នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ចិន​សន្យា​ជួយ​ជំរុញ​សហគ្រាស​របស់​ចិន​ឱ្យ​មក​បណ្ដាក់ទុន​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ច្រើន

ដោយ យ៉ង ចាន់តារា
2024.10.13
នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ចិន​សន្យា​ជួយ​ជំរុញ​សហគ្រាស​របស់​ចិន​ឱ្យ​មក​បណ្ដាក់ទុន​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ច្រើន លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត (ឆ្វេង) ជួបនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លោក លី ឈាង (Li Qiang) នាទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ ប្រទេស​ឡាវ កាលពីថ្ងៃទី១០ តុលា ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត

នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ចិន លោក លី ឈាង (Li Qiang) បាន​សន្យា​ថា​ ប្រទេស​ចិន​នឹង​ជំរុញ​ឱ្យ​សហគ្រាស​និង​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ​ទៅ​បណ្ដាក់ទុន​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​បាន​កាន់​តែ​ច្រើន​ថែម​ទៀត ​ដើម្បី​ជួយ​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា។ ក៏​ប៉ុន្តែ​អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​យល់​ថា ការ​សន្យា​នេះ ​គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​សារ​នយោបាយ​លួង​ចិត្ត​កម្ពុជា​ប៉ុណ្ណោះ។

អ្នក​នយោបាយ​បក្ស​ប្រឆាំង​និង​អ្នក​តាម​ដាន​បញ្ហា​សង្គម​ មិន​ទាន់​ជឿ​ថា កម្ពុជា​អាច​នឹង​ទទួល​បាន​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន​ល្អៗ​និង​ថ្មីៗ​ថែម​ទៀត ​ឱ្យ​ចូល​ទៅ​រកស៊ី​ឡើយ​ បើ​ទោះ​បី​ជា​មាន​ការ​សន្យា​ជួយ​ជំរុញ​ពី​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​ក្តី។

អ្នក​អត្ថាធិប្បាយ​នយោបាយ ​លោក គឹម សុខ បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១១ ខែ​តុលា ថា ​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន​ គ្មាន​សក្ដានុពល​ទីផ្សារ​សម្រាប់​នាំចេញ​ផលិតផល​ឱ្យ​ទូលំទូលាយ​ដូច​មុន​ទៀត​ឡើយ​ ចាប់​តាំង​តែ​ពី​សហរដ្ឋអាមេរិក​ផ្អាក​ផ្ដល់​ការ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ពាណិជ្ជកម្ម និង​សហភាព​អឺរ៉ុប ក៏​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ផ្នែក​ខ្លះ​ នៃ​ការ​​អនុ​គ្រោះ​​ពន្ធ​ពាណិជ្ជកម្ម​(EBA)។

លោក គឹម សុខ យល់​ថា ​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​ ដែល​សន្យា​ថា​នឹង​ជួយ​ជំរុញ​ព្រម​ទាំង​លើក​ទឹក​ចិត្ត​សហគ្រាស​និង​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ​ឱ្យ​ចូល​ទៅ​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ច្រើន​ថែម​ទៀត​នោះ​ គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​សារ​នយោបាយ។

លោក គឹម សុខ៖ «រឿង​ដែល​ភាគី​ចិន​ថា​​ជំរុញ​ឱ្យ​អ្នក​វិនិយោគ​ទៅ​ដាក់​ទុន​រកស៊ី​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​បន្ថែម​ទៀត ​ឱ្យ​បាន​កាន់​តែ​ច្រើន ​គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​សារ​នយោបាយ​លួង​ចិត្ត ​ក្នុង​ស្ថានភាព​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​លោក​ ហ៊ុន ម៉ាណែត ​មិន​អាច​ទាក់​ទាញ​ការ​វិនិយោគ​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​ពី​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​ប៉ុណ្ណោះ។ ការ​លួង​ចិត្ត​នេះ ​គឺ​ដើម្បី​ឱ្យ​ចិន​នៅ​តែ​អាច​បន្ត​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ ដែល​ចិន​ចង់​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន ម៉ាណែត ជួយ​ឱ្យ​គោល​បំណង​របស់​ចិន​ ក្នុង​ការ​សាងសង់​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​បន្ថែម​ទៀត​បាន​សម្រេច»

ការ​លើក​ឡើង​នេះ គឺ​បន្ទាប់​ពី​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​ សន្យា​ថា នឹង​ជួយ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​សហគ្រាស​និង​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ​ឱ្យ​ចូល​ទៅ​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ច្រើន​ថែម​ទៀត។

នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ចិន លោក លី ឈាង(Li Qiang) ដែល​ជួប​ពិភាក្សា​នៅ​ក្រៅ​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន ​លើក​ទី​៤៤-៤៥ ក្នុង​រដ្ឋធានី​វៀងចន្ទន៍​ ប្រទេស​ឡាវ ជាមួយ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​តុលា ​បាន​សន្យា​ថា​ រដ្ឋាភិបាល​​ចិន​​នឹង​ជួយ​ជំរុញ​ព្រម​ទាំង​លើក​ទឹក​ចិត្ត​សហគ្រាស​របស់​ចិន​ ឱ្យ​ទៅ​បណ្ដាក់ទុន​នៅ​កម្ពុជា​កាន់​តែ​ច្រើន។ ​លោក លី ឈាង ​បន្ថែម​ថា ​ប្រទេស​ចិន​ បាន​ត្រៀម​ខ្លួន​រួច​ជា​ស្រេច​ហើយ​ ក្នុង​ការ​ពង្រឹង​ផលប្រយោជន៍​ពហុ​ភាគី​ជាមួយ​កម្ពុជា​ ដើម្បី​ការពារ​យុទ្ធសាស្ត្រ​រួម​គ្នា។

ក្នុង​ជំនួប​ពិភាក្សា​គ្នា​រវាង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ចិន និង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា​នោះ​ដែរ ​ចិន​ គ្រោង​នឹង​ផ្ដល់​ជំនួយ​ឥត​សំណង ​ជា​ទឹក​ប្រាក់​ប្រមាណ ៤២​លាន​ដុល្លារ​ ដើម្បី​ឱ្យ​កម្ពុជា ​យក​ទៅ​ប្រើប្រាស់​លើ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​នានា។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី ​មិន​អាច​សុំ​ការ​អធិប្បាយ​ជុំវិញ​ការ​សន្យា​របស់​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន​​នេះ ​ពី​ប្រធាន​អង្គភាព ​អ្នកនាំពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​លោក ប៉ែន បូណា បាន​នៅ​ឡើយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​តុលា។របាយការណ៍​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​(CDC) ឱ្យ​ដឹង​ថា ក្នុង​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០២៤ ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​បាន​អនុម័ត​គម្រោង​វិនិយោគ​ចំនួន​២៦​ ដែល​មាន​ទឹក​ប្រាក់​សរុប​ប្រមាណ​៤៤៣​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក។ ក្នុង​ចំណោម​គម្រោង​ដែល​បាន​អនុម័ត​នោះ​គឺ​ប្រភព​វិនិយោគ​មក​ពី​ប្រទេស​ចិន​មាន​ចំនួន​នាំមុខ​គេ ​ជិត​៣៩​(៣៨,២៣)​ភាគរយ​ ខណៈ​ដែល​អ្នក​វិនិយោគ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​​ស្ថិត​ក្នុង​លំដាប់​លេខ​រៀង​ទី​២​ចំនួន​ជិត​៣៣ (៣២,៩២) ភាគរយ។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ អតីត​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ​លោក អ៊ុំ សំអាន ​យល់​ថា​ បើ​ទោះបីជា​ចំនួន​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន ​កំពុង​នាំមុខ​គេ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក្តី​ ក៏​លោក គ្មាន​សុទិដ្ឋិនិយម ​ចំពោះ​ការ​ផ្ដល់​ផល​ប្រយោជន៍ ​ឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​បាន​ច្រើន​ទេ។

លោក អ៊ុំ សំអាន បញ្ជាក់​ថា ការណ៍​ដែល​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន​ច្រើន​នោះ ​ក៏​ជា​រឿង​ល្អ​ម្យ៉ាង​ ក៏​ប៉ុន្តែ​លោក​នៅ​តែ​ព្រួយ​បារម្ភ​ដោយសារ​តែ​ក្រុមហ៊ុន​ចិន​ជា​ច្រើន ​មិន​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស ​សិទ្ធិ​កម្មករ និង​មិន​គោរព​ច្បាប់​របស់​កម្ពុជា​ទេ។

លោក អ៊ុំ សំអាន៖ «អ្នក​វិនិយោគ​ចិន​ ឱ្យ​ប្រាក់​ខែ​ទៅ​កម្មករ​ខ្មែរ​តិច​ជាង​អ្នក​វិនិយោគ​មក​ពី​បស្ចិម​ប្រទេស​ ​ហើយ​រំលោភ​ច្បាប់​ការងារ​ រំលោភ​សិទ្ធិ​កម្មករ ​សិទ្ធិ​សហជីព​និង​មិន​សូវ​ទាំង​គោរព​ច្បាប់​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ផង។ ក្រុមហ៊ុន​ចិន​មួយ​ចំនួន​ចូល​មក​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា ​គឺ​មក​លាង​លុយ​កខ្វក់ ​មក​បង្ខាំង​មនុស្ស​ឱ្យ​ឆបោក​តាម​ប្រព័ន្ធ​អនឡាញ ​ឬ​ក៏​មក​បង្កើត​ល្បែង​អនឡាញ។ ​ដូច្នេះ​ហើយ​បាន​ជា​ទោះបីជា​មាន​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន​ចូល​មក​រកស៊ី​ច្រើន​ ក៏​ប៉ុន្តែ​មិន​បាន​ជួយ​ឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​ល្អ​ប្រសើរ​នោះ​ឡើយ»

ជុំវិញ​រឿង​នេះ​ដែរ អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​រាជ​បណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា​ បណ្ឌិត ​ហុង វណ្ណៈ ​យល់​ថា​ បច្ចុប្បន្ន​នេះ​​កម្ពុជា​កំពុង​ត្រូវការ​អ្នក​វិនិយោគ​និង​ជំនួយ​ពី​គ្រប់​ប្រទេស​ទាំង​អស់​នៅ​ជុំវិញ​ពិភព​លោក ​មិន​មែន​តែ​ប្រទេស​ចិន​ទេ។ លោក​ថា កម្ពុជា ​ដែល​កំពុង​តែ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​ ត្រូវការ​កសាង​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និង​ធ្វើ​ឱ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​រីក​ចម្រើន​ កំពុង​តែ​ត្រូវការ​ទាំង​កម្ចី​ ជំនួយ​ព្រម​ទាំង​ការ​វិនិយោគ​ពី​ប្រទេស​​នានា។

https://ssl.gstatic.com/ui/v1/icons/mail/images/cleardot.gif

បណ្ឌិត ហុង វណ្ណៈ ​បញ្ជាក់​ថា បច្ចុប្បន្ន​ជំនួយ​និង​ការ​វិនិយោគ​របស់​ប្រទេស​ចិន​ នៅ​តែ​មាន​សារសំខាន់ ​ក្នុង​ពេល​ដែល​កម្ពុជា​កំពុង​ខ្វះខាត​និង​ត្រូវការ​ជា​ចាំបាច់។

បណ្ឌិត​ ហុង វណ្ណៈ៖ «ពិសេស​ទីផ្សារ​វាយនភណ្ឌ​របស់​​កម្ពុជា ​គឺ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​និង​សហភាព​អឺរ៉ុប​បាន​ទិញ​ច្រើន ។ បើ​អត់​មាន​ទីផ្សារ​វាយនភណ្ឌ​នៅ​អឺរ៉ុប​ក៏​វិស័យ​កាត់ដេរ​នៅ​កម្ពុជា​គ្មាន​ដំណើរ​ការ​ដែរ។ ​ដូច្នេះ​​ខ្ញុំ​គិត​ថា ប្រទេស​ជា​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​ពិភព​​លោក ​មាន​ចំណែក​ជួយ​ដល់​កម្ពុជា​ ​ក៏​ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​គិត​ថា ជំនួយ​និង​ការ​វិនិយោគ​របស់​​​ចិន​នៅ​តែ​មាន​សារសំខាន់​ដែល​ជួយ​ឱ្យ​កម្ពុជា​ផ្លាស់​ប្រែ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​​បាន​លឿន​​​​និង​ឆាប់​រហ័ស​ នៅ​ក្នុង​កាលៈទេសៈ​ដែល​កម្ពុជា​កំពុង​តែ​ខ្វះខាត​ឬ​ក៏​កំពុង​តែ​ត្រូវការ ​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ដើម្បី​បង្កើន​ឧត្តមភាព​ប្រកួត​ប្រជែង ​ក៏​ដូច​ជា​បង្កើន​ឧត្តមភាព​ប្រៀបធៀប​ជាមួយ​និង​ប្រទេស​ជិត​ខាង»

ថ្វីត្បិត​តែ​បច្ចុប្បន្ន​តួលេខ​បង្ហាញ​ថា ​អ្នក​វិនិយោគ​ចិន​ បាន​ចូល​មក​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា​មាន​ចំនួន​ច្រើន​ជាង​គេ​ ក៏​ប៉ុន្តែ​បើ​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​ទំហំ​នៃ​ការ​នាំចេញ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជកម្ម​វិញ​គឺ​ប្រទេស​ចិន ​បាន​ផ្ដល់​ប្រយោជន៍​និង​ជួយ​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​តិចតួច​ជាង​គេ។

របាយការណ៍​របស់​អគ្គនាយកដ្ឋាន​គយ និង​រដ្ឋាករ​កម្ពុជា ​ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ក្នុងរយៈ​ពេល​៩​ខែ​ឆ្នាំ​២០២៤ កម្ពុជា​បាន​នាំ​ទំនិញ​ទៅ​ចិន​ ក្នុង​ទឹកប្រាក់​តែ​ជាង ១ (១,២៧) ពាន់​លាន​ដុល្លារ ​ខណៈ​ដែល​ចិន​នាំចូល​ទំនិញ​មក​កម្ពុជា ​មាន​តម្លៃ​ទឹកប្រាក់​ជិត​១០ (៩,៨៦) ពាន់​លាន​ដុល្លារ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
អ្នក​វិភាគ និង​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង ថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កំពុង​បោកពលរដ្ឋ និង​អន្តរជាតិ អំពី​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​អនុវត្ត​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ SDGs របស់​ អ.ស.ប
អត្ថបទពេញនិយម
សេដ្ឋកិច្ច
កម្ពុជា​នឹង​ជួប​វិបត្តិ​ទេសចរណ៍​រយៈពេល​យូរ «បើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​អាច​ទប់ស្កាត់​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ជួញដូរ​មនុស្ស និង​ឆបោក»
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។