Bài thơ hoa đào

“Một buổi sáng mùa Xuân” … Tạp chí “Âm nhạc cuối tuần”, Thy Nga thân chào quý thính giả và các bạn ...
Thy Nga, phóng viên đài RFA
2009.03.29
dao-2-305.jpg Hoa đào
Hình do Thy Nga chụp/RFA

Ở Hoa Thịnh Đốn, mùa Xuân năm nay chính thức bắt đầu vào ngày 20 tháng Ba. Đến hôm qua, ngày 28 thì thủ đô nước Mỹ khai hội Hoa Anh Đào. Lễ hội kéo dài 16 ngày, gồm nhiều tiết mục trong đó có diễn hành xe hoa, bầu hoa hậu và 50 công chúa đại diện cho các tiểu bang và vùng đất của Hoa Kỳ.

Cùng với tiết trời ấm dần lên, hàng chục ngàn cây đào bừng nở quanh hồ Tidal và dọc theo bờ sông Potomac.

“Sakura” …

Thưa quý thính giả, như hằng năm, vào cuối tháng Ba sang đầu tháng Tư, hội Hoa Anh Đào tại Hoa Thịnh Đốn lại thu hút đông đảo du khách khắp nơi đến thưởng hoa. Họ lũ lượt dạo quanh hồ dưới tàng cây rợp hoa, cành la đà chao mặt nước. Màu hồng phơn phớt chen với màu trắng của những cánh hoa đào nổi bật trên nền trời xanh. Cảnh sắc êm đềm làm cho mọi người cảm thấy yên lắng tâm hồn, tạm quên những xáo động của thời sự và nỗi âu lo của đời sống hàng ngày …

Những cây Anh Đào này khởi thủy là quà tặng của Nhật Bản cho thủ đô nước Mỹ vào năm 1912.

Bên xứ Phù Tang, đến kỳ hoa Đào nở là dân chúng rủ nhau đi ngắm hoa, như trẩy hội vậy. Hoa Anh Đào, mà người Nhật gọi là “Sakura”, đã là nguồn cảm hứng cho biết bao bài thơ, khúc hát, … bao nhiêu áng văn, họa phẩm, … có người ngắm nhìn sự mong manh của đời hoa mà viết nên những câu triết lý sâu xa. Hoa Anh Đào từ khi chúm chím nụ xanh tới khi tàn. Khi hoa rụng cũng đẹp, muôn vàn cánh hoa bay là trong không trung rồi rơi nhẹ như bông tuyết xuống thảm cỏ.

Đôi khi chỉ một nụ hoa cũng đem lại cho ta sự ấm áp, niềm hạnh phúc nhỏ bé như trường hợp đã đưa nhạc sĩ Phạm Ngọc Lân viết nên mấy câu thơ rồi sau đó, phổ thành nhạc.

“Cuối đông có nụ hoa đào nở” Ái Vân trình bày …

Với người Việt mình, hoa đào gợi nhớ đến Đà Lạt, thành phố cao nguyên này của chúng ta đồng nghĩa với “xứ hoa đào”. Nhạc phẩm sau đây của Hoàng Nguyên - bản “Ai lên xứ hoa đào”, mời quý vị cùng nghe qua giọng hát Anh Khoa.

Và “Bài thơ hoa đào” do Mỹ Thể hát - một ca khúc không thể thiếu khi nói về hoa đào.

“Bài thơ hoa đào” ...

Ngoài Bắc, hoa đào là hình ảnh của Tết Nguyên Đán, của mùa Xuân quê hương.

“Ông đồ” Võ Tá Hân phổ thơ Vũ Đình Liên, giọng hát Khắc Dũng …

Cảnh vẫn đó nhưng người xưa đâu? bài thơ “Ông đồ” của Vũ Đình Liên làm Thy Nga liên tưởng đến điển tích “Đào hoa y cựu tiếu đông phong” của Thôi Hiệu. Chuyện kể rằng:

Chàng sĩ tử Thôi Hiệu hỏng thi, nhân tiết thanh minh đi du xuân, thấy một trang trại cây cối xanh tươi, ghé lại gõ cửa xin nước uống thì gặp một cô gái dựa cành đào, má ửng hồng tựa màu hoa. Nàng e lệ chẳng nói năng gì trong khi chàng trai ngây ngất nhìn - hoa đẹp mà người còn kiều diễm hơn hoa.

Năm sau, cũng nhân tiết Thanh Minh, chàng tìm đến Nam Trang mong gặp lại người xưa, thấy cảnh không thay đổi, hoa đào vẫn đùa cợt với gió đông nhưng người thì đâu vắng, cửa đóng then cài. Thôi Hiệu bồi hồi cảm xúc mà đề bài thơ, gài vào liếp cửa.

 

“Khứ niên kim nhật thử môn trung

 Nhân diện đào hoa tương ánh hồng

 Nhân diện bất tri hà xứ khứ

 Đào hoa y cựu tiếu đông phong”

 

Lê Phương Nguyên cảm dịch:

 

“Năm trước nơi đây gặp gỡ người

 Hoa đào mặt ngọc ánh hồng tươi

 Rồi nay về lại, người đâu thấy

 Vườn cũ hoa cười với gió thôi”

 

Một thời gian sau, thương nhớ quá, Thôi Hiệu trở lại chốn cũ thì nghe tiếng khóc vẳng từ trong nhà. Một cụ già bước ra, nhìn chàng, rồi hỏi “Người có phải là Thôi Hiệu không? Con gái tôi đọc bài thơ mà tương tư sầu khổ, đã chết rồi.”

Chàng hối tiếc vô cùng nhưng đã muộn màng.

Câu chuyện tình này được người đời truyền tụng mãi về sau. Nhà thơ Vương Ngọc Long đã dựa theo ý thơ của Thôi Hiệu mà viết nên bài “Hoa đào năm ngoái”, Mai Đức Vinh phổ nhạc, và Tấn Đạt trình bày.

“Hoa đào năm ngoái” …

Trong âm thanh ca khúc “Hoa đào năm ngoái”, Thy Nga tạm biệt quý thính giả.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.