ទ្រព្យសម្បត្តិ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​របស់​ពួកអ្នកមាន​លុយ​មានអំណាចខ្មែរ


សូម​ចុច​លើ​ទីកន្លែង​នៅ​លើ​ផែនទី​នេះ​ដើម្បី​អាន​ព័ត៌មាន​បន្ថែម

World Map


ការទិញ​ផ្ទះសម្បែង​នៅ​បរទេស​របស់​មន្ត្រី​ជាន់ខ្ពស់ និង​ក្រុម​គ្រួសារ​ពួកគេ បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​ពី​ការ​មិន​ទុកចិត្ត​លើ​របប​ដឹកនាំ​សព្វថ្ងៃ


ដោយ ហ្សាក់ ដេវី (Jack Davies)

ថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០


ក្នុងរយៈពេល​ពីរ​ទសវត្សរ៍​ ចុងក្រោយ​នេះ​ ក្រុម​គ្រួសារ​ក្នុង​ជួរ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ បាន​ទិញ​ផ្ទះសម្បែង​ និង​ទ្រព្យសម្បត្តិ​យ៉ាង​សម្បើម​ ប៉ុន្តែ​ទិញ​យ៉ាង​ស្ងាត់​ៗ នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ ដែល​មានតម្លៃ​រាប់​លាន​ដុល្លារ។​ អចលនទ្រព្យ​របស់​មនុស្ស​បក្ស​កាន់អំណាច​នេះ​ មាន​នៅ​ពាសពេញ​ពិភពលោក​ ប៉ុន្តែ​ ទើបតែ​ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​ក្នុង​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ​តែប៉ុណ្ណោះ។ គ្មាន​ការ​ចងក្រង​ជា​របាយការណ៍​ជាក់លាក់​អំពី​ទ្រព្យសម្បត្តិ​មហាសាល​របស់​ពួកគេ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​នោះ​ទេ​ ហើយ​សេចក្ដីរាយការណ៍​ជា​បន្តបន្ទាប់​តាម​សារព័ត៌មាន​ ត្រូវ​អ្នកវិភាគ​ម្នាក់​ថា​ គ្រាន់តែ​ជា​ «ចំណែក​តូច​មួយ​» នៃ​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ទាំងមូល​របស់​ពួកគេ​ប៉ុណ្ណោះ។

ចាប់ពី​ពេលនេះ​តទៅ​ វិទ្យុអាស៊ីសេរី​ នឹង​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​ជាបន្តបន្ទាប់​អំពី​ចំនួន​អចលនទ្រព្យ​ និង​ទ្រព្យសម្បត្តិ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​របស់​គ្រួសារ​ពួកអ្នក​មានលុយ​មានអំណាចខ្មែរ​ទាំងនេះ។

ការទិញ​ផ្ទះ​ទាំងនេះ​ ត្រូវ​គេ​មើល​ឃើញ​ថា​ អាច​ជា​មធ្យោបាយ​សម្រាប់​ថែរក្សា​ទ្រព្យ​ និង​វិធី​លាង​លុយ​ ដែល​បាន​មក​ពី​អំពើ​ទុច្ចរិត។ ទ្រព្យ​ទាំងនេះ​ ក៏​អាច​ជាទី​ស្នាក់អាស្រ័យ​ដ៏​មាន​សុវត្ថិភាព​នា​ថ្ងៃ​អនាគត​ ប្រសិនបើ​របប​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​ សព្វថ្ងៃ​ដួល​រលំ​ទៅ។


ខាង​ក្រោយ​ពី​ឆ្វេង​ទៅ​ស្តាំ៖ លោក សុខ ពុទ្ធិវុធ, លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត, អ្នកស្រី ហ៊ុន ម៉ាលី, លោក ហ៊ុន ម៉ានិត, និង​ លោក ប៉ា សុជាតិវង្ស។ ខាង​មុខ​ពី​ឆ្វេង​ទៅ​ស្តាំ៖ អ្នកស្រី ហ៊ុន ម៉ាណា និង លោក ហ៊ុន សែន។​ (ប្រភព៖ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​លោក ហ៊ុន សែន)


នយោបាយ​ និង​ការ​បង្កើន​ភាព​មានបាន​

ក្រោយ​រចនាសម្ព័ន្ធ​ខ្មែរក្រហម​ បាន​ដួល​រលំ​ទៅ​ជា​ស្ថាពរ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៩៧​ សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​ បាន​កើន​ឡើង​ ៨ ដង។ ជាមួយគ្នា​នេះ​ មន្ត្រី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ និង​ក្រុម​គ្រួសារ​របស់​ពួកគេ​ ក៏​កើន​ទ្រព្យ​ ដូចជា​ផ្ទះសម្បែង​ និង​លំនៅឋាន​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ យ៉ាង​ច្រើន​សន្ធឹក​ណាស់​ដែរ។ ប៉ុន្តែ​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ប្រមាណ​ ៣៥​% នៅតែ​បន្ត​រស់នៅ​ក្រោម​បន្ទាត់​ក្រីក្រ​

នៅ​ឆ្នាំ​ ២០០៩​ អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​ បណ្ឌិត​ អ៊ុន​ ឃាង​ និង​ បណ្ឌិត​ សូ សុខប៊ុនធឿន​ សរសេរ​រៀបរាប់​អំពី​ជីវភាព​របស់​វណ្ណៈ​ ឬ​ក្រុម​អ្នកកាន់អំណាច​ទាំងនេះ។ បណ្ឌិត​ទាំងពីរ​សរសេរ​ថា​ «អ្នក​ទាំងនោះ​ ចាត់​ទុក​ស្ថាប័ន​រដ្ឋ​ និង​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ ជា​មធ្យោបាយ​ផ្ដាច់មុខ​របស់​ខ្លួន​ ដើម្បី​ទិញ​ការ​គាំទ្រ​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ រក្សា​ខ្សែ​បណ្ដាញ​ស្មោះស្ម័គ្រ​របស់​ខ្លួន​ និង​ដើម្បី​បង្កើន​ទ្រព្យសម្បត្តិ​របស់​ខ្លួន។»


ពលរដ្ឋ​ដើរ​ក្នុង​ផ្សារ​ទំនើប​ Aeon Mall ក្នុង​ក្រុង​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥។ (ប្រភព៖ AFP)
ប្តី-ប្រពន្ធ​មួយ​គូឲ្យ​លុយ​ទៅ​អ្នក​សុំទាន​តាម​ចិញ្ចើម​ផ្លូវ​មួយ​ក្នុង​ក្រុង​ភ្នំពេញ កាល​ពី​ថ្ងៃទី០៦ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦។ (ប្រភព៖ AFP)

ឥឡូវនេះ​ ក្រោយ​ការ​រក​ឃើញ​ថា​ មន្ត្រី​ និង​អ្នកនយោបាយ​គ្រាក់ៗ​ មាន​លុយ​រាប់​លាន​ដុល្លារ​ ទិញ​ផ្ទះសម្បែង​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​បែបនេះ​ គឺ​ត្រូវ​ដូច​តាម​ការ​អះអាង​របស់​បណ្ឌិត​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​ទាំងពីរ​រូប​នេះ​មែន។

បើ​និយាយ​ពី​ប្រាក់ខែ​របស់​មន្ត្រី​រាជការ​ខ្មែរ​វិញ​ ភាគច្រើន​គឺ​បានតែ​ប៉ុន្មាន​រយ​ដុល្លារ​អាមេរិក​ក្នុង​មួយ​ខែ​ប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែ​ មន្ត្រី​ទាំងនោះ​ កើន​ទ្រព្យ​ពី​ការជួល​ផ្ទះ​ អំពើ​ស៊ីសំណូក​សូកប៉ាន់​ និង​អំពើពុករលួយ​ បក្សពួកនិយម​ ជាដើម។ អចលនទ្រព្យ​ ដែល​អាស៊ី​សេរី​ និង​ស្ថាប័ន​ឯទៀត​រក​ឃើញ​ នឹង​បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​កាន់តែ​ច្បាស់​ អំពី​ភាព​មានបាន​ ពី​ការ​បន្ត​ក្រាញ​អំណាច។


ក្រុម​គ្រួសារ សាច់ញាតិ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន និង​បក្សពួក ប្រារព្វ​​ខួប​អាពាហ៌ពិពាហ៍​លើក​ទី​៤៣ របស់​លោក ហ៊ុន សែន និង​ភរិយា កាល​ពី​ខែមករា ឆ្នាំ២០១៨។ (ប្រភព៖ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​លោក ហ៊ុន ម៉ានី)
ទិដ្ឋភាព​ជម្រក​គ្រួសារ​ខ្មែរ​ក្រីក្រ​មួយ​រស់​នៅ​លើ​គំនរ​សំរាម​នៅ​ជាយ​ក្រុងភ្នំពេញ។ (ប្រភព៖ វិទ្យុអាស៊ីសេរី)

«កន្លែង​ដែល​ពួកគេ​អាច​សម្ងំ​សោយសុខ​បាន​ដោយ​សុវត្ថិភាព​»

កម្ពុជា​ ជាប់​ចំណាត់ថ្នាក់​ក្នុងចំណោម​ប្រទេស​ដែល​មានអំពើ​ពុករលួយ​ខ្លាំង​ជាងគេ​បំផុត​មួយ​នៅ​លើ​ពិភពលោក​លេខ​ ១៦១​ ក្នុងចំណោម​ ១៨០​ ប្រទេស​ នៅ ក្នុង​សន្ទស្សន៍​យល់ឃើញ​អំពី​អំពើ​ពុករលួយ​ របស់​អង្គការ​តម្លាភាព​អន្តរជាតិ​ (Transparency​ International​)។ ទោះបីជា​អំពើ​ពុករលួយ​ អាច​ធ្វើឲ្យ​មន្រ្តី​កាន់អំណាច​ ចំណេញ​កប់​ក្ដោង​យ៉ាងណា​ក្តី​ ក៏​បញ្ហា​នេះ​ អាច​បញ្ជាក់​ឲ្យ​ឃើញច្បាស់​អំពី​ភាព​បរាជ័យ​របស់​ពួកគេ​នោះ​ដែរ។

នៅ​ឆ្នាំ​ ២០១៦​ គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ បាន​ជួល​ក្រុមហ៊ុន​អ៊ីស្រាអែល​មួយ​ ដោយស្ងាត់​ៗ​ ដើម្បី​ស្ទង់មតិ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ។ របាយការណ៍​ស្ទង់មតិ​នេះ​ ត្រូវ​បាន​បែក​ធ្លាយ​ ទៅ​ខាង​សារព័ត៌មាន​ កាលពី​ឆ្នាំ២០១៧​។ ការស្ទង់មតិ​នេះ​ រក​ឃើញ​ថា​ បញ្ហា​អំពើពុករលួយ​ គឺជា​អ្វី​ដែល​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ ខ្វាយខ្វល់​បំផុត។ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ ដែល​ឆ្លើយ​សំណួរ​ស្ទង់មតិ​នោះ​ ពេញចិត្ត​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ក្នុង​ការ​លុបបំបាត់​អំពើពុករលួយ។

ប្រាំ​ខែក្រោយ​ចេញផ្សាយ​លទ្ធផល​នៃ​ការស្ទង់មតិ​ដោយ​ស្ងាត់ៗ​នេះ​ តុលាការ​កំពូល​កម្ពុជា​ បាន​រម្លាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​ចោល​ទាំងស្រុង​តែ​ម្តង។



ចំពោះ​មន្រ្តី​កាន់អំណាច​ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ផ្ដាច់ការ​ ការទិញ​អចលនទ្រព្យ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ គឺ​ដើម្បី​រក​ “កន្លែង​ដែល​ពួកគេ​អាច​សម្ងំ​សោយសុខ​បាន​ដោយ​សុវត្ថិភាព​” ពេល​របប​សព្វថ្ងៃ​ដួល​រលំ​ទៅ។ នេះ​បើ​តាម​ប្រសាសន៍​របស់​លោក​ ចេសិន ស្សាមែន​ (Jason​ Sharman​) អ្នក​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​មួយ​រូប​ នៅ​ឯ​សាកលវិទ្យាល័យ​ ខេម​ប្រ៊ី​ជ ( Cambridge​ University​) ដែល​មាន​ឯកទេស​ខាង​អំពើពុករលួយ​ឆ្លងដែន។

បណ្ឌិត​ អៀ សុផល​ នៃ​មហាវិទ្យាល័យ​ Occidental​ College​ នៅ​រដ្ឋ​កាលីហ្វ័រញ៉ា​ (California​) ឯណោះ​វិញ​ ជឿ​ថា​ នេះ​គឺ​រឿង​ពិត​ ដែល​កំពុង​កើតឡើង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា។

លោក​មានប្រសាសន៍​ថា​៖ «បើសិនជា​អ្នក​ទាំងឡាយ​ណា​ចង់​ឲ្យ​ប្រាកដ​ថា​ ពិតជា​មានការ​ការពារ​ចំពោះ​ទ្រព្យសម្បត្តិ​របស់​ពួកគេ​នា​ពេល​អនាគត​ នោះ​ការទិញ​អចលនទ្រព្យ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ គឺជា​ការធានា​រ៉ាប់រង​មួយ​ដែល​ពួកគេ​ត្រូវតែ​មាន។ អ្នក​ទាំងនោះ​ មាន​ផ្ទះ​នៅ​ភ្នំពេញ​ ហើយ​យក​ប្រាក់កាស​ចាយវាយ​សល់​សន្ធឹក​សន្ធាប់​ ទៅ​ដាក់​ផ្ញើ​នៅ​ធនាគារ​ស្វ៊ីស។ រួចហើយ​ ពួកគេ​ក៏​អាច​សប្បាយ​ហ៊ឺហា​នឹង​គំនរ​មាសប្រាក់​ទាំងនោះ​ ហើយ​ពួកគេ​ក៏​អាច​ទិញ​វីឡា​ប្រណិត​ធំ​ស្កឹមស្កៃ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​»។

ផ្ទះ​វិឡា​ធំ​ស្កឹមស្កៃ​ភាគច្រើន​ និង​ផ្ទះ​ដទៃ​ទៀត​ សុទ្ធតែ​ត្រូវ​ពួកគេ​ទិញ​ នៅ​ប្រទេស​ដែល​មាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​រឹងមាំ​ ដូចជា​សហរដ្ឋអាមេរិក​ ចក្រភព​អង់គ្លេស​ និង​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី​ ជាដើម។ ការ​ជ្រើសរើស​ទិញ​ទ្រព្យសម្បត្តិ​ទុក​នៅ​ឯ​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច​នេះ​ បង្ហាញ​ឲ្យ​ឃើញ​នូវ​ទំនោរ​សកល​មួយ​ នៃ​ក្រុម​គ្រួសារ​មន្ត្រី​បក្ស​កាន់អំណាច​របស់​កម្ពុជា។



ការ​សប្បាយ​នឹង​ជីវិត​ហ៊ឺហា​នៃ​សែស្រឡាយ​អ្នក​លួច​ជាតិ​

លោក​ អូលីវៀរ ប៊ូឡ័រ​ (Oliver​ Bullough​) អ្នកនិពន្ធ​សៀវភៅ​«ដែនដី​ប្រាក់​៖ រឿងរ៉ាវ​ផ្ទៃក្នុង​របស់​បក្ខពួក​សែ​ស្រឡាយ​អ្នកលួយ​ជាតិ​ ដែល​កំពុង​គ្រប់គ្រង​ពិភពលោក» (Moneyland​: The​ Inside​ Story​ of​ the​ Crooks​ and​ Kleptocrats​ Who​ Rule​ the​ World​) ដែល​បោះពុម្ព​ផ្សាយ​នៅ​ឆ្នាំ​ ២០១៨​ បាន​រៀបរាប់​អំពី​របៀប​ដែល​លុយ​បាន​ពី​អំពើ​ទុច្ចរិត​ ដូចជា​អំពើពុករលួយ​ ត្រូវ​គេ​បន្លំ​ឲ្យ​លាយឡំ​គ្នា​ជាមួយ​លុយ​សុច្ចរិត​ នៅ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​សេដ្ឋកិច្ច​សាកល។ គេ​អាច​ធ្វើ​ដូច្នេះ​បាន​ តាមមធ្យោបាយ​ច្រើនយ៉ាង។ មធ្យោបាយ​មួយ​ គឺ​ធ្វើឡើង​តាមរយៈ​ការទិញ​អចលនទ្រព្យ​នៅ​ប្រទេស​លោក​ខាង​លិច។

លោក​ អូលីវៀរ​ ប៊ូឡ័រ​ ប្រាប់​អាស៊ី​សេរី​ថា​ «អ្នក​នឹង​ឃើញ​មាន​លំនាំ​បែបនេះ​ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ដែល​មាន​រដ្ឋាភិបាល​លួច​ជាតិ​ ដោយ​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​លួច​ជាតិ​ខ្លួន​ ហើយ​យក​ទ្រព្យ​ដែល​លួច​បាន​នោះ​ ទៅ​ផ្ញើទុក​នៅ​ធនាគារ​ក្រៅ​ប្រទេស​»។ លោក​បន្ត​ថា​ «លទ្ធភាព​ដែល​អ្នកខ្លះ​កំពុង​ធ្វើ​នូវ​អ្វី​ដែល​អ្នក​ធ្លាប់​បាន​ធ្វើ​ ពោល​គឺ​ឡើង​មកកាន់​អំណាច​ ហើយ​លួច​យក​អ្វី​ៗ​សព្វបែបយ៉ាង​ទាំងអស់​ គឺជា​រឿងរ៉ាវ​ដែល​អ្នកមាន​ការយល់​ដឹង​ច្បាស់។ ដូច្នេះ​ អ្នក​នឹង​ចង់​ការពារ​ខ្លួន​អ្នក​ពី​រឿងរ៉ាវ​អាស្រូវ​នេះ​»។

អ្វី​ដែល​ជា​លក្ខណៈ​អំណោយផល​ល្អ​ សម្រាប់​មន្ត្រី​លួច​ជាតិ​ អាច​បន្ត​លួច​ជាតិ​ ដោយ​ទិញ​អចលនទ្រព្យ​នៅ​ទី​ក្រុង​ឡុងដ៍​ (London​)ញ៉ូវយ៉ក (New​ York​) បាន​នោះ​ គឺ​ដោយសារតែ​ការ​រីក​លូតលាស់​ទ្វេដង​ មិនធ្លាប់​មាន​ នៃ​ទីផ្សារ​អចលនទ្រព្យ​នៅ​ទី​ក្រុង​ធំៗ​ នៃ​ប្រទេស​លោក​ខាងលិច​ទាំងនោះ។ ជាអកុសល​ ការ​រីក​លូតលាស់​ខ្លាំង​នៃ​វិស័យ​អចលនទ្រព្យ​នោះ​ មួយភាគធំ​ គឺ​មក​ពី​ពួក​មន្ត្រី​លួច​ជាតិ​ ប្រើ​ទីក្រុង​ទាំងនោះ​ ជា​កន្លែង​សម្រាប់​សន្សំទុក​ទ្រព្យសម្បត្តិ​មហាសាល​របស់​ខ្លួន។ ជា​ឧទាហរណ៍​ ទីប្រជុំជន​នៃ​តំបន់​ ម៉ៃយហ្វែរ (Mayfair​) និង​ មែនហាតថាន់​ (Manhattan​) ​បាន​ក្លាយ​ទៅ​ជា​យាន្ត​សម្រាប់​អ្នកមាន​ទ្រព្យ​ដោយ​អំពើទុច្ចរិត​ សម្រាប់​លាង​ទាំង​លុយ​កខ្វក់​ និង​បង្កើន​ទ្រព្យ​ទុច្ចរិត​របស់​ពួកគេ​ ឲ្យ​កើន​ទ្វេដង​ថែមទៀត​ផង។



បណ្ឌិត​ អៀ សុផល​ ដែល​មាន​ឈាមជ័រ​ជាខ្មែរ​ ប្រាប់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា​ ផ្ទះ​ទាំងឡាយ​ ដែល​វិទ្យុអាស៊ីសេរី​រក​ឃើញ​នោះ​ គឺជា​ទ្រព្យ​ដែល​បាន​មក​ពី​អំពើ​ទុច្ចរិត​ និង​ត្រូវតែ​យក​ទៅ​ប្រគល់​សង​ម្ចាស់​ដើម​វិញ​ គឺ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទូទៅ។ លោក​ថា​ «អ្វី​ដែល​អ្នក​ទាំងនោះ​ រក​បាន​ គឺ​បាន​មក​ពី​ការ​វិនិយោគ​បន្ត​ របស់​ពួកគេ​មែនហើយ​ ប៉ុន្តែ​ទ្រព្យ​ទាំងនោះ​ ពី​ដំបូង​មិនមែន​ជា​ទ្រព្យ​របស់​ពួកគេ​នោះ​ឡើយ។ យើង​សង្ឃឹមថា​ ថ្ងៃ​ណាមួយ​នឹង​មាន​យុត្តិធម៌។ ពេលនោះ​ ទ្រព្យ​របស់​អ្នក​ទាំងនេះ​ នឹង​ត្រូវ​យក​ទៅ​ប្រគល់​ជូន​ ដែល​សមនឹង​ទទួល​បាន​ទ្រព្យ​នេះ​ គឺ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទូទៅ​ ដើម្បីឲ្យ​ពួកគាត់​អាច​អាស្រ័យផល​ពី​ទ្រព្យ​ដែលគេ​លួច​ពី​គាត់​នេះ​»៕