Osman turan xitaygha naraziliq bildürüsh üchün 500 kilométirliq piyade sepirini bashlidi

Osmanni partiye rehberliri piyade méngish sepirige uzatmaqta

Xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasiti küchiyiwatqan bügünki künde, türkiyediki Uyghurlar bu bésimni dunya jama'etchilikige, bolupmu türk jama'etchilikige anglitish üchün her xil yollarni sinimaqta.  Bolupmu 4-ayning 1-küni maqullan'ghan 50 maddidin terkib tapqan Uyghur musulmanlirigha qarita diniy esebiylikni cheklesh bahanisi bilen yürgüziwatqan diniy cheklimiler toghrisidiki xewerler tarqalghandin kéyin, chet'elde yashawatqan Uyghurlar arisida qattiq naraziliq peyda qildi. Bu seweb bilen shundaqla Uyghur mesilisini türkiyining kün tertipige élip kélish üchün, antalya shehiride yashawatqan Uyghur yash osman turan ependi  4-ayning 19-küni  türkiyening antalya shehiridin türkiyening paytexti enqerege qarap piyade yolgha chiqqan. U hazir yolning yérimini méngip bolghan bolup, türkiyining afyon wilayitining emirdagh nahiyisige yétip kelgen. Biz bügün yeni 24-aprél küni uning bilen téléfon söhbiti élip barduq.  Bu Uyghur yash, bir qolida sherqiy türkistanning kök bayriqini, yene bir qolida türkiyening bayriqini kötürgen halda enqerege qarap yürüwatqanliqini, sepirining hazirghiche ongushluq bolghanliqini, emma putlirining qanap ketkenlikini bayan qildi.

Osman turan ependi özi erkin dunyagha qéchip chiqqan bolsimu, wetendiki Uyghurlarning chidighusiz bir zulum astida ikenlikini, buni türk rehberlirige anglitish, türkiyening kün tertipige élip kélish üchün bu naraziliq pa'aliyitini  qiliwatqanliqini bayan qildi.

Ötken yili 7-ayning 15-küni türkiyede herbiy özgirishke urunush weqesi yüz bergendin kéyin, türkiyede jiddiy weziyet élan qilin'ghan idi. Bu mezgilde pütün ammiwiy teshkilatlarning namayish qilishi waqitliq meniy qilindi.  U, kündin tartip Uyghurlar burunqidek xitaygha qarshi naraziliq pa'aliyetliri ötküzelmeywatidu.  Bundaq bir peytte, türkiyening jenubidiki antalya shehiride yashawatqan osman turan  ependi xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasiti bayan qilin'ghan bir yazma doklatni teyyarlap, buni 5-ayning 3-küni türkchiler bayrimigha ülgürtüp enqerege élip kélip dölet re'isi rejep tayyip erdoghan bilen milletchi heriket partiyisi re'isi dölet baghchiligha béridighanliqini bayan qildi.

Osman turan ependi 6 kündin béri piyade méngiwatqanliqini,  yol boyi xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésimini sorighanla kishige anglitiwatqanliqini bayan qildi.

Uzun seperge chiqish arqiliq jama'et pikri toplash, insanlarning diqqitini tartish, türkiyede kishiler dawamliq qiliwatqan namayish türliridin biri bolup, osman turanning bu pa'aliyiti muxbirlarning diqqitini tartishqa bashlighan. Uning éytishiche, hazirghiche köp sanda téléwiziye we gézit  muxbirliri  uning bilen söhbet élip barghan.

U, 19-aprél küni türkiyening jenubidiki antalya shehiridin piyade yolgha chiqqan bolup, bügün yeni 4-ayning 24-küni türkiyening afyon wilayitining emirdagh nahiyisige yétip kelgen.  U, 23-aprél küni türkiyening eng chong xelq'ara bayramliridin biri bolghan balilar bayrimini afyon shehiride ötküzgen. U, bu heqte melumat berdi.

Osman turan ependini antalyadin enqerege kéliwatqanda, yol üstide türkiye milletchi heriket partiyesining herqaysi wilayetlerdiki yachiykiliri kütiwéliwatqan bolup, 23-aprél küni milletchi heriket partiyesi afyon wilayetlik shöbe bashliqi memet qaragöz ependi kütiwalghan. Balilar bayrimigha qatnashturghan, murasim axirlashqandin kéyin parlamént ezasi we partiye rehberliri bir kilométr yolni bille méngip uzitip qoyghan. Memet qaragöz ependi bu heqte melumat bérip mundaq dédi: “ Partiyimizning antalyediki mes'ulliri bizge téléfon qilip, qérindishimizning yolgha chiqqanliqini dédi. Afyon wilayitimizning chégrisigha kirgendin kéyin biz kütiwalduq, bügün wilayitimizning chégrisidin chiqti.  Bizge kelgen kündin béri bizning méhminimiz boldi. Bizge xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésimini anglatti.  U, xitay zulmini anglitiwétip yighlidi, biznimu yighlatti. Sherqiy türkistandiki Uyghur qérindashlirimiz tartiwatqan zulumni yürikide hés qilmighan adem türk emes.  Biz herda'im Uyghur qérindashlirimiz tartiwatqan dert-elemni yürikimizde hés qilimiz.  Uyghur qérindashlirimizgha bésim ishlitiwatqan xitayni qattiq eyibleymiz.”

Milletchi heriket partiyisining afyon wilayetlik shöbisining mes'uli memet qaragöz ependi türkiye hökümitining Uyghurlargha ige chiqishi kéreklikini bayan qilip mundaq dédi: “ Sherqiy türkistanliqlar xitaygha qarshi qolidin kelgenni qiliwatidu. Uyghurlar kimlikini qoghdap qélish üchün küresh qiliwatidu. Emma türkiye hökümiti rabiye qadir xanimni téxiche kirgüzmeywatidu. Rabiye xanimni türkiyige kirgüzmezlik öz aldigha bir uyat ish. Hökümitimiz bu qérindashlirimizgha ige chiqishi kérek. Bu jehettin élip éytqanda, osman turan qérindishimizning qoligha kök bayraqni élip 500 kilométirlik yolni piyade méngishi nahayiti ehmiyetlik bir ish dep qaraymen. Bu, türk hökümitining, axbarat xadimlirining we ammiwiy teshkilatlarning diqqitini tartidu.  Men allahning uninggha küch ‏- qüwet bérishini tileymen.”

Sabiq parlamént ezasi, proféssor doktor orxan qawunju ependimu osman turan ependining bu pa'aliyet arqiliq  kütken meqsitige yételeydighanliqini bayan qilip mundaq dédi: “ Elwette buning Uyghur dewasigha paydisi bolidu. Chünki, insan heqliri toghrisidiki heqiqetler döletlerning menpe'etige qarap özgermesliki kérek. Insan heqliri depsendichilikini her da'im eyiblishimiz kérek. Türkiye-xitay munasiwetliri kücheysun, emma xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasitige türkiye qarap tursa bolmaydu. Shunga osman turan qérindishimizning bu naraziliq sepiri türk hökümiti bilen türkiye xelqining diqqitini sherqiy türkistan mesilisige yene bir qétim jelp qilidu dep oylaymen. ”

Biz igiligen melumatlargha asaslan'ghanda, osman turan 5-ayning 3-küni enqerege yétip kelgende, uni bezi partiye, ammiwiy teshkilat mes'ulliri muxbirlar bilen birlikte kütiwalidiken.