R¢Â¡Ã¢Rs¢YTªÃã T¢E Ãq¡TX¡W ´T¸AYw«H¡

´K¡Z áT ê¢Rz ¢Rz« šäª´ÃÀ¤

´ÄPªÅâ¤Ç¡TH¡ ´CF¡PôRªA ´ÃFAp¤µQáEH¡Ã¡AÁ Ãp¤W¤ âRs¢YTªÃã Q¡ H¡ÔAáÀ KòY¡TáÀùB¡Tô Zõ¡EK¬´Ft¼ é

• Ãp¡UôôYáE
• Download story audio

ÅtAàä VÁá¡ çÃäï¥ÄâðÀ T¡Z¢A¡ B¡EA¡ÀPÃï¬YP¢ ·TÅEcA¡À çÄ⫤KY´Ä¸Ãñ (Freedom House) ´Gá¤ZPU ´R¸T¦E ùO®À´T¼ ÷ šÂ¡Ã¹B¡Tô ´àW¾Q¡ H¡´Á¤AK¹U¬E´Ä¤Z µKÁA¡ÀµQáE´T¼ Ç¡TVpÁôKÁô UªCcÁR»Ek¡Z At«EÃEcY µKÁàÃk¡Jô T¢E C»àR âRs¢YTªÃã T¬ÂÅâ¤Y®Z µKÁW®A´C Å¡F´àU¤ ÃàY¡Uô UEb¹Î ÀKl¡X¢Ç¡Á õYpET¬Â A¡ÀRR®ÁBªÃàP¬Â Q⤴U¤ÀKl¡X¢Ç¡Á Å¡FT¦E Y¢T´Å¤´W¤ O¡ÃôO¡´R BOöµKÁ ´CF½ÄPq´ÁB¡ ´Á¤A¢FfàWY´àW²E Ñ ÃTs¢ÃÆj¡ R»Ek¡Z´T¾› þ

·QeR¤ 10 St ¬ 2007 C¨H¡B®UR¤ 59 ·TA¡ÀàUA¡Ã âRs¢YTªÃã H¡Ã¡AÁ ´K¡ZYÄ¡ÃTt¢Ç¡P ÅEcA¡À ÃÄàUH¡H¡P¢ ·Qe 10 St ¬ Gt»1948 þ

At«E´ÃFAp¤µQáE µKÁY¡T 30 Y¡àP¡ A¡ÁW¤H¡E ATá¼ÃPÂPãÀñ YA´Ä¤Z´T¼ àU´RÃÄPq´ÁB¤ ÃTz¡Q¡ T¦EWz¡Z¡Y Zõ¡EÃAYy P¡YÀZö¢X¡CR¡T H¡UªCcÁ T¢E H¡ÅEcA¡À ÃEcY ´K¡ZA¡ÀU´àE²T UEä¡PôUEä¡J T¢E ÅUôÀ¹ At«ETðZH¹ÀªJ ÎY¡T A¡À´C¡ÀW ´Á¤AÃr¯Z âRs¢´C¡Á T¢E ´ÃÀ¤X¡W Y¬ÁKl¡T ÀUÃôYTªÃã ´K¤Yu¤ ÎÇ¡TYA T¬ÂA¡ÀRR®ÁÃc¡Áô T¢E ÅTªÂPp âRs¢ T¢E´ÃÀ¤X¡W R»E´T¼ H¡Ã¡AÁ T¢E Zõ¡EY¡TàUâRsX¡W R»EAt«EF¹´O¡Y àUH¡HT ·TàU´Rà H¡ÃY¡H¢A R»EAt«EF¹´O¡Y HTH¡P¢ ·TµKTK¤ ´àA¡YA¡ÀàCUôàCE ÀUÃôàU´Rà R»E´T¾ þF¹´W¾AYw«H¡ F¡UôW¤Y¡T A¢FfàWY´àW²E àAªEÇ¡õÀ¤Ã µBPªÁ¡ Gt» 1991 ´K¤Yu¤ H®ZµOT» T¢E ÃàYUÃàY®Á ÂPpY¡T ¢ÃðZâRs¢YTªÃã ÀUÃô ÅêÃêUê ´T¸AYw«H¡ T¢EH®Z ÀKl¡X¢Ç¡ÁAYw«H¡ ´Á¤AÃr¯Z T¢E A¡ÀW¡À âRs¢YTªÃã ´Á¡AÅCc´ÁB¡S¢A¡À ÅêÃêUê Ç¡TµPEP»E ´Á¡A ·YõB¦Á B¨Uï¥ (Michael Kirby) W¤àU´RÃŬàÃp¡Á¤ ´T¸Gt» 1993 ´Á¡A Q¬Yõ¡Ãô Ä»Yõ¡Àñ´Uï¥A (Thomas Hammarberg) W¤àU´Rà ÃïªZµÅK ´T¸Gt» 1996 ´Á¡A X¤SðÀ k¨àU¢FgPñ (Peter Leuprecht) W¤àU´Rà ŬàR¤Ã ´T¸Gt» 2000 T¢E´Á¡A Zõ¡Ãä Äa¡Z (Yash Ghai) W¤àU´Rà ´ATZõ¡ ´T¸FªEGt» 2005 δSâ¤H¡ ´àUâPW¢´Ãà µVtAâRs¢YTªÃã ´T¸AYw«H¡ ÀĬPKÁôÃWâ·Qe þAt«EÅ¡OPp¢ÀUÃôBá¯T ´àUâPR»E´T¼ µPEµP´S⤠´ÃFAp¤À¡ZA¡ÀOñ W¤Ãq¡TX¡W âRs¢YTªÃã ´T¸AYw«H¡ H¬TCOöAYyA¡À âRs¢YTªÃã ÅêÃêUê ´T¸àAªEÄ㨵O àU´RÃÃ⤫à µKÁAt«E ÀÇ¡ZA¡ÀOñ H¡UTpUTr¡Uô´T¾ ´àUâPR»E´T¼ Ç¡TÀ¡ZA¡ÀOñ W¤X¡WBâ¼F´Tá¾ ÀUÃô ÀKl¡X¢Ç¡Á µKÁY¢TÅ¡FS¡T¡ A¡À´C¡ÀWâRs¢YTªÃã ´T¸AYw«H¡ Ç¡TR¬Á¹R¬Á¡Z þ

A¡ÀR¢´P²T´Á¤Â¢ÃðZâRs¢YTªÃã ´T¸AYw«H¡ R»E´T¼ Ç¡T´Sâ¤Î ÀKl¡X¢Ç¡ÁAYw«H¡ H¡W¢´Ãà ´Á¡AT¡ZAÀKlYçTp¤ ÄïªT µÃT Y¡TA¡ÀB¦EÃYu¡ Zõ¡EBá»E ´Ä¤Z At«EF¹´O¡Y ´àUâPW¢´Ãà ÀUÃô´Á¡A ÅCc´ÁB¡S¢A¡À ÅêÃêUê µKÁ´Á¡A T¡ZAÀKlYçTp¤ ÄïªT µÃT Ç¡T´Sâ¤A¡À¡ZàUÄ¡À F¡Ãô·K H¡E´C C¨ ´Á¡A Zõ¡Ãä Äa¡Z þ

´T¸At«EÀÇ¡ZA¡ÀOñ H¬TCOöAYyA¡À âRs¢YTªÃã A¡ÁW¤W¡AôAOp¡Á Gt» 2007 ´T¼ ´Á¡A Zõ¡Ãä Äa¡Z Ç¡TõYpE A¡ÀàW®ZÇ¡ÀYx Zõ¡EBá»E F¹´W¾ UÆä¡Fu¡YZAK¤Sᤠ´K¡ZW®A ÅtAY¡TŹO¡F T¢E UÆä¡ÀKl¡X¢Ç¡Á VpÁôÃYuR¡TK¤SᤠKÁôô àAªYÄïªT T¡T¡ ´Sâ¤ÎUõ¼W¡Áô Zõ¡EBá»E ´R¸´Á¤ H¤ÂX¡WÀÃô´T¸ ÀUÃô WÁÀKlAYw«H¡ À®YR»E àAªYHTH¡P¢X¡CP¢F ´R²PVE þàUP¢AYy´R¸T¦E A¡ÀÀ¢¼CTô At«EÀÇ¡ZA¡ÀOñ´T¼ ´Á¡AT¡ZAÀKlYçTp¤ ÄïªT µÃT AòÇ¡TUK¢´ÃS Y¢TÃâ¡CYTñ ´Á¡A´àUâPW¢´Ãà ÅêÃêUê À¬U´T¼ àWYR»E ´Vc¤T δÁ¡A Zõ¡Ãä Äa¡Z C¢PC¬ÀW¤ UÆä¡ Ã¢Rs¢YTªÃã ´T¸´ATZõ¡ H¡YªTâT YªTT¦EYA À¢¼CTôAYw«H¡ þ

´Á¡AT¡ZAÀKlYçTp¤ ÄïªT µÃT A¡Á´O¾ Y¡TàUáÃTñ K¬´Ft¼Q¡ ÷ š´K¡ZáÀµP ´U¤Ã¢TH¡ À¡ZA¡ÀOñÁå W¤Ã¢Rs¢YTªÃã ´T¸AYw«H¡ UªCcÁ¢A âRs¢YTªÃã ´T¸AYw«H¡ T¦EÅPôA¡ÀE¡À´S⤠Åï¥F¦E À¡Áô·Qe áAU¢RA¡À¢Z¡ÁðZ âRs¢YTªÃã ´T¸Xt¹´WJÁ´Y¤Áñ ´U¤Y¢TW®AÄt¦E ÅPôY¡TA¡ÀE¡À´S⤠þ ´U¤´T¸àêABá¯TÔE ÅtABá¼ ÅPôR¡¹EY¡T A¡ÀE¡À´Sâ¤VE Aª¹µPÇ¡T YAÀAA¡ÀE¡À ´T¸Ät¦E Aª¹Å¤ ´F¡Á´Yã³P ´R¸´Ä¤Z þ ִĸ ´RÃFÀ ÀZö´WÁµÂE› þ

H¹ÄÀÅY¢Pp ÀUÃô ÀKl¡X¢Ç¡ÁµByÀ àUG»EPUP ´R¸T¦E P¹O¡E ´Á¡AÅCc´ÁB¡S¢A¡À ÅêÃêUê µVtAâRs¢YTªÃã ´T¸AYw«H¡ ´F¼µP UTpY¡T ÀĬPRÁôT¦E´WÁ´T¼ µKÁA¡ÁW¤ ´K¤YÃÇp¡Äñ ATáE´R¸ ´Á¡A´àUâP Zõ¡Ãä Äa¡Z Ç¡TÅ´Æh¤J YAAYw«H¡ ´Ä¤Z Ç¡TÅ´Æh¤J UTp´R¸A¡Tô P¹UTôÉáT AYw«H¡ ´K¤Yu¤W¢T¢Pz Ãq¡TA¡ÀOñ âRs¢YTªÃã At«EP¹UTô´T¼ UTr¡UôW¤Y¡T ´ÃFAp¤À¡ZA¡ÀOñQ¡ HTH¡P¢´K¤YX¡CP¢F Ç¡TàP¬Â ´CÀ¹´Á¡XâRs¢ SeTôSeÀ´T¾ þ ´Á¡A Åï¬ Â¤Àö àUS¡T YHiYOmÁ âRs¢YTªÃã AYw«H¡ Y¡TàUáÃTñ Q¡ AYw«H¡ Á¡P·KRR®Á´Á¡A T¡ZAÀKlYçTp¤X¬Y¡ µPY¢T´Å¤´W¤ T¦E ÅtAA¡ÀW¡À âRs¢YTªÃã ´k¤Z ÷ šH¡´À°EY®Z Kò´Ã¡AÃp¡Z U¹VªP µKÁàU´Rà AYw«H¡ Ç¡TàA¡ÁàW¹àAÄY RR®ÁT¬Â HTVp¡FôA¡À Y®ZÀ¬U µKÁH¡ÅtAK¦AT¡¹ ·TàU´RÃX¬Y¡ µKÁH¡ÅtA À¹´Á¡X´R¸´Á¤ âRs¢YTªÃã ´T¸àU´RX¬Y¡ ´Z¤ERR®Á´K¡ZAAô´Ap¸ ´Z¤ERR®Á´K¡Z F¹O¡ZQ¢A¡ H¡´àF¤T µP´T¸´WÁµKÁ ÅtAA¡ÀW¡À âRs¢YTªÃã K¬FH¡ ´Á¡A Zõ¡Ãä Äa¡Z Ç¡TÅ´Æh¤JYAKÁô À¡HÀKl¡X¢Ç¡Á µUÀH¡ àW´E¤ZA´Tp¤Z þ ´Ä¤Z´Z¤EQ¡ Y¢TàP¦YUõªOo¦E´R µUÀH¡À¡À¡¹E ´R¸´R²P K¬´Ft¼ ´Z¤E´D¤JQ¡ ´T¼G᫼UÆf¡¹E W¢PàÇ¡AK ´R¸´Á¤GTrö ÀUÃô À¡HÀKl¡X¢Ç¡Á´Z¤E UFf«UuTt› þ P»EW¤ RR®Á´àUâP âRs¢YTªÃã ÅêÃêUê 4 Å¡OPp¢ YA´T¼ AYw«H¡ Y¡TUÆä¡ À¹´Á¡XâRs¢YTªÃã H¡UôH¡T¢Ff H¡W¢´Ãà UÆä¡T¢ROmX¡W UÆä¡Ä¢Eã¡T´Z¡Ç¡Z UÆä¡T¤P¢ÀKl X¡WY¢TÔAÀ¡H ·TÃq¡UðTPªÁ¡A¡À H¡´K¤Y þ

Q⤴U¤´Á¡A T¡ZAÀKlYçTp¤ ÄïªT µÃT Sá¡UôY¡TàUáÃTñQ¡ AYw«H¡ Y¢TF»Ç¡FôY¡T A¡À¢Z¡ÁðZ âRs¢YTªÃã ÅêÃêUê ´T¸àUF»A¡À´R ´Á¡A Åï¬ Â¤Àö ·T YHiYOmÁ âRs¢YTªÃã AYw«H¡ Y¡TàUáÃTñ APôÃYc¡ÁôQ¡ ´R¾H¡Y¡TAPp¡ ¢HhY¡TBá¼ µPAò´T¸Y¡T A¡ÀC¡UÃEaPô ´àF¤T´T¸´k¤Z þ

´Á¡A Åï¬ Â¤Àö Y¡TàUáÃTñ UµTqY K¬´Ft¼Q¡ ÷ šH¡W¢´Ãà ´R¸´Á¤Ã¢Rs¢ UEUå ¬T àUH¡WÁÀKl âRs¢´ÃÀ¤X¡W õYpEYP¢ âRs¢At«EA¡ÀF¬ÁÀ®Y B¡ET´Z¡Ç¡Z ´K¡Z´ÃÀ¤ T¢E ZªPp¢SYó þ ìYu¤µP ´Z¤E´D¤JQ¡ àU´RÃAYw«H¡ H¡àU´RÃY®Z µKÁ àUH¡WÁÀKl W¢Ç¡A At«EA¡ÀRR®ÁÇ¡T T¬Â àUWðTsZªPp¢SYó àP¦YàP¬Â› þF¹´W¾UÆ䡵KÁAYw«H¡ ´T¸Y¢TR¡Tô Aá¡ZH¡àU´Rà µKÁÅ¡FS¡T¡ âRs¢YTªÃã Ç¡T´WJ´ÁJ´T¾ ´Á¡A Åï¬ Â¤Àö Y¡TàUáÃTñ APôÃYc¡ÁôQ¡ ÷ š´Z¤E´D¤JQ¡ APp¡Y®ZF¹T®T R¡AôRE´À°E ÅtAA¡TôŹO¡F þ ÅtAA¡TôŹO¡F Y¡TA¡ÀàW®ZÇ¡ÀYx W¤X¡W Ç¡PôUEôŹO¡F ÀUÃôC¡Pô Q¡ UFf«UuTt´T¼ ÅtAA¡TôŹO¡F X¡C´àF¤T Ç¡TVÁ´ÃKlA¢Ff Ç¡TVÁ ´K¡ZáÀ A¡À´àU¤àÇ¡ÃôŹO¡F C¡UÃEaPô àUH¡WÁÀKl þ R¤W¤À ´K¡ZáÀµP ÅtAA¹WªEA¡TôŹO¡F UFf«UuTt C¡PôSá¡UôH¡ ÅtAA¡TôŹO¡F ´T¸At«EàUWðTs AªYy«ZT¤Ãp K¬´Ft¼ C¡PôSá¡UôT¦E ÀFT¡ÃYwðTs ÑY®Z Sá¡UôT¬Â T¤P¢Â¢S¤ µKÁC¡UÃEaPô µUUÄt¦E K¬´Ft¼ ´Z¤EI¡T´R¸ÀA àUH¡S¢U´PZz C¡PôÅPôZÁôW¤ âRs¢´ÃÀ¤X¡W ÀUÃôUEUå ¬T W¢PàÇ¡AK C¡PôµUÀH¡ ´àU¤T¬Â C¹T¢P F¡ÃôC¹À¢ÁKµKÁ ´K¤Yu¤àCUôàCEÀKl ´Ä¤Z A¡ÀàCUôàCEÀKl µUU´T¼ C¨I¡T´R¸ÀA A¡ÀÀ¹´Á¡X âRs¢YTªÃ㠴ĤZ´T¼ C¨H¡APp¡ KòùB¡TôY®Z µKÁÖQ¡ F¹O¡Z´WÁZ¬À ´K¤Yu¤µAµàU› ÿ