រដ្ឋបាលក្រុងភ្នំពេញបិទទីតាំងបន្ថែមរហូតជាង ៦០ ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការឆ្លងកូវីដក្នុងសហគមន៍
ដោយ មួង ណារ៉េត
រដ្ឋបាលក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ប្រកាសបិទទីតាំងបន្ថែមមួយចំនួនទៀត រហូតដល់ជាង ៦០កន្លែង។ ទីតាំងទាំងនោះ ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងសហគមន៍ ២០ កុម្ភៈ។ ស្របពេលជាមួយគ្នា ក្រសួងសុខាភិបាល បន្តអំពាវនាវឱ្យអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ប្រញាប់ចេញមកធ្វើតេស្ត និងធ្វើចត្តាឡីស័ក។
ទីតាំងដែលកើនឡើងដល់ ៦៣កន្លែង ដែលសាលាក្រុងបញ្ជាឱ្យបិទនោះ មានទាំងក្លឹបកម្សាន្ត ក្លឹបខារ៉ាអូខេ ផ្ទះសំណាក់ សណ្ឋាគារ អគារស្នាក់នៅ ឬ Apartments ផ្ទះក្នុងបុរី ភោជនីយដ្ឋាន កន្លែងលក់បបរស រោងការ និងរោងចក្រមួយនៅត្រពាំងក្រសាំង និងហាងទំនិញ និងសាលារៀនរដ្ឋ និងឯកជនជាដើម។
ក្រៅពីនេះ អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបានបិទទីតាំងជាច្រើនផ្សេងទៀត នៅខេត្តកណ្តាល និងក្រុងព្រះសីហនុ ដែលសុទ្ធតែមានមនុស្សពាក់ព័ន្ធ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ចម្លងក្នុងសហគមន៍នោះ។ ការណ៍ដែលអាជ្ញាធរ ប្រកាសបិទទីតាំងជាច្រើនកន្លែង នៅតាមបណ្តាខេត្តក្រុងទាំងបីនេះ គឺដោយសារតែអត្រានៃអ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ បន្តកើនឡើងរាល់ថ្ងៃ។ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែ កុម្ភៈ ក្រសួងសុខាភិបាល ប្រកាសថា បានរកឃើញអ្នកឆ្លងថ្មី នៅក្នុងសហគមន៍ ចំនួន ៣៨ នាក់ទៀត ដែលភាគច្រើនលើសលុបជាជនជាតិចិន។ ក្នុងចំណោម ៣៨ នាក់នោះ មាន៣៥ នាក់ជាជនជាតិចិន ២នាក់ជាជនជាតិវៀតណាម និងមួយនាក់ជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ ចំនួននេះ ធ្វើឱ្យអ្នកឆ្លងក្នុងសហគមន៍ ២០ កុម្ភៈ ក្នុងរយៈពេល ៥ ថ្ងៃកន្លងទៅនេះ មានសរុប ១៣៩ នាក់ ដែលក្នុងនោះ ១២០ នាក់ជាជនជាតិចិន។
ការផ្ទុះរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងសហគមន៍ជាលើកទីបីនេះ កើតមានស្របពេលរដ្ឋាភិបាលកំពុងបើកយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងស៊ីណូហ្វាម (Sinopharm) របស់ចិន ដែលមិនទាន់មានការទទួលស្គាល់គុណភាព ពីអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO)។
គិតចាប់ពីថ្ងៃទី១០ ដល់ ថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ក្រសួងសុខាភិបាល បានចាក់វ៉ាក់សាំងនេះ ឱ្យក្រុមមនុស្ស ដែលមានអាទិភាពជាង១ម៉ឺននាក់ (១០,១១៥)។ ដោយឡែកខាងក្រសួងការពារជាតិ ហាក់ដូចជាស្រូតចាក់វ៉ាក់សាំងនេះឱ្យកងទ័ព ព្រោះរហូតមកដល់ពេលនេះ យោធាជិតបួនម៉ឺន (៣៦.៧៣៥ )នាក់ បានចាក់វ៉ាក់សាំងចិននេះ។
ពីរថ្ងៃក្រោយការផ្ទុះព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍ ២០ កុម្ភៈ ក្រសួងសុខាភិបាល បានបង្កើនសន្ទុះនៃការចាក់វ៉ាក់សាំងចិននេះ ឱ្យបានទៅដល់តាមបណ្ដាតាមខេត្តក្រុងចំនួន ១០ទៀត បន្ថែមលើទីក្រុងភ្នំពេញ។ បន្ថែមលើវ៉ាក់សាំងស៊ីណូហ្វាមនេះ ក្រសួងសុខាភិបាល កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានទទួលស្គាល់វ៉ាក់សាំងចិនមួយមុខទៀតរបស់ក្រុមហ៊ុនស៊ីណូវ៉ាក់ (SINOVAC) ដែលគ្មានការទទួលស្គាល់ពីអង្គការសុខភាពពិភពលោកដែរ។
ទោះជាវ៉ាក់សាំងចិនទាំងនេះ គ្មានការទទួលស្គាល់ពីអង្គការសុខភាពពិភពលោកក្តី ក៏ប្រទេសមួយចំនួន ដែលមានអត្រាអ្នកឆ្លងជំងឺនេះច្រើន បានយល់ព្រមប្រើវាជាបន្តបន្ទាប់ដែរ។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ វ៉ាក់សាំងរបស់ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកមួយទៀត គឺវ៉ាក់សាំង ចនសុន អែនចនសុន (Johnson & Johnson) បានទទួលការសរសើរពីរដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងឱសថអាមេរិក (FDA) កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ថា មានប្រសិទ្ធភាព ក្នុងការបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩។ រដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងឱសថអាមេរិក (FDA)នេះ នឹងជួបប្រជុំនៅថ្ងៃ សុក្រ ទី ២៦ ខែ កុម្ភៈ ដើម្បីសម្រេចទទួលស្គាល់វ៉ាក់សាំង Johnson & Johnson ឱ្យប្រើប្រាស់ជាបណ្ដោះអាសន្ន។
ភាពពិសេសនៃវ៉ាក់សាំងនេះ គឺត្រូវចាក់តែមួយដូស ដែលខុសពីវ៉ាក់សាំងមុនៗ ដែលត្រូវចាក់ពីរដូស។ ជាងនេះទៅទៀត វ៉ាក់សាំងនេះ អាចស្តុកទុកក្នុងសីតុណ្ហភាពត្រឹម ២ ទៅ ៨ ដឺក្រេប៉ុណ្ណោះ។
អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានទទួលស្គាល់វ៉ាក់សាំងពីរមុខរបស់ក្រុមហ៊ុនអាមេរិក និងអាល្លឺម៉ង់ និងក្រុមហ៊ុនអង់គ្លេស ដើម្បីឱ្យចែកចាយទូទៅពិភពលោកតាមយន្តការសមធម៌ ឬ កូវ៉ាក់ (COVAX)។ វ៉ាក់សាំង ៦ សែនដំបូងនោះ គឺជាវ៉ាក់សាំង អាស្ត្រាហ្ស៊េណេកា (AstraZeneca) របស់សាកលវិទ្យាល័យអក់ស្វើដ (Oxford University) នៃចក្រភពអង់គ្លេស (United Kingdom)។
អង្គការសុខភាពពិភពលោក គ្រោងនឹងចែកចាយវ៉ាក់សាំងទាំងនេះ ទៅប្រទេសក្រីក្រឯទៀត ឱ្យបានប្រមាណ ២០០ លានដូស ក្នុងត្រីមាសទីមួយនេះ។ អង្គការនេះ គ្រោងចែកចាយវ៉ាក់សាំងទាំងនេះ រហូតដល់ ២ពាន់លាន (២,០០០,០០០,០០០) ដូស ត្រឹមចុងឆ្នាំ ២០២១នេះ។ ពិភពលោកទាំងមូល មានប្រជាជនសរុបជិត ៨ពាន់លាននាក់ (៧,៨០០,០០០,០០០)។
មិនទាន់មានសេចក្តីរាយការណ៍ណាមួយ ដែលថាកម្ពុជា នឹងបានទទួលវ៉ាក់សាំងពីអង្គការសុខភាពពិភពលោក នៅពេលណានៅឡើយនោះទេ ស្របពេលដែលអង្គការមួយនេះ ចាប់ផ្ដើមផ្តល់វ៉ាក់សាំង ៦សែន (៦០០.០០០) ដូសដំបូងឱ្យប្រទេសហ្កាណា (Ghana) មុនគេ។
អាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចសុំការបំភ្លឺរឿងនេះ ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលអ្នកស្រី ឱ វណ្ណឌីន បាននៅឡើយទេ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ហាក់ដូចជា ប្រញាប់ប្រញាល់ និងសម្រុកចាក់វ៉ាក់សាំងចិនឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរ ឱ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
ជាងនេះទៅទៀត មន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល បានបន្តអំពាវនាវ កាលពីក្នុងសន្និសីទព័ត៌មាន នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែ កុម្ភៈ ឱ្យអ្នកដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីត្រូវចាក់វ៉ាក់សាំង ត្រូវប្រញាប់ចូលខ្លួនមកចាក់វ៉ាក់សាំង ទៅតាមការជូនដំណឹង៖ «ត្រូវមានការស្ម័គ្រចិត្ត ប្រសិនបើបងប្អូនមានទទួលបាននូវការអំពាវនាវពីក្រសួងសុខាភិបាល មានការជូនព័ត៌មានពីក្រសួងសុខាភិបាល ទៅតាមក្រុមមនុស្ស ដែលត្រូវទទួលបាននូវការចាក់វ៉ាក់សាំង។ សូមអញ្ជើញដោយស្ម័គ្រចិត្ត ដើម្បីមកទទួលវ៉ាក់សាំង នៅតាមទីតាំង ដែលមាននៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ហើយយើងនឹងចេញជាបន្តបន្ទាប់ទៀត ដើម្បីឱ្យការចាក់វ៉ាក់សាំងនេះ គឺបានគ្របដណ្ដប់នៅទូទាំងប្រទេសរបស់»។
កម្ពុជាផ្ទុះព្រឹត្តិការណ៍ចម្លងក្នុងសហគមន៍ជាលើកទីបីហើយ រួមទាំងព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍ ថ្ងៃទី ២០ ខែកុម្ភៈនោះ។ ប៉ុន្តែតួលេខនៃអ្នកឆ្លងលើកនេះ មានច្រើន និងឆ្លងលឿនជាងមុន។ ក្នុងនោះ ក្រសួងសុខាភិបាល រកឃើញមេរោគកម្លាយឬបំប្លែងថ្មីបីករណីបន្ថែមទៀត។ ប្រការនេះ ធ្វើឱ្យអ្នកស្រី ឱ វណ្ណឌីន ព្រមាននៅក្នុងសន្និសីទថ្ងៃដដែលនោះ អំពីគ្រោះថ្នាក់ដល់ស្លាប់ ចំពោះអ្នកឆ្លងជំងឺនៅពេលនេះ ៖ «កុំគិតថា ទេកម្ពុជាអត់មានអ្នកស្លាប់ផង ទៅភ័យអី! កុំមើលស្រាលទៅលើលទ្ធភាពនៃការវាយលុករបស់វីរុសកូវីដ-១៩ ជាពិសេស អាប្រភេទបំប្លែងថ្មីនេះ វានឹងអាចធ្វើឱ្យអ្នកជំងឺវិវត្តទៅរកសេចក្តីស្លាប់បាន ប្រសិនបើបុគ្គលនោះ មិនទទួលបាននូវការពិនិត្យព្យាបាល បានទាន់ពេលវេលា ហើយមានការថែទាំត្រឹមត្រូវ ពីក្រុមគ្រូពេទ្យរបស់យើងទេនោះ»។
តួលេខនៃការកើនឡើងរាល់ថ្ងៃ នៃអ្នកឆ្លងក្នុងសហគមន៍នេះ ធ្វើឱ្យមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល និងតំណាងអង្គការសុខភាពពិភពលោកនៅកម្ពុជា ព្រមានអំពីភាពស្មុគស្មាញ និងលំបាកខ្លាំងជាងការឆ្លងក្នុងសហគមន៍លើកមុនៗ។ ពួកគាត់បារម្ភខ្លាំង ថាស្ថានភាពនេះ អាចផ្ទុះឡើងជាការចម្លងទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងសហគមន៍ និងអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ចូលរួមអនុវត្តវិធានការរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់បំផុត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។