Sinh Hoạt Mùa Giáng Sinh

Ở Việt Nam, bên cạnh những sinh hoạt thuần túy tôn giáo nơi các nhà thờ Công Giáo hay Tin Lành, hầu hết các nơi công cộng đều trang trí Noel thật rực rỡ theo phong cách Tây phương, nhất là tại hai thành phố lớn Hà Nội và Sàigòn. Từ các quán cà phê cho đến các tụ điểm vui chơi, khách sạn, nhà hàng, nơi nào cũng trang hoàng thật lộng lẫy, thật bắt mắt, trong khi tại các xóm đạo thì đâu đâu cũng hang đá, máng lừa, cây thông trong ánh đèn rực rỡ.

Trong khi đó thì ở Hoa Kỳ, không khí của ngày lễ quốc tế này có vẻ như mang một phong thái khác hẳn. Mục ĐSNVKN kỳ này điểm qua một vài khác biệt trong sinh hoạt của ngày Noel của người Việt trong và ngoài nước.

Trong nước

Trước hết, anh Nguyễn Tấn Phong, một cư dân ở quận 8, Sàigòn cho biết về không khí Noel:

“Rất vui, hình như càng về sau này thì cái không khí càng vui hơn nữa, càng ngày càng đẹp, trang trí đèn, nói chung rất là tuyệt vời. Càng ngày thì số lượng người đi dự Noel, đi chơi ở Sàigòn, rất đông, hầu như đêm nào cũng kẹt xe. Ngày nào đi làm về cũng phải cả tiếng đồng hồ mới về tới nhà. Bắt đầu 20 tháng 12 là họ đi chơi đến tết Tây luôn. Ở Sàigòn, họ tổ chức những cái khu để vui chơi, để thiếu nhi, hay người lớn có thể sinh hoạt ở khu vực nào đó, một số người thì sẽ đi vào nhà thờ, một số người bồ bịch thì đi uống nước hay đi xem ca nhạc, tụ điểm vui chơi, đi chụp hình, nói chung là nhiều tiết mục đi lắm. Không khí trong Sàigòn rất náo nhiệt làm cho mình nôn nóng, trông tới ngày Noel. Nói chung cái cảnh Noel đi đến đâu mình cũng đều thấy hết, ở nhà thì có một số nơi trang trí cây thông, hang đá, ra đường thì đèn thắp lên. Hầu như mình đi bất cứ chỗ nào mình cũng thấy cái không khí rất gần gũi với mình.”

Tôi thấy Noel là dịp cho người ta ăn chơi, khoe khoang sự giàu có của mình.

Sister Christine Trương Mỹ Hạnh

Chị Lê Thị Tuyết, hiện đang làm cho công ty bảo hiểm Prudential cũng kể: “Em vừa mới đi coi về, ra ngoài quận 1, thấy người ta trang trí đẹp lắm. Người ta đổ ra đường thường là đến quận 1, nhà thờ Đức Bà, bên xóm đạo, người ta về bên đó coi hang đá, người ta làm đẹp lắm. Em cũng thích đi coi, mỗi năm như vậy. Người ta trang trí rất đẹp, coi cảnh, có khi chụp hình. Họ làm cảnh đẹp, mình vô chụp hình.”

Tuy không khí vui tươi và hào hứng như thế, chị cũng than phiền không kém về nạn kẹt xe:

“Trở ngại là kẹt xe giao thông vì đang chạy xe, thì mọi người hay dừng xe lại để ngắm cảnh thì nó bị ùn tắc xe. Vào buổi tối, ở quận 1 rất đông, ai cũng hướng về đó, vì ngoài đó là trung tâm của thành phố.”

Mặc dù ai ai cũng than phiền về giao thông, thế nhưng, hình như những ngày này mọi người cũng thông cảm và dễ dãi chấp nhận chuyện kẹt xe, có lẽ một phần vì không khí vui nhộn, một phần thời tiết cũng mát mẻ hơn đôi chút, thầy Đặng Văn Tiếp, ở Tu Đoàn Bác Ái Xã Hội tại Gò Vấp cho biết:

“Theo em thì cái không khí Giáng Sinh ở Sàigòn rất nhộn nhịp vì thời tiết tương đối mát mẻ. Cho nên tối Giáng Sinh người ta đổ xô ra đường rất đông và vui. Tất nhiên, không khí Giáng Sinh ở Sàigòn thì náo nhiệt hơn ở tỉnh. Ở tỉnh thì chỉ trong bầu không khí chỉ xoay chung quanh khuôn viên của nhà thờ thôi. Còn  không khí Noel ở Sàigòn như một ngày lễ lớn, người ta đi chơi vào buổi tối. Mặc dầu trong tình trạng kinh tế khủng hoảng nhưng chỉ thấy rõ nét ở các nước phương Tây. Còn ở VN thì rất ít người cảm nhận được kinh tế nó xuống dốc như ở nước ngoài cho nên không khí Noel năm nay vẫn vui thôi.”

Linh Mục Thạch Vân, một người từng phục vụ ở Hồng Kông, nay có dịp trở về làm việc tại Việt Nam trong những năm qua thì so sánh:

“Cũng như mọi năm, người ta náo nức ở bên ngoài, giống như xã hội Tây Phương hay là ở bên Hồng Kông hay Singapore, người ta náo nức để mua sắm và chuẩn bị Giáng Sinh. Đặc biệt ở Việt Nam thì người lương hay người có đạo, ở các quán cà phê hay là những nơi công cộng, có một điểm đặc thù đó là có những hang đá, hang đá rất lớn, nhất là những nơi xóm có đạo, thì hầu như nhà nào cũng có hang đá ở trước cửa nhà. Đó là hiện tượng rất nổi bật.”

Ông cũng cho rằng, ngày lễ Noel tại Việt Nam giờ đây đã mang đầy màu sắc của Tây Phương, cho dù đến bây giờ nhà nước VN vẫn chưa cho phép các cơ quan nhà nước, công sở hay trường học được nghỉ vào ngày này, ông nói tiếp:

“Chắc chắn ảnh hưởng của Tây Phương vì Việt Nam bắt đầu mở cửa, bắt đầu tiếp xúc các phương tiện truyền thông. Nhưng cái ảnh hưởng này của các nước láng giềng như Singapore, Hồng Kông hay là các nước châu Âu. Phải nói Noel là dịp để người ta mua sắm và hưởng thụ chứ hơn là có ý nghĩa về tôn giáo. Có lẽ tình hình kinh tế nên hạn chế về chi tiêu, nhất là những tổ chức bên ngoài không rầm rộ như năm trước. Nhưng cũng có bầu khí rất tấp nập với người lương cũng như người có đạo. Ngày lễ Noel là ngày lễ quốc tế, nên mọi người đều vui chơi, còn ý nghĩa tôn giáo thì tùy người có đạo hay không.”

Hoa Kỳ

Sinh hoạt của người trong nước thì như thế, còn ngay tại Hoa Kỳ, đối với những người Việt mới đến định cư thì Noel quả là những ngày nhớ nhung quê nhà quay quắt cho dù họ đã có gia đình tại đây. Chị Hiền Thục, mới đến định cư tại thành phố Alexandria, bang Virginia được 6 tháng tâm sự rằng:

“Ở bên đây thì em thấy yên ắng hơn, có lẽ là do thời tiết, mà em không thấy không khí Noel nhiều. Có một số nơi cũng giăng đèn kết hoa nhưng mà không thấy mọi người lên chương trình gì về Noel hết. Ở Việt Nam thì toàn dân cứ Noel là ra đường, tham gia lễ hội ở ngoài đường, rồi đến khuya người ta mới về nhà ăn Noel. Em thấy khác ở Việt Nam nhiều. Em cứ nghĩ là qua Mỹ thì Noel sẽ lớn hơn, là một lễ lớn nhưng lại không tổ chức lớn như ở Việt Nam. Dịp này thì lúc nào em cũng nhớ đến những con đường ở Việt Nam rất đẹp, dân chúng nô nức đi chơi, không khí rất ấm cúng. Bên đây thời tiết đã không ấm cúng rồi mà lại cũng không thấy nơi nào tập trung, có không khí Noel như ở Sàigòn.”

… ở đây, năm nay các em thiếu nhi tổ chức cứu trợ cho các em thiếu nhi mới di dân từ Iraq, Pakistan.

LM Trần Quốc Tuấn, Georgia

Anh Nguyễn Quang Trinh, mới cùng vợ và các con đến định cư tại Atlanta, bang Georgia thì nói:

“Đến đây rồi tôi vẫn còn nhớ những khung cảnh như thế. Tất nhiên, năm đầu tiên mình xa quê hương, có một cái gì đó trăn trở trong tim mình rất nhiều. Nhưng có một điều là không khí ở Việt Nam, hoàn toàn khác biệt ở Mỹ, về vấn đề xã hội, về sinh hoạt cộng đồng, về Lễ Giáng Sinh.”

Thưa quí vị, nhân đây, Phương Anh cũng hỏi thăm linh mục Trần Quốc Tuấn, quản nhiệm họ đạo Các Thánh Tử Đạo VN ở thành phố Northcorp, bang Georgia, về sinh hoạt của giáo xứ, ông cho hay:

“Năm nay chúng tôi chuẩn bị rất sớm bằng cách là giúp cho đồng bào chuẩn bị tâm hồn một tháng rưỡi là có các giờ đạo đức. Bên cạnh đó là có các công việc trang trí truyền thống của VN. Chúng tôi có chủ đề mỗi một tuần, chúng tôi có trang trí một hang đá lớn để nhắc nhở cho mọi người biết, và nhất là năm nay, ở đây, năm nay các em thiếu nhi tổ chức cứu trợ cho các em thiếu nhi mới di dân từ Iraq, Pakistan. Các em chia xẻ phần quà của mình cho các em đó định cư ở Atlanta. Bên cạnh đó thì họ đạo cũng tổ chức xin các phần quà để giúp cho những người già nua, những người bệnh tật, trong suốt tuần lễ vừa qua, ban xã hội đã cố gắng đi đến từng gia đình của những vị lớn tuổi cần giúp đỡ để trao tặng những món quà đó. Đó là những sinh hoạt cụ thể của họ đạo của tôi trong suốt thời gian vừa qua.”

Khi nhắc đến tinh thần chia xẻ theo đúng ý nghĩa truyền thống của ngày lễ Noel, từ SàiGòn, linh mục Thạch Vân nhận xét:

“Người VN trong lúc phát triển về kinh tế, có một khuynh hướng chung là ích kỷ, tuy càng ngày càng có nhiều việc bác ái từ thiện cho các em mồ côi, người già, cô thế, cô thân, nhiều hơn năm trước, họ có ý thức hơn. Nhưng phải nói rằng xã hội VN hiện tại, dịp lễ Noel, cũng như nhiều dịp lễ khác, là một dịp vui chơi, hưởng thụ hơn là mang một tính cách tôn giáo, mang ý nghĩa về chia xẻ, mang ý nghĩa về tinh thần tương thân, tương ái.”

Còn Sister Christine Trương Mỹ Hạnh thì phát biểu:

“Ở Sàigòn ngưòi ta tổ chức rất tưng bừng, nhưng cái đó chỉ dành cho một số người nào thôi, người ta chưa quen với sự chia xẻ cho người khác. Tôi thấy Noel là dịp cho người ta ăn chơi, khoe khoang sự giàu có của mình. Người ta tổ chức khung cảnh quá lớn, đồ sộ còn hơn là ở Hongkong, cái đó thì chỉ dành cho một số nào thôi, còn người nghèo chỉ đi coi và coi về thì cái bụng vẫn đói meo.”

Quí vị vừa nghe một vài thông tin về sinh hoạt lễ Noel ở trong nước và tại Hoa Kỳ. Phương Anh xin dừng nơi đây. Hẹn gặp quý vị và các bạn vào kỳ sau.