ေ႟ဋ္ဌြတိဂံဒေသမြာ ဘိန်းအထြက်တိုးမည့် အလားအလာ

မူးယစ်ဆေးဝၝးနယ်ေူမလိုႛ ကမႝာကသိတဲ့ ထိုင်း၊ ူမန်မာ၊ လာအို နယ်စပ် ေ႟ဋ္ဌြတိဂံဒေသမြာ လာမဲ့ိံြစ်တေအြတြင်း ဘိန်းအထြက်တိုးလာလိမ့်မယ်လိုႛ စီးပြားရေးမဂ္ဂဇင်းဋ္ဌကီးတစောင်က ဖော်ူပလိုက်ပၝတယ်။

2009.03.25
opium_poppy_305px.jpg ထိုင်း-ူမန်မာနယ်စပ် ေ႟ဋ္ဌြတိဂံနယ်ေူမတနေရာရြိ ဘိန်းစိုက်ခင်းတခုတြင် ဘိန်းပင်မဵားကို ထိုင်းလူမဵိြး လုပ်အားပေးတဦး ဖဵက်ဆီးနေသည့် မြတ်တမ်းဓာတ်ပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP)
(Photo: AFP)
လာအိုံိုင်ငံမြာ ၂၀၀၂ ခိုံြစ်ကစ္ဘပီး အစိုးရက ဘိန်းစိုက်ပဵိြးမကြို ပိတ်ပင်ခဲ့ပေမဲ့ အခုအခၝ ိံိုင်ငံေူမာက်ပိုင်း တောင်တန်းဒေသတေမြြာ ဘိန်းူပန်စိုက်လာုကတယ်လိုႛ အခုတပတ်ထုတ် The Economic မဂ္ဂဇင်းက ရေးသားလိုက်ပၝတယ်။ အဲဒီဒေသမြာ သမား႟ိုးကဵသီးိံြံတြေ စိုက်ပဵိြးပေမဲ့ ဝင်ငြေ မဖူလုံတာေုကာင့် ဘိန်းူပန်စိုက်နေုကရာမြာ တူခားခ႟ိုင်တေကြ ႟ြာတေလြည်း အလားတူ ဘိန်းစိုက်ပဵိြးရေး ူပန်စနေတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ အစီအစဉ်နဲႛ လာအိုမြာ ဘိန်းစိုက်ပဵိြးမြ ပပေဵာက်ရေး ဆောင်႟ြက်ခဲ့ရာမြာ အရင်က တိံြစ်ကို ဘိန်းတန်ခဵိန် ၁၀၀လောက် ထြက်ခဲ့တဲ့ လာအိုံိုင်ငံဟာ ထိုင်းိံိုင်ငံလိုပဲ ဘိန်းကင်းစင်သြား္ဘပီလိုႛ ကုလသမဂ္ဂက ၂၀၀၆ ခိုံြစ်မြာ ေုကညာခဲ့ ပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ အခုအခၝ လက်ဖက် နဲႛုကက်ပေၝင်စေးက ၅၀ ရာိံြန်း စေဵးထိုးကဵသြား္ဘပီး ဘိန်းက တကီလိုကို ဒေၞလာ ၁၄၀၀ အထိ စေဵးူမင့်တက်နေတာေုကာင့် အခုတော့ လာအိုမြာ ဘိန်းူပန်စိုက်န္ဘေပီလိုႛ The Economic မဂ္ဂဇင်းက ရေးသားလိုက်ပၝတယ်။

လာအိုမြာဘိန်းူပန်စိုက်နေတဲ့အေူခအနေမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံ ရြမ်းူပည်နယ်မြာကော အခုလတ်တလော ဘိန်းစိုက်ပဵိြးမြ အေူခအနေ ဘယ်လိုရြိပၝသလဲလိုႛ ရြမ်းသံတော်ဆင့် သတင်းဌာန အယ်ဒီတာ ဦးခြန်ဆိုင်းကို မေးူမန်းတဲ့အခၝ ခုလို ေူဖုကားပၝတယ်။

ဦးခြန်ဆိုင်း      ။ “္ဘပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ဘိန်းရာသီ ဘိန်းက ပိုတောင်စိုက်တယ်ဗဵ၊ အရငိံြစ်ကတေထြက် အနည်းဆုံး ၁၅ရာခိုငိံြန်း၊ ၂၀ရာခိုငိံြန်းလောက်တော့ ပိုစိုက်တယ်ဗဵ။ ဒၝပေမဲ့ ဘိန်းက အထြကိံြန်းက ကဵသြားတယ်ဗဵ။ ဒီရာသီက သူက မိုးနဲႛ သြားထိနေတာ၊ မိုးအဋ္ဌကီးအကဵယ် ြာတယ်ဗဵ။ နံပတ် ၁က မိုးအဋ္ဌကီးအကဵယ်္ဘြာပီးတော့ တခၝတည်း ဧကပေၝင်းမဵားစြာ ပဵက်စီးတယ်။ နံပၝတ် ၂က သိပ်အေးတဲ့ ရာသီနဲႛ လာတြေႚတယ်၊ ူပန်လာတြေႚတဲ့အခၝကဵတော့ သူက အစေးက သိပ်မထြက်တော့ဘူးဗဵ။”

“နောက်တခုက လမ်းမြာ ူမင်သာတဲ့နေရာတေမြြာ စိုက်တဲ့ဟာတေကြို နအဖက အတင်းအဓမ္ထ အဖဵက်ဆီးခိုင်းတယ်ပေၝ့ဗဵာ။ နောက် ဒီဥင်္စာတြေ ကဵတော့လည်း တခဵိြႚတလေ ပဵက်သြားတယ်။ နအဖကတော့ ငၝတိုႛဖဵက်လိုႛ ကဵသြားတယ်လိုႛ ေူပာကောင်း ေူပာိံိုင်တာပေၝ့၊ အဓိကကတော့ မိုးအဋ္ဌကီးအကဵယ်ြာတယ်ဗဵ၊ အဲဒၝေုကာင့်။”

ဒေသမြာလည်း ဒေသခံတေကြ ခေၝင်းဆောင်တေကြို ဘိန်းူပန်စိုက်ခြင့်ူပဖြိုႛ တောင်းဆိုုကတယ်လိုႛ The Economic မဂ္ဂဇင်းက ဆိုပၝတယ်။ ဒီကိင်္စနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ဦးခြန်ဆိုင်းက RFAကို ေူပာူပပၝတယ်။

ဦးခြန်ဆိုင်း      ။ “နံပၝတ် ၁က သူက ငတ်န္ဘေပီဗဵနော်။ နံပၝတ် ၂က သူတိုႛ ဘိန်းအစားထိုး ဆိုတာ မလာဘူးဗဵနော်၊ နံပၝတ် ၃ သူတိုႛ စားဝတ်နေရေးအတြက် ကူညီမယ်ဆိုတဲ့ ကတိအတိုင်း နအဖဘက်ကရော၊ နောက်္ဘပီးတော့မြ ဒီ့ူပင် ိံိုင်ငံဋ္ဌကီးတေကြရော ကူညီမဟြာ မလုံလောက်ဖူး။ လုံလောက်မြ မရြိဘူး။ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ လိုတာက ၁၀လောက်ဆိုရင် ရတာက ၁လောက်ပဲ ရြိတယ်တဲ့။ လောလောဆယ်ဆိုလိုႛရြိရင် လူထုက ဘယ်လိုူဖစ်လဲ၊ သူတိုႛ ေြးစရာလမ်းက ိံြစ်ခုပဲ ရြိတယ်။ တခုက ထိုင်းိံိုင်ငံကို လ္ဘာပီးတော့မြ အလုပ်လုပ်ဖိုႛ။ နောက်တခုကတော့ ဘိန်းစိုက်ဖိုႛ ဒၝပဲ ရြိတော့တယ်။”

ရြမ်းူပည်နယ်မြာ ဘိန်းစိုက်ပဵိြးမြ ရေရြည်ပပေဵာက်ရေးဟာ စစ်အစိုးရအပေၞမြာသာ မူတည်ေုကာင်း၊ စစ်အစိုးရကသာ ဆ္ဋိံရြိရင် လုပိံိုင်စြမ်းရြိေုကာင်း၊ ဘာေုကာင့်လဲဆိုတော့ ရြမ်းူပည်နယ်မြာရြိတဲ့ စစ်တပ်တေဟြာ လူထုအပေၞမြာသာ ရပ်တည်ရတဲ့အတြက် လူထုမြာ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး ဋ္ဌကီးလေးလာတဲ့အခၝ စားဝတ်နေရေး မဖူလုံတော့ပဲ ဘိန်းစိုက်ပဵိြးရေးဘက်ကို ူပန်ဦးလြည့်သြားတာပဲ ူဖစ်ေုကာင်း ဦးခြန်ဆိုင်းက ေူပာုကားပၝတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။