ချင်းပြည်နယ်မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရတဲ့သူ နှစ်ထောင်ကျော်ရှိနေပြီး သေဆုံးသူ တစ်ရာနီးပါး ရှိနေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်-၁၉ ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ မေလပိုင်းကစပြီး ချင်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံနဲ့နီးတဲ့ တွန်းဇံမြို့ကနေ ပြန်လည်တွေ့ရှိခဲ့ တာဖြစ်ပါတယ်။ တွန်းဇံမြို့မှာ ဇူလိုင်လ ၁၂ ရက်နေ့အထိ နှစ်လကျော်အတွင်း ပိုးတွေ့ရှိသူ ၆၄၆ ဦးရှိနေပြီး သေဆုံးသူ ၂၆ ဦးအထိ ရှိနေတယ်လို့ တွန်းဇံမြို့နယ် ကျန်းမာရေးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ကိုဗစ်-၁၉ ရှိမရှိကို Covid Test Kit နဲ့ပဲစစ်ဆေးရတာဖြစ်လို့ အဲဒီ Test Kit တွေနဲ့ ကာကွယ်ရေးပစ္စည်းတွေကို နိုင်ငံတကာမှာ ရောက်နေတဲ့ ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေ ပေးပို့တဲ့ အလှူငွေနဲ့ လုပ်နေရတယ်လို့ ချင်းပြည်နယ် လူမှုရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဦးပေါင်လွန်မင့်ထန်က RFA ကိုပြောပါတယ်။
“အရင်က ၅၀ အထက်အသက်ကြီးပိုင်းတွေပဲဖြစ်တာ။ အခုကျတော့ ၅၀ အောက် ၄၀၊ ၃၇ အရွယ်တွေပါ ဖြစ်လာတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နယ်ကနေ နိုင်ငံခြားရောက် လူငယ်တွေ စိတ်ပူတယ်လေ။ ကျွန်တော်လည်း တတ်နိုင်သလောက် ကျွန်တော်သွားသွားစစ်တဲ့အခါကျရင် မီးစက်တစ်လုံးနဲ့ အောက်ဆီဂျင် ငါးလုံးယူယူသွားတယ်။ အဲ့ဒါနဲ့ သူတို့က လူငယ်တွေပေါင်းပြီးတော့ ရွာအလိုက် အလှူငွေတွေ ထည့်ကြတယ်။ ဒေသခံ NGO တစ်ခုရှိတယ် သူတို့နဲ့ချိတ်ပြီးတော့ ဟိုကနေ သူတို့ပို့သလောက် ကျွန် တော်တို့ဆီရောက်အောင် သူတို့လုပ်ပေးတယ်။ ဒေသခံတွေရဲ့ ပါဝင်မှုဆိုရင်လည်း မမှားဘူးပေါ့။ အခု တီးတိန်မှာဆိုရင်လည်း တော်တော်ဆိုးတယ်။ တွန်းဇံလည်း အခုထိ ကွာရန်တင်းစင်တာတွေမှာ လည်း များတယ်။ သေဆုံးနှုန်းတွေလည်း များလာတယ်။ ဖလမ်းမြို့မှာ ခုတလောသေဆုံးတာတွေ နည်းနည်းများတယ်။ နေ့တိုင်းလိုလိုပဲ။ တီးတိန်မှာလည်း နေ့တိုင်းလိုလိုပဲ တစ်ယောက် နှစ်ယောက် ဆုံးတာ။ အရင်နဲ့တော့ တခြားစီပဲ။ ပြီးတော့ နိုင်ငံရေး မကောင်းတဲ့အခါမှာ ဘယ်သူမှာ ဒီဟာကို မလုပ် နိုင်ဘူးလေ။ ကျန်းမာရေးဘက်ကလည်း မလုပ်နိုင်ဘူးဆိုတော့ Selint carrier အရမ်းများသွားတာပေါ့။”
ပြည်ပရောက် ချင်းတိုင်းရင်းသားတွေက ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကပ်ရောဂါကုသရေးနဲ့ ကာကွယ်ရေး အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ မေလကုန်ပိုင်းလောက်ကစပြီး အလှူငွေတွေ ပေးပို့နေတာလို့ဆိုပါတယ်။ အဲဒီအလှူငွေတွေကို ကပ်ဘေးမှာအသုံးပြုဖို့ ကော်မတီတစ်ရပ် ဖွဲ့ထားပြီး စီမံခန့်ခွဲရေးအတွက် လူမှုရေးဝန်ကြီးဟောင်း ဦးပေါင်လွန်မင့်ထန်က ဦးဆောင်နေတာဖြစ်ပါတယ်။
မြို့ပေါ်က အစိုးရဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းတွေမှာ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ အာဏာဖီဆန်ရေး CDM လုပ်နေ တဲ့ ဝန်ထမ်းတွေအများစုဖြစ်လို့ ကုသရေးပိုင်းမှာ၊ ဆေးဝါးတွေလည်း လုံလောက်မှု မရှိကြပါဘူးလို့ ဒေသခံတွေက ပြောကြပါတယ်။ ကျေးလက်တွေမှာလည်း အလားတူဖြစ်နေလို့ ရွာသားတွေ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ လုပ်နေကြရတာပါ။
