"ការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើរបស់អាជ្ញាធរនៅតែចន្លោះប្រហោងច្រើន"
2019.01.23
សកម្មភាពដឹកជញ្ជូនឈើពីក្នុងឧទ្យានជាតិវីរជ័យ ក្នុងខេត្តរតនគិរី ប្រទេសកម្ពុជា ទៅប្រទេសវៀតណាម កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧។ Photo courtesy of EIA
Photo courtesy of EIA
សកម្មជនបរិស្ថាន និងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅមិនទាន់មានជំនឿចិត្ត លើប្រសិទ្ធភាពការងាររបស់អាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី ក្នុងការអនុវត្តច្បាប់គ្រប់គ្រងព្រៃឈើ ឱ្យបានពេញលេញនៅឡើយទេ។ ពួកគេមើលឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើរបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធភាគច្រើនជាយុទ្ធនាការ នៅគ្រាដែលមានអាជ្ញាធរជាតិចុះ បេសកកម្មម្ដងម្កាល ឬមួយរយៈពេលខ្លី ហើយក្រោយមកបទល្មើសព្រៃឈើ នៅតែកើតមានដដែល។
សកម្មជនបរិស្ថាន និងជនជាតិដើមភាគតិច មើលឃើញថា នៅរយៈពេលប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះ អាជ្ញាធរខេត្តមណ្ឌលគិរី និងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ បានបន្ថែមកម្លាំងឈរជើង ត្រៀមបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ ជាច្រើនទីតាំង និងបានរឹបអូសឈើប្រណិតប្រមាណ ៣០កំណាត់ ឋិតនៅក្នុងឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករា។ តែទោះយ៉ាងណា យុទ្ធនាការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើទាំងនេះ នៅមិនទាន់ធ្វើឱ្យពួកគេស្ងប់អារម្មណ៍នៅឡើយ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងរស់នៅឃុំប៊ូស្រា លោក ក្រើង តុលា ឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២២ មករា ថា អាជ្ញាធរបានបន្ថែមកម្លាំងសមត្ថកិច្ច រុករកឈើ ដែលឈ្មួញលាក់ទុកនៅតាមបណ្ដោយស្រុកមួយចំនួន និង បានដាក់ពង្រាយសមត្ថកិច្ចយាមតាមដងផ្លូវ បំណងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ។ តែទោះយ៉ាងណា លោកបារម្ភថា យុទ្ធនាការនេះ ធ្វើឡើងបានតែមួយរយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា ការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើរបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ផ្អែកតាមបទបញ្ជា ធំជាងការអនុវត្តច្បាប់ ព្រោះបើគ្មានបញ្ជាបេសកកម្ម ពីថ្នាក់លើទេ គឺអាជ្ញាធរមិនសូវអើពើនោះទេ៖ «ខ្ញុំគិតថា នៅកម្ពុជាយើងបច្ចុប្បន្នគឺ អនុវត្តបានច្បាប់ និងអនុវត្តបទបញ្ជា មានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាង។ ខ្ញុំអត់ដឹងថា បទបញ្ជាមានកម្រិតណា ខ្ញុំអត់ដឹងទេ ព្រោះរាល់ថ្ងៃគេធ្វើបេសកកម្មទេ។ បើគ្មានបេសកកម្មទេ គាត់អត់សូវមានចំណាប់អារម្មណ៍ថា ការពារព្រៃឈើទេ»។
សកម្មជនបរិស្ថាន លោក ហេង ស្រស់ សង្កេតឃើញថា ប្រតិបត្តិការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើរបស់អាជ្ញាធរ គឺគ្មានឥទ្ធិពលទៅលើឈ្មួញមានអំណាច និងឧកញ៉ានោះទេ ព្រោះឈ្មួញទាំងនោះ បានសូកប៉ាន់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធជាថ្នូរនាំឈើចេញទៅក្រៅប្រទេស។ លោកថា ប្រសិនបើឈ្មួញណា មិនសូកប៉ាន់អាជ្ញាធរ គឺចៀសមិនផុតពីកណ្ដាប់ដៃសមត្ថកិច្ចនោះទេ។ លោក ហេង ស្រស់ បន្ថែមថា នៅស្រុកកោះញែក ខេត្តមណ្ឌលគិរី ក៏មានសេចក្ដីរាយការណ៍ថា មានការដឹកជញ្ជូនឈើតាមរថយន្តយីឌុប ទៅក្រៅប្រទេសដែរថ្មីៗនេះ៖ «យើងគាំទ្រ និងស្វាគមន៍ នូវអ្វីដែលអាជ្ញាធរគាត់បង្ក្រាបបាន ចំពោះអាជ្ញាធរគាត់ប្រកាសថា នឹងចាត់វិធានការ និងបង្ក្រាប គឺបង្ក្រាបបាន តែអ្នកណាដែលមិនបានសូកប៉ាន់ ដែលមិនមានអំណាចក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល។ អ្នកដែលមានអំណាចមួយចំនួន នៅពីក្រោយបទល្មើសព្រៃឈើ ហេតុអ្វីមិនបង្ក្រាបទៅវិញ។ សព្វថ្ងៃនេះ នៅស្រុកកោះញែកយើងទទួលព័ត៌មានថា មានការដឹកជញ្ជូនឈើទៅប្រទេសវៀតណាម មិនក្រោមពី ១០គ្រឿងទេ»។
ឆ្លើយតបរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ចឹង សុចិន្ថា មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរខេត្តតែងជំរុញឱ្យសមត្ថកិច្ចជំនាញ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ បង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើតាមជំនាញរៀងៗខ្លួន។ ចំណែកឈើក្នុងដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច សមត្ថកិច្ចត្រូវពិនិត្យមើលឱ្យបានច្បាស់លាស់ និងតម្រូវអោយបង់ពន្ធឱ្យបានត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់កំណត់។ ចំណែកព្រៃការពារធម្មជាតិ អាជ្ញាធរខេត្តបានណែនាំឱ្យមន្ត្រីបរិស្ថាន យកចិត្តទុកដាក់ទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើគ្រប់ប្រភេទ។ ចំពោះសំនួរ របស់អាស៊ីសេរីថា តើអាជ្ញាធរខេត្ត នឹងស៊ើបអង្កេតរកមេខ្លោង ជួញដូរឈើខុសច្បាប់ ដែលប្រព្រឹត្តឡើងដោយអ្នកមានអំណាច និង ឧកញ៉ាដែរឬទេ? អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ ឆ្លើយថា អាជ្ញាធរខេត្តបានជំរុញឱ្យស្ថាប័នជំនាញ និងសមត្ថកិច្ចត្រូវទទួលខុសត្រូវ និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ព្រៃឈើឱ្យបានពេញលេញ៖ «អាជ្ញាធរខេត្តបានចាត់វិធានការ ពង្រឹងទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើ ទៅតាមការទទួលខុសត្រូវ និងជំនាញនីមួយៗ។ យើងនឹងមិនដែលថា នឹងមិនសហការជាមួយទេ ពាក់ព័ន្ធសហគមន៍ឱ្យតែប្ដឹងសមត្ថកិច្ច តែងលុកទៅទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើជាក់ស្ដែង»។
ទោះជាយ៉ាងណា ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថាន ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក កែវ សុភ័ក្ត្រ អះអាងប្រាប់អាស៊ីសេរីថា មន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៃក្រសួងបរិស្ថាន តែងល្បាត និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើគ្រប់ប្រភេទ រួមទាំងការកាប់ឈើមូល ទន្ទ្រានព្រៃរានដី និងការបរបាញ់សត្វព្រៃខុសច្បាប់ជាដើម។ លោកថា មានបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនដែរ ក្នុងបេសកកម្មបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ ដោយសារឧទ្យានុរក្សមានតែ ១០៤នាក់ រីឯទំហំផ្ទៃដីអភិរក្សធំធេង រហូតដល់ជាង ១លានហិកតារនៅទូទាំងខេត្តមណ្ឌលគិរី។ លោកទទួលស្គាល់ថា មានតំបន់អភិរក្សខ្លះមានការលួចកាប់ឈើដែរ ដោយសារមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស ដែលប្រចាំការនៅទីនោះមានចំនួនតិចតូចនៅឡើយ៖ «តាមដែននីមួយៗ មានផែនការដើរល្បាត។ ទន្ទឹមនឹងនេះយើងមានបញ្ហាប្រឈម ព្រោះកម្លាំងមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សមានកម្រិត ឬមានតិចតួច មិនស្មើទំហំផ្ទៃដីធំនៅឡើយ ហើយស្មារតីមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សនៅតែព្យាយាម បង្ក្រាបជាច្រើនញឹកញាប់ដែរ។ យើងមិនអត់ឱនឱ្យមានបទល្មើសកើតឡើង។ តែក្នុងនោះក៏មានខ្វះខាត និងឆកល្វែងកន្លែងខ្លះ ដែលមិនមានបទល្មើសគ្រប់គ្រាន់ ធ្វើឱ្យមានការកាប់លក់ឈើ»។
ទោះយ៉ាងណា មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (Adhoc) ខេត្ត មណ្ឌលគិរី លោក អ៊ាង ម៉េងលី មើលឃើញថា អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិខ្លះ និងសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធមួយចំនួន នៅតែឆក់ឱកាសស្វែងរកផលចំណេញពីបទល្មើសព្រៃឈើ ដែលជាមូលហេតុធ្វើឱ្យបទល្មើសព្រៃឈើនៅតែកើតមានច្រើន។ លោកថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរនៅតែខ្វះវិធានការជាក់លាក់ ដាក់ទណ្ឌកម្មច្បាប់ ឬផ្ដន្ទាទោសដល់អ្នកមានអំណាចប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រៃឈើ និងអាជ្ញាធរដែលប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយនោះទេ ការប្ដេជ្ញាចិត្តលប់បំបាត់បទល្មើសព្រៃឈើរបស់ក្រសួងសាមី នៅតែគ្មានប្រសិទ្ធភាព៖
«អ្នកមានអំណាច ជាពិសេសគឺ ឧកញ៉ាដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រៃឈើ គឺមិនទាន់ឃើញតុលាការចាត់វិធានការ ដើម្បីឱ្យមហាជនមើលឃើញទេ។ ច្បាប់មានហើយ តែការអនុវត្តមានកម្រិត មានន័យថា ការអនុវត្តច្បាប់បានតែពលរដ្ឋក្រីក្រ និងអាជ្ញាធរថ្នាក់តូចតាច»។
យ៉ាងនេះក្ដី ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថាន ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក កែវ សុភ័ក្ត្រ បន្ថែមថា មន្ត្រីជំនាញ តែងសហការជាមួយសហគមន៍មូលដ្ឋានចុះល្បាតព្រៃការពារធម្មជាតិ និងព្រៃសហគមន៍ជាប្រចាំ ដើម្បីរួមគ្នាទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើ និងការទន្ទ្រានដីព្រៃជាកម្មឯកជន។ លោកបារម្ភថា ការដាក់អន្ទាក់ចាប់សត្វព្រៃ គឺជាបញ្ហាប្រឈមខ្លាំង ដែលមន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស រកឃើញមានរាប់ពាន់អន្ទាក់ ដែលគេដាក់ពង្រាយក្នុងតំបន់ព្រៃការពារធម្មជាតិ ហើយមន្ត្រីជំនាញកំពុងដើរប្រមូល និងបោសសំអាត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ការប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី នៅតាមតំបន់មួយចំនួននៅស្រុកសុរិន្ទ
