ក្រុមស្រាវជ្រាវចេញរបាយការណ៍ផលប៉ះពាល់ពីគម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២
2014.10.03
ក្រុមសិក្សាស្រាវជ្រាវសហគមន៍ ដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ ធ្វើសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍របស់ខ្លួន នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣ តុលា ដើម្បីចែករំលែកលទ្ធផលស្រាវជ្រាវ ទាក់ទងនឹងបច្ចុប្បន្នភាពនៃទំនប់សេសានក្រោម២។
ស្របគ្នានេះ ពួកគេក៏បានលើកឡើងអំពីកង្វល់ ក្នុងការស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះការអភិវឌ្ឍទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ ដែលជាគម្រោងដ៏ធំជាងគេដំបូងបង្អស់នៅកម្ពុជា។
សិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវ ដែលត្រូវបានសហការរៀបចំឡើងដោយវេទិកានៃអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលស្ដីពីកម្ពុជា (NGO Forum) និងសម្ព័ន្ធទន្លេកម្ពុជា និងមានមនុស្សចូលរួមជិត ១០០នាក់ មកពីសហគមន៍ខេត្តស្ទឹងត្រែង និងខេត្តរតនគិរី មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ ព្រមទាំងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលផងនោះ បានពិភាក្សាអំពីលទ្ធផលស្រាវជ្រាវ ដែលរួមមាន អំពីស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៅទំនប់សេសានក្រោម២ និងអំពីដំណោះស្រាយផ្សេងៗ។
របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវដែលមានកម្រាស់ ២២ទំព័របង្ហាញថា បើទោះជាគម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ ត្រូវបានធ្វើការសិក្សាវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថានបឋមនៅឆ្នាំ២០០៧ និងសិក្សាវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថានពេញលេញក្នុងឆ្នាំ២០០៩ និងមានដំណើរវិវឌ្ឍទៅមុខជាលំដាប់រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នក្តី ក៏ប៉ុន្តែគម្រោងនេះនៅមានបញ្ហាមួយចំនួន ទាក់ទងនឹងតម្លាភាពក្នុងការចែកចាយព័ត៌មាន និងភាពមិនច្បាស់លាស់ក្នុងការអនុវត្តគម្រោង រួមមានដូចជា ការកាប់ឈើសម្អាតផ្ទៃអាងស្តុកទឹក ផែនការតាំងទីលំនៅថ្មី ព្រមទាំងផែនការសំណងចំពោះប្រជាពលរដ្ឋ ដែលត្រូវទទួលបានសំណង ជាដើម។
របាយការណ៍បង្ហាញថា ទំនប់សេសានក្រោម២ មានផ្ទៃអាងស្តុកទឹកទំហំប្រមាណជា ៣ម៉ឺន ៦ពាន់ហិកតារ ហើយការកាប់ឈើសម្អាតផ្ទៃអាង បានចាប់ផ្ដើមតាំងពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣ ដោយក្រុមហ៊ុនឈ្មោះ អាង អែន អាសូស៊ីអេស៊ិន ឡយ័រ (ANG & Association Lawyer Co., Ltd)។ តែទោះជាយ៉ាងណា ពលរដ្ឋភាគច្រើនដែលឋិតនៅទីតាំងទំនប់វារីអគ្គិសនី មិនទទួលបានព័ត៌មានច្បាស់លាស់ពីការកាប់ឈើសម្អាតផ្ទៃអាងឡើយ ហើយពលរដ្ឋក៏ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនឲ្យផ្អាករាល់សកម្មភាពសិប្បកម្មលក្ខណៈគ្រួសារទាំងអស់ ហើយឈើដែលពលរដ្ឋមាន ត្រូវតែលក់ឲ្យក្រុមហ៊ុនក្នុងតម្លៃមួយដែលក្រុមហ៊ុនបានកំណត់។
របាយការណ៍បន្តថា បើទោះជារដ្ឋាភិបាលបានបញ្ជាឲ្យក្រុមហ៊ុនផ្អាកសកម្មភាពកាប់ឈើជាបណ្ដោះអាសន្នកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១៣ ក្តី តែសកម្មភាពកាប់ឈើនៅតែមាន ដោយគេបានប្ដូរពីរូបភាពពីការកាប់ផ្ទាល់ ទៅជាការបំផុសបំផុលឲ្យអ្នកភូមិចូលព្រៃកាប់ឈើ ដើម្បីលក់ឲ្យក្រុមហ៊ុនទៅវិញ។ ចំណែកផែនការតាំងទីលំនៅថ្មី និងសំណង ក៏មិនមានភាពច្បាស់លាស់ឡើយរហូតមកទល់ពេលនេះ បើទោះជាមានក្រុមការងារបច្ចេកទេសបានចុះទៅសិក្សាទីកន្លែងតាំងទីលំនៅថ្មីរបស់អ្នកភូមិ តាំងពីចុងឆ្នាំ២០១៣ ក្តី។
ប្រជាពលរដ្ឋជនជាតិព្នង ម្នាក់ឈ្មោះ តាយ តួន មកពីភូមិក្បាលរមាស ដែលជាភូមិមួយក្នុងចំណោមភូមិ៣ផ្សេងទៀត រងផលប៉ះពាល់ដោយសារទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ដែរនោះ ឲ្យដឹងក្នុងពេលដែលលោកចូលរួមសិក្ខាសាលាថា លោកពុំទទួលបានព័ត៌មានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអំពីគម្រោងឡើយ ពិសេសអំពីទីកន្លែងតាំងទីលំនៅថ្មី និងអំពីសំណងតែម្តង៖ «អត់ទាន់មានដំណឹងអីសោះរឿងសំណងអ្វីពិតប្រាកដ ក៏មិនទាន់ជាក់លាក់ ដូចថា អ្វីដែលឲ្យទៅ ហុចទៅហុចមកអ៊ីចឹងណា ដូចថាឲ្យច្បាស់អ៊ីចឹង។ ប្រជាពលរដ្ឋគេចង់ឲ្យច្បាស់អ៊ីចឹង។ កុំឲ្យឮថាតែមាត់ៗ ហើយវារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ ចេះតែសាងសង់។ ដល់អ៊ីចឹង សំណងហ្នឹងក៏អត់ដឹងថាទៅឯណាឯណីទេ ចុះបើសង់ហើយលិច តើប្រជាពលរដ្ឋទៅនៅឯណា? បើនៅដីថ្មីខ្ញុំចង់ថាដីនោះឲ្យវាបានពិតប្រាកដ កុំឲ្យដូចថាមានពាក់ព័ន្ធ ឬប៉ះចំក្រុមហ៊ុនអ៊ីចឹងណា អត់ចង់ទេ»។
អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន ទទួលបន្ទុកការងារវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន លោក ទា ជុប ដែលចូលរួមក្នុងសិក្ខាសាលាដែរនោះថ្លែងថា ប្រសិនការអភិវឌ្ឍទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ ធ្វើឲ្យពលរដ្ឋធ្លាក់ខ្លួនក្រីក្រ រដ្ឋាភិបាលនឹងមិនអភិវឌ្ឍនោះទេ។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងស្វែងរកដំណោះស្រាយឲ្យពលរដ្ឋ ក្នុងនោះរួមមាន ការស្វែងរកទីតាំងថ្មីសម្រាប់ផ្លាស់ទី ស្វែងរកដីកសិកម្មដែលមានជីជាតិ ការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅក្នុងសហគមន៍ថ្មី និងសំណងផ្សេងៗទៀត។
លោក ទា ជុប៖ «ដូច្នេះគាត់ត្រូវធ្វើមន្ទីរពេទ្យ គាត់ត្រូវធ្វើសាលារៀន គាត់ត្រូវធ្វើសាលាឃុំ គាត់ត្រូវធ្វើថ្នល់ គាត់ត្រូវជីកអណ្ដូង គាត់ធ្វើអ្វីហៅថាធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទៅរស់នៅតំបន់នោះបាន មិនមែនឲ្យគាត់ទៅនៅកន្លែងផ្សេង ហើយក្រជាងមុនទេ ឲ្យគាត់ទៅពីកន្លែងចាស់រើទៅកន្លែងថ្មី ឲ្យគាត់រស់នៅបានជីវភាពខ្ពស់ជាងមុន គឺអភិវឌ្ឍដើម្បីរំដោះភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវសហគមន៍បង្ហាញថា ពលរដ្ឋគ្រាន់តែបានដឹងថា ពួកគាត់នឹងទទួលសំណងក្នុងមួយគ្រួសារផ្ទះមួយខ្នង ដីផ្ទះទំហំ ៥០ម៉ែត្រ គុណនឹង ១០០ម៉ែត្រ ដីស្រែ ៥ហិកតារ និងដីចម្ការ ១ហិកតារ ប៉ុន្តែមិនដឹងថានៅឯណា ឬពេលណានឹងត្រូវចាកចេញពីកន្លែងចាស់នោះទេ។ ចំណែកដីព្រៃអារក្ស ឬព្រៃកប់ខ្មោចដូនតា ក៏មិនដឹងត្រូវដោះស្រាយដោយរបៀបណាដែរ។
គម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីសេសានក្រោម២ គឺជាគម្រោងធំជាងគេដំបូងបង្អស់នៅកម្ពុជា ដែលចំណាយទុនសាងសង់ពី ៨០០ ទៅ ១ពាន់លានដុល្លារ និងអាចផលិតថាមពលដល់ ៤០០មេហ្គាវ៉ាត់។ បើតាមរដ្ឋាភិបាល នៅពេលទំនប់នេះចាប់ផ្តើមដំណើរការ កម្ពុជា អាចនឹងរកប្រាក់ចំណូលពីការបង់ពន្ធចំនួនប្រមាណ ៣០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ៕