Ilham toxtigha bérilgen “Isma'il gaspirali erkinlik mukapati” istanbulda Uyghurlargha tapshuruldi

Muxbirimiz méhriban
2016.07.27
Hamutxan-Kokturk-yawuz.jpg Türk dunyasi zhurnalistlar jem'iyitining re'isi gun'gor yawuz arslan(solda) ependi we Uyghur pa'aliyetchiliridin hamutxan köktürk ependi “ Isma'il gaspirali erkinlik mukapati” mukapatini Uyghurlargha tapshurush murasimida. 2016-Yili 24-iyul, istanbul.
RFA

2014-Yili b d t medeniyet, ilim-pen we ma'arip teshkilati teripidin “Isma'il gaspirali yili” élan qilinish munasiwiti bilen, türk dunyasi zhurnalistlar jem'iyiti teripidin tesis qilin'ghan “Isma'il gaspirali xelq'araliq insan heqliri we zhurnalistlar mukapati” ning tunji mukapati, xitay türmisidiki meshhur Uyghur ziyaliysi ilham toxtigha bérilgenliki élan qilin'ghan idi. Ilham toxtining amérikidiki qizi jewherning türkiyege bérip mezkur mukapatni élish imkaniyiti bolmighanliqi üchün, türk dunyasi zhurnalistlar jem'iyiti xadimi gun'gor yawuz arslan ependi 24-iyul küni ötküzülgen murasimda türkiyediki Uyghur pa'aliyetchiliridin hamutxan köktürk ependi qatarliqlargha tapshurup bérip, mukapatni uning amérikidiki qizi jewherge yetküzüp bérishni hawale qilghan.

2014-Yili 1-noyabir küni türkiyening bartin wilayitide ötküzülgen “Isma'il gaspirali erkinlik mukapati” murasimida xitay türmisidiki Uyghur ziyaliysi ilham toxtining nami mezkur mukapatqa érishken tunji Uyghur süpitide tilgha élinip, Uyghurlarni hayajan'gha salghan idi.

Türkiyening istanbul shehiridiki Uyghur pa'aliyetchisi hamutxan köktürk ependi bügün radi'omiz ziyaritini qobul qilip, eyni chaghda mezkur mukapatning Uyghurlarning qanuniy heq-hoquqlirini telep qilghanliqi üchün xitay türmiside yétiwatqan ilham toxti ependige bérilgenlikini élan qilghan “Türkche sözleydighan eller zhurnalistlar birlikining re'isi gün'gör yawuz arslan ependining 24-iyul küni mezkur mukapatni Uyghurlargha tapshurup, ularning mukapatni ilham toxtining amérikidiki qizi jewher ilhamgha yetküzüp bérishini hawale qilghanliqini bildürdi.

Mezkur mukapatning ehmiyiti heqqide toxtalghan istanbuldiki sherqiy türkistan wexpining sabiq re'isi hamutxan köktürk ependi, tatar xelqining erkinliki üchün bir ömür küresh qilghan isma'il gaspiralini xatirilesh üchün tesis qilin'ghan “Isma'il gaspirali erkinlik mukapati” ning, öz qelimi we tiligha tayinip tinch yol bilen Uyghurlarning qanuniy heqlirini telep qilghanliqi üchün xitay da'iriliri teripidin “Döletni parchilash, milliy qutratquluq” jinayiti artilip muddetsiz qamaqqa höküm qilin'ghan Uyghur ziyaliysi ilham toxtigha bérilishining muhim qollash ehimyitige ige ikenlikini bildürdi.

Radi'omiz igiligen ehwallardin melum bolushiche, eyni chaghda yeni 2014-yili bu mukapatni tesis qilghan türkche sözlishidighan eller xelq'araliq zhurnalistlar birliki ilham toxtigha mukapat bérilidighanliqini élan qilghandin kéyin, xitayning enqerede turushluq elchixanisi mezkur zhurnalistlar birlikining re'isi gön'gür yawuz arslan ependige téléfon qilip, mukapatni ilham toxtigha mukapat bermeslikni telep qilghan.

Ziyaritimizni qobul qilghan türkiyediki Uyghur pa'aliyetchisi hamutxan köktürk ependi gön'gür yawuz arslanbeyning xitay elchixana xadimining telipini ret qilip,“Bizning jem'iyet türkiye qanunigha asasen qurulghan qanunluq bir jem'iyet, bizning héchqandaq bir qanunsizliq ishimiz yoq, türkiye bir qanun döliti, siz eger bu toghrida sözleshmekchi bolsingiz, siz körüshidighan orun türkiye tashqi ishlar ministirliqi, siz men bilen emes, tashqi ishlar ministirliqi bilen sözlishing,” dep jawab bergenlikini bildürdi.

Hamutxan ependi yene 24-iyul yekshenbe küni gön'gür yawuz arslanbeyning ilham toxtigha bérilgen “Isma'il gaspirali erkinlik mukapati”ni özlirige tapshurup bergen chaghda dégen sözliri heqqidimu toxtilip, nöwettiki Uyghur weziyitini, Uyghur ziyaliysi ilham toxtining pa'aliyetlirini yaxshi bilidighan gön'gür yawuz arslanbeyning bundin yüz yillar ilgiri tatar xelqining erkinliki üchün küresh qilghan isma'il gaspirali namida tesis qilin'ghan tunji mukapatning Uyghurlarning heq-hoquqi we erkinliki üchün küresh qilghan ilham toxtigha bérilishining muhim ehmiyetke ige ikenlikini tekitligenlikini bildürdi.

Hamutxan köktürk ependi ziyaritimiz axirida 24-iyul istanbuldiki Uyghur réstoranida ötküzülgen mukapatni tapshuruwélish murasimida, amérikidin kelgen erkin asiya radi'osi muxbiri shöhret hoshurgha mezkur mukapatni ilham toxtining amérikidiki qizi jewher ilhamgha tapshurup bérish hawale qilin'ghanliqini bildürdi.

Uyghurlarning qanuniy heq-hoquqlirini telep qilghini üchün, 2014-yili 9-ayda xitay hökümiti teripidin “Bölgünchilik” bilen eyiblinip, muddetsiz qamaqqa höküm qilin'ghan ilham toxtigha “Türk dunyasi erkinlik mukapati” bérilidighanliqi heqqidiki xewer uning a'ilisidikilerni hayajan'gha salghan bolup, eyni chaghda béyjingdin radi'omiz ziyaritini qobul qilghan ilham ependining ayali güzelnur xanim “Özlirining türkiyege bérip murasimgha qatnishish imkaniyiti bolmisimu, emma bu xewerning özini qattiq hayajanlandurghanliqini bildürüp, ilham türmide put-qoligha kishen sélinip qattiq azab tartiwatqan bu künlerde, uning dunya xelqi teripidin bolupmu türk xelqi teripidin qedirlinishi méni cheksiz hayajan'gha saldi” dégen idi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.