Türkiyediki bir qanche ammiwi teshkilat bashliqliri Uyghurlar heqqide bayanat élan qildi

Muxbirimiz erkin tarim
2014.08.25
chorum-kadirlar-oyushmisi-rehberliri.jpg Chorum kadirlar uyushmisi rehberliri
RFA/Erkin Tarim


8 - Ayning 23 - küni türkiyidiki ikki chong ammiwi teshkilat bilen bir sheherlik hökümet bayanat élan qilip xitayning Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasitini eyiblidi we Uyghurlarning heqqaniy dewasini qollaydighanliqini bildürdi.

8 - Ayning 23 - küni türkiyediki eng chong ammiwi teshkilatlardin “Türkiye yashlar birlikliri konfédratsiyesi”ning bashliqi bilal oqu ependi bayanat élan qilip, türk xelqini Uyghurlarni qollashqa dewet qildi. U bayanatida xitayning 65 yildin béri Uyghurlargha bésim we zulum siyasiti élip bériwatqanliqini, kéyinki yillarda buning téximu kücheygenlikini bu zulum tügigiche türk xelqini xitayni bayqut qilishqa chaqirdi.

Türkiye yashlar birliki konfédratsiyesi bashliqining bayanati
Türkiye yashlar birliki konfédratsiyesi bashliqining bayanati

8 - Ayning 23 - küni türkiyening ottura rayonigha jaylashqan chorum wilayitining merkizi bolghan chorum shehiride türkiye kadirlar uyushmisi rehberliri muxbirlargha bayanat bérish yighini chaqirip, xitayning sherqiy türkistanning ishikini étiwatqanliqi, Uyghurlargha zulum séliwatqanliqini bayan qildi. Bayanatta nuqtiliq halda töwendikiler tekitlen'gen:

Sherqiy türkistan mesilisidiki eng muhim mesililerdin biri türkiye - xitay munasiwiti. Bu munasiwetning küchiyishini xalaymiz. Türkiye - xitay munasiwiti sherqiy türkistanliq musulman qérindashlirimizning öz wetinide rahet turmush köchürishige paydisi bolushi kérek. Tashqi siyasette türkiye bilen yaxshi munasiwet ornitishqa tirishiwatqan xitay ichki siyasette Uyghurlargha qarita zulum siyasiti élip bériwatqan bolsa, bu yerde iqtisadiy menpe'et insan hayatining üstige chiqqan bolidu. Buni biz kadirlar uyushmisi bolush süpitimiz bilen qobul qilmaymiz. Xitay adem anisidin tughulghan waqtidila ige bolghan heq - hoquqlirigha hörmet qilishi kérek. Insan heq - hoquqlirigha hörmet qilmaydighan döletler bilen tijaret qilmasliqimiz kérek. Xitayning Uyghur qérindashlirimizgha qiliwatqan zulumi tügimigiche türkiyeni xitay bilen tijaret qilmasliqqa chaqirimiz.

8 - Ayning 23 - küni türkiye samsun wilayiti ataqum sheherlik hökümet bashliqi isaq tashchi ependi bayanat élan qilip, xitayni Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasitini toxtitishqa chaqirdi. Shundaqla Uyghurlarning heqqaniy dewasini her da'im qollap quwwetleydighanliqini bildürdi. U bayanatida xitayning Uyghur musulmanlirigha zulum séliwatqanliqini, dunya döletlirining bolsa buninggha qarap turiwatqanliqini bayan qilghan. Samsun ataqum sheherlik hökümetning tor bétige qoyulghan bayanatning axirida xitay hökümitini Uyghurlargha élip bériwatqan bésim siyasitini toxtitishqa chaqirghan.

Bularning sirtida türkiyediki gézit - zhurnal, téléwiziye we ijtimayi taratqulardimu Uyghur mesilisige alahide orun bérilmekte. Mutexessislerning perez qilishiche eger sherqiy türkistan mesilisi axbarat wasitilirida izchil halda mushundaq orun alidighanla bolsa, Uyghur mesilisi yéqin kelgüside türkiyening eng muhim mesililiridin birige aylinidiken.

Biz bu heqte köz qarishini élish üchün türkiye istratégiyilik chüshenche inistituti mutexessisi doktor erkin ekrem bilen söhbet élip barduq. U türkiye démokratiyelik tüzüm bilen bashquruluwatqan dölet bolghachqa, türkiyede Uyghurlarni qollash türkiyening Uyghur siyasitige ijabiy tesir körsitidighanliqini bayan qildi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.