Tổng thống Obama nói phán quyết của PCA là ràng buộc

Phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường trực Quốc tế - PCA có tính ràng buộc. Đây là tuyên bố của tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đưa ra hôm nay tại thượng đỉnh đang diễn ra ở Lào.

Phát biểu với những lãnh đạo của khối các nước ASEAN, tổng thống Mỹ nói rõ phán quyết mang tính cột mốc của tòa trọng tài đưa ra vào tháng 7 vừa qua là ràng buộc giúp minh định rõ quyền hàng hải trong khu vực.

Tổng thống Barack Obama nói thêm theo ông nhận thấy điều đó làm tăng thêm căng thẳng nhưng ông trông đợi những cuộc đối thoại xây dựng làm thế nào có thể hạ giảm căng thẳng, tăng cường ngoại giao và ổn định.

Giới quan sát cho rằng tuyên bố của tổng thống Hoa Kỳ về phán quyết của Tòa Trọng Tài Quốc tế như vừa nêu chắc chắn sẽ gây phản ứng mạnh từ phía Trung Quốc vì Bắc Kinh ngay từ đầu cho rằng tòa không có thẩm quyền xét xử và tuyên bố không tôn thủ phán quyết đưa ra.

Trong khi đó là lãnh đạo các nước thuộc khối ASEAN muốn làm giảm căng thẳng khi có những lời lẽ thận trọng trong tuyên bố đưa ra.

Tin cho biết các nước Đông Nam Á ra tuyên bố kết thúc thượng đỉnh kỳ này không trực tiếp lên án Trung Quốc về Biển Đông.

Theo hãng thông tấn AP thì ngôn từ trong tuyên bố chung về hoạt động bành trướng của Trung Quốc tại khu vực tranh chấp Biển Đông bị cho là nhẹ và chỉ gián tiếp yêu cầu nước này kiềm chế, không làm gia tăng căng thẳng.

Trong tuyên bố 10 nước ASEAN chỉ nêu lên quan ngại nghiêm trọng về những diễn tiến xảy ra trong thời gian gần đây và còn đang tiếp tục mà không nêu rõ chi tiết. Bên cạnh đó tuyên bố cũng không nêu đích danh Trung Quốc.

Tuyên bố ghi nhận quan ngại mà một số lãnh đạo các nước nêu lên về việc cải tạo đất và leo thang hoạt động khiến cho lòng tin, sự tin cậy bị xói mòn, gia tăng căng thẳng cũng như làm phương hại hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực.

Việc sử dụng cụm từ ‘một số lãnh đạo’ trong tuyên bố kết thúc thượng đỉnh cho thấy vấn đề căn bản của ASEAN đối với Trung Quốc lâu nay, đó là không phải tất cả mọi thành viên của khối đều đồng ý lên án Trung Quốc.

Campuchia luôn kiên định đứng về phía Trung Quốc, trong khi đó nước chủ nhà Lào năm nay phần lớn không muốn có tuyên bố với lời lẽ mạnh mẽ đối với Bắc Kinh.

Điều này được cho là một thắng lợi của Trung Quốc trong cả ba lĩnh vực ngoại giao, kinh tế và quân sự. Khối ASEAN đã không thể có sự đồng thuận của 10 nước thành viên lên tiếng cho rằng Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về hoạt động cải tạo, xây dựng những đảo nhân tạo tại Biển Đông.

Thông tin cho biết cuộc gặp giữa những lãnh đạo của khối ASEAN và thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường vào ngày hôm qua diễn ra một cách suôn sẻ.

Bên cạnh đó, Tổng thống Phi không gặp tổng thống Mỹ và thủ tướng Ấn Độ tại thượng đỉnh ở Lào với lý do bị đau nửa đầu.

Một tin liên quan kỳ họp thượng đỉnh tại Lào là tổng thống Philippines Rodrigo Duterte bỏ cuộc gặp giữa các lãnh đạo khối ASEAN với hai người tương nhiệm Hoa Kỳ và Ấn Độ.

Ông Martin Andanar, phát ngôn nhân của tổng thống Philippines, cho biết lý do mà ông Duterte không dự họp là vì bị chứng đau nửa đầu.

Trong những ngày qua, tổng thống Rodrigo Duterte của Philippines khiến dư luận chú ý vì phát biểu thóa mạ của ông đối với người tương nhiệm Hoa Kỳ, Barack Obama. Điều này khiến cuộc gặp song phương giữa hai ông bị hủy bỏ hôm thứ ba.