មន្ត្រីសាខាគយខេត្តកោះកុង៣នាក់រងការចោទថា បូមខ្សាច់លុបចំណីមាត់ព្រែកធ្វើកម្មសិទ្ធិ
2019.01.23
មន្ត្រីឃ្លាំមើលផែនការអភិវឌ្ឍសង្គម និងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តកោះកុង បានអះអាងថា រាល់ថ្ងៃនេះ មានមន្ត្រីគយចំនួន ៣រូប នៅខេត្តកោះកុង បានធ្វើសកម្មភាពដឹកដី និងបូមខ្សាច់ចាក់លុបរំលោភយកចំណីព្រែកធម្មជាតិ ដែលជាសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ធ្វើកម្មសិទ្ធិឯកជន យ៉ាងអនាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែគ្មានការទប់ស្កាត់ពីក្រសួងមន្ទីរស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនោះទេ។
អ្នកសម្របសម្រួលស្ដីទីអង្គការលីកាដូ (Licadho) ប្រចាំខេត្តកោះកុង លោក ហ៊ួ អ៊ីន ឱ្យដឹងថា មូលដ្ឋានេះ មានសកម្មភាពដឹកដីចាក់លុប និងបូមខ្សាច់លុបមាត់សមុទ្រ និងព្រែកដែលមានដុះដើមកោងកាង ជាជម្រកត្រីសមុទ្របន្តពូជយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែមិនឃើញមានមន្ត្រីក្រសួងស្ថាប័នជំនាញចុះបង្ក្រាប ឬទប់ស្កាត់នោះទេ។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះ បានកត់សម្គាល់ថា សកម្មភាពចូលទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីចំណីឆ្នេរសមុទ្រ និងដីចំណីមាត់ព្រែកមួយចំនួន នៅខេត្តកោះកុង គឺភាគច្រើនជាមន្ត្រីមានអំណាច និងមានទ្រព្យសម្បត្តិស្ដុកស្ដម្ភ ហើយមិនដែលឃើញមានអាជ្ញាធរស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធណាមួយ មានវិធានការផ្លូវច្បាប់ម្តងណាទេ។ មន្ត្រីឃ្លាំមើលសង្គមរូបនេះ ចង់ឃើញរដ្ឋបាលខេត្តកោះកុង មានវិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះបុគ្គល ដែលបានចូលទៅទន្ទ្រានកាន់កាប់សម្បត្តិធម្មជាតិរបស់រដ្ឋទាំងនេះ៖ «ក្នុងនាមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលតាមដានឃ្លាំមើលផែនការអភិវឌ្ឍសង្គម គឺខ្ញុំគាំទ្រចំពោះចំណាត់ការ របស់រដ្ឋបាលខេត្តកោះកុង ក្នុងការទប់ស្កាត់ការចូលទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីព្រៃ និងដីចំណីឆ្នេរសមុទ្រ ព្រមទាំងដីចំណីមាត់ព្រែកជាដើម។ ករណីនេះ បើសិនជាអាជ្ញាធររដ្ឋបាលខេត្តកោះកុង បានអនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានរឹងមាំ ឱ្យស្របតាមសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ខ្លួននោះ។ ព្រោះកន្លងមកលោកសង្កេតឃើញថា បុគ្គលដែលរំលោភយកដីឆ្នេរ និងដីចំណីព្រែកធម្មជាតិទាំងអស់ហ្នឹងគឺភាគច្រើនសុទ្ធតែអ្នកមានលុយ និងមានអំណាចទាំងអស់ ដែលពួកគាត់បានជួលប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ឱ្យចូលទៅកាប់រានយកដីសាធារណៈ របស់រដ្ឋទាំងនោះ យកធ្វើកម្មសិទ្ធិឯកជន។ ប៉ុន្តែកន្លងមកយើងឃើញថា ចំណាត់ការ របស់អាជ្ញាធររដ្ឋបាល ខេត្តកោះកុង បានត្រឹមតែហៅអ្នក ជាប់ពាក់ព័ន្ធបទល្មើសទាំងនោះ យកមកអប់រំទេ។ ប៉ុន្តែករណីនេះ បើតាមផ្លូវច្បាប់ត្រូវតែកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅកាន់តុលាការ តែកន្លងមកយើងមិនដែលឃើញទេ ចំពោះអ្នកមានលុយ និងមានអំណាច គឺយើងឃើញតែប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ដែលបានទៅកាប់ឆ្ការរានដីរដ្ឋយកធ្វើកម្មសិទ្ធិល្មមៗគឺយើងធ្លាប់ឃើញ»។
កាលពីថ្ងៃទី១៥ មករា រដ្ឋបាលខេត្តកោះកុង បានជូនដំណឹងដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ថា កន្លងមកមានបុគ្គលខិលខូចមួយចំនួន បានចូលទៅរុករានកាប់ឆ្ការទន្ទ្រានយកដីព្រៃ របស់រដ្ឋ ដើម្បីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួន។ ដូច្នេះរដ្ឋបាលខេត្តកោះកុង ស្នើឱ្យបុគ្គលដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធ ត្រូវដកខ្លួនចេញពីការទន្ទ្រានយកដីទាំងនោះជាបន្ទាន់ ហើយប្រគល់ដី ដែលបានទន្ទ្រានកាន់កាប់នោះជូនរដ្ឋវិញ បើមិនដូច្នេះទេ រដ្ឋបាលខេត្តក្នុងនាមអាជ្ញាធររដ្ឋ នឹងរៀបចំពាក្យបណ្ដឹងទៅតុលាការ ដើម្បីចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់។
ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅឃុំអណ្តូងទឹក ស្រុកបុទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង បានទទូចដល់លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន និងលោករដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងរៀបចំដែនដីនគររូបនីយកម្ម និងសំណង់ ជាពិសេស លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ស៊ើបអង្កេតទៅលើទង្វើរបស់មន្ត្រីគយចំនួន ៣រូប ប្រចាំខេត្តកោះកុង ដែលបានធ្វើសកម្មភាពដឹកដី និងបូមខ្សាច់លុបដីចំណីព្រែកធម្មជាតិ ខុសច្បាប់ នៅតំបន់ឃុំអណ្តូងទឹក ឱ្យបានឆាប់ ដើម្បីទប់ស្កាត់សកម្មភាពល្មើសនេះ។
ប្រជាពលរដ្ឋខេត្តកោះកុង បានចោទថា បទល្មើសបូមខ្សាច់ចាក់លុបដីចំណីមាត់ព្រែកធម្មជាតិខាងលើនេះ ទំនងជាមានការឃុបឃិត ពីបុគ្គលជាអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ឃុំ ស្រុក និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនទៀត នៃរដ្ឋបាលខេត្តកោះកុងផង ទើបបណ្ដោយឱ្យបទល្មើសនេះ អាចធ្វើសកម្មភាពបានដោយរលូន និងគ្មានការហាមឃាត់ពីសមត្ថកិច្ចជំនាញនោះ។
មន្ត្រីរាជការ និងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅឃុំអណ្តូងទឹក ស្នើក្នុងលក្ខខណ្ឌសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះឱ្យដឹងថា ដីចំណីព្រែក ដែលបុគ្គលមួយចំនួនកំពុងដឹកដីចាក់លុប និងបូមខ្សាច់ លុបតាមតំបន់មាត់ព្រែក ស្ថិតក្នុងឃុំអណ្តូងទឹកខាងលើ គឺមានបុគ្គលឈ្មោះ សំ កុសល មានតួនាទីជាប្រធានសាខាគយ និងរដ្ឋាករខេត្តកោះកុង និងលោក ចាប សាវ៉ាត មន្ត្រីសាខាគយខេត្តកោះកុង ដែលប្រចាំការនៅឃុំអណ្ដូងទឹកផ្ទាល់តែម្ដង។ ពលរដ្ឋបន្តថា ចំពោះទីតាំងមួយកន្លែងទៀត ដែលមានសកម្មភាពដឹកដី និងបូមខ្សាច់ចាក់លុបចំណីព្រែកដែរនោះ គឺឈ្មោះ លោក កើត សម្រេច ប្រធានការិយាល័យគយ ស្រុកស្រែអំបិល ដែលបុគ្គលទាំង៣រូបនេះ គឺសុទ្ធសឹងតែជាមន្ត្រីស្ថិតក្នុងស្ថាប័នគយ និងរដ្ឋាករខេត្តកោះកុង។
ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏មានចម្ងល់ថា មូលហេតុអ្វីបានជាបទល្មើសរំលោភយកដីចំណីមាត់ព្រែកធម្មជាតិ របស់រដ្ឋធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន ពីសំណាក់បុគ្គលមួយចំនួន នាឃុំអណ្តូងទឹក ស្រុកបុទុមសាគរ ឃើញបទល្មើសជាក់ស្ដែងនៅនឹងភ្នែក ហេតុអ្វីបែរជាមិនឃើញមានមន្ត្រីពីស្ថាប័នជំនាញពាក់ព័ន្ធផ្នែកណាមួយ ចេញមុខទប់ស្កាត់ ឬបង្ក្រាបបែបនេះទៅវិញ។
ពលរដ្ឋចោទថា សកម្មភាពដឹកដី និងបូមខ្សាច់លុបព្រែកធម្មជាតិ របស់មន្ត្រីគយទាំង ៣រូបនាខេត្តកោះកុង ហាក់ធ្វើផ្គើនទៅបទបញ្ជា របស់ លោក ហ៊ុន សែន ដែលបានចេញបទបញ្ជាដល់មន្ត្រីតាមខេត្តជាប់មាត់សមុទ្រទាំង ៤រួមមាន៖ ខេត្តកែប ខេត្តកំពត ខេត្តព្រះសីហនុ និងខេត្តកោះកុង ត្រូវការពារថែរក្សាដីចំណីបឹងអូរ មាត់សមុទ្រ ដីព្រៃកោងកាង និងដីព្រែកធម្មជាតិជាដើម ឱ្យបានគង់វង្ស ក៏ប៉ុន្តែតាមការកត់សម្គាល់ឃើញថា មន្ត្រីតាមខេត្តជាប់សមុទ្រទាំង៤នោះ មិនបានអនុវត្តតាមបទបញ្ជា របស់លោកហ៊ុន សែន ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ។
ឆ្លើយតបបញ្ហានេះ លោក កើត សម្រេច ប្រធានការិយាល័យគយស្រុកស្រែអំបិល ខេត្តកោះកុង បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា ពិតជាបានបូមខ្សាច់ ចាក់លុបចំណីមាត់ព្រែក នៅក្នុងឃុំអណ្តូងទឹកពិតប្រាកដមែន ប៉ុន្តែលោកថា សកម្មភាពដឹកដី និងបូមខ្សាច់ចាក់លុបមាត់ព្រែកខាងលើនេះ គឺលោកមានច្បាប់អនុញ្ញាតត្រឹមត្រូវពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឃុំអណ្តូងទឹក អាជ្ញាធរស្រុកបុទុមសាគរ និងបានបង់ព័ន្ធ ឬផ្ដល់លុយកាក់ជូនទៅមន្ទីររ៉ែ និងថាមពលខេត្តកោះកុងថែមទៀតផង។
យ៉ាងនេះក្តី លោក ពៅ ចាន់ថន ប្រធានការិយាល័យភូមិបាល ស្រុកបុទុមសាគរ បានឱ្យដឹងតាមទូរស័ព្ទដែរថា សកម្មភាពដឹកដីចាក់លុបចំណីព្រែកនៅចំណុចឃុំអណ្តូងទឹក ដែលពលរដ្ឋបានលើកឡើងនោះ គឺរូបលោកពុំបានដឹងនោះទេ។ ហើយថា កន្លងមករូបលោក ក៏ពុំបានអនុញ្ញាតច្បាប់ ឬក៏មិនបានចេញលិខិតណាមួយ ជូនបុគ្គលទាំងឡាយណា ឱ្យដឹកដី និងបូមខ្សាច់ចាល់លុបដីចំណីមាត់ព្រែក នៅឃុំអណ្តូងទឹកនោះដែរ។ លោកបន្តថា ករណីនេះ បើមានបុគ្គលណាមួយមកអះអាងថា ពួកគេមានច្បាប់អនុញ្ញាតដឹកដី និងបូមខ្សាច់ចាក់រំលោភដល់ចំណីមាត់ព្រែក នៅលើទីតាំងខាងលើ លោកស្នើឱ្យបុគ្គលនោះ យកឯកសារមកការិយាល័យភូមិបាល ដើម្បីពិនិត្យឱ្យដឹងការពិត ជៀសវាងការក្លែងបន្លំ និងបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះដល់រូបលោក និងស្ថាប័នមួយនេះ។
ចំណែក លោក ទូ សាវុទ្ធ អភិបាលស្រុកបុទុមសាគរ ខេត្តកោះកុង ក៏បានឱ្យដឹងតាមទូរស័ព្ទដែរថា ចំពោះរឿងរ៉ាវចាក់ដីលុបព្រែកខាងលើនេះ លោកមិនទាន់បានទទួលព័ត៌មាន ឱ្យបានច្បាស់លាស់នៅឡើយទេ ហើយរឿងនេះ រូបលោក ក៏បានបញ្ជូនមន្ត្រីជំនាញឱ្យចុះទៅពិនិត្យដល់ទីតាំងកើតមានបញ្ហានោះរួចហើយដែរ ក៏ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ពេលនេះ ខាងមន្ត្រីជំនាញទាំងនោះ នៅពុំទាន់បានរាយការណ៍វិលត្រឡប់មករូបលោកឱ្យបានដឹង ជុំវិញករណីនេះនៅឡើយទេ។ លោកថា បើសិនជាមានករណីដឹកដី និងបូមខ្សាច់ចាក់លុបដីចំណីព្រែកធម្មជាតិ ដូចការអះអាង របស់ប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋាន ពិតមែននោះ គឺខាងអាជ្ញាធរនឹងមិនចេញលិខិតកាន់កាប់ ឬប្លង់កម្មសិទ្ធិជូនបុគ្គលទាំងនោះជាដាច់ខាត។
ទោះជាយ៉ាងណា អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទងប្រធានមន្ទីររ៉ែ និងថាមពលខេត្តកោះកុង លោក ប៉ិច ស៊ីយ៉ុន ដើម្បីសុំការបំភ្លឺជុំវិញករណីខាងលើនេះបានទេ ចំណែកមន្ត្រីសាខាគយ និងរដ្ឋាករខេត្តកោះកុង ២នាក់ ដែលពលរដ្ឋចោទថា ជាអ្នកដឹកដី និងបូមខ្សាច់ចាក់លុបដីចំណីព្រែកធម្មជាតិនោះក៏ពុំទាន់អាចស្នើសុំការបំភ្លឺបានដែរនៅថ្ងៃទី២២ មករា នេះ៕