សង្គមស៊ីវិលជំរុញឲ្យតំណាងរាស្ត្រស្ត្រីរួមគ្នាបំពេញការងារដើម្បីស្ត្រីនិងកុមារ
2014.08.08
អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីអប់រំ និងយេនឌ័រ នៃអង្គការខុមហ្វ្រែល (COMFREL) អ្នកស្រី សឺនកេត សិរីលក្ខណ៍ ក្នុងវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤។
អ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំពេញអង្គសភានៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី៨ សីហា ជាមួយអ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ រំពឹងថា ការចូលទៅប្រជុំនេះ នឹងជំរុញអោយរដ្ឋាភិបាលបំពេញតួនាទីអោយស្របតាមតម្រូវការរបស់ពលរដ្ឋ និងដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ។
មន្ត្រីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ធ្វើការងារពាក់ព័ន្ធនឹងការជំរុញលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ ក៏រំពឹងដែរថា អ្នកតំណាងរាស្ត្រទាំងអស់ ជាពិសេសអ្នកតំណាងរាស្ត្រជាស្ត្រីទាំងពីរ គឺគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំង នឹងធ្វើការជាមួយគ្នា ដើម្បីអត្ថប្រយោជន៍ស្ត្រី និងកុមារ ដោយមិនមានការរើសអើង។
មន្ត្រីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន ធ្វើការងារលើកស្ទួយសិទ្ធិស្ត្រី បារម្ភថា ការគិតគូរពីប្រយោជន៍បក្សនយោបាយ នឹងក្លាយជាមូលហេតុចម្បងធ្វើអោយអ្នកតំណាងរាស្ត្រជាស្ត្រី ដែលមានសំឡេងនៅក្នុងសភា មិនអាចបំពេញតួនាទីអោយបានល្អ ក្នុងគោលដៅបំពេញតម្រូវការរបស់ស្ត្រី និងកុមារ។
អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីអប់រំ និងយេនឌ័រ នៃអង្គការខុមហ្វ្រែល អ្នកស្រី សឺនកេត សិរីលក្ខណ៍ មានប្រសាសន៍ថា ដោយសារចំនួនអ្នកតំណាងរាស្ត្រជាស្ត្រីមានចំនួនតិចនៅឡើយ។ ដូច្នេះ ចាំបាច់ដែលអ្នកតំណាងរាស្ត្រនៃគណបក្សទាំង២មានសំឡេងក្នុងរដ្ឋសភា ត្រូវធ្វើការរួមគ្នាអោយទៅជាសំឡេងតែមួយ ប្រសិនបើពួកគាត់ប្រាថ្នាអោយបញ្ហារបស់ស្ត្រីត្រូវដោះស្រាយ៖ «គួរគណបក្សបោះចោលរឿងគណបក្ស បោះចោលតួនាទីគាត់ក្នុងគណបក្សបោះចោលទាំងអស់ បើសិនគាត់បែបហ្នឹង គាត់អាចធ្វើការជាមួយគ្នាបាន ប៉ុន្តែបើសិនគាត់នៅគិតថា មើលបំណាំគ្នា ព្រោះមនុស្សយើងតែកាលណាស្អប់គ្នាប្រឆាំងគ្នា ប្រកួតប្រជែងគ្នា អត់មើលឃើញអ្នកណាធ្វើអីឃើញល្អទេ ឃើញខុសរហូត»។
បញ្ជីអ្នកតំណាងរាស្ត្រក្នុងអាណត្តិទី៦នេះ ស្ត្រីជាអ្នកតំណាងរាស្ត្រមានចំនួនសរុប ២៥រូប ក្នុងនោះ ភាគច្រើនមកពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងមាន ៧រូប មកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ ឆ្លងតាមបទពិសោធន៍នៅក្នុងអាណត្តិកន្លងទៅ ក្រុមអ្នកតំណាងរាស្ត្រជាស្ត្រី តែងបំពេញការងាររៀងៗខ្លួនទៅតាមបន្ទាត់គណបក្សនីមួយៗ។
អ្នកស្រី សឺនកេត សេរីលក្ខណ៍ បន្តថា មិនថាតែអ្នកតំណាងរាស្ត្រជាស្ត្រីទេ ដែលពិបាកនឹងធ្វើការជាមួយគ្នា គ្រប់អ្នកតំណាងរាស្ត្រទាំងអស់ ត្រូវតែគិតពីគណបក្សជាមុនសិន។ ពេលខ្លះពួកគាត់ក៏ត្រូវស្ដីបន្ទោស ព្រោះតែងាកចេញពីការងារបម្រើប្រយោជន៍បក្ស។
និយាយដល់ផលប្រយោជន៍ និងគោលការណ៍របស់គណបក្សនយោបាយ ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល បានមើលឃើញទៀតថា បញ្ហានេះក៏ជាដើមចមចម្បងមួយក្នុងចំណោមហេតុផលផ្សេងទៀត ដែលនាំអោយចំនួនអ្នកតំណាងរាស្ត្រជាស្ត្រីមានតិច។
នាយិកានៃអង្គការបន្លាស់ប្ដូរជាវិជ្ជមានសម្រាប់កម្ពុជា អ្នកស្រី ហូយ សុជីវណ្ណី មានប្រសាសន៍ថា ដោយសារគណបក្សនយោបាយនីមួយៗនៅមិនទាន់ផ្ដល់តម្លៃពេញលេញទៅលើសមភាពយេនឌ័រ ទើបធ្វើឲ្យចំនួនតំណាងជាស្ត្រីនៅតែមានចំនួនតិច៖ «បទពិសោធន៍សមត្ថភាពមាន បើសិនណាជានៅតែគិតគូរទៅដល់សេដ្ឋកិច្ចបុរសខ្លាំង ស្ត្រីនៅតែមានចំនួនតិចដដែល»។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក៏បានមើលឃើញពីមធ្យោបាយមួយចំនួនដែលអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះដែរ។
អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីអប់រំ និងយេនឌ័រ នៃអង្គការខុមហ្វ្រែល អ្នកស្រី សឺនកេត សិរីលក្ខណ៍ មានប្រសាសន៍ថា មេដឹកនាំគណបក្សនីមួយៗត្រូវផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថនយោបាយរបស់ខ្លួន ដោយបើកទូលាយអោយអ្នកតំណាងរាស្ត្រអាចបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួនបានដោយសេរី។ ចំណែកមន្ត្រីគណបក្សទាំងឡាយ ត្រូវចាប់ដៃគ្នាបំពេញការងារដោយព្រមអោយមានការចូលរួមពីក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលផង៖ «ប៉ុន្តែបើសិនមានការបើកទូលាយពីបក្សពីមេបក្សរបស់គាត់ ខ្ញុំគិតថា ពួកគាត់ហ្នឹងមានសមត្ថភាពអាចធ្វើកិច្ចការជួយសង្គម ឬជួយបញ្ហាស្ត្រី និងកុមារបានច្រើនណាស់។ តែ ២៥នាក់ ក៏អាចធ្វើបានដែរ គាត់បើកទី១ គាត់កុំចង្អៀតចង្អល់ គាត់បើកឱកាសអោយក្រុមសង្គមស៊ីវិល ធ្វើការងារក្នុងសង្គម និងការងារផ្សេងៗអោយតែមានព័ត៌មានរឿងស្ត្រី សហការគ្នាអោយតែគាត់បើកឱកាស»។
ចំពោះ អ្នកស្រី ហូយ សុជីវណ្ណី នាយិកានៃអង្គការបន្លាស់ប្ដូរជាវិជ្ជមានសម្រាប់កម្ពុជា វិញ អ្នកស្រីគិតថា ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល អាចជួយអ្នកតំណាងរាស្ត្រអោយរៀបចំគោលដៅរួម ផែនការរួម និងបំពេញការងាររួមគ្នា៖ «បើសមាជិកសភាទាំងអស់ គណៈកម្មការនីមួយៗរួមគ្នាធ្វើការអោយស្រុះគ្នា កុំប្រកាន់ថាបក្សណាបក្សណា នៅពេលចូលទៅក្នុងសភាហ្នឹង គឺជាការប្រពៃសម្រាប់អាណត្តិនេះ»។
បើទោះជាយ៉ាងណា ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនេះ ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ត្រូវការអោយមានថវិកាជំនួយមួយចំនួនដែរ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការអធិប្បាយពីអ្នកតំណាងរាស្ត្រស្ត្រី នៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី៨ ខែសីហា។
អ្នកស្រី មូរ សុខហួរ អ្នកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សន្យាថា អ្នកស្រីនឹងប្រឹងប្រែងគ្រប់លទ្ធភាពក្នុងការបំពេញតួនាទី លើកស្ទួយសិទ្ធិស្ត្រី និងការពារអត្ថប្រយោជន៍ស្ត្រី៖ «ហើយយើងជាស្ត្រីទៀត រឹតតែយើងស្គាល់បញ្ហាស្ត្រី ដូច្នេះក្នុងការជជែកគ្នា មិនយកបក្សជាធំទេ ប៉ុន្តែយកបញ្ហាស្ត្រីយើង ដើម្បីអោយស្ត្រីយើងពិតជានារីរតនៈសម្បត្តិជាតិពិតប្រាកដ»។
ចំពោះមន្ត្រីសម្របសម្រួលគម្រោងលើកស្ទួយសមាសភាពស្ត្រីក្នុងវិស័យយេនឌ័រ នៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា អ្នកស្រី ជរ ច័ន្ទធីតា រំពឹងថា ក្រុមស្ត្រីតំណាងរាស្ត្រ នឹងអាចធ្វើការជាមួយគ្នា ដ្បិតអ្នកស្រីសង្កេតឃើញថា គណបក្សទាំងពីរបានបង្ហាញជំហរជាច្រើនពីការខិតខំធ្វើកំណែទម្រង់៖ «ដោយសារយើងឃើញពីកំណែទម្រង់ដែលខាងរដ្ឋាភិបាល ឬក៏ខាងគណបក្សជំទាស់ ក៏ប្ដេជ្ញាចិត្តចឹង សង្ឃឹមថា កំណែទម្រង់ហ្នឹងក៏គាត់យកចិត្តទុកដាក់ដែរ»។
ក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល បានស្នើឡើងថា គណបក្សនយោបាយដែលជាប់ឆ្នោតទាំង២ នឹងចាប់ផ្ដើមធ្វើការងារដែលធានាថា គោលនយោបាយលើកស្ទួយស្ត្រី ត្រូវអនុវត្តពិតប្រាកដ។ គោលនយោបាយទាំងនោះ រាប់បញ្ចូលទាំងកិច្ចការពារសិទ្ធិស្ត្រី ជីវភាពរស់នៅរបស់ស្ត្រី សុខុមាលភាព និងកិច្ចគាំពារការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ស្ត្រី ជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី នៅតាមតំបន់មួយចំនួននៅស្រុកសុរិន្ទ