Yaponiyediki yer tewresh apitide Uyghurlar ziyan-zexmetke uchrimighan

Ixtiyariy muxbirimiz haji qutluq qadiri
2016.04.18
kumamoto-shehi-yer-tewresh-yaponiye.jpg Kyushu rayoni kumamoto ölkiside bashlan'ghan 6.5 Bal yer tewreshning tesiride buzulghan yerler. 2016-Yili 14-aprél, yaponiye.
RFA/Qutluq

14-Aprél yaponiyening kyushu rayoni kumamoto ölkiside kech sa'et 21:26 minut ötkende bashlan'ghan 6.5 Bal yer tewresh taki bügünki qeder qalduq yer tewresh shekli bilen 6 baldin töwen 3 baldin yuqiri bolghan halette izchil dawam qilmaqta.

16-Aprél,kumamoto shehiride seher 1:25 minut ötkende 7.3 Bal yer tewrigen.Tewreshning chongqurluqi 10 kilométir bolghan.Shu küni kumamoto hawa rayi idarisining élan qilghan axbaratida déyilishiche, yer tewresh yüz bergendin kéyin da'iriler derhal déngiz tashqinidin agahlandurush signali tarqatqan. Alaqidar orunlarning bildürüshiche,kyushu rayonidiki yadro éléktr istansilirida binormal ehwal körülmigen.

Da'irilerning éytishiche,bu qétimqi yer tewreshning tewresh sézimi küchlük bolghan hemde köp qétim qalduq yer tewrigen bolup her qétimliq qalduq tewresh 1 baldin 3 balghiche 533 qétim,4 baldin yuqiri 6 baldin töwen bolghini 83 qétim tekrarlan'ghan.

Hazirghiche téléwiziye qanallirida élan qilghan melumatlargha qarighanda ölgenler sani 40 tin iz-déreksiz ghayib bolghanlar 10 din ashqan, mingdin oshuq kishi éghir yarilan'ghan.

Kumamoto shehiride yüz bergen yer tewreshtin kéyin su küni kumamoto shehiri bilen tutash bolghan fuku'oka shehiri, o'ita ölkiside 7 baldin töwen bolghan yer tewresh körülgen.

Biz yaponiyening kyushu rayonida yüz bergen bir qanche qétimliq yer tewreshlerdin kéyin bu rayonlarda yashawatqan Uyghurlarning ehwalidin uchur igilesh üchün yaponiye Uyghur jem'iyitining re'isi ilham mexmut bilen téléfon söhbiti élip barduq.Ziyaritimizni qobul qilghan ilham mexmut kyushu rayondiki yer tewresh apitide hazirghiche Uyghurlardin birersining hadisige uchrighanliqi toghrisida uchur tapshurup almighanliqini bildürdi.

Kumamoto shehiridiki Uyghur mesilisi közetküchiliridin katahira xanimgha téléfon qilip bu yerde olturushluq Uyghurlarning ehwalini sorighinimizda u, so'alimizgha jawab bérip:“Qalduq yer tewresh hazirghiche dawa qiliwatidu. Lékin, apette ölgen we yarilan'ghan Uyghurlar heqqide héchqandaq uchur yoq”dédi.

Yaponiyediki melum bir uniwérsitétta oquwatqan Uyghur oqughuchilardin ötkür ziyaritimizni qobul qilip bu qétimqi yer tewreshte kyushu rayonidiki aliy mekteplerde oquwatqan Uyghur oqughuchilardin hazirghiche birersining yarilan'ghanliqi heqqide uchur yoqluqini ilgiri sürdi.

Xitay axbaratlirida déyilishiche, diplomatiye ministirliqining bayanatchisi lukang 16-aprél yaponiyening kyushu rayonida yüz bergen yer tewresh apiti toghrisida muxbirlarning so'aligha jawab bergende hazirgha qeder bu qétimqi apette xitay puqralirining qaza qilghanliqi heqqide héchqandaq melumatning yoqluqini bildürgen, shundaqla fuku'oka shehiridiki xitay konsulxanisining 16-aprél kyushudiki yer tewresh apitide qapsilip qalghan 16 neper xitay sayahetchining hemmisining apet rayonidin bixeter chékindürülgenlikini delilligen.

Yaponiye Uyghur jem'iyitining re'isi ilham maxmutning bildürüshiche, 2011-yili 11-mart yaponiyedening tohoko rayonlirida yüz bergen yer tewresh we déngiz tashqini apitidimu bu rayonlardiki Uyghurlar héchqandaq ziyan-zexmetke uchrimighan idi.

Igilishimizche,yaponiye bash wezir shinzo abé kumamoto shehiride yer tewresh apiti yüz bergendin kéyin derhal hökümetni pütkül küchini apet rayondiki talapetke uchrighan xelqlerge qaritishqa burighan we apetke uchrighan xelqlerdin hal sorighan.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.