សង្គមស៊ីវិលនឹងចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមដាក់ជូនមេដឹកនាំប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន
2012.11.14
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនោះ ដើម្បីជំរុញឲ្យមានការកែទម្រង់លើវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួន ក្នុងតំបន់អាស៊ាន និងកម្ពុជា។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ នឹងជួបប្រជុំគ្នារយៈពេល ៣ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ ដើម្បីត្រៀមរៀបចំចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ដាក់ទៅកាន់មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន ជាពិសេសលោកប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា។
អ្នកស្រី ធីតា ឃឹះ នាយិកាអង្គការសីលកា ថ្លែងឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ថា មេដឹកនាំអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ ប្រមាណ ៥០០ស្ថាប័ន នឹងជួបជជែកពិភាក្សាលើផែនការដាក់ញ្ញត្តិជូនមេដឹកនាំអាស៊ាន និងមេដឹកនាំនៃបណ្ដាប្រទេសមហាអំណាចសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន កិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធជាច្រើនទៀត រួមទាំងកិច្ចប្រជុំអាស៊ីបូព៌ា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៥ ដល់ថ្ងៃទី២០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២។
អ្នកស្រី ធីតា ឃឹះ បន្តថា កិច្ចប្រជុំនោះនឹងលើកឡើងពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សជាសំខាន់ ពីបញ្ហាសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្សអាស៊ាន បញ្ហាសិទ្ធិពលករចំណាកស្រុក បញ្ហាយន្តការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ដែលខ្វះការការពារជាដើម៖ «ដាក់ទៅឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់ ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានបូក៦ ដែលគេចូលរួមជាមួយ។ គឺជាការបញ្ចេញសំឡេងរបស់យើងពីការព្រួយបារម្ភរបស់យើង ហើយនិងយន្តការនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចទាំងប៉ុន្មាន ឲ្យយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើសិទ្ធិការគោរពសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន»។
មិនខុសគ្នាដែរ លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ស៊ី.ស៊ី.អេច.អរ (CCHR) ថ្លែងថា អង្គការសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុកចំនួន១០ ផ្សេងទៀត ក៏នឹងត្រៀមចេញសារចំនួន ៣ចំណុចសំខាន់ សម្រាប់ដាក់ជូនប្រធានាធិបតីអាស៊ាន លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា តាមរយៈស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំនៅកម្ពុជា៖ «ទី១ គឺយើងផ្ដោតទៅលើតួនាទីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ហើយនិងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដូចជាលោក ម៉ម សូណង់ដូ។ ខ្ញុំយល់ថា ដំណើរការសិទ្ធិមនុស្សធ្វើទៅកើត លុះត្រាតែមានការការពារសិទ្ធិមនុស្សដូចលោក ម៉ម សូណង់ដូ និងសកម្មជនប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនទៀត នៅក្នុងពន្ធនាគារ។ ទី២ គឺទាក់ទងនឹងបញ្ហាដីធ្លី ដែលជាបញ្ហាមួយបណ្ដាលឲ្យប្រទេសយើងមានភាពក្រីក្រច្រើន ក្នុងប្រទេសយើង មានការអភិវឌ្ឍមិនស្មើភាព។ មួយទៀត គឺយើងជំរុញកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការដែលរដ្ឋាភិបាលសន្យាលើសមួយទសវត្សរ៍មកហើយ នូវការអនុម័តច្បាប់សំខាន់ៗមួយចំនួន ដែលដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ការសន្យាអនុម័តច្បាប់ទាំងអស់នោះ គឺនៅមិនទាន់បានជាផ្លែផ្កា»។
លោក អ៊ូ វីរៈ បញ្ជាក់ថា សារដែលអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាមទារនោះ វាគួរបង្វែរទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្រសើរជាងទៅប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏ប៉ុន្តែ ដោយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហាក់មិនយកចិត្តទុកដាក់ បានជាអង្គការបង្វែរយកសារទាំងនោះ ទាមទារទៅប្រទេសមហាអំណាច ក្នុងគោលបំណងជំរុញឲ្យការទាមទាររបស់ពួកគេមានប្រសិទ្ធភាព។
លោក អ៊ូ វីរៈ ក៏ត្រៀមចូលរួមផ្តល់ថ្លែងសន្ទរកថា នៅក្នុងវេទិកាប្រជាពលរដ្ឋអាស៊ាន ដែលមានអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ ប្រមាណ ៥០០ស្ថាប័នចូលរួមប្រជុំ មុននឹងក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនេះចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម។
អ្នកស្រី ធីតា ឃឹះ បញ្ជាក់ថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនៃគណៈកម្មាធិការវេទិកាពលរដ្ឋអាស៊ាន នឹងចេញផ្សាយជាផ្លូវការ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២ គឺមុនពីរថ្ងៃនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានចាប់ផ្តើមជាផ្លូវការ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា។
ប្រធានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (Licadho) អ្នកស្រី ពុង ឈីវកេក យល់ឃើញថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល មានកង្វល់ច្រើនពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាទំនាស់ដីធ្លី បញ្ហាប្រព័ន្ធតុលាការ និរន្តភ័យនៃម្ហូបអាហារ ការព្រួយបារម្ភពីច្បាប់កសិកម្មសម្រាប់ប្រជាកសិករ។ល។៖ «យើងក៏បានឃើញថា មានបញ្ហាពីរឿងដីធ្លី ពីរឿងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ដែលតែងតែមានការប្រឈមមុខជាមួយតុលាការ មានការប្រឈមមុខពីរឿងនីតិរដ្ឋតុលាការ។ អ៊ីចឹង យើងបានតាមដាន ឃើញមានបញ្ហាមែន។ ពេលណាយើងបានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍អី និយាយពីរឿងបញ្ហាទាំងអស់នេះ តែងតែសុំទទូចរដ្ឋាភិបាលឲ្យគាត់យកអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្រៅរដ្ឋាភិបាលដូចជាអង្គការខ្ញុំអ៊ីចឹង យកធ្វើជាដៃគូ កុំគិតថាពួកខ្ញុំជាសត្រូវជាមួយរដ្ឋាភិបាល មិនអ៊ីចឹងទេ»។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជាអង្គការលីកាដូ មិនបានចូលរួមចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមពីស្ថាប័នអង្គការសង្គមស៊ីវិលឯទៀត ក៏ប៉ុន្តែអ្នកស្រីគាំទ្រ និងចាំឃ្លាំមើលការអនុវត្ត និងត្រៀមជួយផ្នែកសេវាពេទ្យ ប្រសិនបើមានឧប្បត្តិហេតុប្រើអំពើហិង្សាណាមួយដល់មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ឬប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការដាក់សារទាមទាររបស់ខ្លួន។
ចំពោះគម្រោងដាក់ញត្តិរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល ត្រូវបានលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលតែងតែចំហផ្តល់ឱកាសឲ្យសង្គមស៊ីវិល ព្រោះសង្គមស៊ីវិលជាដៃគូប្រសើរជាមួយរដ្ឋាភិបាល។ ម្យ៉ាង ការទាមទាររបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដល់ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន និងបណ្ដាប្រទេសមហាអំណាច បង្ហាញពីការតស៊ូមតិ និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ដើរត្រូវទិសដៅ។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក ផៃ ស៊ីផាន ព្រួយបារម្ភចំពោះវិធីសាស្ត្រចាត់ចែងដាក់សារ ឬលិខិតទាមទារនោះ មិនរៀបចំបានល្អ អាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់ និងសុវត្ថិភាពការអញ្ជើញមកដល់របស់មេដឹកនាំកំពូលអាស៊ាន និងប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក៖ «ការងារដែលតស៊ូមតិហ្នឹង ជារឿងសាមញ្ញធម្មតាបង្ហាញពីសង្គមខ្មែរ ដែលចំហ ដែលមានអ្វីដែលយើងយល់ឃើញថា ជាសកម្មជនរស់រវើកសង្គមខ្មែរនៅក្នុងបរិបទលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសង្គមសេរីនេះឯង។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលខ្ញុំព្រួយបារម្ភ គឺព្រួយបារម្ភខ្លាចតែនីតិវិធីរបស់យើងក្នុងការជួបជុំរបស់យើងថា វាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខរបៀបម៉េចៗ នេះជាការងារបច្ចេកទេសសម្រាប់ក្រសួងជំនាញ»។
ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងអញ្ជើញទស្សនកិច្ចចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ វិច្ឆិកា ដល់ថ្ងៃទី២០ ទៅកាន់ប្រទេសចំនួនបីនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ គឺប្រទេសថៃ ភូមា (មីយ៉ាន់ម៉ា) ដើម្បីពង្រឹងការទូត និងកិច្ចការមួយចំនួន និងចូលរួមប្រជុំកំពូលអាស៊ាននៅប្រទេសកម្ពុជា។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី៨ វិច្ឆិកា របស់ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ទាក់ទងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក នៅតំបន់អាស៊ីនេះ បានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនោះ លោកប្រធានាធិបតីនឹងលើកយកមកពិភាក្សាបញ្ហាជាច្រើន ដូចជាភាពរុងរឿងសេដ្ឋកិច្ច ការបង្កើតការងារតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាដៃគូ និងជំនួញ បញ្ហាថាមពល កិច្ចសហការលើរឿងសន្តិសុខ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ដែលទាក់ទងតំបន់ និងពិភពលោក៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី នៅតាមតំបន់មួយចំនួននៅស្រុកសុរិន្ទ