សារសំខាន់នៃផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតនៈទី៤
2015.01.07
ក្រសួងកិច្ចការនារី ទើបផ្សព្វផ្សាយផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិនារីរតនៈទី៤ ដែលមានរយៈពេលអនុវត្ត ៥ឆ្នាំ គឺពីឆ្នាំ២០១៤ ដល់ឆ្នាំ២០១៨។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី អះអាងថា ឯកសារនេះនឹងជួយអោយអ្នករៀបចំគោលនយោបាយ អ្នកធ្វើសេចក្ដីសម្រេចនៅគ្រប់វិស័យ យល់ដឹងពីបញ្ហាយេនឌ័រ និងអនុសាសន៍ពាក់ព័ន្ធ និងបញ្ជ្រាបយេនឌ័រទៅក្នុងវិស័យរបស់ខ្លួន។ ផែនការនេះ គឺជាគន្លឹះបញ្ជ្រាបយេនឌ័រដ៏មានប្រសិទ្ធភាព។
ក្នុងនាទីស្ត្រីខ្មែរសប្ដាហ៍នេះ អ្នកស្រី សុ ជីវី រាយការណ៍ពីសារសំខាន់នៃផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតនៈទី៤ដូចតទៅ៖
សមភាពយេនឌ័រ និងបង្កើនភាពអង់អាចដល់ស្ត្រី គឺជាសារចម្បងរបស់ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតនៈទី៤ ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈក្រសួងកិច្ចការនារី ទើបផ្សព្វផ្សាយ និងដាក់អោយអនុវត្ត។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី អ្នកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី មានប្រសាសន៍នៅក្នុងពិធីសម្ពោធអោយប្រើប្រាស់ផែនការនារីរតនៈទី៤ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ថា ឯកសារនេះនឹងជួយអោយអ្នករៀបចំគោលនយោបាយ អ្នកធ្វើសេចក្ដីសម្រេចនៅគ្រប់វិស័យ យល់ដឹងពីបញ្ហាយេនឌ័រ និងអនុសាសន៍ពាក់ព័ន្ធ និងបញ្ជ្រាបយេនឌ័រទៅក្នុងវិស័យរបស់ខ្លួន។ អ្នកស្រីបន្តថា នេះជាឯកសារសំខាន់ក្នុងការរៀបចំផ្លូវធ្វើដំណើរទៅមុខ ក្នុងការអនុវត្តលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ។ អ្នកស្រីសង្ឃឹមថា ឯកសារនេះ គឺជាគន្លឹះបញ្ជ្រាបយេនឌ័រដ៏មានប្រសិទ្ធភាព។
ផែនការនេះ បង្កើតឡើងដោយបញ្ចូលអនុសាសន៍នៃការប៉ាន់ប្រមាណពីយេនឌ័រនៅកម្ពុជា ឆ្នាំ២០១៤ ដែលជាឯកសារស្រាវជ្រាវថ្មីមួយធ្វើដោយក្រសួងកិច្ចការនារី។ របាយការណ៍ដែលមានប្រធានបទ ដំណើរឆ្ពោះទៅមុខ ផ្ដោតលើបញ្ហាចំនួន១០ ក្នុងនោះរួមមាន ការបញ្ជ្រាបយេនឌ័រសំដៅដល់បរិបទស្ថាប័ន ភាពជាដៃគូ និងគោលនយោបាយ ទំនាក់ទំនង និងឥរិយាបថ ការបង្កើនភាពអង់អាចស្ត្រីក្នុងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច វិស័យអប់រំ បណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ សុខភាព មេរោគអេដស៍ អំពើហិង្សា ស្ត្រីក្នុងវិស័យនយោបាយ ភាពងាយរងគ្រោះរបស់ស្ត្រី និងផលប៉ះពាល់នៃបម្រែបម្រួលធាតុអាកាស។
នៅក្នុងបទបង្ហាញរយៈពេលជិត ៣០នាទី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកិច្ចការនារី អ្នកស្រី ឃឹម ចំរើន បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈមដែលស្ត្រីជួបប្រទះ ដូចដែលរបាយការណ៍បានរកឃើញ។ អ្នកស្រី ឃឹម ចំរើន បញ្ជាក់ថា បញ្ហាចំនួនពីរដែលទើបដាក់បន្ថែម គឺបញ្ហារបស់ក្រុមស្ត្រីស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា អ្នកកែភេទ និងបញ្ហាបម្រែបម្រួលធាតុអាកាស។ ស្ត្រីមានតួនាទីភេទរួចហើយ ដែលជាអ្នកពពោះ ថែទាំគ្រួសារ ធ្វើការងារផ្ទះ។ ប៉ុន្តែពេលស្ត្រីទៅធ្វើការក្នុងវិស័យនយោបាយ វិស័យសាធារណៈ គាត់នៅតែធ្វើការងារផ្ទះដដែល។ អ្នកស្រីថា ការផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថផ្នត់គំនិតសង្គម ជាពិសេសបុរស គឺនៅជាបញ្ហា។ អ្នកស្រីសម្គាល់ថា ពីមុនបុរសច្រើនកាន់តួនាទីសម្របសម្រួលផ្នែកយេនឌ័រតាមបណ្ដាស្ថាប័នរដ្ឋនានាច្រើនដែរ ប៉ុន្តែពេលនេះគេបានផ្លាស់ប្ដូរដាក់ស្ត្រីវិញ ដែលមានន័យថា ស្ត្រីអប់រំស្ត្រីដដែល បុរសនៅតែមិនបានដឹងមិនឮបញ្ហារបស់ស្ត្រី ក៏ជាមូលហេតុនាំអោយគ្មានការចូលរួម និងពុំមានដំណោះស្រាយ។
ផ្ដើមចេញពីរបាយការណ៍ប៉ាន់ប្រមាណនោះ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតនៈទី៤ ក៏បង្កើតគោលនយោបាយពាក់ព័ន្ធចំនួន ៤ចំណុចធំៗ។ យុទ្ធសាស្ត្រទី១ គឺកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដែលជាការផ្ដល់សិទ្ធិភាពអង់អាចដល់ស្ត្រីក្នុងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច។ ទី២ លទ្ធភាពទទួលបានសេវា និងកិច្ចគាំពារសង្គម។ ទី៣ បញ្ហាអន្តរវិស័យ និងចុងក្រោយ គឺការអភិវឌ្ឍស្ថាប័ន និងលើកកម្ពស់សមត្ថភាពស្ត្រី។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកិច្ចការនារី អ្នកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី ថ្លែងប្រាប់ត្រួសៗពីផែនការយុទ្ធសាស្ត្រទាំងនេះ ដែលអ្នកស្រីអះអាងថា ជាសកម្មភាពអាទិភាពក្នុងការកាត់បន្ថយគម្លាតយេនឌ័រ ក្នុងនោះរួមមាន កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាអាទិភាពមួយអប់រំសម្រាប់ក្មេងស្រីនៅទីជនបទ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈសម្រាប់ស្ត្រីវ័យក្មេង។
បន្ថែមលើសកម្មភាពអាទិភាព អ្នកស្រី អ៊ឹង កន្ថាផាវី សង្ឃឹមថា ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងបន្តសកម្មភាពជួយជំរុញអោយយុទ្ធសាស្ត្រទាំងនេះបានអនុវត្តមានប្រសិទ្ធភាព។
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា និងអធិការកិច្ច អ្នកស្រី ម៉ែន សំអន មានប្រសាសន៍ថា ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតនៈទី៤ នេះ នឹងសម្របសម្រួលការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការកាត់បន្ថយគម្លាតយេនឌ័រ ដើម្បីឲ្យយើងទាំងអស់គ្នាអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីវឌ្ឍនភាពផ្នែកសង្គមកិច្ច និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏នៅមានបញ្ហាប្រឈម និងចំណុចខ្វះខាតជុំវិញសមភាពរវាងបុរស និងស្ត្រីនៅឡើយ។
ទាក់ទិននឹងផែនការនារីរតនៈទី៤ នេះ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ស្វាគមន៍ចំពោះការបង្កើតផែនការនេះ។
ប្រធានកម្មវិធីនៃអង្គការហ្គេដស៊ី (GADC) លោក ឆាយ គឹមស័រ មានប្រសាសន៍ថា អង្គការលោកនឹងចូលរួមតាមដានការអនុវត្ត និងបំពេញចន្លោះខ្វះខាតនៃផែនការនេះ។
អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រចាំនៅកម្ពុជា លោកស្រី ក្លែរ វ៉ាន់ ឌឺ វ៉ារ៉េន (Claire Van der Vaeren) ដែលសាទរចំពោះកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាពិសេសក្រសួងកិច្ចការនារី ក្រុមអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅកម្ពុជា នឹងបន្តជួយកម្ពុជា ឲ្យសម្រេចបាននូវគោលដៅដ៏មានមហិច្ឆតានៅក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតនៈទី៤ នេះ។ អ្នកស្រីគិតថា កម្ពុជា នឹងមិនអាចសម្រេចតាមគោលដៅជាមហិច្ឆតារបស់ខ្លួនបានទេ ប្រសិនបើភាពរឹងប៉ឹង ទេពកោសល្យរបស់ស្ត្រីមិនអាចបង្ហាញអោយបានពិតប្រាកដ ដោយសារតែបញ្ហាជាឧបសគ្គមិនអាចដោះស្រាយបាន។ អ្នកស្រីបន្តថា ភាគីទាំងអស់ត្រូវតែធានាថា ផែនការនេះមិនបំភ្លេចអ្នកណាម្នាក់ឡើយ និងធានាថា ក្រុមស្ត្រីវ័យក្មេង និងងាយរងគ្រោះ បានចូលរួមក្នុងការអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនេះ។
ស្របគ្នានេះ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងកិច្ចការនារី អ្នកស្រី ឃឹម ចំរើន បានលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈមដែរ ដោយក្នុងនោះ ក្រសួងកិច្ចការនារី ត្រូវការអោយមានថវិកាសម្រាប់ការអនុវត្ត ជាពិសេសផែនការពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័ន និងលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ។ អ្នកស្រីអំពាវនាវដល់ដៃគូពាក់ព័ន្ធ ជួយឧបត្ថម្ភថវិកាពង្រឹងសមត្ថភាពស្ត្រី។ អ្នកស្រីលើកឡើងដែរថា ក្រៅពីនេះ ស្ត្រីដែលមានតួនាទីជាភរិយាជាម្តាយ និងថែទាំគ្រួសារពិបាកក្នុងការចាកចេញពីគ្រួសាររយៈពេលយូរ ដើម្បីបន្តការសិក្សា។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហាថវិកានេះ របាយការណ៍របស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ អោយដឹងថា មានក្រសួងចំនួន១០ បានបង្កើតថវិកាសម្រាប់ការបញ្ជ្រាបយេនឌ័រ។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ក្រសួងគ្រោងនឹងជំរុញក្រសួងស្ថាប័នចំនួន១០ បន្ថែមទៀត អោយស្ម័គ្រចិត្តអនុវត្តថវិកាកម្មវិធីបញ្ជ្រាបយេនឌ័រ។
ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនារីរតនៈ ត្រូវបង្កើតលើកដំបូងដែលហៅថា នារីរតនៈទី១ នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៩។ ក្នុងលទ្ធផលដែលបង្ហាញក្នុងផែនការនារីរតនៈទី៤ អះអាងថា ស្ថានភាពគម្លាតយេនឌ័រនៅកម្ពុជា បានកែលំអជាបណ្ដើរ៕