Xitay saqchisi nurdunning ghayib tursunjan toxtini tutqanliqidin téniwalghanliqi ispatlandi

Muxbirimiz shöhret hoshur
2013.09.10
tursunjan-toxti-305.png “5 - Iyul” din kéyin iz - déreksiz ghayib bolghan tursunjan toxti
Photo: RFA

Ürümchi shehiridiki aktip dölet amanliq saqchisi, qarlighach saqchixanisining sabiq xadimi nurdun, birqanche ayning aldida muxbirimizgha qilghan sözide 5 ‏-iyuldin kéyin ghayib bolup ketken satirash tursunjan toxtini tutmighanliqini éytqan idi.

U hetta tursunjan toxtini körüpmu baqmighanliqini tilgha élip, tursunjan toxti a'ilisining özige töhmet qiliwatqanliqini éytqan idi. Bügün muxbirimiz, saqchi nurdunning eyni chaghdiki sepdishi, qarlighach saqchixanining xadimi xoja isimlik saqchidin bu heqte melumat soridi. U nurdunning eyni chaghda tursunjan toxtini tutqanliqi we özi bilen birlikte tursunjan toxtini soraq qilghanliqini pash qildi.

Saqchi nurdunning ghayib tursunjan toxtini tutqanliqidin téniwalghanliqining ispatlan'ghanliqi heqqidiki bügünki xewirimizni yetküzüshning aldida, saqchi nurdun bilen bir qanche ay ilgiri ötküzgen söhbitimizdin munasiwetlik mezmunlarni eslep otimiz:

Muxbir: siz dölet amanliq saqchisi nurdun bolisiz, shundaqmu?
Nurdun: shundaq, men shu.

Muxbir: siz burun qarlighach saqchixanisida ishligen shundaqmu?
Nurdun: shundaq.

Muxbir: siler 5 ‏-iyuldin kéyin ghayib bolup ketken tursunjan toxtini tutup soraq qilghandin kéyin kimge tapshurup bergentinglar?
Nurdun: uni men tutmidim, körüpmu baqqan emesmen.

Muxbir: akisini ekélip soraq qilghan waqtinglarda, iningni biz tuttuq deptikensilerghu?
Nurdun: pütünley töhmet, éghizidin undaq gep chiqmidi. Shundaq dep töhmet qip yürginini bilgechke, méni tamaqqa teklip qilghan chéghida, séning iningni men tutmidim dep gepni késiwetken.

Muxbir: bir satirashning akisi qandaq bolup bir saqchining üstidin töhmet qilalaydu?
Nurdun: bu toghrida sheherlik saqchidin mendin ehwal igiligen, men hemme ehwalni yézip yolliwetken. Ishenmisingiz shulardin sorap baqsingiz bolidu.

Yuqirida xitayning nöwettiki dölet amanliq saqchisi nurdunning ghayib tursunjan toxtini tutmighanliqi heqqidiki bayanlirini anglidinglar, töwende uning eyni chaghdiki xizmetdishi, nöwette qarlighach saqchixanisining xoja isimlik bir xadimining, ghayib tursunjan toxtining kim teripidin tutulghan we soralghanliqi heqqidiki étiraplirini diqqitinglargha sunimiz:

Muxbir: bu qaysi saqchixana bolidu?
Xoja: qarlighach saqchixanisi bolidu.

Muxbir: burun nurdun, ghoji dégen balilar ishligen saqchixana mushumu?
Xoja: shundaq. Men xoja dégen saqchi shu.

Muxbir: biz eyni chaghda sizni bir ish toghrisida izdep tapalmighan, siler ghayib tursunjan toxtini tutqandin kéyin qeyerge tapshurup bergentinglar?
Xoja: tursunjan toxti? kimu u?

Muxbir: satirash, süzük su (shirkiti)ning xojayinining inisi. Emdi isingizgha keldimu?
Xoja: he, bu ishlarni nurdun bilidighu?

Muxbir: nurdunning sözliri perqliq chiqiwatidu, shunga sorawatimiz. Tursunjanni kimge tapshurup bergentinglar?
Xoja: u chaghda biz tutqan adem bek jiq, biz tutup ekélip sorapla mexsus délo guruppilirigha we qamaqxanilargha tapshuruwetken.

Muxbir: shu, qaysi qamaqxanigha apiriwetkentinglar?
Xoja: uni men apiriwetken emes, men peqet soraq qilghan, bu ishni nurdunmu bilidu.

Muxbir: emise qeyerge apiriwétilginini bilemsiz?
Xoja: u chaghda asasliqi shisen türmisi bilen tyanshan rayonluq kenshuso (qamaqxana)gha apirilghan.

Muxbir: wujinggha (qoralliq saqchi qisimgha) tapshurulghan dégen gep barghu?
Xoja: yaq, wujinggha némishqa tapshurimiz, shu bashqa saqchilargha ötküzüp béridighan gep.

Muxbir: qazaq ghayiblardin aytqazining ehwalini sürüshte qilghan chéghimizda saqchixanidikiler “Biz uni tutup ekélip tizimlap ülgürmeyla wujingning eketti” dédighu?
Xoja: uni men uqmidim.

Muxbir: tursunjan toxtini soraq qilghanda yéningizda kimler barti?
Xoja: adette soraq yalghuz élip bérilmaydu, ikki adem birlikte soraq qilimiz.

Muxbir: soraq qilghan chéghingizda yéningizda nurdun barmidi?
Xoja: bularni dep bérelmeymen, bu heqte bizge chüshken buyruq bar.

Muxbir: adem tutidighan, tapshuridighan chaghda éhtiyatchan bolmay, yoqap ketken ademning iz-dériki élinidighan chaghda éhtiyatchan bolsingiz qandaq bolidu?
Muxbir: emdi so'alliringizgha jawab bérelmeymen, bu ishlarni yaki mushu yerge kélip sorang we yaki shu délogha mes'ul bolghan nurdunning özidin sorang.

Ghayib tursunjan toxti heqqide saqchi xoja bilen nurdunning sözliri bir-birige zit chiqti.

Biz birqanche ayning aldidiki ghayiblar heqqidiki programmimizda, ürümchi qarlighach saqchixanisining xadimi nurdun ghayib tursunjan toxtini tutmighanliqini hetta uni körüpmu baqmighanliqini, tursunjanning a'ilisining özige bu heqte töhmet qiliwatqanliqini éytqan idi. Bügün muxbirimiz qarlighach saqchixanisining yene bir xadimi we nurdunning xizmetdishi xoja isimlik bir saqchini ziyaret qilghinida, u saqchi nurdunning eyni chaghda tursunjan toxtini tutqanliqi we ikkisi birlikte soraq qilghanliqini pash qildi.

Saqchilar néme üchün ghayiblar heqqide rast gep qilalmaydu? ular xitay dölitining jinayi qilmishlirigha chapan yépiwatamdu yaki özlirining wezipe ötesh jeryanidiki shexsiy sewenlikliri we mes'uliyetsizlikliri we yaki jinayi qilmishlirini yoshuruwatamdu? kishini oylanduridighan mana bu so'allar yenila jawabsiz turmaqta.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.