Heptilik xewerler (14-marttin 20-martqiche)

Muxbirimiz qutlan
2015.03.20
erkin-asiya-radiosi.jpg Erkin asiya radi'osi Uyghur bölümi heptilik xewerliri
Photo: RFA

Erkin asiya radi'osi rabiye qadir xanim amérikigha kelgenlikining 10 yilliq xatire künide uni qizghin kütüwaldi

Amérika paytexti washin'gtondin anglitish bériwatqan erkin asiya radi'osi 17-mart küni Uyghur milliy herikiti rehbiri rabiye qadir xanimni qizghin kütüwaldi.

Kütüwélish pa'aliyiti rabiye qadir xanimning xitay türmisidin chiqip amérikigha kelgenlikining on yilliqini tebriklesh munasiwiti bilen uyushturuldi.

Pa'aliyet dawamida erkin asiya radi'osining mes'ul xadimliri shundaqla Uyghur bölümidiki muxbir we tehrirler rabiye qadir xanim bilen uning 10 yilliq hayat musapisi we bu jeryandiki tesiratliri heqqide ortaqlashti.

Erkin asiya radi'osi rabiye qadir xanimning bu ehmiyetlik künini qandaq ötküzgenlikini süretke aldi, rabiye qadir xanimning xizmet we a'ile hemde bashqa hayat pa'aliyetliri heqqide ishlen'gen mexsus téléwiziye ziyaret filimimizning -1 qismini bügündin bashlap, tor téléwiziyemizdin köreleysiz.

Qeshqerde 12 ‏-mart küni yüz bergen hujum weqesi delillendi

Qeshqer shehiride 12-mart küni yüz bergen hujum weqesi saqchilar we doxturlar teripidin resmiy delillendi.

Weqe yüz bérip uzun ötmeyla ijtima'iy taratqularda qeshqer shehirining yarbéshi ahaliler rayonidiki bir qimarxanining hujumgha uchrighanliqi xewer qilin'ghan idi.

Radi'oyimizning bu heqtiki igilishi dawamida, qeshqer shamalbagh saqchixanisi bilen qeshqer wilayetlik 1‏-doxturxanining xadimliri weqening rastliqini delillidi.

Ashkarilinishiche, shu küni 6 neper hujumchi yarbéshi tewelikidiki bir qimarxanigha tuyuqsiz hujum qilghan. Hujum jeryanida qimarxana aldidiki xitay köchmenliridin 8 nepiri yarilandurulghan hemde ulargha tewe birqanche motsiklit we aptomobillar ot qoyup köydürüwétilgen.

Neq meydan'gha yétip kelgen qoralliq saqchilar hujumchilardin 4 nepirini étip tashlighan, ikki nepirini esirge alghan. Halbuki, xitay hökümet taratquliri weqe heqqide bügün'giche héchqandaq uchur bermidi.

Yekendiki 8 -mart hujumida tagharchi yéziliq amanliq saqlash bashliqi fang kéjang we uning a'ilisidin 3 kishi öltürülgen

Ijtima'iy taratqularda “8-Mart xelq'ara ayallar bayrimi” küni yekende xitay amanliq xadimliri bilen Uyghur qarshiliq körsetküchiler arisida qanliq toqunush yüz bergenliki xewer qilin'ghan idi.

Radi'oyimizning igilishiche, toqunush shu küni yeken nahiye ichidiki kechlik bazar bilen ilgiriki qoralliq saqchi qisim binasining aldida yüz bergen.

Melum bolushiche, pichaqliq hujum jeryanida yekenning tagharchi yéziliq qoralliq qisim bashliqi fang kéjang, uning ayali we taghisi birlikte chanap öltürülgen. Undin bashqa, xitay terepte turup wezipe ötewatqan amanliq xadimi barat memetmu öltürülgen.

Neq meydan'gha yétip kelgen qoralliq saqchilar 7 neper hujumchining hemmisini étip tashlighan. Weqe jeryanida yene 4 kishining yarilan'ghanliqi melum. Mezkur weqe heqqidimu xitay taratquliri héchqandaq xewer bermidi.

Amérika parlaméntida ötküzülgen “Xitay we ottura asiya” namliq guwahliq bérish yighinida Uyghur mesilisi nuqtiliq anglitildi

18-Mart küni washin'gtondiki amérika parlaméntining russél sariyida “Xitay we ottura asiya” témisida mexsus guwahliq bérish yighini ötküzüldi.

Mezkur yighinni amérika parlaméntida tesis qilin'ghan “ Amérika-xitay iqtisad we xewpsizlik komissiyisi” teshkilligen bolup, amérika we yawropa elliridin teklip qilin'ghan 12 neper mutexessis mexsus témilar boyiche guwahliq berdi.

Guwahliq bérish yighinida frédrik star, marélin larullé qatarliq mutexessislerning xitay bilen ottura asiya munasiwetliride Uyghurlar mesilisi heqqidiki pikir-qarashliri yighin'gha qatnashqan palata ezalirining diqqitini qozghidi.

9‏-Mart küni purchaqchida yüz bergen weqede qéchip ketken pida'iylarning téxi tutulmighanliqi melum

Igilishimizche, qaraqashning purchaqchi yézisida yüz bergen weqede qéchip ketken hujumchilarning téxiche tutulmighanliqi melum.

Mushu ayning 9 ‏-küni qaraqashning purchaqchi yéza jümebazar kentide 7 neper hujumchi bilen xitay saqchiliri arisida toqunush yüz bergen.

Toqunushta 1 saqchining ölgenliki, hujumchilardin 2 nepirining ölüp, 2 nepirining esirge chüshkenliki we qalghan 3 nepirining qéchip ketkenliki melum bolghan idi.

Ashkarilinishiche, aridin 10 kün ötken bolsimu, qéchip yürgen hujumchilarning téxiche tutulmighanliqi ilgiri sürülmekte.

Xitay da'iriliri weqening dölet ichi-sirtigha béridighan tesiridin endishe qilip, uni yoshurushqa urun'ghan. Emma qéchip yürgen gumandarlar téxiche tutulmighanliqi üchün weqeni ahalilerge qismen halda ashkarilashqa mejbur bolghan.

Uyghur siyasiy pa'aliyetchiliri xitay kompartiyesining seypidin ezizige bergen “Baha” sigha inkas qayturdi

Bu yil 12-mart küni seypidin ezizi tughulghanliqining 100 yilliqi munasiwiti bilen xitay hökümet taratqulirida bir qisim eslime we bahalar élan qilin'ghan.

Uningda aldi bilen xitay kompartiyesi merkiziy komitétining seypidin ezizining ölümidin kéyin uninggha bergen “Baha” si qayta otturigha chiqirilghan.

“Baha” da seypidin ezizining xitayning zémin pütünlüki, milletler ittipaqliqi shundaqla Uyghur aptonom rayonida bashqa milletlerning aptonom oblast we aptonom nahiyelirini qurup chiqishta körsetken “Töhpe” liri medhiyelen'gen.

Muhajirettiki Uyghur siyasiy pa'aliyetchiliri buninggha jiddiy inkas qayturup, seypidin ezizini milliy teslimchilik we xitay kommunistlirining menpe'iti üchün ketmen chépishtek qilmishliri nuqtisidin qattiq eyiblidi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.