រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​អះអាង​ថា អ្នក​វិនិយោគ​ចិន មាន​តួលេខ​នាំ​មុខ​គេ​ក្នុង​ខែ​សីហា​ឆ្នាំ​២០២៤

ដោយ សេក បណ្ឌិត
2024.09.12
រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​អះអាង​ថា អ្នក​វិនិយោគ​ចិន មាន​តួលេខ​នាំ​មុខ​គេ​ក្នុង​ខែ​សីហា​ឆ្នាំ​២០២៤ លោក​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ុន ចាន់ថុល (ស្ដា) ជួប​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ដឹកជញ្ជូន​ចិន លោក Li Xiaopeng កាលពីថ្ងៃទី៩ កញ្ញា ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ស៊ុន ចាន់ថុល

ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា (CDC) ឱ្យ​ដឹង​ថា ក្នុង​ខែ​សីហា​ឆ្នាំ​២០២៤​នេះ រដ្ឋាភិបាល​បាន​អនុម័ត​គម្រោង​ចំនួន​៤៦ ដែល​មាន​ទឹកប្រាក់​វិនិយោគ​សរុប​១​ពាន់​២​រយ​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ក្នុង​នោះ​គម្រោង​វិនិយោគ​របស់​ចិន​មាន​ជាង​៨០ (៨៤,៧២) ភាគរយ។

ក៏ប៉ុន្តែ​អ្នកវិភាគ​បញ្ហា​សង្គម​និង​អ្នកនយោបាយ​មិន​អបអរ​ចំពោះ​ចំនួន​គម្រោង​វិនិយោគ​ចិន ដែល​កើនឡើង​នេះ​ទេ ដោយ​យល់​ថា អ្នក​វិនិយោគ​ចិន ភាគច្រើន មិន​បាន​ផ្ដល់​ផលប្រយោជន៍​ធំដុំ​ដល់​កម្មករ​ខ្មែរ​និង​មិន​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​ផង។

អ្នកវិភាគ​បញ្ហា​សង្គម បាន​ដាស់តឿន រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ថា គួរតែ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​ចំពោះ​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន ជាជាង​ការ​បង្ហាញ​ពី​មោទនភាព នៃ​កំណើន​ដែល​មាន​តួលេខ​នាំមុខ​គេ ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​វិនិយោគ​បរទេស​នានា ដែល​ចូល​មក​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​បន្តបន្ទាប់​នេះ។

អ្នក​អត្ថាធិប្បាយ​បញ្ហា​សង្គម​និង​នយោបាយ លោក គឹម សុខ បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី កាលពី​ថ្ងៃទី​១០​ខែកញ្ញា ថា បច្ចុប្បន្ន​ការ​វិនិយោគ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​នៅ​កម្ពុជា បាន​ផ្ដល់​ផលប្រយោជន៍​តិចតួច​ណាស់ ដល់​កម្មករ​និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​។ លោក​ថា ការ​វិនិយោគ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ចិន មួយ​ចំនួន​បាន​រំលោភសិទ្ធិ​មនុស្ស​និង​មិន​គោរព​សិទ្ធិ​ការងារ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​បស្ចិម​ប្រទេស​មួយចំនួន​ដក​សេចក្តី​ទុកចិត្ត​និង​មិន​ចង់​មក​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា។

លោក គឹម សុខ៖ «ការ​វិនិយោគ​របស់​ចិន​នៅ​កម្ពុជា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ឃើញ​ថា ផ្ដល់​ផលប្រយោជន៍​តិច​ណាស់​ដល់​កម្មករ ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ ពីព្រោះ​ការ​វិនិយោគ​របស់​ចិន​ខ្លះ ប្រព្រឹត្ត​អំពើពុករលួយ ឃុបឃិត​ជាមួយ​អ្នក​មាន​អំណាច រំលោភសិទ្ធិ​មនុស្ស​។ កាលណា​ប្រព្រឹត្ដ​អំពើពុករលួយ​ដូចនេះ គឺ​វា​ខាតបង់​ទៅ​ដល់​ផលប្រយោជន៍​របស់​កម្មករ​មួយ​ផ្នែក ហើយ​ដល់​ទៅ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ថែមទៀត គឺ​ធ្វើ​ឱ្យ​បស្ចិម​ប្រទេស ដក​ការ​ទុកចិត្ត​ក្នុង​ការ​មក​វិនិយោគ​នៅ​កម្ពុជា»

ការ​លើកឡើង​របស់​អ្នកវិភាគ​បញ្ហា​សង្គម​បែបនេះ បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋាភិបាល បាន​បង្ហាញ​ពី​តួលេខ​នៃ​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន ចូល​មក​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា មាន​អត្រា​ភាគរយ​ខ្ពស់​ជាង​អ្នក​វិនិយោគ​មក​ពី​ប្រទេស​សេរី​នានា។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិនអាច​សុំ​ការ​ពន្យល់​បញ្ហា​កំណើន​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន​នេះ ពី​អនុប្រធាន​ទីមួយ​នៃ​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា លោក ស៊ុន ចាន់ថុល និង​ពី​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ លោក មាស សុខសេនសាន បាន​នៅ​ឡើយ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១១ ខែ​កញ្ញា។

តែបើ​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​(CDC) កាលពី​ថ្ងៃទី​៩ ខែ​កញ្ញា ឱ្យ​ដឹង​ថា ក្នុង​ខែ​សីហា​ឆ្នាំ​២០២៤​នេះ រដ្ឋាភិបាល បាន​អនុម័ត​គម្រោង​វិនិយោគ​ថ្មី​ចំនួន​៤៦ ដែល​មាន​ទឹកប្រាក់​សរុប ១​ពាន់ ២​រយ​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក។

ក្នុង​គម្រោង​វិនិយោគ​ថ្មី​នេះ គឺ​មាន​អ្នក​វិនិយោគ​មកពី​ប្រទេស​ចិន នាំ​មុខ​គេ​ក្នុង​អត្រា​ជាង​៨០ (៨៤,៧២)​ភាគរយ បន្ទាប់​មក​គឺ​អ្នក​វិនិយោគ​ក្នុង​ស្រុក​ជិត​១០(,១២)​ភាគរយ និង​លំដាប់​លេខ​រៀង​ទី​៣ គឺ​អ្នក​វិនិយោគ មក​ពី​ប្រទេស​សិង្ហបុរី (Singapore)​មាន​ជាង​៥ (,៣១)​ភាគរយ។

ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា ឱ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា គម្រោង​វិនិយោគ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ទើប​អនុម័ត​ថ្មី​នេះ មាន​ដូចជា​គម្រោង​វិនិយោគ​សណ្ឋាគារ​ផ្កាយ​៥ គម្រោង​វិនិយោគ​រោងចក្រ​ផលិត​ចំណី​សត្វ​និង​កែច្នៃ​ស្បែក​សត្វ គម្រោង​វិនិយោគ​កសិដ្ឋាន​បង្កាត់​ពូជ​និង​ចញ្ចិម​គោ សេះ សត្វចតុប្បាទ​ផ្សេងៗ ព្រមទាំង​គម្រោង​ធំៗ​ចំនួន​៤​ផ្សេងទៀត នៅក្នុង​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​ពិសេស នា​ស្រុក​ស្រែអំបិល​ខេត្ត​កោះកុង។ ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា អះអាង​ថា គម្រោង​អនុម័ត​ថ្មី​នេះ អាច​ផ្ដល់​ការងារ​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ បាន​ចំនួន ៣​ម៉ឺន ៣​ពាន់​កន្លែង។

បើទោះបីជា​យ៉ាងណា អ្នកវិភាគ​បញ្ហា​សង្គម រិះគន់​ថា នៅ​ក្នុង​ពេល​ដែល​កម្ពុជា​គ្មាន​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​និង​មិន​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស ដូច​បច្ចុប្បន្ន​នេះ គឺ​គ្មាន​ជម្រើស​ដើម្បី​ទាក់ទាញ​អ្នក​វិនិយោគទុន​ល្អៗ ពី​បស្ចិម​ប្រទេស​ឱ្យ​ចូល​មក​រក​ស៊ី​បាន​ទេ ក្រៅ​តែ​ពី​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន។

អ្នកវិភាគ​បញ្ហា​សង្គម លោក បណ្ឌិត មាស នី យល់​ថា ការ​កើនឡើង​នៃ​ចំនួន​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន​ក៏​ល្អ​ម្យ៉ាងដែរ នៅ​ពេល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​គ្មាន​ជម្រើស​ទាក់ទាញ​អ្នក​វិនិយោគ​ពី​បស្ចិម​ប្រទេស​ល្អៗ​បាន​នេះ​។ ក៏ប៉ុន្តែ​លោក​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា គួរតែ​ប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​មួយ​ចំនួន លើ​បញ្ហា​ដែល​គ្មាន​តម្លាភាព និង​ការ​វិនិយោគ ដែល​មាន​អំពើ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង​ដូចជា​អំពើ​លាងលុយ​កខ្វក់​ជាដើម។

បណ្ឌិត មាស នី៖ «ដូច្នេះ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ត្រូវតែ​ចាប់ផ្ដើម​ពិនិត្យមើល​ទៅលើ​គោលនយោបាយ​របស់​ខ្លួន ក្នុង​ការ​ការពារ​ផលប្រយោជន៍​របស់​ពល​រដ្ឋ​។ ដោយសារតែ​ពេល​ដែល​គេ​មក​វិនិយោគ គឺ​ត្រូវ​ប្រុងប្រយ័ត្ន ដើម្បី​ការពារ​កុំឱ្យ​កម្ពុជា​ខូច​ឈ្មោះ​ដោយសារតែ​ការ​វិនិយោគ​ចិន ដែល​មិន​មាន​តម្លាភាព​ហើយ​និង​មាន​ភាព​លាក់បាំង​ដូចជា​ការ​លាង​លុយកខ្វក់​និង​អំពើ​ផ្សេងៗ​ទៀត​។ វា​មិនមែន​ត្រូវ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​តែ​លើ​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ គឺ​ត្រូវ​ប្រយ័ត្ន​លើ​អ្នក​វិនិយោគ​មកពី​ប្រទេស​ណាក៏ដោយ»

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ អតីត​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន បង្ហាញ​ភាព​មិន​ជឿជាក់ ទៅ​លើ​ក្រុមហ៊ុន​វិនិយោគ​ចិន​មួយ​ចំនួន​។ លោក​ថា ជនជាតិ​ចិន​ខ្លះ ដែល​ចូល​មក​កម្ពុជា គ្រាន់តែ​បង្កើត​ក្រុមហ៊ុន​ខ្យល់ ដើម្បី​លាងលុយកខ្វក់ ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ឆបោក​តាម​ប្រព័ន្ធ​អនឡាញ ជួញដូរ​គ្រឿងញៀន ការ​ចាប់​ជំរិត​មនុស្ស​ទារប្រាក់ និង​អំពើ​ជួញដូរ​មនុស្ស​ជាដើម។

លោក អ៊ុំ សំអាន៖ «អ្នកវិនិយោគទុន​ចិន​ល្អ​ពិតប្រាកដ ដែល​មក​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន​មិន​មាន​ច្រើន​ទេ ដូច្នេះ​បានជា​យើង​តែង​មើល​ឃើញ​ថា កម្ពុជា​មិន​មាន​ការងារ​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ធ្វើ ដែល​បង្ខំ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ធ្វើ​ចំណាកស្រុក​ទៅ​រក​ការងារ​ធ្វើ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ និង​មាន​រោងចក្រ សហគ្រាស​ជាច្រើន​បិទទ្វារ​ព្រមទាំង​ព្យួរការងារ​ក៏​ច្រើន​។ យើង​ឃើញជាក់ស្ដែង​គឺ​បែប​ហ្នឹង ដោយសារតែ​អ្នក​ដែល​មក​បណ្ដាក់ទុន​នៅ​កម្ពុជា​ភាគ​ច្រើន គឺ​ក្រុម (Mafia) ពួក​មក​លាងលុយកខ្វក់ ក្រុម​មក​ចាប់ជំរិត​មនុស្ស​ឬក៏​ជា​ក្រុម​ឆបោក​តាម​ប្រព័ន្ធ​អនឡាញ។ ចំណែកឯ​អ្នក​វិនិយោគ​ល្អៗ​មកពី​បស្ចិម​ប្រទេស​គឺ​មាន​តិចតួច​បំផុត»

រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ធ្លាប់​ទទួល​មេរៀន​ដ៏​អាម៉ាស់​ម្ដង​មក​ហើយ ក្នុង​ពេលដែល​ជនជាតិ​ចិន​រាប់​ម៉ឺន​នាក់ បាន​ហូរ​ចូល​យ៉ាង​គំហុក ទៅ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ កាលពី​៤-៥​ឆ្នាំមុន ធ្វើ​ឱ្យ​អចលនទ្រព្យ​ឡើង​ថ្លៃ ហើយ​អាគារ​ជាច្រើន​បាន​ចាប់ផ្ដើម​សាងសង់។ ក៏ប៉ុន្តែ​សំណង់​អគារ​ទាំងនោះ ត្រូវ​គេ​ទុក​ចោល រហូត​មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន ក្រោយ​ពេល​វត្តមាន​ជនជាតិ​ចិន នៅ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​ធ្លាក់ចុះ។

ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ ធ្លាប់​បង្ហាញ​របាយការណ៍​កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ​២០២៤​ថា នៅ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ មាន​សំណង់​អគារ​​ជាង ៣​រយ (៣៦២) ក្នុងចំណោម​អគារ​សរុប ១.០០៦ បាន​ទុកចោល​ផ្អាក​ការ​សាងសង់។

រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ត្រូវការ​ដើមទុន​ជិត ១​ពាន់ ២​រយ​លាន​ដុល្លារ ដើម្បី​បញ្ចប់​គម្រោង​សំណង់​អគារ​ខ្មោច​ទាំង​នោះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។