សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច ជា​កន្លែង​ជួយ​ផ្ដល់​ការងារ​ដល់​ជន​ពិការ គ ថ្លង់ និង​ស្ត្រី​ក្រីក្រ នៅ​ខេត្តសៀមរាប

ដោយ ឡេង ម៉ាលី
2024.09.21
សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច ជា​កន្លែង​ជួយ​ផ្ដល់​ការងារ​ដល់​ជន​ពិការ គ ថ្លង់ និង​ស្ត្រី​ក្រីក្រ នៅ​ខេត្តសៀមរាប រូប៖ ស្ត្រី​ដែល​ពិការ​គ ថ្លង់ កំពុង​ផលិត​ពែង​ទឹក​ធ្វើ​ពី​ដីឥដ្ឋ នៅ​ក្នុង​សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច ខេត្តសៀមរាប ថត​ថ្ងៃ​ទី៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
រូបពីពលរដ្ឋ

អ្នកស្រាវជ្រាវ នៃ​រាជបណ្ឌិតសភា​កម្ពុជា អះអាង​ថា វត្ថុ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​ពី​ដី​ឥដ្ឋ​ដុត ដែល​ក្រុម​អ្នក​បុរាណវិទ្យា ហៅ​ថា (កុលាលភាជន៍) គឺ​មាន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​តាំងតែ​ពី ៣.៥០០ឆ្នាំ មុន​គ្រិស្តសករាជ។

រហូត​មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ សិប្បកម្ម​កុលាលភាជន៍ នៅតែ​បន្ត​មាន​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ខ្មែរ​នៅ​ឡើយ បើ​ទោះ​បី​ជា​សម័យ​នេះ ជា​សម័យ​ទំនើប ដែល​មាន​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​អំពី​ដែក ប្លាស្ទិក និង​សារធាតុ​ផ្សេងៗ ហើយ​ក្តី។

ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច ជា​ឈ្មោះ​សិប្បកម្ម ដែល​ផលិត​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​ពី​ដីឥដ្ឋ​ដុត​មួយ​កន្លែង នៅ​ក្នុង​ភូមិទ្រាំង សង្កាត់ស្លក្រាម ក្រុងសៀមរាប ខេត្តសៀមរាប។

សិប្បកម្ម​នេះ មាន​ម្ចាស់​ជា​ជនជាតិ​បែលហ៊្សិក (Belgium) និង​ភរិយា​ជា​ជនជាតិ​ខ្មែរ ដែល​អាច​ផលិត​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​ពី​ដីឥដ្ឋ​ដុត ប្រហែល ១ពាន់ប្រភេទ ដូចជា ចាន ថូផ្កា កែវទឹក ក្អម ពួច ឆ្នាំង និង​រូប​ចម្លាក់ ទាក់ទង​នឹង​ជំនឿ​សាសនា សិល្បៈ ព្រមទាំង​វត្ថុ​អនុស្សាវរីយ៍​ជា​ច្រើន​ទៀត។

Khmer_ceramic_products_in_Siem_Reap_090624_2.jpg
រូបថតបង្ហាញអំពី​ផលិតផល​ចាន ឆ្នាំង ព្រម​ទាំង​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​សម្រាប់​ផ្ទះបាយ​ជា​ច្រើន​ប្រភេទ ដែល​ជនពិការ​ផលិត​ នៅ​ក្នុង​សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាមិច (Khmer Ceramic) ខេត្តសៀមរាប ថត​ថ្ងៃ​ទី៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។ រូបពីពលរដ្ឋ (សូមចុចលើ​រូបថតនេះ ដើម្បីទៅមើល​រូបផ្សេងៗ មួយ​ចំនួន​ទៀត)

លោកស្រី គីម ជា​បុគ្គលិក​បម្រើការ​នៅ​ក្នុង​សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច ឱ្យ​ដឹង​ថា បច្ចុប្បន្ន ហាង​សិប្បកម្ម កំពុង​ផលិត​វត្ថុ​អនុស្សាវរីយ៍ ហើយនិង​សម្ភារៈ​សម្រាប់​ប្រើប្រាស់​ក្នុង​ផ្ទះបាយ ប្រហែល ១ពាន់​ប្រភេទ។

លោកស្រី​ថា ផលិតផល​ធ្វើ​ពី​ដីឥដ្ឋ ដែល​ផលិត​ចេញ​ពី​សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច គឺ​បាន​ប្រើ​បច្ចេកទេស​ពណ៌​ពី​ធម្មជាតិ ដែល​មិន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព ព្រមទាំង​មាន​កម្រិត​ស្តង់ដារ​អន្តរជាតិ អេស អេ ប្រាបី​ពាន់ (SA8000) ផង។

លោកស្រី គីម៖ «សម្រាប់​ផលិតផល​ទាំង​អស់ គឺ​បាន​ដុត​នៅ​ក្នុង​កម្រិត​សីតុណ្ហភាព​ខ្ពស់ ហើយ​ឆ្លើយតប​ទៅ​នឹង​ស្តង់ដារ​អន្តរជាតិ ដោយសារ​តែ​យើង​ធ្លាប់​បាន​នាំ​ចេញ​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស ដូចជា ទៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ទៅ​អង់គ្លេស និង​ប្រទេស​បារាំង​ជា​ដើម។ ដើម្បី​អាច​នាំ​ចេញ​ទៅ​បរទេស​បាន គឺ​គេ​បាន​យក​ផលិតផល​របស់​យើង​ទៅ​ធ្វើតេស្ត បើ​គុណភាព​របស់​យើង​ត្រឹមត្រូវ​តាម​ស្តង់ដារ​របស់​គេ ទើប​គេ​យល់ព្រម​នាំ​ចេញ។ ផលិតផល​របស់​យើង អាច​ប្រើ​ដោយ​ដាក់​នៅ​ក្នុង​ចង្ក្រាន Micro Wave Owen ឬ​ក៏​អាច​ដាក់​ឱ្យ​ម៉ាស៊ីន​លាង​ចាន លាង​សំអាត​ក៏​បាន»

សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច ចាប់​ផ្ដើម​ដំណើរការ សម្រាប់​អាជីវកម្ម​ឯកជន តាំង​ពី​អំឡុង​ឆ្នាំ២០០៦។ រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ មាន​រយៈ​ពេល ១៨ឆ្នាំ​ហើយ។

ថ្វីដ្បិត​តែ​រោង​សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច បើក​ដំណើរ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម សម្រាប់​រក​កម្រៃ​ក្នុង​គ្រួសារ​ផ្ទាល់​ខ្លួន ក៏​ប៉ុន្តែ សិប្បកម្ម​មួយ​នេះ មាន​គោលការណ៍​ជួយ​ដល់​ជន​ពិការ និង​ស្ត្រី​ក្រីក្រ​នៅ​ក្នុង​ខេត្តសៀមរាប។

អ្នក​គ្រប់គ្រង​សិប្បកម្ម ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច កញ្ញា ស្រី ល័ក្ខណ៍ ឱ្យ​ដឹង​ថា បច្ចុប្បន្ន កន្លែង​សិប្បកម្ម កំពុង​ជួយ​បុរស​ពិការ​ជើង​ម្នាក់ បុរស​គ ថ្លង់ ៧នាក់ និង​ស្ត្រី​គ ថ្លង់ ជិត១០នាក់ ព្រមទាំង​ស្ត្រី ដែល​គ្មាន​ការងារ​ធ្វើ​មួយ​ចំនួន​ទៀត ឱ្យ​មាន​ប្រាក់​កម្រៃ​ប្រចាំខែ​សមរម្យ តាម​រយៈ​ការ​រៀន​ផលិត​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​ពី​ដីឥដ្ឋ​ដុត​នេះ។

កញ្ញា ស្រី ល័ក្ខណ៍៖ «យើង​ផ្ដល់​អាទិភាព​ទៅ​ដល់​អ្នក​ពិការ គ ថ្លង់ ដោយសារ​តែ​ពួក​គាត់​ពិបាក​ស្វែងរក​ការងារ​ធ្វើ។ ដូច្នេះ ខាង​សិប្បកម្ម បាន​សហការ​ជាមួយ និង​អង្គការ​ជន​ពិការ នៅ​ក្នុង​ខេត្តសៀមរាប នៅ​ពេល​ណា​យើង​ត្រូវការ​បុគ្គលិក គឺ​អង្គការ​តែងតែ​ផ្ដល់​សមាជិក ដែល​ជា​ជន​ពិការ គ ថ្លង់ ឱ្យ​មាន​ការងារ​ធ្វើ។ កន្លែង​សិប្បកម្ម ក៏​បាន​ប្រឹងប្រែង​បង្រៀន​ជន​ពិការ​ទាំង​នោះ តាំង​ពី​មូលដ្ឋាន​ដំបូង ពីព្រោះ​ពេល​ទើប​មក​ដល់​អ្នក​ទាំង​នោះ មិន​បាន​ចេះ​ធ្វើ​អ្វី​ទាំង​អស់។ យើង​មិន​ត្រឹមតែ​ផ្ដល់​ការងារ​ឱ្យ​ជនពិការ គ ថ្លង់ ធ្វើ ដើម្បី​បាន​ប្រាក់ខែ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ គឺ​ប្រសិនបើ​ពួក​គាត់​ត្រូវការ​កន្លែង​ស្នាក់នៅ យើង​ក៏​ផ្ដល់​ជូន​ផង​ដែរ»

នៅ​ខេត្តសៀមរាប មិនមែន​មាន​តែ​សិប្បកម្ម​ខ្មែរ​សេរ៉ាម៉ិច តែ​មួយ​ទេ គឺ​មាន​សិប្បកម្ម​មួយ​ចំនួន​ទៀត ដែល​កំពុង​ផលិត​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់ និង​វត្ថុ​អនុស្សាវរីយ៍​ធ្វើ​ពី​ដីឥដ្ឋ​ដុត ដើម្បី​រក​ចំណូល​សម្រាប់​គ្រួសារ។

អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​បុរាណវិទ្យា ឱ្យ​ដឹង​ថា វត្ថុ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​ពី​ដីឥដ្ឋ (កុលាលភាជន៍) បាន​កើត​មាន​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា តាំងតែ​ពី​អំឡុង ៣.៥០០ឆ្នាំ មុន​គ្រិស្តសករាជ​មក​ម៉្លេះ។ បច្ចុប្បន្ន ជំនាញ​នៃ​ការ​ធ្វើ​វត្ថុ​ប្រើប្រាស់​ពី​ដីឥដ្ឋ​នេះ នៅតែ​មាន ដូចជា នៅ​ក្នុង​ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង នៅ​ឃុំសំរោងយោង ខេត្តតាកែវ នៅ​ខេត្តកំពត និង​នៅ​ខេត្តរតនគីរី ក៏​នៅ​មាន​ផលិត​ខ្លះ។

សាស្រ្តាចារ្យ និង​ជា​អ្នកស្រាវជ្រាវ នៃ​រាជ​បណ្ឌិត្យសភា​កម្ពុជា លោក បណ្ឌិត ធុយ ចាន់ធួន ឱ្យ​ដឹង​ថា វត្ថុ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​ពី​ដីឥដ្ឋ​ដុត​នេះ គឺ​ខ្មែរ​សម័យ​បុរាណ​អាច​យក​មក​ប្រើប្រាស់​ប្រចាំ​ថ្ងៃ តាម​គ្រួសារ នៅ​មុន​ពេល ដែល​មនុស្ស​ចេះ​ផលិត​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​ពី​ដែក និង​ស្ពាន់។

បណ្ឌិត ធុយ ចាន់ធួន៖ «សំខាន់​ណាស់ កុលាលភាជន៍ គឺ​ជា​ចាន ជា​ឆ្នាំង​របស់​មនុស្ស​ប្រើប្រាស់ នៅ​មុន​ពេល ដែល​មនុស្ស​ចេះ​ផលិត​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​ធ្វើ​ពី​ដែក ឬ​ក៏​ធ្វើ​ពី​ស្ពាន់។ កុលាលភាជន៍ ក្អម ឆ្នាំង​ធ្វើ​ពី​ដី​ដុត គឺ​ជា​សម្ភារៈ​ប្រើប្រាស់​របស់​មនុស្ស​ជាតិ កាល​ពី​បុរាណ​ជា​យូរ​មក​ហើយ។ ដូច្នេះ សម្ភារៈ​ទាំង​នោះ​សំខាន់​ខ្លាំង​ណាស់ កាល​ពី​សម័យ​បុរាណ អ្វី​ក៏​គេ​ធ្វើ​ពី​ដី​ដុត យក​មក​ប្រើប្រាស់​ដែរ ហើយ​ការ​ធ្វើ​បែប​នោះ នៅតែ​បន្ត​មាន​រហូត​មក​ដល់​សព្វថ្ងៃ»

លោក បណ្ឌិត ធុយ ចាន់ធួន បញ្ជាក់​ថា តាម​ការ​ស្រាវជ្រាវ​កុលាលភាជន៍ ដែល​មាន​អាយុ​ចាស់​ជាង​គេ មុន​សម័យ​អង្គរ ត្រូវ​បាន​គេ​រក​ឃើញ​នៅ​តំបន់​ល្អាង​ស្ពាន ក្នុង​ខេត្តបាត់ដំបង ។ បន្ទាប់​ពី​នោះ នៅ​សម័យ​អង្គរ ដែល​ជា​អាណាចក្រ​ខ្មែរ​ដ៏​រុងរឿង គឺ​មាន​កន្លែង​ផលិត​កុលាលភាជន៍​ជា​ច្រើន នៅ​សេសសល់​ស្លាកស្នាម តាម​តំបន់​ជា​ច្រើន​ជុំវិញ​ខេត្តសៀមរាប និង​នៅ​សំបូរ​ព្រៃ​គុក​ជា​ដើម៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។