Gérmaniyediki namayishchilar: Uyghurlar mustemlikichi siyasetni qobul qilmaydu

Gérmaniyediki Uyghurlar myunxéndiki xitay konsulxanisi aldida namayish qildi. 2016-Yili 30-séntebir.

10 - Ayning 1 - küni xitayning dölet bayrimi yétip kelgen mezgilde, gérmaniyediki Uyghur jama'iti namayish ötküzüp, Uyghurlar üchün “Matem küni” dep élan qilin'ghan künni xatirilidi. Ular bu namayish arqiliq özlirining xitay hökümitining asaritini hergizmu qobul qilmaydighanliqini yene bir qétim dunyaning semige sélishni meqset qilghanliqini bildürdi. Töwende namayish ehwalidin muxbirimiz irade melumat béridu.

Hörmetlik radi'o anglighuchilar, xitay hökümiti 1 - öktebir dölet bayrimi yétip kélish aldida “Wetenperwerlik”, “Junggoni söyüsh” dégen'ge oxshash témilar mezmun qilin'ghan pa'aliyet we heriketlerni uyushturup, jungxu'a xelq jumhuriyiti qurulghanliqining 67 yilliqini xatirilimekte. Xitay metbu'atliri,bolupmu Uyghur élidiki her millet xelqining jungxu'a xelq jumhuriyiti qurulghanliqining 67 yilliqini xushal - xoram halda kütüwéliwatqanliqini keng teshwiq qilmaqta.

Bundaq xewerler ichide eng wekillik bolghini, xitaydiki resmiy metbu'atlardin xelq torining xelq'aragha tarqitilidighan in'glizche xewerliridiki baghrash nahiyisidiki déhqanlarning “Bu yil alghan mol hosulliridin dölet bayriqi yasap weten'ge bolghan söygüsini ipade qilghanliqi” heqqidiki xewerdur. Bu resimlik xewerde, milliyche kiyimlirini kiyishiwalghan her millet déhqanlirining bir qolida xitayning qizil bayriqini kötürüp turup, qizil much, qonaqlarni tizip xitay dölet bayriqining sheklini chiqiriwatqan we bu bayraq aldida chüshken resimlirini keng tarqitip teshwiq qildi. Xewerde resimlerge mundaq dep izahat bérilgen :

“ 29 - Séntebir, shinjang baghrash nahiyisidiki her millet déhqan - charwichi amma qurutush meydanigha jem bolup, bu yil mol hosul alghan much, kömmiqonaq qatarliq zira'etlerdin paydilinip, özgiche besh yultuzluq qizil bayraq yasap, wetinimizning 67 yashliq tughulghan künini tebriklep, weten'ge bolghan qizghin héssiyatini namayan qildi. Bu bayraqni shu jaydiki Uyghur, mongghul, tunggan we xitay déhqanliri birlikte yasap chiqish arqiliq özlirining ortaq dölitige bolghan muhebbiti izhar qildi.”

Yuqiridiki bu xewer oxshash resim we izahatlar bilen tengritagh tori we junggo xewerler toridimu xitayche we Uyghurche qilip tarqitildi.

Emma xitayning yuqiridiki teshwiqatlirining eksiche, chet'ellerdiki Uyghurlar bu künlerde keng kölemlik namayishlarni uyushturup, xitay hökümitige bolghan naraziliqini ipadilimekte. Bügün, gérmaniydiki Uyghur jama'iti myunxén shehiridiki xitay konsulxanisi aldigha yighilip namayish qilip, xitay hakimiyitige naraziliq bildürdi. Dunya Uyghur qurultiyi mu'awin re'isi ümid agahi ependi we yawropa sherqiy türkistan birliki bashliqi enwer ependiler namayish meydanida ziyaritimizni qobul qildi.

Namayishqa chiqqan Uyghurlardin biri ziyaritimizni qobul qilip, Uyghurlarning xitay hakimiyiti astida zulum chékiwatqanliqini, kishilik hoquqining we milliy, dini we siyasiy hoquqlirining depsende qilishqa uchrawatqanliqini, shunga buninggha qarshi özining bir kishilik awazini qoshup, uni dunyagha anglitish üchün namayishqa chiqqanliqini éytti. U sözide hem erkin döletlerde yashawatqan Uyghurlarning öz yurtidiki awazini chiqiralmaywatqan qérindashlirining awazi bolush üchün bundaq namayishlargha qatnishishining intayin muhimliqini tekitlidi.

Dunya Uyghur qurultiyi bash katipi dolqun eysa radi'omizgha qilghan sözide, dunya Uyghur qurultiyi qurulghandin buyan öktebir künini matem küni qilip xatirilesh herikitini dawam qildurush arqiliq Uyghurlarning hergizmu bu mustemlikichilik siyasitini qobul qilmaydighanliqini tekitlewatqanliqini éytti.

Yuqirida siler gérmaniysining myunxén shehiridiki namayish meydanidin élin'ghan xewerni anglidinglar.