សហគមន៍ខេត្តមណ្ឌលគិរីអះអាងថា រថយន្តសាំងយ៉ុងមិនក្រោម ១០០គ្រឿងដឹកឈើឆ្លងដែនទៅវៀតណាមតាមច្រកដាក់ដាំ
2019.06.21
សហគមន៍ការពារព្រៃឈើរស់នៅឃុំដាក់ដាំ ស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរីអះអាងថា ពួកគេបានឃើញរថយន្តសាំងយ៉ុង (Ssang Yong) រាប់សិបគ្រឿងដឹកជញ្ជូនឈើឆ្លងដែនទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមនៅពេលយប់ តាមច្រកអន្តរជាតិដាក់ដាំដោយគ្មានសមត្ថកិច្ចណាចេញមកបង្ក្រាបឡើយ។ ជំនួញឈើជាក្រុមៗ នេះ ពលរដ្ឋមើលឃើញថា នាំឲ្យឈើដែលមានតម្លៃក្នុងព្រៃអភិរក្ស និងព្រៃសហគមន៍នៅគ្រប់តំបន់ទូទាំងខេត្តនេះ និងវិនាសហិនហោចនៅថ្ងៃអនាគត។
សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង (ពូនង) ខេត្តមណ្ឌលគិរីឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២០ មិថុនាថា ជំនួញឈើឆ្លងដែនទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម បានកក្រើកឡើងវិញជាថ្មីទៀត នៅរយៈពេល ៣សប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ។ អ្នកភូមិថា សំឡេងរថយន្តដឹកជញ្ជូនឈើឮទ្រហឹងពេញផ្លូវ នៅពេលយប់ ពួកគេបានថតវីដេអូ និងរូបភាព ទុកជាភស្តុតាង ហើយស្នើឲ្យអាជ្ញាធរទប់ស្កាត់ ប៉ុន្តែមន្ត្រីជំនាញទាំងនោះមិនអើពើទេ។
ជនជាតិដើមភាគតិចរស់នៅភូមិពូឡេះ ឃុំដាក់ដាំ លោក ចាស់ ក្លើត ឲ្យដឹងថា បទល្មើសព្រៃឈើជាក្រុមៗ ភាគច្រើន ប្រព្រឹត្តឡើងដោយពលរដ្ឋនៅមូលដ្ឋាន ដែលរស់នៅក្បែរតំបន់ព្រៃឈើទាំងនោះ។ លោកឲ្យដឹងទៀតថា ការកាប់ឈើធ្វើអាជីវកម្មនេះកាន់តែច្រើនឡើងៗ ស្ទើរតែគ្រប់ស្រុកនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី ដោយសារតែមានក្រុមពលរដ្ឋមួយចំនួនបែកគំនិតចូលអារឈើក្នុងព្រៃអភិរក្ស លក់ឲ្យឈ្មួញ យ៉ាងអនាធិបតេយ្យ។ លោកបារម្ភថា ព្រៃសហគមន៍ភូមិពូឡេះ នៃឃុំដាក់ដាំ មានផ្ទៃដីជាង ១ពាន់ហិកតារក៏កំពុងទទួលរងការអាររំលំឈើយ៉ាងកក្រើកយកទៅលក់នៅវៀតណាមដែរ៖ «គេកាប់ឈើសមាជិកសហគមន៍ក៏មានខិលខូចមួយចំនួនដែរ មិនល្អទាំងអស់ទេជឿពាក្យញុះញង់ពីខាងក្រៅ ឲ្យលុយតែមួយគូប ១០ ទៅ ២០ម៉ឺនក៏គេកាប់ដែរ»។
សេចក្ដីរាយការណ៍ពីសហគមន៍ឃុំដាក់ដាំ ឲ្យដឹងថា សមាជិកសហគមន៍ខ្លះក្នុងភូមិ និងក្បែរតំបន់ព្រៃការពារធម្មជាតិទាំងនោះ បានចាប់យកមុខរបបកាប់ឈើ ជាអាជីពចិញ្ចឹមជីវិត ជំនួសឲ្យធ្វើស្រែចម្ការ។ ពួកគេស្ទើរតែគ្រប់ក្រុមគ្រួសារសុទ្ធតែមានរណាយន្ត ឬម៉ាស៊ីនត្រង់សឺន័រ និងគោយន្ត ជាមធ្យោបាយ អារច្រៀកជាឈើជ្រុង និងដឹកជញ្ជូនពីព្រៃមកទុកនៅភូមិ រួចលក់ឲ្យឈ្មួញ ដែលចាំទិញនៅមូលដ្ឋាន។
សមាជិកសហគមន៍ឃុំដាក់ដាំ លោក បូ រ៉េតកាំពី សង្កេតឃើញថា ប្រភេទឈើដែលឈ្មួញដឹកជញ្ជូនទៅលក់នៅវៀតណាមមាន គគីរ ស្រឡៅ និងផ្ចឹកជាដើមមានមុខកាត់៤តឹកដល់ ៧តឹក ប្រវែងជាង ២ម៉ែត្រ ដែលជាឈើនៅសល់ចុងក្រោយក្នុងព្រៃអភិរក្ស។ លោកថា នៅគ្រាដែលអ្នកភូមិប្រទះឃើញ បទល្មើសព្រៃឈើដឹកទៅវៀតណាមយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងបែបនេះ លោកបានរាយការណ៍ទៅសមត្ថកិច្ចជំនាញ និងមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ក៏ប៉ុន្តែមន្ត្រីជំនាញទាំងនោះបដិសេធមិនចុះបង្ក្រាប ក្រោមលេសថា កំពុងជាប់រវល់៖ «សំឡេងឡានមួយយប់ៗ មិនតិចជាង ១០០ ក្នុងភូមិក៏មានក្រៅភូមិក៏មានដែរ តាមផ្លូវធំច្រើន គឺច្រើនជាងគេ ដល់ពេលអស់ឈើប្រណិតចាប់ផ្ដើមឈើគគីរ ឈើអីក៏គេយកដែរ ដើមស្រឡៅ ឈ្លីក និងគគីរ។ គគីរជាឈើប្រណិតប្រភេទលេខ ៣ចាប់ផ្តើមអស់អាលីងហើយឥឡូវ»។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មការជាតិទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើលោក អេង ហ៊ី និងប្រធានមន្ទីរកសិកម្មខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សុខ ឃាង បដិសេធមិនធ្វើអធិប្បាយរឿងនេះទេ នៅថ្ងៃទី២០ មិថុនា។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សុក សេរ៉ា អះអាងថា អាជ្ញាធរខេត្ត តែងតែកោះប្រជុំគណៈបញ្ជាការឯកភាពខេត្តជារៀងរាល់ខែ ដោយឲ្យមន្ទីរជំនាញ និងកម្លាំងអាវុធហត្ថ ពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើ។ លោកអះអាងទៀតថា សមត្ថកិច្ច និងមន្ត្រីជំនាញបានចុះទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើ ជាហូរហែកន្លងមក ក៏ប៉ុន្តែការលួចនាំឈើចេញនេះរដ្ឋបាលខេត្តនឹងកោះហៅស្ថាប័នជំនាញមកស្រាយបំភ្លឺជាបន្ទាន់៖ «ការលួចការនាំឈើចេញដោយប្រការណាមួយនោះ យើងនឹងរង់ចាំការបំភ្លឺពីជំនាញ ដោយឡែករដ្ឋបាលខេត្តបានដាក់ផែនការ ទិសដៅសព្វគ្រប់ឲ្យមន្ត្រីជំនាញពាក់ព័ន្ធ ក៏ដូចជាកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ។ អ៊ីចឹងទេ បើមានការធ្វេសប្រហែស មាននាំឈើចេញ រដ្ឋបាលខេត្តនឹងសួរទៅមន្ត្រីជំនាញ »។
ទាក់ទិនការលើកឡើងរបស់រដ្ឋបាលខេត្តបែបនេះ សហគមន៍ការពារព្រៃឈើ លោក បូរ៉េតកាំពី ស្នើឲ្យអភិបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី ត្រូវពិនិត្យករណីយកិច្ចរបស់មន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើ និងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធឡើងវិញ ព្រោះមន្ត្រីទាំងនោះមិនត្រឹមតែមិនយកចិត្តទុកដាក់បង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើជាក់ស្ដែងទេ ថែមទាំងមិនខ្វល់ និងសេចក្ដីរាយការណ៍ ពីពលរដ្ឋដែលពឹងឲ្យជួយទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើទៀតផង៖ «មេឃុំយើង យើងរាយការណ៍ទៅគាត់ឲ្យជួយចុះល្បាតម្ដងម្កាល គាត់ថា រវល់ចេះចុះ សូម្បីតែមន្ត្រីជំនាញ យើងរាយការណ៍មិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ជាមួយយើងទេ។ បណ្ដែតបណ្ដោយព្រៃសហគមន៍ក៏អស់ ខាងក្រៅក៏អស់អាលីង»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគម អាដហុក ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក អ៊ាង ម៉េងលី សង្កេតឃើញថា ការដឹកជញ្ជូនឈើខុសច្បាប់ឆ្លងដែនទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាមនេះ គឺមានការកើនឡើងច្រើន ដោយសារសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធមិនអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើ ហើយអាចឃុបឃិតគ្នា ខណៈច្រកអន្តរជាតិដាក់ដាំមានសមត្ថកិច្ចចម្រុះជាច្រើនស្ថាប័ន យាមការពារព្រំដែនផងនោះ។ លោកសង្កេតឃើញថា បើទោះបីជាមានច្បាប់ហាមឃាត់ និងបញ្ជាពីស្ថាប័នកំពូលៗ រាប់មិនភ្លេចក្តី តែការអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើ គឺគ្មានប្រសិទ្ធភាពទាល់តែសោះ ដោយសារមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមមិនអនុវត្តតាម និងមន្ត្រីថ្នាក់លើធ្វើមិនដឹងមិនឮ៖ «សូម្បីតែថ្នាក់ដឹកនាំកំពូល ជាពិសេស នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានដាក់បទបញ្ជាបង្ក្រាបបទល្មើស រហូតដល់មានការបង្កើតគណៈកម្មការទប់ស្កាត់បទល្មើស គឺនៅតែបន្ត។ ខ្ញុំយល់ថា រដ្ឋបាលត្រូវមានការទប់ស្កាត់បទល្មើសប្រសើរជាងនេះ»។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ បន្ថែមថា បទល្មើសព្រៃឈើឆ្លងដែនទៅវៀតណាម នឹងមិនថយចុះទេ ដរាបណាមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធនៅតែបណ្ដែតបណ្ដោយ មិនអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើឲ្យម៉ឺងម៉ាត់នោះ។ លោកមើលឃើញថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរជាតិ មានសុឆន្ទៈអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើពិតមែននោះ គួរតែចាប់ជនល្មើស មកផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់ ហើយមន្ត្រីណាដែលប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ ដែលអនុញ្ញាតឲ្យនាំឈើចេញនោះ ក៏ត្រូវទទួលទោសដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។