တီကျစ်ကျောက်မီးသွေးစက်ရုံ သက်တမ်းတိုးရေး လွှတ်တော်အမတ် ကန့်ကွက်

သီဟထွန်း
2020.05.19

တရုတ်ကုမ္ပဏီပိုင် တီကျစ်-ကျောက်မီးသွေးသုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံကနေ၊ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလိုအပ် ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနေတယ်လို့ လျှပ်စစ်ဒုဝန်ကြီးက ပြောပေမဲ့၊ ဒီစက်ရုံလည်ပတ်နေတာကို ပြန်လည် သုံးသပ်ဖို့ လွှတ်တ်ောအမတ်တွေနဲ့ ဒေသခံပြည်သူတွေက ကန့်ကွက်တောင်းဆိုနေပါတယ်။

ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ပင်လောင်းမြို့နယ်က၊ တီကျစ်ကျောက်မီးသုံး လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံအနေနဲ့ ဥပဒေစည်းကမ်းတွေကို လိုက်နာမူရှိ မရှိ စီးပွားရေးအရ အကျိုးရှိ မရှိနဲ့ ဒီစက်ရုံကြောင့် ဒေသခံတွေရဲ့ ကျန်းမာရေး ထိခိုက်နေတဲ့ အခြေအနေတွေကို၊ ရှမ်းပြည်နယ် မိုင်းရှုးမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးစိုင်းထွန်းအေးက ဒီနေ့ ပြည်သူ့လွှတ်တော်မှာ မေးခွန်း မေးမြန်းခဲ့ပါတယ်။

ဒီမေးမြန်းချက်အပေါ် လျှပ်စစ်နဲ့ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးခင်မောင်ဝင်းက ပြန်လည်ဖြေကြားရာမှာ၊ တီကျစ်စက်ရုံကနေ နိုင်ငံတော်ရဲ့လျှပ်စစ်ဓာတ်အား လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်လို့ အကျိုးကျေးဇူးရှိပါတယ် ပြန်လည်ရှင်းလင်းသွားပါတယ်။

"ဒါပေမဲ့ ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ ပြင်ဆင်ပြီး ဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာ စက်တစ်လုံးကို ၅၀ မီဂါဝပ်နဲ့ စက်နှစ်လုံးပေါင်း ၁၀၀ မီဂါဝက်အထိ လျှပ်စစ်ဓာတ်အား လိုအပ်ချက်အပေါ်မှာ လုံလုံလောက်လောက် မဟုတ်ပေမယ့်လည်းပဲ အထိုက်အလျောက် ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်တာဖြစ်တဲ့အတွက်ကြောင့်မလို့  နိုင်ငံတော်အနေနဲ့ အကျိုးဖြစ်ထွန်း ပါတယ်။ နိုင်ငံတော်ရဲ့ လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနေတဲ့အတွက်ကြောင့်မလို့ တီကျစ်စက်ရုံကနေ ဓာတ်အားထုတ်လုပ်မူ အကျိုးကျေးဇူးရှိပါကြောင်း ဖြေကြားအပ်ပါတယ်။"

ဒေသခံပြည်သူတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မြို့နယ်ကျန်းမာရေးဌာနရဲ့ မှတ်တမ်းတွေအရ ထူးထူးခြားခြား ဆိုးရွားတဲ့ကိစ္စတွေ မတွေ့ခဲ့ရကြောင်းနဲ့ ဒေသတွင်း စိုက်ပျိုးရေးအတွက် ကျောက်မီးသွေးမိုင်းနဲ့ ဓာတ်အားပေး စက်ရုံကနေ စိုက်ပျိုးရေတွေ ပို့လွှတ်ပေးနေတယ်လို့လည်း ဒုဝန်ကြီးက ဆက်ပြောပါတယ်။

မေးခွန်းမေးမြန်းခဲ့တဲ့ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် SNLD ပါတီက၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးစိုင်းထွန်းအေး ကတော့၊ လျှပ်စစ်မီးရနေပေမယ့် ဒေသခံတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိခိုက်စေတယ်ဆိုရင် ဒီစက်ရုံလုပ်ကိုင်ခွင့်ကို သက်တမ်း ထပ်မတိုးသင့်ဘူးလို့ မှတ်ချက်ပေး ပါတယ်။

"ဝန်ကြီးဖြေကြားတာကတော့ လျှပ်စစ်ရရှိဖို့အတွက် ကျောက်မီးသွေးကို မီးရှို့လိုက်တယ်။ လျှပ်စစ်မီးထွက် လာတယ်၊ မီးလင်းတယ်၊ ဒါအကျိုးရှိတယ် ဒီလိုဖြေသွားတဲ့ ပုံစံမျိုးပေါ့။ ကျတော်လိုချင်တာက အဲလိုမျိုး မဟုတ်ဘူး။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးဆုံးရှုံးသွားမှုနဲ့ ပြန်လည်ရရှိလာတဲ့ အကျိုးအမြတ်ဟာ စီးပွားရေး အရ တွက်ချေကိုက်သလား၊ နောက်လူမှုရေးအရ တွက်ချေကိုက်သလား၊ နိုင်ငံတော်ရဲ့ အကျိုးစီးပွားအတွက် အထောက်အကူဖြစ်ရဲ့လား ဒီလိုမျိုးကိုလိုချင်တာ။ တကယ်လို့ ဒီစက်ရုံကြီးဟာ လျှပ်စစ်မီးတော့ထွက်နေ တယ်။ သက်ဆိုင်ရာ ဒေသမှာရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားပြည်သူလူထုတွေအပေါ်မှာ ကျန်းမာရေးအရ၊ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်ပျက်စီးမှုအရ ဆုံးရှုံးနစ်နာတယ်ဆိုရင် ဒီစီမံကိန်းမျိုးကို သက်တမ်းတိုးပေးဖို့ဆိုတာ ပြန်လည်သုံးသပ်ဖို့ သင့်တယ်"

ဦးစိုင်းထွန်းအေးကတော့ “ကျောက်မီးသွေးစက်ရုံက ထွက်လာတဲ့ အညစ်အကြေးတွေကြောင့်၊ ဒေသခံတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ဆိုးဆိုးရွားရွားထိခိုက်စေတဲ့အပြင်၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးမူတွေရှိတာကြောင့်၊ ဒေသခံ ပြည်သူတွေနဲ့ အရပ်ဖက်လူမူအဖွဲ့အစည်းတွေက ဆန္ဒပြကန့်ကွက်တာတွေ အများအပြားရှိခဲ့တယ်လို့ ထောက်ပြဝေဖန်ပါတယ်။

တီကျစ်ကျောက်မီးသွေးစက်ရုံဟာ တရုတ်နိုင်ငံက စက်ရုံအဟောင်းနဲ့ တည်ဆောက်ထားတာဖြစ်ပြီး၊ ဆက်လက် လည်ပတ်မယ်ဆိုရင်၊ လက်ရှိနိုင်ငံတကာမှာအသုံးပြုနေတဲ့ ကျောက်မီးသွေးသန့်စင်တဲ့ နည်းပညာတွေနဲ့ ပြောင်းလဲတပ်ဆင်သင့်တယ်လို့ သူက အကြံပြုပါတယ်။

တီကျစ် ကျောက်မီးသွေးစက်ရုံကို ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှာ တင်ဒါအောင်မြင်ခဲ့တဲ့၊ တရုတ်နိုင်ငံက ကုမ္ပဏီတစ်ခုနဲ့အတူ ၂၂ နှစ် ငှားရမ်းစာချုပ် ချုပ်ဆိုထားတာပါ။

ဒီစက်ရုံကို ၂၀၁၆ ကနေ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အထိ၊ တစ်နှစ်စီစမ်းသပ်မောင်းနှင်ခွင့်ပြုခဲ့ပြီး အဆင်ပြေပြေလည်ပတ်တာကို တွေ့ရတာကြောင့်၊ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အထိ သုံးနှစ် သက်တမ်းတိုးပြီး လုပ်ကိုင်ခွင့် ပေးခဲ့တယ်လို့ ဒုဝန်ကြီးက ပြော ပါတယ်။

တီကျစ်ကျောက်မီးသွေးမိုင်းတွင်း အနီးမှာနေထိုင်တဲ့ ဒေသခံ ဦးစိန်းသောင်းကတော့ ကျောက်မီးသွေးစက်ရုံ ကြောင့် ဒေသခံတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်တဲ့အကြောင်း RFA ကို ရှင်းပြပါတယ်။

"ကျောက်မီးသွေးမိုင်းတွင်းက သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို တကယ်ထိခိုက်တယ်။ မိုင်းတွေခွဲတာလည်း အိမ်တွေ တုန်ခါမှုဖြစ်တယ်၊ မြေတွေပြိုကျမူတွေလည်း တအားဖြစ်တယ်ဗျ။ ကျတော်တို့ တီကျစ်ဒေသကတော့ ရေရှား ပါးမှုတွေ ဖြစ်လာတယ်ခင်ဗျ။ ကျေက်မီးတွေ မိုင်းတွင်းကြီးက တအားနက်တော့ လေးဖက်လေးတန်က အရပ်လေးမျက်နှာမှာရှိတဲ့ရေတွေက အဲဒီကျောက်မီးသွေး မိုင်းတွင်းထဲရောက်ကုန်တော့ ရေရှားပါးမှုဖြစ် လာတယ်။ မိုင်းတွေလည်းခွဲတယ်။ နိုင်ငံတော်အတွက်တော့ လျှပ်စစ်လိုအပ်ချက်တော့မှန်ပါတယ်။ ကျေးရွာ ပြည်သူလူထု ထောင်သောင်းမက ရောဂါခံစားရတယ်။ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ပျက်စီးတယ်။ လယ်မြေ ယာမြေတွေ ဆုံးရှုံးတယ်။ ဒီကျောက်မီးသွေးညှော် အနံ့တွေနံတယ်။ ကျန်းမာရေးတွေ ထိခိုက်တယ်။"

လျှပ်စစ်နဲ့ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးခင်မောင်ဝင်းကတော့၊ ကုမ္ပဏီကို စမ်းသပ်မောင်းနှင်ခွင့်ပေးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၆ ခုနှစ်ကစပြီး ပတ်ဝန်ကျင်ထိန်းသိမ်းရေးဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေတွေကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်းနဲ့ ဒေသခံ တွေပါဝင်တဲ့ လေ့လာစောင့်ကြည့်ရေးကော်မတီ၊ ရှမ်းပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့၊ ပအိုဝ်းကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ဦးစီးအဖွဲ့၊ ဝန်ကြီးဌာနတို့ က စက်ရုံလည်ပတ်မှုကို စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဒါ့အပြင် တီကျစ်စက်ရုံမှာရှိတဲ့ ဝန်ထမ်း ၃၁၈ ဦးအနက် ၂၀၀ ကျော်က ဒေသခံတွေဖြစ်တဲ့အတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေရနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

တီကျစ်စက်ရုံကို နဝတ စစ်အစိုးရလက်ထက် ၂၀၀၂ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်အကောင်အထည်ဖော် ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

တီကျစ်ကျောက်မီးသွေးစက်ရုံကြောင့် ဒေသခံတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်နစ်နာ နေကြောင်း၊ ဒါကြောင့် စက်ရုံကိုအပြီးပိတ်သိမ်းပေးဖို့ ဒေသခံတွေနဲ့ အရပ်ဖက်လူမူ အဖွဲ့အစည်းတွေက တောင်းဆိုဆန္ဒပြနေကြောင်း၊ ဒီ့မတိုင်ခင်ကလည်း RFA က အကြိမ်ကြိမ်သတင်းထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီးဖြစ်ပါတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။