សង្គមស៊ីវិលសាទររដ្ឋាភិបាលដែលសម្រេចអភិវឌ្ឍឆ្នេរនិងរង់ចាំមើលការអនុវត្តជាក់ស្តែង
2016.01.25
អ្នកវិភាគឯករាជ្យ និងមន្ត្រីការពារសិទ្ធិមនុស្សអះអាងថា នឹងគាំទ្រសកម្មភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលបានសម្រេចដាក់ចេញគោលការណ៍ ៥ចំណុច ស្ដីពីការគ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រខេត្តព្រះសីហនុ។ ពួកគេជំរុញអាជ្ញាធរ ឲ្យអនុវត្តគោលការណ៍ទាំងនោះឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
អ្នកឃ្លាំមើលការអភិវឌ្ឍសង្គម លោក កែម ឡី មានប្រសាសន៍ថា លោកអាចនឹងគាំទ្រសកម្មភាពរដ្ឋាភិបាលទៅលើចំណាត់ការទាំង ៥ចំណុច ស្ដីពីការគ្រប់គ្រង អភិវឌ្ឍតំបន់ឆ្នេរ និងអភិរក្សបឹងធម្មជាតិនាខេត្តព្រះសីហនុ ប្រសិនបើការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលមានប្រសិទ្ធភាព។
លោកថា កន្លងមក រាល់បទបញ្ជា ឬសេចក្តីសម្រេចផ្សេងៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលបានដាក់ចេញ ស្តីអំពីការថែរក្សា និងអភិវឌ្ឍសម្បត្តិជាតិ មានឆ្នេរ ដីកោះ ភ្នំ បឹងធម្មជាតិ និងព្រៃឈើជាដើម រដ្ឋាភិបាលអនុវត្តមិនទាន់មានប្រសិទ្ធភាពទេ៖ «ការចេញបទបញ្ជា រួចហើយធ្វើម៉េចកុំឲ្យលេចចេញនូវសកម្មភាពសាងសង់ឡើងវិញ។ ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា ការសង់ផែរបស់ក្រុមហ៊ុនដែលប៉ះពាល់ធំមួយទៀត គឺនៅលើកោះរ៉ុង គឺក្រុមហ៊ុនបានចាក់ដុំថ្មធំៗចូលទៅក្នុងទឹកសមុទ្រដើម្បីសង់ផែ។ ការសាងសង់ផែនេះ គឺគេមិនឲ្យធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ឆ្នេរនោះទេ»។
ចំណែកមន្ត្រីសម្របសម្រួលនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តព្រះសីហនុ លោក ប៊ួន ណារិទ្ធិ បានគាំទ្រសេចក្តីសម្រេចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីការគ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ មកដាក់ជាសម្បត្តិរដ្ឋគ្រប់គ្រង ដើម្បីអភិវឌ្ឍបម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ឡើងវិញ។
ទោះយ៉ាងណា មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ មិនគាំទ្រចំណុចមួយស្ថិតក្នុងលិខិតរបស់រដ្ឋាភិបាល គឺករណីប្រគល់សិទ្ធិជូនក្រុមហ៊ុន សុខា អូតែល (Sokha Hotel) ដើម្បីអភិវឌ្ឍឆ្នេរធ្វើសួនច្បារនៅពីមុខដីក្រុមហ៊ុន សុខា តាមឆ្នេរអូរឈើទាល ឬអតីតឆ្នេរក្រុមហ៊ុន អារីស្តុន ដោយមិនបាននិយាយពីការដោះស្រាយសំណងជូនក្រុមអាជីវករជិត ២០តូប ដែលមានបញ្ហាតវ៉ាមិនទាន់ដោះស្រាយរួចកន្លងមក៖ «សូមឲ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាទៅលើប្រជាពលរដ្ឋជាអាជីវករជិត ២០តូប ដែលពួកគាត់បន្តនាំគ្នាតវ៉ា និងតស៊ូសុំសិទ្ធិលក់ដូរនៅចំណុចពីមុខដីក្រុមហ៊ុន សុខា អូតែល អតីតមុខក្រុមហ៊ុន អារីស្តុន ត្រូវរដ្ឋាភិបាលរកវិធីដោះស្រាយឲ្យបានសមស្រប ឲ្យពួកគាត់មានមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតគ្រួសារគាត់ឲ្យបានសមស្របឡើងវិញ»។
នៅក្នុងលិខិតរបស់ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ចុះថ្ងៃទី១៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៦ ផ្ញើជូនលោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល បានឯកភាពលើស្មារតីនៃអង្គប្រជុំចំនួន ៥ចំណុចមានដូចជា ករណីបឹងព្រែកទប់ ដែលមានទីតាំងក្នុងសង្កាត់៣ ក្រុងព្រះសីហនុ គឺត្រូវដាក់បឹងនេះជាតំបន់អភិរក្សដោយព្រះរាជក្រឹត្យ។
ចំណែកឆ្នេរឯករាជ្យ ស្ថិតក្នុងសង្កាត់៣ ក្រុងព្រះសីហនុ វិញ ត្រូវអភិវឌ្ឍ និងអភិរក្សសម្រាប់សាធារណជនលំហែ និងកម្សាន្ត ឲ្យស្របតាមបទដ្ឋានបច្ចេកទេស និងបទដ្ឋានគតិយុត្តិជាធរមាន ដោយនៅចំពោះមុខ តម្រូវឲ្យធ្វើការរុះរបាំង របង និងរៀបចំកែសម្រួលឲ្យសាធារណជន អាចចេញចូលទៅកម្សាន្តឆ្នេរខ្សាច់នៅក្នុងតំបន់ឆ្នេរនេះ។
លិខិតរដ្ឋាភិបាល សង្កត់ធ្ងន់ថា ផ្អែកលើលទ្ធផលនៃការសិក្សានៃស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននេះ នៅឆ្នេរឯករាជ្យ គឺឃើញមានរបាំងរារាំង មិនអាចឲ្យសាធារណជនចូលទៅលំហែ និងកម្សាន្តតំបន់ឆ្នេរខ្សាច់បានទូលំទូលាយទេ។ ទាក់ទងនឹងគម្រោងវិនិយោគ និងការកាន់កាប់របស់ឯកជននៅតំបន់ឆ្នេរឯករាជ្យនេះ គឺមន្ត្រីជំនាញ ត្រូវពិនិត្យជម្រើសយកដំណោះស្រាយ ២យ៉ាង គឺទី១ ត្រូវដកមកធ្វើជាសម្បត្តិគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋ ដោះស្រាយចេញសំណងជូនតាមគោលការណ៍ច្បាប់ជាធរមាន ដើម្បីរៀបចំតំបន់នេះឲ្យក្លាយទៅជាឆ្នេរសម្រាប់សាធារណជន និងទី២ ត្រូវពិចារណាផ្តល់ការអនុញ្ញាតឲ្យម្ចាស់វិនិយោគ បន្តអភិវឌ្ឍ និងប្រើប្រាស់ឆ្នេរឯករាជ្យ ឲ្យស្របតាមច្បាប់ និងបទដ្ឋានគតិយុត្តិ ជាពិសេសសារាចរណែនាំលេខ០១ ចុះថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ស្ដីពីការអភិវឌ្ឍតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជា និងត្រូវបើកចំហឲ្យសាធារណជន អាចចេញចូលប្រើប្រាស់ និងកម្សាន្តឆ្នេរខ្សាច់នៅតំបន់ឆ្នេរឯករាជ្យបានដោយគ្មានរបាំង និងការរារាំង។
ចំពោះឆ្នេរអូរត្រេះ មានទីតាំងក្នុងសង្កាត់លេខ៤ ក្រុងព្រះសីហនុ វិញ ត្រូវសិក្សាអំពីវិធានការរុះរើសំណង់អនាធិបតេយ្យនៅតាមដីចំណីឆ្នេរ និងចាប់ផ្តើមធ្វើការអប់រំ និងផ្សព្វផ្សាយ ព្រមទាំងកំណត់ពេលវេលា និងកិច្ចសន្យាច្បាស់លាស់ជាមួយអាជីវករ និងអ្នកមានទីតាំងនៅតំបន់ឆ្នេរអូរត្រេះ ឲ្យរុះរើសំណង់ទាំងនោះចេញ ដើម្បីរៀបចំជាឆ្នេរគំរូសាធារណៈ សម្រាប់បម្រើសេវាកម្មទេសចរណ៍ និងការលំហែ ឬការកម្សាន្ត ឲ្យស័ក្តិសមជាឆ្នេរគំរូ ព្រមទាំងសិក្សាកំណត់ឲ្យមានអ្នកអភិវឌ្ឍតំបន់ឆ្នេរអូរត្រេះ ឬអ្នកគ្រប់គ្រង ដើម្បីធានាការគ្រប់គ្រងឆ្នេរឲ្យមាននិរន្តរភាព។
បន្ថែមលើនេះ លិខិតរដ្ឋាភិបាល ក៏បានលើកយកករណីឆ្នេរអូរឈើទាល នៅទល់មុខដីក្រុមហ៊ុន សុខា អូតែល អតីតក្រុមហ៊ុន អារីស្តុន ស្ថិតក្នុងសង្កាត់៤ ក្រុងព្រះសីហនុ ដើម្បីសមាហរណកម្មផ្លូវតាមបណ្តោយឆ្នេរភ្ជាប់ពីឆ្នេរអូរឈើទាល ទៅឆ្នេរអូរត្រេះ និងបើកចំហឆ្នេរនេះ សម្រាប់សាធារណជន និងអ្នកទេសចរអាចចេញចូលកម្សាន្តឡើងវិញ គឺត្រូវសិក្សា និងរៀបចំវិថីអូរឈើទាល ឬផ្លូវប្របឆ្នេរចម្ងាយ ៥០ម៉ែត្រពីឆ្នេរខ្សាច់ បន្តទៅទិសខាងជើងមានទំហំទទឹងសមស្រប ដោយកាត់តាមដីក្រុមហ៊ុន សុខា អូតែល ស្របតាមបណ្តោយឆ្នេរសមុទ្រ ក្នុងនោះ ចំណីឆ្នេរ ត្រូវរៀបចំជាសួនច្បារ និងឆ្នេរខ្សាច់ ដែលនៅពីមុខផ្លូវនេះ ត្រូវថែរក្សា និងការពារសម្រាប់សាធារណជនលំហែ និងកម្សាន្ត ដោយមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានការសាងសង់សំណង់គ្រប់ប្រភេទនោះទេ។ បញ្ហានេះ ត្រូវផ្តល់សិទ្ធិឲ្យក្រុមហ៊ុន សុខា អូតែល ចូលរួមការពារ និងថែរក្សាតំបន់នេះ។
ចំណែកករណីកាត់ឆ្វៀលដីតាមរូបមន្តស្បែកខ្លាជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងការដោះស្រាយបញ្ហាសំណង់ដែលសង់លើទឹកដីចំណីឆ្នេរ និងឆ្នេរខ្សាច់នៅកោះរ៉ុង ស្ថិតក្នុងសង្កាត់កោះរ៉ុង ក្រុងព្រះសីហនុ ឯណោះវិញ មន្ត្រីជំនាញគ្រប់ស្ថាប័ន ត្រូវសិក្សារកដំណោះស្រាយប្ដូរទីតាំងសំណង់ទាំងឡាយដែលបានបោះទីតាំងនៅលើទឹកដីចំណីឆ្នេរ និងឆ្នេរខ្សាច់នៅកោះរ៉ុង ត្រូវប្ដូរឲ្យទៅនៅលើដីផ្នែកខាងក្នុងនៃកោះរ៉ុង និងត្រូវស្នើសុំគោលការណ៍ពីរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីកាត់ដីរដ្ឋដែលនៅសល់ពីគម្រោងវិនិយោគផ្នែកខាងក្នុងនៃកោះរ៉ុង សម្រាប់ជាថ្នូរផ្តល់ជូនអ្នកដែលត្រូវឲ្យប្ដូរទីតាំងនេះវិញ។ ករណីនេះ ក៏ជាការដោះស្រាយសំណង់លើទឹក និងដីចំណីឆ្នេរ និងឆ្នេរសមុទ្រនៅតំបន់ផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រទាំងមូលនៃខេត្តព្រះសីហនុ កោះកុង កំពត និងខេត្តកែប។
ដើម្បីអនុវត្តចំណុចទាំង ៥ នេះទទួលបានជោគជ័យ រាជរដ្ឋាភិបាលបានឯកភាពបង្កើតក្រុមការងារពិសេសមួយ ដើម្បីអនុវត្តការងារនេះឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ទោះជាបែបនេះក្តី លោក កែម ឡី បង្ហាញទស្សនៈថា កន្លងមកនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលហាក់ទុកបណ្តោយឲ្យឈ្មួញ ឬអ្នកមានទ្រព្យធនមានងារជាឧកញ៉ា ពិសេសមន្ត្រីជាប់សាច់ញាតិថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ភាគច្រើនអាចធ្វើសកម្មភាពក្នុងរបរទទួលទានរបស់ពួកគេ រំលោភ និងបំផ្លាញដល់ធនធានធម្មជាតិយ៉ាងអនាធិបតេយ្យនាខេត្តព្រះសីហនុ មានដូចជា អនុញ្ញាតឲ្យមន្ត្រីមានអំណាច និងក្រុមហ៊ុនឯកជន អាចធ្វើសកម្មភាពសង់សំណង់រឹងមាំផ្សេងៗបំផ្លាញឆ្នេរសមុទ្រ រំលោភចំណីបឹងធម្មជាតិ ឬបឹងស្តុកទឹកសាបបឹងព្រែកទប់ធ្វើកម្មសិទ្ធិ និងសង់វីឡាធំស្កឹមស្កៃនៅជាប់មាត់បឹង ដោយគ្មានការហាមឃាត់។
អ្នកវិភាគរូបនេះសង្កត់ធ្ងន់ថា ចាប់ពីពេលនេះតទៅ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលចង់មានការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋនៅទូទាំងនគរឲ្យបានប្រសើរឡើងវិញ ត្រូវតែទប់ស្កាត់សកម្មភាពឃុបឃិតពីមន្ត្រីមានអំណាច និងក្រុមហ៊ុន ដែលកន្លងមកបានឃុបឃិតរំលោភយកសម្បត្តិរដ្ឋ ទៅបម្រើដល់ប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព៖ «ឆ្នេរសណ្ឋាគារ សុខា ហ្នឹង គឺរដ្ឋាភិបាលត្រូវបើកឲ្យបានទូលាយសម្រាប់ផ្តល់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ អាចប្រើប្រាស់ឡើងវិញ ដោយមិនត្រូវបិទរបងឃាំងទុកជាលក្ខណៈឯកជនដូចសព្វថ្ងៃនេះទេ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលចង់ទម្លុះបូសដែលជិតធ្លាយ ហើយរដ្ឋាភិបាលចង់ព្យាបាលឲ្យសះជាមែននោះ»។
ប្រធានអង្គការស្រាវជ្រាវជាតិកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ស៊ីអ៊ិនរ៉ូ (CNRO) សាខាខេត្តព្រះសីហនុ លោក សុខ សុខុម ក៏ប្រកាសសាទរចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលពេលនេះ។ លោកថា បឹងធម្មជាតិព្រែកទប់ រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែរឹបអូសពីឯកជនមកដាក់ជាសម្បត្តិរដ្ឋគ្រប់គ្រងវិញ។ ជាងនេះទៀត ឆ្នេរសមុទ្រមានឆ្នេរអូរត្រេះ និងឆ្នេរឯករាជ្យជាដើម ក៏ត្រូវរដ្ឋាភិបាលទប់ស្កាត់សកម្មភាពបុកគ្រឹះសង់សំណង់រឹងមាំ និងអភិវឌ្ឍតំបន់នេះបម្រើដល់វិស័យទេសចរណ៍ជំនួសវិញ។
ចំណែកករណីទំនាស់ដីធ្លីរវាងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅលើកោះរ៉ុង ជាមួយក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប អភិវឌ្ឍន៍កោះរ៉ុង (Royal Group) លោក សុខ សុខុម អះអាងថា អាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ មិនទាន់បានដោះស្រាយ ឬកាត់ឆ្វៀលដីតាមរូបមន្តស្បែកខ្លាជូនប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរងផលប៉ះពាល់ចេញពីគម្រោងវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុននោះទេ។ លោកបន្តថា សព្វថ្ងៃនេះ អាជ្ញាធរ និងក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប មិនត្រឹមមិនបានអនុវត្តគោលនយោបាយកាត់ឆ្វៀលដីតាមរូបមន្តស្បែកខ្លាជូនពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ទេ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ថែមទាំងបានប្ដឹងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅលើកោះរ៉ុង ទៅកាន់ប្រព័ន្ធតុលាការទៀត។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ ស្នើរាជរដ្ឋាភិបាល ជួយសម្របសម្រួល និងជួយដោះស្រាយទំនាស់ផ្សេងៗរវាងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅលើកោះរ៉ុង ដែលមានវិវាទជាមួយក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ឲ្យបានចំណេញទាំងសងខាង៖ «បច្ចុប្បន្ន សំណុំរឿងនេះកំពុងតែដំណើរការនៅតុលាការសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ។ ដូច្នេះ ក្នុងនាមរដ្ឋាភិបាល ត្រូវតែសម្របសម្រួលជាមួយក្រុមហ៊ុន ដើម្បីបញ្ចប់ពាក្យបណ្ដឹងប្រជាពលរដ្ឋ ទាក់ទងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍កោះរ៉ុងនេះចេញពីប្រព័ន្ធតុលាការ ព្រោះដោយសារតែក្រុមហ៊ុន រ៉ូយ៉ាល់ គ្រុប ប្ដឹងប្រជាពលរដ្ឋទៅប្រព័ន្ធតុលាការ ផ្ទុយពីកិច្ចសន្យាត្រង់ប្រការ៤ ចំណុច "គ" និងចំណុច "ឃ"»។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ប្រជាពលរដ្ឋ និយាយថា នឹងតាមដានចំណាត់ការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលបានដាក់ចេញគោលការណ៍ ៥ចំណុច ដើម្បីឈានដល់គ្រប់គ្រង និងអភិវឌ្ឍតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រកម្ពុជា ពិសេសការទប់ស្កាត់សំណង់ថ្មដ៏រឹងមាំរបស់ក្រុមហ៊ុន ដែលសង់នៅតាមឆ្នេរសមុទ្រនាខេត្តព្រះសីហនុ៕