានប៉ះពាល់ដល់ផែនការអភិវឌ្ឍឆ្នេររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញ។
លោក សុខ សុខុម៖ «សំណង់រឹងមាំទាំងឡាយដែលសង់ និងកំពុងបុកគ្រឹះនៅតាមឆ្នេរឯករាជ្យ និងតាមឆ្នេរមួយចំនួនទៀត ត្រូវតែហាមឃាត់ ព្រោះសំណង់ទាំងនេះបានប៉ះពាល់ដល់ផែនការអភិវឌ្ឍឆ្នេរសមុទ្ររបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលបានដាក់ចេញ ហើយអាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ ត្រូវរកដើមចម ឬមូលហេតុ ដែលឈានដល់ក្រុមហ៊ុន ឬបុគ្គលឯកជន អាចសង់សំណង់រឹងមាំនៅលើដីរដ្ឋ ផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានហាមឃាត់។ សួររកឯកសារពាក់ព័ន្ធនានាថា តើមូលហេតុអ្វីបានជាក្រុមហ៊ុន ឬបុគ្គលមួយចំនួននោះ អាចមកបុកគ្រឹះសង់សំណង់រឹងមាំនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រឆ្នេរឯករាជ្យ លើដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋ។ ដូច្នេះដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋត្រូវតែរដ្ឋាភិបាល ដកហូតមកទុកជាសម្បត្តិរបស់រដ្ឋវិញ មិនត្រូវទុកឲ្យក្រុមហ៊ុន ឬបុគ្គលមួយចំនួនរំលោភយកធ្វើកម្មសិទ្ធី ឬមានសំណង់រឹងមាំសង់នៅលើដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋជាដាច់ខាត»។
ឆ្លើយតបចំពោះសំណូមពររបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងពលរដ្ឋ លោក យន្ត មីន អភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ មានប្រសាសន៍ថា ចាប់ពីពេលនេះតទៅ អាជ្ញាធរខេត្តនេះនឹងចុះអនុវត្តសេចក្ដីសម្រេច ឬផែនការអភិវឌ្ឍន៍ឆ្នេរសមុទ្រឲ្យមានសោភណភាពសម្រាប់បម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ និងដាក់ជូនសាធារណជនប្រើប្រាស់ឆ្នេរដូចដើមវិញ។
លោកបន្តថា បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរបានរុះរើ ឬវាយកម្ទេចចោលរបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរឯករាជ្យ និងរៀបចំឲ្យមានរបៀបរៀបរយជាស្ថាពរ ហើយអាជ្ញាធរនឹងចុះអនុវត្តបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរផ្សេងៗទៀត មានដូចជាឆ្នេរសុខា ឬឆ្នេរអតីតក្រុមហ៊ុនអារីស្តុន និងឆ្នេរអូរត្រេះជាដើម។ លោក យន្ត មីន ស្នើដល់វិស័យឯកជន និងអាជ្ញាធរគ្រប់ស្ថាប័នឲ្យចូលរួមសហការអនុវត្តសេចក្ដីសម្រេចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងផែនការអភិវឌ្ឍន៍ឆ្នេរសមុទ្រ ខេត្តព្រះសីហនុ ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
លោក យន្ត មីន៖ «តាមផែនការអភិវឌ្ឍន៍ឆ្នេរ របស់រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញ គឺចម្ងាយ ៥០ម៉ែត្រពីឆ្នេរ គឺយើងត្រូវតែរៀបរយ ដើម្បីរៀបចំរក្សាសោភ័ណភាពឆ្នេរឲ្យបានស្អាត ទុកសម្រាប់បម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ ឬទុកជូនសាធារណជនចូលទៅកម្សាន្ត។ ដូច្នេះឆ្នេរទាំងឡាយត្រូវតែអភិវឌ្ឍន៍ឲ្យមានសោភ័ណភាព ដើម្បីបម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ និងលើកមុខមាត់ប្រទេស ក៏ដូចជាពិភពលោកទាំងមូល ព្រោះជាឆ្នេរដ៏ស្រស់ស្អាតរបស់ពិភពលោកផង»។
សកម្មភាពចុះបើករបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរឯករាជ្យ និងត្រៀមចុះរុះរើរបងហ៊ុមព័ទ្ធឆ្នេរ ដែលក្រុមហ៊ុន ឬបុគ្គលមានអំណាចហ៊ុមព័ទ្ធរបងថ្មរបងដែកទុកចោលគ្មានការអភិវឌ្ឍន៍ជាង ១០ឆ្នាំ របស់អាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ ទទួលបានការគាំទ្រពីសាធារណជន ឬភ្ញៀវទេសចរជាតិអន្តរជាតិ។ ប៉ុន្តែពួកគេថ្លែងថា នឹងរង់ចាំមើលចំណាត់ការបន្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលទៅលើផែនការអភិវឌ្ឍន៍សមុទ្រប្រទេសកម្ពុជា តើអនុវត្តបានស្មើភាពគ្នារវាងប្រជាពលរដ្ឋសាមញ្ញ អ្នកមានទ្រព្យធន និងអ្នកមានអំណាចបានត្រឹមត្រូវ ឬមានប្រសិទ្ធភាពត្រឹមត្រូវកម្រិតណា៕