Thái độ chính trị của một nghệ sĩ

Mặc Lâm, biên tập viên RFA
2016.03.05
12029772_573415036143823_6026956106371745744_622.jpg Nghệ sĩ Nguyễn Công Vượng với nghệ danh Vượng Râu.
Courtesy FB Nghệ sĩ Vượng Râu

Trong vài tuần gần đây phong trào tự ra tranh cử Quốc hội đã dấy lên sự chú ý của cộng đồng vì các mặt tích cực lẫn tiêu cực của nó. Những người tự ứng cử khẳng định rằng họ sẽ bị cản trở trong tiến trình nộp đơn cũng như ba lần hiệp thương mà Mặt trận tổ quốc sẽ là đơn vị chủ động tuyển chọn qua danh nghĩa của cử tri. Các ứng viên đa số có kinh nghiệm chính trị qua thời gian tham gia các sinh hoạt đòi hỏi dân chủ nhân quyền và vì vậy mọi cản trở, làm khó của chính quyền địa phương không làm họ nản lòng.

Tuy nhiên một hình thức khác nhằm tấn công cá nhân người tự ứng cử bằng các bài báo trên hệ thống truyền thông chính thống đã dấy lên sự nóng giận trong quần chúng và dĩ nhiên đối với nạn nhân của nó. Nghệ sĩ Nguyễn Công Vượng với nghệ danh Vượng Râu là một nạn nhân trong đợt tấn công này khi tờ Pretro Times đăng bài viết dài lăng mạ, vu khống anh thậm tệ khi Vượng Râu chính thức cho biết sẽ tự ứng cử vào Quốc hội khóa này.

“Quốc hội không phải là phường chèo”

Chúng tôi tìm hiểu qua chính nghệ sĩ Vượng Râu về chi tiết dẫn đến bài báo có tên: “Quốc hội không phải là phường chèo” đăng trên Petro Time để rộng đường dư luận.

Mặc Lâm: Xin cám ơn nghệ sĩ Vượng Râu đã dành thời gian rất eo hẹp của anh để chúng tôi có cuộc phỏng vần này. Chúng tôi được biết anh là một nghệ sĩ hề chèo rất nổi tiếng và loại hình mà anh đang theo phục vụ khán thính giả có thể nói là hiếm người theo đuổi và thành công. Xin anh cho biết vài nét về các sinh hoạt sân khấu của anh cho khán thính giả hải ngoại cũng như trong nước biết thêm đôi chút về cái tên Vượng Râu…

Chúng ta hay nhắc đến trách nhiệm, chúng ta hay nói đến nghĩa vụ nhưng ở Việt Nam người ta thường làm một nửa thôi tức là trong đó có trách nhiệm thì mình được quyền bầu cử và mình cũng được quyền tự ứng cử.
-Nghệ sĩ Vượng Râu

Nghệ sĩ Vượng Râu: Năm nay là năm thứ 17 mà Vượng Râu đứng trên sân khấu biểu diễn mà chỉ biều diễn hài kịch mà thôi, từ lúc chưa có tên tuổi đến nay đã 17 năm. Vượng Râu có đi học trường Sân khấu Điện Ảnh với bằng chuyên nghiệp đầu tiên là bằng tiếng hát dân tộc và diễn viên Hề chèo. Vượng Râu học đúng nghề Hề chèo và bằng thứ hai mà Vượng Râu học là bằng đạo diễn.

Tôi nghĩ cái bằng nó không quan trọng, nó chỉ là niềm tự hào của mình mà thôi. Có thể người này có bằng ngoại thương người kia có bằng ngoại giao còn tôi thì bằng sân khấu điện ảnh…nhưng không quan trọng ở điều đó mà tùy vào mỗi chúng ta sống như thế nào. Về sự nghiệp thì tôi cũng có một số tác phẩm được bà con kiều bào hải ngoại cũng như Việt Nam đón nhận trong những dịp tết đến xuân về từ mười mấy năm nay. Chương trình gần nhất mà Vượng Râu có làm đó là chương trình GALA vào đêm 30 tết tại Cung văn hóa thiếu nhi Việt Xô đã được đánh giá rất cao về mảng nghệ thuật cũng như chất lượng cùng với đội ngũ nghệ sĩ đông đảo đã làm bằng cái tâm của mình dành cho quý vị khán giả.

Còn những tác phẩm được cho là thành công thì đang nằm ở phía trước nhưng nếu khán giả và người hâm mộ yêu mến thì Vượng Râu còn cống hiến thêm 5-10 năm nữa bằng những tác phẩm tốt nhất chứ không dừng lại vì đã thỏa mãn đối với nghề nghiệp của mình. Vượng Râu chỉ biết hàng ngày chăm chỉ, chịu khó mang lời ca tiếng hát đến cho tất cả khán giả từ thành thị đến nông thôn, từ miền cao đến vùng xuôi, đó là điều mà Vượng Râu luôn hướng tới.

Mặc Lâm: Vâng theo dõi anh trong thời gian vừa qua chúng tôi rất ngạc nhiên vì bên cạnh sinh hoạt nghệ thuật tại các tụ điểm cũng như chương trình riêng do anh dàn dựng thì người Hà Nội lại thấy một sinh hoạt khác của Vượng Râu, đó là sinh hoạt chính trị qua các cuộc biểu tình chống Trung Quốc, những status trên Facebook của anh về dư luận viên, những nhận xét về tự do dân chủ… Xin anh cho biết với những hoạt động mang màu sắc chính trị như thế có làm cho việc phục vụ khán giả của anh bị ảnh hưởng hay không, chẳng hạn như làm khó không cấp giấy phép biểu diễn chẳng hạn?

Nghệ sĩ Vượng Râu: Thật lòng mà nói một cách công tâm, công bằng thì từ mười mấy năm nay tất cả tác phẩm của Vượng Râu đều được nhà nước cấp phép và những năm gần đây còn được khen ngợi bằng những lời trực tiếp. Về khó khăn thì thực tế mà nói chưa một tác phẩm nào trong suốt quá trình sản xuất, hài hay ca nhạc nghệ thuật đều có giấy phép hết chưa có một chương trình nào không có giấy phép. Những chương trình đó đều được khen ngợi bằng tâm huyết của mình vì nghệ thuật chứ không mang tính chất lợi dụng việc nọ mà làm việc kia thành ra phải nói một câu rằng Vượng Râu là một nghệ sĩ rất thuận lợi trong con đường làm nghệ thuật của mình hiện nay tại Việt Nam.

Mặc Lâm: Chúng tôi cũng được biết anh là người nghệ sĩ trình diễn gần như duy nhất tự ra ứng cử trong cuộc bầu cử Quốc hội khóa này. Xin anh chia sẻ lý do gì khiến anh mạnh dạn ra tự ứng cử như vậy trong khi các bạn đồng nghề chưa một ai có ý tưởng được xem là đột phá này?

Nghệ sĩ Vượng Râu: Tôi nghĩ rằng mình còn cần sự bức phá, khêu gợi quyền của người dân. Chúng ta hay nhắc đến trách nhiệm, chúng ta hay nói đến nghĩa vụ nhưng ở Việt Nam người ta thường làm một nửa thôi tức là trong đó có trách nhiệm thì mình được quyền bầu cử và mình cũng được quyền tự ứng cử.

Tại sao lâu nay chúng ta lờ chuyện đó đi hoặc là chúng ta né tránh? Tại sao phải né tránh trong khi luật pháp cho phép? Luật pháp đã cho phép bất cứ công dân nào đủ tuổi và đủ trình độ có thể tự ra ứng cử. Ngay ông Tổng bí thư cũng nói đang là thời điểm khuyến khích dân chủ, hết sức dân chủ. Khuyến khích dân chủ thì tôi thấy mình xứng đáng thì ra ứng cử. Đây hoàn toàn là một việc làm có thể nói là hết sức bình thường đối với suy nghĩ của tôi.

Bài báo có tên: “Quốc hội không phải là phường chèo” đăng trên Petro Time hôm 2/3/2016. Screen capture.
Bài báo có tên: “Quốc hội không phải là phường chèo” đăng trên Petro Time hôm 2/3/2016. Screen capture.

Mặc Lâm: Vâng đối với người nghệ sĩ như anh hay bất cứ người dân nào khác sẽ cảm thấy bình thường nhưng đối với một vài cơ quan truyền thông của nhà nước thì lại không nghĩ như thế. Cụ thể là tờ báo Petro Times vừa đăng một bài có cái tựa rất sốc đối với nghể nghiệp của anh: “Quốc hội không phải là phường chèo!” Trong bài viết này tuy tấn công rất nhiều ứng viên độc lập nhưng riêng với cá nhân Vượng Râu là nặng nề và mạnh bạo nhất. Anh phản ứng ra sao trước việc làm này của báo Petro Times?

Nghệ sĩ Vượng Râu: Thực ra đối với Vượng Râu thì tôi có lướt qua thôi chứ không đọc kỹ nhưng mọi người lại thắc mắc rằng tại sao Vượng Râu lại đủ bản lĩnh để thong dong đúng như bây giờ đang trả lời báo chí? Thong dong tự tại vì tôi đang ở cửa trên!

Tôi khẳng định là tôi đang ở cửa trên đối với những bài viết đó. Những chuyện đấu tố như vậy không phải chỉ xảy ra bây giờ mà nó đã xảy ra từ lâu rồi. Tất cả những ứng cử viên tự do tuy ít thôi, có thể đếm trên đầu ngón tay nhưng bất cứ ai từ Giáo sư, Tiến sĩ đều bị quy chụp vào một việc gì đó. Bài báo ấy cũng chỉ là một số kênh báo cụ thể thôi, như bên công an chỗ Nguyễn Như Phong chằng hạn. Thế nhưng nhà báo (RFA) cũng như công luận đều biết rằng khi viết và hành văn theo kiểu đó, thiếu văn hóa và dung tục như thế thì sẽ xảy ra trường hợp phản ứng ngược. Đặc biệt đối với Vượng Râu phản ứng ngược có nghĩa là gì? Những người quá biết Vượng Râu là người thế nào cho nên khi viết vu khống, dựng chuyện, bôi nhọ thanh danh Vượng Râu như thế thì sẽ có hậu quả là không giảm đi cái sức mạnh hay là cái ảnh hưởng của Vượng Râu mà nó còn làm tôn lên. Tôn lên vì người đọc cảm nhận bài báo thành ra tôi phải cảm ơn bài báo.

Tuy nhiên tôi đang trong quá trình cùng với luật sư sẽ yêu cầu đối với Tổng biên tập Nguyễn Như Phong, ông này nhiều “phốt” lắm rồi, tôi yêu cầu ông Phong phải đăng báo xin lỗi, rút lại bài báo và đăng lời xin lỗi tôi trên báo đó là điều thứ nhất. Thứ hai nếu không làm theo yêu cầu của tôi tôi sẽ kiện ra tòa.

Thứ nhất, việc lớn nhất tôi kiện đầu tiên đó là tội vu khống. Tôi không thuộc bất cứ một tổ chức nào, đấy là việc thứ nhất, việc thứ hai đó là tờ báo lợi dụng tự do dân chủ vi phạm vào điều luật bầu cử quôc hội. Còn việc bôi nhọ hay viết bài rẻ tiển nói xấu thì tôi không chấp bởi vì tôi biết những bài báo đó họ phải lấy tên Đại Bàng thì mọi người đã biết tư cách của nó rồi, nó chỉ giống như dư luận viên thế thôi. Có ai dám để tên thật hay cái ảnh Avatar thật cùng địa chỉ đâu? Đó là điều mà chúng ta nhìn thấy.

Bây giờ là thế giới phẳng nên người ta biết rất nhanh trong bất cứ trường hợp, hiện tượng nào. Từ nước ngoài đến trong nước, từ nông thôn đến thành thị chỉ ba giây thôi thì người ta sẽ kiểm tra được rằng anh là người như thế nào. Không thể nào ù chạy được, không thể nào dìm như thời trước. Thời cổ nó phải khác thời hiện đại.

Người ta có câu “khôn văn tế, dại văn bia”. Nguyễn Như Phong là một người đã đầu bạc rồi nhưng lại mắc vào trường hợp đó có thể là ông vờ câm điếc nhưng ông đã bị rất nhiều phốt về báo chí rồi nhưng cứ cố tình làm những việc trái với luân thường đạo lý và đạo đức của người Việt Nam.

Cái việc này tôi không xem nó là to tát vì tôi thong dong bình tĩnh lắm mà tôi nghĩ cái câu chuyện này tuy nhẹ nhàng nhưng là một cú ngã ngựa của báo Petro Times và Nguyễn Như Phong.

Mặc Lâm: Xin cám ơn nghệ sĩ Vượng Râu đ ã chia sẻ với chúng tôi câu chuyện riêng của anh.

Kính thưa quý vị, trước khi bài viết này được đăng, báo Tuổi Trẻ dẫn lời của Phó chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam Nguyễn Văn Pha, người phụ trách bầu cử Quốc hội sắp tới cho biết các cơ quan có trách nhiệm trong công tác bầu cử không được phân biệt đối xử, cố tình gây trở ngại cho những người tự ứng cử. Ông Pha còn khẳng định cản trở người tự ứng cử là phạm luật.

Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi việc nghệ sĩ Vượng Râu yêu cầu có được báo Petro Times thỏa mãn như thế nào và nhất là liệu hành vi vu khống, hạ nhục người tự ứng cử của người làm truyền thông có được Mặt trận tổ quốc Việt Nam xử lý như lời ông Nguyễn Văn Pha tuyên bố hay không.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.