“хәнзуларниң пахтисини терип пул тепиш һарам” дегән диний зат 7 йиллиқ қамақта

Мухбиримиз шөһрәт һошур
2017.11.23
eshincha-emgek-kuchi-xitay-ustaz.jpg Уйғур дияридики җоңтәй гуруһиниң мәлум завутиға орунлаштурулған қәшқәр, хотәндин кәлгән уйғурларға хитай устаз техника өгәтмәктә. 2017-Йили сентәбир.
ts.cn

Пәйзиваттики бир сақчи хадиминиң ашкарилишичә, бу йил пәйзиватниң шаптул йезисидин тутулған вә кесилгәнләрниң көпинчиси буниңдин 2 йил аввал 7 йиллиқ кесилип кәткән диний зат алим һәсәнниң тәблиғини аңлиғанлар икән. Мәлум болушичә, алим һәсән аһалиләрни, болупму аялларни хитай көчмәнлириниң кевәзликидә пахта терип пул тепиштин тосқан. У түрмигә киришниң алдидики тәблиғлиридә “хәнзуларниң пахтисини терип пул тепиш һарам” дегәнлики үчүн 7 йиллиқ кесилгән.

Илгирики ениқлашлиримиз давамида бу йил пәйзиватниң шаптул йезисидики секретар қурбан һеким билән партийә әзаси ясин турсун вә уларниң көплигән достлириниң диний зат алим һәсәнниң тәблиғини аңлиғанлиқи үчүн кесилгәнлики айдиңлашқан иди. Алим һәсән һәққидә илгириләп әһвал ениқлашлиримиздин мәлум болушичә, униң 2014-йили 7 йиллиқ кесиветилгәнлики, кесилишигә униң йезидики аһалиләрни хитай көчмәнлириниң кевәзликидә кевәз теримаслиққа дәвәт қилғанлиқи сәвәб болған.

Йиллардин бери уйғур аптоном районида хитай даирилиниң хитай көчмәнлиригә қаратқан етибар сиясәтлири сәвәблик терилғу йәрләр хитай көчмәнлириниң қоллириға мәркәзләшкән. Йәрлиридин айрилип қалған уйғур деһқанлириниң хитай көчмәнлириниң қолида мәдикар болуп ишләшкә мәҗбур болуп қалғанлиқи уйғур җамаәт сорунлирида көп қетимлап шикайәт қилинған иди. Җәмийәттә 2013‏-йили тарқалған “салам нур бәкри, нур бәкри” намлиқ бир сатирик шиирда уйғур деһқанлириниң хитай көчмәнлиригә беқиндурулғанлиқи төвәндикичә тәнқид қилинған иди:

Ешинчидур әмгәк күчи,
Оғул әмәс қизлиримиз.
Қизлар йүрәр ичкиридә,
Ана йиғлар, балам кәтти.

Қиз йөткидиң ичкиригә,
Фабрикида ишләйду дәп.
Оғул болмасму бу ишқа,
Аччиқ ютуп атам кәтти.

“уйғурларда техника йоқ,
Хәнзу йолдаш илип кәлгән.
Улар бизниң устазимиз”,
Бу сөзлириң қарам кәтти.


Уйғур мәһбус вә тутқун аилә-тавабиатлириниң хитай көчмәнлириниң кевәзликигә ишләмчиликкә елип меңилиш әһвали техи өткән айда қарақаш наһийәсиниң ақсарай йезисида көрүлгән.

Мәлум болушичә, диний зат алим һәсән йеза аһалилириниң болупму аялларниң хитайларниң кевәзликидә ишлишини тосушқа тиришқан. Шуңа у тәблиғлиридә очуқ һалда “хәнзуларниң кевәзликидә пул тепиш һарам” дегән. Әмма алим һәсән бу чақириқни оттуриға қоюшта қайси диний тәлимат яки чақириқларни асас қилғанлиқи вә яки униң қайси иҗтимаий яки әхлақий мәсилиләрдин әндишә қилғанлиқи мәлум әмәс.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.