Sữa tươi phải được dán đúng nhãn mác


2006.12.17

Đỗ Hiếu, phóng viên đài RFA

Việt Nam yêu cầu các công ty sản xuất và kinh doanh sữa tươi phải công bố nhãn mác đúng, để người tiêu thụ biết rõ đặc tính của sản phẩm và lựa chọn tùy ý. Sau nhiều năm không được kiểm tra, giám sát chặt chẽ, các mặt hàng mang nhãn mác sữa tươi nhưng thực chất là sữa bột, đã gây hoang mang và bức xúc không ít trong dư luận.

VinaMilk150.jpg
Sữa tươi tiệt trùng Vinamilk.

Tháng Mười vừa qua, thanh tra bộ Y tế kiểm tra 6 doanh nghiệp sản xuất sữa nước. Kết quả cho thấy hơn phân nửa có nhãn mác ghi không đúng thực tế. Có những sản phẩm lượng sữa tươi thật sự chỉ chiếm trên 2% mà thôi.

Mặt khác, các toán kiểm tra còn cho biết sản phẩm sữa tươi tiệt trùng nguyên chất của một hãng sản xuất sữa được nhiều người dùng, có tên không đúng với hồ sơ đệ nạp về chất lượng được công bố.

Không phù hợp

Cơ quan y tế nhận định việc ghi nhãn sản phẩm sữa tươi tiệt trùng trên thị trường Việt Nam hầu hết không phù hợp với thành phần thực tế.

Mới đây, ông Trần Quang Trung Chánh thanh tra bộ Y tế, thông báo với Hiệp hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ Người Tiêu dùng rằng các doanh nghiệp vi phạm về nhãn mác và chất lượng sữa, ngoài việc bị xử phạt hành chính còn phải đình chỉ ngay việc đưa sản phẩm đó ra thị trường.

Ngoài thị trường hiện bày bán hàng chục nhãn hiệu sữa có dạng lỏng, đóng gói hoặc chứa trong hộp và đều mang nhãn hiệu có ghi rõ là sữa tươi tiệt trùng nguyên chất. Các hiệu sữa thông dụng hịên nay đều mang tên ngoại như sữa Nuti, Ducth Lady, Izzi, Elovi, Flex, Smart, Vinamilk.

Theo tiêu chuẩn do nhà nước ban hành thì muốn được gọi là sữa tươi tiệt trùng thì sản phẩm được biến chế từ sữa tươi nguyên liệu, qua xử lý ở nhiệt độ cao. Một số doanh nghiệp cho biết, sữa tươi nguyên chất rất khó giữ gìn lâu, thời gian sử dụng không quá 48 giờ đồng hồ và một khi đã đóng vào hộp thì không thể gọi là sữa tươi nữa. Do đó, hiện giờ sữa bột nhập khẩu là nguyên liệu chính dùng để chế biến sản phẩm được gọi là “sữa tươi” được bán với gía rẻ và giữ được lâu ngày hơn.

Một số doanh nhân khác trong ngành chăn nuôi giải thích rằng, đa số sản phẩm sữa tươi hiện nay bán ngoài chợ là sữa hoàn nguyên, tức đã sấy thành sữa bột nay lại pha chế với nước, và cho đó là sữa tươi. Đây là hành vi thiếu minh bạch, lừa dối người tiêu thụ.

Ngoài ra còn có nhiều cơ sở sản xuất sữa cố ý tránh né bằng cách công bố sơ sài thành phần nguyên dùng được chế biến cái gọi là sữa tươi nguyên chất. Một lý do khác nữa giải thích chuyện sữa bột biến thành sữa tươi là vì Việt Nam không có đủ nguồn nguyên liệu sữa bò dùng chế biến sữa tươi.

Chúng tôi đã đi tư vấn pháp lý, chúng tôi sai ở khúc nào chúng tôi biết, người ta sai ở khúc nào chúng tôi cũng biết . Kiện là vì thứ nhất hợp đồng kinh tế không ra hợp đồng kinh tế, hợp đồng chuyển giao con giống vật nuôi không ra hợp đồng chuyển giao con giống vật nuôi. Chúng tôi xét thấy nơi chủ dự án ngừơi ta lập hợp đồng gây bất lợi hoàn toàn cho người chăn nuôi chúng tôi. Chúng tôi là dân nhưng vẫn hy vọng vào chính sách của đảng và nhà nứơc chứ.

Ban giám đốc một công ty sữa và nước giải khát liên doanh với nước ngoài giải thích với báo đài rằng, gần 100% sữa tươi tiệt trùng đang bày bán trên thị trường Việt Nam được pha chế từ sữa bột, chứ không do từ sữa tươi lỏng làm ra.

Cảm nghĩ của người tiêu dùng

Để ghi nhận ý kiến của một số khách tiêu thụ sữa mỗi ngày, Ban Việt Ngữ chúng tôi đã hỏi chuyện một vài người dân trong nước về vấn đề sữa tươi.

Bà Phương, một nội trợ ở Chợ Lớn nói bà thường cho con nhỏ của mình dùng sữa ngoại, vì không tin tưởng vào sữa nội hóa.

Bà Chánh, một công chức ở Saigon phát biểu với đài chúng tôi là bà rất e ngại khi đọc báo và vừa biết được hiện nay ngoài chợ bày bán sữa tươi không đúng quy cách và tiêu chuẩn, vì điều này có thể tác hại đến sức khỏe của người tiêu dùng.

Phần một chuyên gia về dinh dưỡng thì nói trước đây ông tin là sữa tươi bỗ dưỡng và tinh khiết, nay ông quyết định thay thế khẩu phần sữa hàng ngày của con ông bằng sữa bột, thay cho sữa tươi không rõ giả hay thật.

Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm thuộc bộ Y tế đã phối hợp với cơ quan quản lý thị trường để kiểm tra một số cơ sở sản xuất sữa. Trong trường hợp tìm thấy hành vi sai phạm và gian lận thương mại thì chủ nhân sẽ bị xử lý nghiêm khắc.

Ngoài ra các số liệu thống kê cũng cho thấy người tiêu dùng ở Việt Nam phải mua sữa tươi cao nhất thế giới, và điều nghịch lý là giới chăn nuôi bò sữa lại bán sản phẩm do họ làm ra, với gía thấp nhất thế giới.

Về chuyện chăn nuôi bị thua lỗ là chuyện thường xảy ra trên cả nước, vì thế nông dân Bà Rịa Vũng Tàu mạnh dạn thưa kiện chính quyền địa phương, ông Nguyễn Thế Sáu, một chủ trại cho biết: “Chúng tôi đã đi tư vấn pháp lý, chúng tôi sai ở khúc nào chúng tôi biết, người ta sai ở khúc nào chúng tôi cũng biết . Kiện là vì thứ nhất hợp đồng kinh tế không ra hợp đồng kinh tế, hợp đồng chuyển giao con giống vật nuôi không ra hợp đồng chuyển giao con giống vật nuôi. Chúng tôi xét thấy nơi chủ dự án ngừơi ta lập hợp đồng gây bất lợi hoàn toàn cho người chăn nuôi chúng tôi. Chúng tôi là dân nhưng vẫn hy vọng vào chính sách của đảng và nhà nứơc chứ.” Nói một cách cụ thể là giá bán lẻ sữa tươi tại các nước Bắc Mỹ, EU, và Trung Quốc là 80 xu Mỹ một lít. Tại Đông Âu và Nam Mỹ giá một lít sữa là 40 xu, còn ở Việt Nam, gía một lít sữa tươi là 82 xu Mỹ, có nghĩa là cao nhất thế giới.

Trong khi đó, gía thu mua sữa nguyên liệu từ các nông trại bên Nhật Bản và Nam Hàn là từ 9 ngàn đến 11 ngàn đồng Việt Nam một lít. Tại Hoa Lục là 4800 đồng, ở Thái Lan là 4600 trăm đồng, còn tại Việt Nam, người chăn nuôi bò và sản xuất sữa bán ra một lít giá chỉ với giá 3500 đồng.

Hậu quả là ở nhiều địa phương người dân chuyên chăn nuôi bò lấy sữa, cuối cùng phải bán bò để giết mổ lấy thịt bán để tránh chuyện bị lổ lã cứ kéo dài mãi.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.