ព្រែកទាល់ គឺជាឈ្មោះភូមិមួយនៅក្នុងឃុំកោះជីវាំង ស្រុកឯកភ្នំ ខេត្តបាត់ដំបង។ ដើម្បីធ្វើដំណើរទៅដល់ភូមិនោះ គេត្រូវធ្វើដំណើរតាមទូកកាណូត នៅលើចម្ងាយផ្លូវទឹកប្រវែង ៨០គីឡូម៉ែត្រ និងមានរយៈពេលជាច្រើនម៉ោងថែមទៀត ទើបអាចទៅដល់ភូមិបណ្ដែតទឹកនេះបាន។
ការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទឹកស្ទឹងសង្កែ ផុតពីទីរួមខេត្តបាត់ដំបង ចូលទៅដល់ទឹកដីឃុំកោះជីវាំងនោះ គេសង្កេតឃើញនៅអមមាត់ស្ទឹងមានផ្ទះបណ្ដែតទឹក មានកន្លែងចិញ្ចឹមត្រី មានទូកកាណូតបែរចិញ្ចឹមត្រី។ នៅលើមាត់ច្រាំងតាមដងស្ទឹងសង្កែ នៅរដូវប្រាំងនេះ មានផ្ទះខ្លះសង់ខ្ពស់ៗ ផុតពីដី។ ទូកកាណូតខ្លះបានចរាចរទៅវិញទៅមកតាមផ្លូវទឹក និងទូកខ្លះទៀតកំពុងនេសាទត្រី។
លោក សួន សារឿន រស់នៅភូមិព្រែកទាល់ ឃុំកោះជីវាំង ស្រុកឯកភ្នំ ខេត្តបាត់ដំបង។ លោកថ្លែងថា ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងឃុំកោះជីវាំងទាំងអស់មានមុខរបរជាអ្នកនេសាទ។ ក្នុងនោះមានដូចជាការដាក់មង បង់សំណាញ់ រាយបន្តួចនៅតាមមាត់បឹងទន្លេសាប។ ដោយឡែកនៅតាមផ្ទះបណ្ដែតទឹកអ្នកភូមិខ្លះប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមត្រី។
លោកថាការរស់នៅលើទឹករបស់អ្នកភូមិជួបការលំបាកខ្លាំងជាងដែលមានលំនៅឋានរស់នៅលើដីគោក។ អ្នករស់នៅលើដីគោកអាចធ្វើដំណើរទៅមកបានស្រួល ពួកគេមានដីស្រែ ដីចម្ការបង្កបង្កើនផលចិញ្ចឹមជីវិតបាន។ ចំណែកឯអ្នកភូមិដែលមានលំនៅឋានរស់នៅលើទឹកវិញ មានការលំបាកច្រើនណាស់នៅពេលធ្វើដំណើរទៅណាម្ដងៗ ត្រូវជិះទូកកាណូតជាប្រចាំ ៖ «ខែវស្សា រើផ្ទះថយរៀងខ្លួន ខាងកើតថយទៅខាងកើត ខាងលិចថយទៅខាងលិច អាខាងកើតហ្នឹងវាស្រឡះ គេរត់ទៅផ្ដុំគ្នាលិច ជាពិសេសរកព្រៃធំៗ សម្រាប់ជ្រក់ហើយខែហ្នឹងទាស់ដណ្ដើមកន្លែងគ្នាទៀត ថានេះកន្លែងអញ នេះកន្លែងអ្ហែងអ៊ីចឹងទៅ នៅលើទឹកដណ្ដើមមានប្ដឹងផ្ដល់គ្នាមកដល់ឃុំអីអ៊ីចឹង»។
កោះជីវាំងជាឃុំចំណុះឲ្យស្រុកឯកភ្នំ ខេត្តបាត់ដំបង។ ឃុំនេះមានភូមិចំនួន៥។ ក្នុងនោះមានភូមិធ្វាង ភូមិកំពង់ប្រហុក ភូមិអន្លង់ត្អួរ ភូមិព្រែកទាល់ និងភូមិក្បាលតោល។ នៅតាមភូមិនានាក្នុងឃុំនោះគេសង្កេតឃើញមានលំនៅឋានប្រជាពលរដ្ឋសាងសង់នៅលើទឹក។ ពួកគាត់យកដើមឫស្សីចងរឹបចូលគ្នាដាក់ធ្វើជាគ្រឹះក្បួនបណ្ដែតទ្រទ្រង់ផ្ទះឲ្យអណ្ដែតនៅលើទឹក។ ជាមួយគ្នានេះដែរ មានលំនៅឋានអ្នកភូមិតិចតូចណាស់ដែលបានយកធុងសាំងធំដាក់ផ្គុំគ្នាបណ្ដែតទឹកសម្រាប់សាងសង់ផ្ទះរស់នៅ។
មូលហេតុដែលនាំឲ្យមនុស្សច្រើននាក់ទៅរស់នៅតាមទឹកបឹងទន្លេសាប ដោយសារបឹងទន្លេសាបមានលក្ខណៈពិសេស។ បឹងទន្លេសាបជាបឹងពិសេសមួយក្នុងចំណោមដីសើមផ្សេងទៀត ដោយមានទឹកជំនន់ក្នុងបឹងរយៈពេលយូរ និងមានជម្រៅជ្រៅ។ ផ្ទៃបឹងរួមតូច និងរីកធំពី ២.៥០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ទៅ១២.០០០គីឡូម៉ែត្រការ៉េ និងមានជម្រៅអតិបរមាពី ១០ម៉ែត្រ ទៅ១១ម៉ែត្រ។
ការប្រែប្រួលនេះ បណ្ដាលមកពីទឹកឡើងស្រកតាមរដូវនៅទន្លេមេគង្គ។ នៅរដូវវស្សាទឹកឡើង។ ទឹកទន្លេមេគង្គបានជន់ឡើងបណ្ដាលឲ្យរាំងស្ទះទឹកហូរចេញពីបឹងទន្លេសាប ហើយក៏ហូររុញទឹកត្រឡប់ទៅចាក់បំពេញ និងទន្លេសាបវិញក្នុងអំឡុងខែឧសភា ដល់ខែកក្កដា ដែលជាមូលហេតុនាំឲ្យធនធានមច្ឆាជាតិទៅផ្ដុំគ្នាច្រើន ក្រោយពីបានបន្តពូជនៅរដូវទឹកឡើងរួចមក៕
កំណត់ចំណាំ៖ ចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណាដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃតែប៉ុណ្ណោះ។
