កសិករ​មួយ​ចំនួន​រិះគន់​ផែនការ​កសិកម្ម​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ថា​មិន​បាន​ប្រយោជន៍​ដល់​ពួក​គាត់

ដោយ ម៉ៅ សុធានី
2019.03.14
បូម​ទឹក ព្រៃវែង ៦២២ សកម្មភាព​បូម​ទឹក​សង្គ្រោះ​ស្រូវ​ប្រាំង​របស់​ពលរដ្ឋ នៅ​សង្កាត់​បារាយណ៍ ក្រុង​ព្រៃវែង ខេត្ត​ព្រៃវែង កាល​ពី​ថៃ្ងទី២២ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១៩។
រូបភាព​ក្រសួង​ធនធាន​ទឹក

ប្រជាកសិករ​នៅ​តាម​ខេត្ត​មួយ​ចំនួន​រិះគន់​អនុសាសន៍​​លើ​វិស័យ​កសិកម្ម​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ថា ​និយាយ​បាន​តែ​មាត់ តែ​​មិន​ផ្ដល់​ប្រយោជន៍​ពិត​ប្រាកដ​ដល់​កសិករ​ក្រីក្រ​នៅ​តាម​ជនបទ​នោះ​ទេ។ ពួកគាត់​លើក​ឡើង​ ប្រសិន​បើ​​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ចង់​ជួយ​កសិករ​ឱ្យ​មាន​ជីវភាព​ធូរធារ​ គឺ​ត្រូវ​ជួយ​រក​ទីផ្សារ​លក់​កសិផល​របស់​ពួកគាត់​ដែល​ផលិត​បាន ឱ្យ​មាន​តម្លៃ​ប្រសើរ​ជាង​បច្ចុប្បន្ន និង​ត្រូវ​ទប់ស្កាត់​បន្លែ​ផ្លែ​ឈើ​​ហូរ​ចូល​ពី​ក្រៅ​ប្រទេស​ ដែល​កសិករ​ក្នុង​ស្រុក​អាច​ផលិត​បាន​ ព្រោះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ទំនិញ​ក្នុង​ស្រុក​ចុះថោក​ ហើយ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​របរ​កសិកម្ម​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ។

ប្រជាកសិករ​នៅ​ស្រុក​បារាយ ខេត្ត​កំពង់​ធំ​លោក អ៊ូច ឡឹក ថ្លែង​ប្រាប់​អាស៊ីសេរី​ឱ្យ​ថា កសិករ​នៅ​ស្រុក​បារាយ ធ្វើ​ចំណាក​ស្រុក​ជិត​អស់​ពី​ភូមិ​ហើយ ដោយសារ​តម្លៃ​ស្រូវ​​ចុះថោក ហើយ​តម្លៃ​ស្រូវ​ទូទាត់​មិន​រួច​ដើម​ទុ​ដែល​ខ្ចី​ធនាគារ។ កសិករ​រូប​នេះ​បន្ត​ទៀត​ថា អនុសាសន៍​របស់​លោក​ហ៊ុន សែន​ បាន​ត្រឹម​តែ​​ល្អ​មើល ដោយ​មិន​អាច​ជួយ​ដោះស្រាយ​ពួកគាត់​ឱ្យ​មាន​ជីវភាព​ប្រសើរ​បាន​ទេ ព្រោះ​កន្លង​មក​លោក ហ៊ុន សែន​ តែង​លើក​យក​​ស្នាដៃ​មន្ត្រី​របស់​ខ្លួន​មក​បង្ហាញ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ប៉ុន្តែ​ជាក់ស្ដែង​​មិន​បាន​ដោះស្រាយ​​ជីវភាព​ពលរដ្ឋ​បាន​ប្រសើរ​ឡើយ​ ព្រោះ​តម្លៃ​កសិផល​ចុះថោក​ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​មិន​មាន​អាជ្ញាធរ​ណា​ដោះស្រាយ​​ជូន​ពួកគាត់​បាន​​ទេ«បើ​កាលពី​សម័យ​នៅ​ប្រើ​គោ​ក្របី​ធ្វើស្រែ​ធម្មតា​មាន​អី ដោយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មិន​ទាន់​មាន​អ្នកណា​ជំពាក់​គេ​រត់ចោលស្រុក អត់​មាន​ពី​ណា​ជំពាក់​ប្លង់ដី​អ្នកមាន​ពី​ណា​ជំពាក់​លុយ​ធនាគារ​រាប់​ម៉ឺន​ដុល្លារ ដូច្នេះ​សព្វថ្ងៃ​នេះ ដល់​ពេល​ការ​រីក​ចំរើន​អីចឹង​វា​ទៅជា​ម្នាក់ៗ​ប្លង់ដី​ទៅលើ​ធនាគារ​ចង​ការ​ប្រាក់ គឺ​ចុងសន្លឹក​នៅ​ធនាគារ​គ្មាន​ពី​ណា​នៅផ្ទះ​មួយ​ទេ»

លោក​បន្ត​ថា យុទ្ធសាស្ត្រ​​លោក ហ៊ុន សែន ក៏​មិន​ខុស​ពី​ពេល​មុនៗ​ដែរ គឺ​ជីវភាព​របស់​ពួកគាត់​ក្រីក្រ​នៅ​តែ​ក្រ​ដដែល ហើយ​កាន់​តែ​ក្រ​ជាង​មុន​ទៀត ព្រោះ​សព្វ​ថ្ងៃ​ខ្ចី​ប្រាក់​ធនាគារ​រាប់​ពាន់​ដុល្លារ​យក​មក​ធ្វើ​ស្រែ​ប្រាំង​មិន​ទាន់​បាន​សង​គេ​នៅ​ឡើយ ព្រោះ​លក់​ស្រូវ​មិន​បាន​ប្រាក់​កម្រៃ។

ចំណែក​កសិករ​ដាំ​បន្លែ​នៅ​ខេត្ត​បាត់ដំបង​ឯណោះ​វិញ​ លោក បោ យឿត លើក​ឡើង​ថា ជីវភាព​ពួកគាត់​កាន់​តែ​ក្រីក្រ​ ដោយសារ​បន្លែ​ផលិត​បាន​ហើយ​តែ​គ្មាន​ទីផ្សារ​លក់​ក្នុង​តម្លៃ​សមរម្យ ហើយ​គ្មាន​អាជ្ញាធរ​ណា​ចេញ​មក​ជួយ​ដោះស្រាយ​ពួកគាត់​បាន​ទេ។ កសិករ​រូប​នេះ​ អះអាង​ទៀត​ថា បើ​ទោះ​បី​ជា​ឆ្នាំ​នេះ​នៅ​កម្ពុជា​ជួប​គ្រោះ​រាំងស្ងួត​ក៏​ដោយ​ ក៏​តម្លៃ​បន្លែ​នៅ​តែ​ចុះថោក​ ព្រោះ​ដោយសារ​សមត្ថកិច្ច​នៅ​តាម​ព្រំដែន​បណ្ដោយ​ឈ្មួញ​នាំ​បន្លែ​ពី​ប្រទេស​ជិត​ចូល​មក​នៅ​លើ​ទី​ផ្សេង​កម្ពុជា។លោក​បន្ត​ថា ដូច្នេះ​ទោះ​បី​ជា​លោក ហ៊ុន សែន​ មាន​យុទ្ធសាស្ត្រ​ពង្រីក​ផ្ទៃ​ដាំដុះ​ធំ​ទូលាយ ​និង​មាន​បច្ចេកទេស​ទំនើប​យ៉ាង​ណា​ក៏​គ្មាន​ប្រយោជន៍​ដែរ ព្រោះ​ពួកគាត់​នៅ​ទី​ជនបទ​ដាំ​បន្លែ​មក​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​ហើយ ជីវភាព​នៅ​តែ​ក្រ​ដដែល ស្រប​ពេល​ដែល​អាជ្ញាធរ​បាន​ដាក់​ចេញ​ផែនការ​ទៅ​មន្ទីរ​ថ្នាក់​ក្រោម​របស់​ខ្លួន​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​នោះ«ខ្ញុំ​មិន​យល់ស្រប​ទេ​បញ្ហា​នឹង ព្រោះ​គាត់​បានតែ​និយាយ​ពង្រីក​ទីផ្សារ​ឱ្យ​ធំ ដោយ​នាំ​តែ​ទំនិញ​ចូល​ស្រុក​នោះ បើ​គាត់​ចង់បាន​ប្រយោជន៍​ទាល់តែ​បិទ​ច្រក​មិន​ឱ្យ​នាំ​បន្លែ​ចូល​មក​កម្ពុជា បាន​កសិករ​សប្បាយចិត្ត។ បើ​គាត់​អត់​រក​ទីផ្សារ​គឺ​វា​ប៉ះពាល់​ខ្លាំង​ព្រោះ​ដាំ​ដំណាំ​បាន​អត់​មាន​កន្លែង​លក់ ហើយ​នាំគ្នា​ធ្វើ​ចំណាកស្រុក​ដោយសារ​រក​លុយ​សង​ធនាគារ​មិនបាន ព្រោះ​ខាង​ធនាគារ​គេ​មិន​អនុគ្រោះ​ឱ្យ​យើង​ទេ គឺ​ដល់​ខែ​គេ​មក​ទារ​លុយ​ហើយ បើ​យើង​មិន​មាន​ប្រាក់​សង​គេ គេ​នឹង​មក​រឹបអូស​ផ្ទះសម្បែង​ដីធ្លី​យើង​ហើយ»

ប្រតិកម្ម​របស់​ពលរដ្ឋ​ ដោយសារ​កាល​ពី​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៤ មីនា មេ​ដឹក​នាំ​របប​ក្រុង​ភ្នំពេញ​ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ណែនាំ​មន្ត្រី​ក្រសួងកសិកម្ម និង​ក្រសួង​​ពាក់ព័ន្ធ​ឱ្យ​អនុវត្ត​ការងារ​របស់​ខ្លួន​បន្ត​ទៀត។លោក ហ៊ុន សែន បន្ត​ថា​ ក្រសួង​ត្រូវ​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម​ផ្នែក​កសិកម្ម ដែល​មាន​លក្ខណៈ​ប្រកួតប្រជែង ដោយ​មាន​ការ​ស្រាវជ្រាវ ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​បច្ចេកវិទ្យា និង​បច្ចេកទេស​កសិកម្ម​ទំនើប ហើយ​បន្ត​លើក​កម្ពស់​ការ​វិនិយោគ​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម ​រវាង​រដ្ឋ​និង​ឯកជន ក្នុង​ការ​បង្កើត​តំបន់ កសិឧស្សាហកម្ម​កែច្នៃ​សម្រាប់​នាំ​ចេញ។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏​​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ការ​វិនិយោគ សាងសង់​ផ្សារ​សម្រាប់​ការ​លក់​បោះ​ដុំ​កសិផល និង​ផ្សព្វផ្សាយ​ទីផ្សារ កសិផល​ជូន​ប្រជាកសិករ ហើយ​ឱ្យ​បង្កើន​គុណភាព​និង​សុវត្ថិភាព​ផលិតផល​កសិកម្ម​ជា​ដើម«ត្រូវ​រួមគ្នា​ពង្រឹង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​អន្តរជាតិ​ជាមួយ​ប្រទេសជិតខាង និង​បណ្ដា​ដៃគូ​អភិវឌ្ឍន៍​នានា ទាំង​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​ទ្វេភាគី​ពហុភាគី និង​ថ្នាក់​តំបន់​និង​អនុ​តំបន់ ដើម្បី​កៀរគរ​ជំនួយ​ហិរញ្ញវត្ថុ និង​បច្ចេកទេស​ថ្មីៗ​ទៀត ដើម្បី​ធ្វើ​ទំនើបកម្ម ទំនើបភាវូប្បនីយកម្ម​កសិកម្ម ឱ្យ​រួមចំណែក​កាន់តែ​ច្រើន​ក្នុង​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ»

ប្រសាសន៍​លោ ហ៊ុន សែន នេះ​ធ្វើ​ឡើង​ក្នុង​ពិធី​បិទ​សន្និបាត​ការងារ​របស់​ក្រសួងកសិកម្ម នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៤ មីនា។ លោក ហ៊ុន សែន​ ក៏​បាន​ណែនាំ​ឱ្យ​មន្ត្រី​ក្រសួង​ត្រូវ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ចរចា​ជាមួយ​បណ្ដា​ប្រទេស ដែល​ទិញ ផលិតផល​កសិកម្ម​ពី​កម្ពុជា ទៅ​កាន់​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ និង​ត្រូវ​ចូល​រួម​ពង្រឹង​សុវត្ថិភាព​ចំណីអាហារ ដើម្បី​​ធានា​សុវត្ថិភាព​ដល់​​អ្នកប្រើប្រាស់​ឱ្យ​បាន​ល្អ​ប្រសើរ ។

កសិករ​នៅ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង​ សុំ​មិន​ឱ្យ​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​ យល់​ថា យុទ្ធសាស្ត្រ​នេះ​មិន​អាច​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​នោះ​ទេ ល្គឹកណា​លោក ហ៊ុន សែន មិន​បាន​តាន​ដាន​ការងារ​​មន្ត្រី​ក្រោយ​ឱវាទ​របស់​ខ្លួន​ឱ្យ​ចុះ​ជួយ​អប់រំ​បង្រៀន​ដល់​កសិករ​ឱ្យ​ចេះ​ដាំដុះ​ និង​ជួយ​រក​ទីផ្សារ​លក់​កសិផល​ឱ្យ​បាន​តម្លៃ​ប្រសើរ​ជាង​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នោះ​ ព្រោះ​បើ​ទោះ​បី​ជា​មាន​បច្ចេកទេស​ដាំដុះ​ទំនើប​ក៏​គ្មាន​ប្រយោជន៍​ដែរ ព្រោះ​សព្វ​ថ្ងៃ​ពោត​សណ្ដែក​និង​ដំណាំ​ស្រូវ​​ពួកគាត់​ដាំដុះ​បាន​ផល​ តែ​លក់​មិន​បាន​ប្រាក់​កម្រៃ​ ព្រោះ​ហាងឆេង​នៅ​លើ​មាត់​ឈ្មួញ​កណ្ដាល។ «»

របាយការណ៍​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ លោក វ៉េង សុខុន ​ឱ្យ​ដឹង​ថា​ នៅ​ឆ្នាំ​២០១៨ កសិករ​ធ្វើ​ស្រូវ​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស សម្រេច​បាន​លើ​ផ្ទៃដី​ជាង​ ៣​លាន៣សែន​ហិកតារ​ (.៣៤០.០០០)​ ស្មើនឹង ១១៣% នៃ​ផែនការ​ ក្នុង​នោះ​ការ​ធ្វើ​ស្រូវវស្សា​មាន​ជាង​ ២លាន​៧សែន ហិកតារ​(.៧៥០.០០០) និង​​​ការ​ធ្វើ​ស្រូវ​នៅ​រដូវប្រាំង ជិត​៦សែន​ហិកតារ​(៥៩០.០០០) គឺ​កើន​ប្រមាណ ៤% បើ​ធៀប​ការ​ដាំដុះ​ក្នុង​​ឆ្នាំ២០១៧។ បរិមាណ​ផល​ស្រូវ​សរុប​មាន​ជាង​១០​លាន​តោន (១០.៨៩០.០០០) គឺ​កើន​ជាង​៣ភាគ​ ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ២០១៧ ក្នុង​នោះ​បរិមាណ​ផល​ស្រូវវស្សា​ប្រមាណ​ជាង​៨លាន​តោន​និង​ស្រូវ​រដូវ​ប្រាំង​មាន​ជិត​៣លាន់​តោន​ ២,៦៨ លាន​តោន។

អគ្គលេខាធិការ​សម្ព័ន្ធ​សហគមន៍​កសិករ​កម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន អះអាង​ថា កសិករ​ក្រីក្រ​មិន​មែន​ដោយសារ​​ផ្ទៃ​ដី​ដាំដុះ​តិចតួច ឬ​ខ្វះ​បច្ចេកទេស​ដាំដុះ​នោះ​ទេ​ គឺ​បណ្ដាល​មក​ពី​ខ្វះ​ទីផ្សារ​លក់​កសិផល ព្រោះ​សព្វ​ថ្ងៃ​កសិករ​អាច​ផលិត​ស្រូវ និង​បន្លែ​បាន​ច្រើន ​អាច​ផ្គត់ផ្គង់​តម្រូវ​ការ​ក្នុង​ស្រុក​បាន​ ក៏​ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​ការ​ហូរ​ចូល​បន្លែ​ផ្លែឈើ​និង​ទំនិញ​ផ្សេង​ទៀត​ ដែល​កសិករ​ក្នុង​ស្រុក​អាច​ផលិត​បាន​យក​មក​លក់​ក្នុង​ទីផ្សារ​កម្ពុជា​ច្រើន​លើសលប់ ដែល​ធ្វើ​ទំនិញ​របស់​កសិករ​ចុះថោក«ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​មិន​មាន​ជំនឿ​ថា គាត់​បង្កើន​កសិកម្ម​បាន​ទេ​ហើយ​ថ្មីៗ​នេះ​តាម​ព័ត៌មាន​ថា គេ​ផ្ដាច់​ពន្ធ​អ៊ី​ប៊ី​អេ (EBA) ខាង​សហគមន៍​អឺរ៉ុប​ថែមទាំង​យកពន្ធ​នាំ​អង្ករ នាំ​ផលិតផល​កសិកម្ម​ទៅ​ស្រុក​គេ​ទៀត អីចឹង​វា​រឹង​តែ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ទៅ​ហើយ មិនបាន​ធូរធារ​ដោយសារ​កសិកម្ម​នៅ​កម្ពុជា​ទេ គ្រួសារ​ខ្លះ​បាន​គ្រាន់​ងើប​មុខ​ងើប​មាត់​តិច ដោយ​សារ​កូន​គាត់​ចំណាកស្រុក​ទៅ​ប្រទេស​គេ​ទេ គឺ​អត់​មាន​អ្នកណា​មាន​ដោយសារ​កសិកម្ម​ទេ»

លោក​បន្ត​ថា ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​ រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​ទប់ស្កាត់​ទំនិញ​នាំ​ចូល​ពី​ក្រៅ​ប្រទេស​តាម​ច្រក​ព្រំដែន​ ជា​ពិសេស​បន្លែ​ផ្លែ​ឈើ សាច់​ជ្រូក​និង​សាច់​មាន់​ហូរ​ចូល​មក​កម្ពុជា​ច្រើន​ពេក​ ព្រោះ​ទំនិញ​ទាំង​អស់​នេះ​​កសិករ​ខ្មែរ​អាច​ដាំដុះ​បាន​ដោយខ្លួន​ឯង​ ដើម្បី​ពួកគាត់​មាន​ឱកាស​ដាក់​លក់​នៅ​លើ​ទី​ផ្សារ​ក្នុង​ស្រុក​បាន ដោយ​មិន​ចាំបាច់​ធ្វើ​ចំណាក​ស្រុក​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស។ លោក​ថា អាជ្ញាធរ​ក៏​ត្រូវ​ធ្វើ​ពង្រីក​ប្រពន្ធ​ធារាសាស្ត្រ​នៅ​ទី​ជនបទ​ឱ្យ​បាន​ច្រើន​បន្ថែម​ទៀត ដើម្បី​កសិករ​អាច​ដាំដុះ​បាន​ទាំង​រដូវប្រាំង និង​រដូវ​វស្សា៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
អ្នក​តាមដាន​នយោបាយ​ថា អាមេរិក​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជា​ការ​កាត់​ផ្ដាច់​សរសៃ​ឈាម​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​បក្ស​កាន់​អំណាច
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។