មតិ​ពលរដ្ឋ​និង​សង្គម​ស៊ីវិល​ជុំវិញ​រដ្ឋាភិបាល​ព្រមាន​បិទ​ការិយាល័យ​អ.ស.ប​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស

0:00 / 0:00

ពលរដ្ឋ សហគមន៍​មាន​ជម្លោះ​ដីធ្លី និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល គាំទ្រ​ការិយាល័យ​ឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស (អ.ស.ប) ឲ្យ​បន្ត​មាន​ការិយាល័យ​នៅ​កម្ពុជា។ ការ​គាំទ្រ​នេះ បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ព្រមាន​ថា នឹង​ប្រើ​សិទ្ធិ​អធិបតេយ្យ​របស់​ខ្លួន បិទ​ការិយាល័យ យូ.អិន (UN) នៅ​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ ដោយសារ​រដ្ឋាភិបាល​ចោទ​ថា​បាន​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃ​ក្នុង និង​រំលោភ​អធិបតេយ្យភាព​កម្ពុជា។

ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី ក្រុម​ពលរដ្ឋ និង​សហគមន៍​មាន​ជម្លោះ​ដីធ្លី​យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​មាន​បំណង​លាក់បាំង​ភាព​អាក្រក់​របស់​ខ្លួន​ជុំវិញ​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ការ​បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ពី​លំនៅឋាន។

ការ​ព្រមាន​បិទ​ការិយាល័យ​ឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប្រចាំ​កម្ពុជា (OHCHR) របស់​រដ្ឋាភិបាល ត្រូវ​បាន​ពលរដ្ឋ សហគមន៍​មាន​ជម្លោះ​ដីធ្លី និង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល បង្ហាញ​ជំហរ​ជំទាស់ និង​គាំទ្រ​ឲ្យ​ការិយាល័យ​នេះ​បន្ត​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ដដែល។

អាជីវករ​លក់​ដូរ​ក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ និង​មាន​ស្រុក​កំណើត​នៅ​ខេត្ត​តាកែវ លោកស្រី ស៊ឹម ធីតា យល់​ថា កម្ពុជា ហាក់​ដូចជា​ត្រូវ​ស្ថិត​ក្នុង​សម័យ ប៉ុល ពត ដែល​មាន​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ម្ដង​ទៀត បើ​សិន​ជា​អង្គការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ​ដ៏​ធំ​មួយ​នេះ​លែង​មាន​នៅ​កម្ពុជា៖ « ខ្ញុំ​ជឿ​ថា បើ​អត់​មាន​អង្គការ​ហ្នឹង​ទេ ដូច​យើង​នៅ​កាល​សម័យ ប៉ុល ពត អ៊ីចឹង គឺ​មាន​ការ​ជិះជាន់ ...»

ពលរដ្ឋ​ម្នាក់​នេះ​អំពាវនាវ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល មិន​ត្រូវ​បិទ​ទីស្នាក់ការ​ឃ្លាំ​មើល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ នេះ​ទេ ព្រោះ​អ្វី​ដែល​ការិយាល័យ​នេះ​បាន​ធ្វើ​កន្លង​ទៅ ជួយ​កម្ពុជា ច្រើន​ជុំវិញ​ការ​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ជួយ​ជំរុញ​ឲ្យ​កម្ពុជា មាន​ការ​រីក​ចម្រើន​ជាច្រើន​វិស័យ​ដែរ។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២២ វិច្ឆិកា រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​បរទេស​កម្ពុជា លោក ប្រាក់ សុខុន បាន​ផ្ញើ​លិខិត​មួយ​ទៅ​ឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប្រចាំ​នៅ​ទីក្រុង​ហ្សឺណែវ ប្រទេស​ស្វីស បញ្ជាក់​ថា ការិយាល័យ​ឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា បាន​ជ្រៀតជ្រែក និង​រំលោភ​អធិបតេយ្យភាព​កម្ពុជា ម្ដង​ហើយ​ម្ដង​ទៀត ដូច្នោះ​ការិយាល័យ​នេះ​នឹង​អាច​បិទ​ទ្វារ​លែង​មាន​នៅ​កម្ពុជា បើ​សិន​មិន​ព្រម​ទទួល​យក​អនុស្សរណៈ​យោគយល់ (MoU) ថ្មី។

អ្នក​តំណាង​សហគមន៍​មាន​ជម្លោះ​ដីធ្លី​បុរីកីឡា លោកស្រី សរ ស៊ន យល់​ថា ដោយសារ​តែ​ការិយាល័យ​សិទ្ធិ​មនុស្ស យូ.អិន ចេះ​តែ​និយាយ​ការ​ពិត​ជុំវិញ​បញ្ហា​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ការ​ចាប់​មនុស្ស​ឃុំ​ខ្លួន​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​ដោយ​គ្មាន​កំហុស ហើយ​ដែល​ជា​ចំណុច​អាក្រក់​របស់​រដ្ឋាភិបាល។ ពួក​គាត់​បញ្ជាក់​ថា រដ្ឋាភិបាល​បង្វែរ​រឿង​នេះ​ទៅ​ជា​ការ​ជ្រៀតជ្រែក និង​រំលោភ​អធិបតេយ្យភាព ដើម្បី​យក​លេស​បណ្ដេញ​ការិយាល័យ​នេះ​លែង​ឲ្យ​ឈរ​ជើង​នៅ​កម្ពុជា៖ « យូ . អិន គាត់​និយាយ​តែ​ការ​ពិត​អំពី​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស ចាប់​មនុស្ស​អត់​មាន​កំហុស​អ៊ីចឹង ដូច្នោះ​រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​ហ៊ាន​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ...»

មិន​ខុស​គ្នា​នេះ សកម្មជន​ដីធ្លី​បឹងកក់ កញ្ញា សុង ស្រីលាភ អះអាង​ថា ពលរដ្ឋ​ដែល​ត្រូវ​បណ្ដេញ​ចេញ​ពី​ផ្ទះ​សម្បែង​យ៉ាង​អយុត្តិធម៌ គឺ​ដំបូង​ឡើយ​មិន​ស្គាល់​ថា​អ្វី​ជា​សិទ្ធិ​បញ្ចេញ​មតិ សិទ្ធិ​ប្រមូល​ផ្ដុំ និង​ភាព​យុត្តិធម៌​ឡើយ ប៉ុន្តែ​ក្រោយ​មក ការិយាល័យ​សិទ្ធិ​មនុស្ស យូ.អិន បាន​ពន្យល់​ឲ្យ​ពួក​គាត់​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ជិះជាន់ ចេះ​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​ទាំងនោះ​ដើម្បី​ស្វែងរក​ពន្លឺ​យុត្តិធម៌​មក​វិញ៖ « អ្វី​ដែល យូ . អិន រាយការណ៍ និង​ចេញ​របាយការណ៍​កន្លង​មក គឺ​រឿង​ពិត​នៅ​កម្ពុជា ជាក់ស្ដែង​មក​លើ​ពលរដ្ឋ។ អ៊ីចឹង​ខ្ញុំ​គិត​ថា គាត់​អត់​បាន​រំលោភ​អី​មក​លើ​រដ្ឋាភិបាល ...»

ការ​ពិចារណា​បិទ​ការិយាល័យ​ឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប្រចាំ​កម្ពុជា បាន​កើត​ឡើង​ក្រោយ​ពី​អ្នក​តំណាង​ការិយាល័យ​នេះ អ្នកស្រី វ៉ាន់ហ៊ី លី (Wan-Hea Lee) ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ពន្យល់​ផ្លូវ​ច្បាប់​ជុំវិញ​ការ​រារាំង​មិន​ឲ្យ​លោក សម រង្ស៊ី ប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ វិល​ចូល​ស្រុក​វិញ តែ​ត្រូវ​បាន​រដ្ឋាភិបាល​ចោទ​ថា​ជ្រៀតជ្រែក និង​រំលោភ​អធិបតេយ្យភាព​កម្ពុជា។

តំណាង​សហគមន៍​មាន​ជម្លោះ​ដីធ្លី​មក​ពី​ភ្នំ​បាត លោកស្រី គឹម សារ៉ាន់ បញ្ជាក់​ថា ការ​ពិត​ជុំវិញ​ភាព​អយុត្តិធម៌​ដែល​សហគមន៍​របស់​លោកស្រី​ចំនួន ១៤០​គ្រួសារ​រស់នៅ​ភ្នំ​បាត ជួប​ប្រទះ​សព្វថ្ងៃ នឹង​លែង​មាន​អ្នក​ហ៊ាន​និយាយ​ការ​ពិត​ជុំវិញ​ទុក្ខ​លំបាក​ទាំងនោះ​ទៀត​ហើយ បើ​សិន​ជា​រដ្ឋាភិបាល​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ការិយាល័យ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​បន្ត​ឈរ​ជើង​នៅ​កម្ពុជា៖ « ខ្ញុំ និង​ប្រជាជន​ភ្នំ​បាត ១៤០​គ្រួសារ សំណូមពរ​ទុក យូ . អិន បន្ត​ទៀត​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ ...»

ប្រធាន​អង្គការ​វេទិកា​អនាគត និង​ជា​អ្នក​ឃ្លាំ​មើល​ស្ថានការណ៍​នយោបាយ លោក អ៊ូ វីរៈ អះអាង​ប្រាប់​អាស៊ីសេរី ថា ការិយាល័យ​ឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស គឺ​មាន​ភារកិច្ច​ឃ្លាំ​មើល​បញ្ហា​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ព្រោះ​កម្ពុជា គឺ​រដ្ឋ​មួយ​ក្នុង​ចំណោម​រដ្ឋ​ជាច្រើន បាន​ស៊ីញេ​ទទួល​យក​កតិកាសញ្ញា​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​មនុស្ស៖ « ទាក់ទង​អធិបតេយ្យភាព និង​ការ​មិន​ជ្រៀតជ្រែក​កិច្ចការ​ផ្ទៃ​ក្នុង តាម​ពិត​គោលការណ៍​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ គេ​មិន​ជ្រៀតជ្រែក​ទេ។ លើក​លែង​តែ​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ការ​ប្រឆាំង​មនុស្ស​ជាតិ​ធំៗ ដូចជា​សង្គ្រាម​សម្លាប់​មនុស្ស​រង្គាល​ជា​ដើម »

ចំណែក​ប្រធាន​គ្រប់គ្រង​ការិយាល័យ​ស៊ើប​អង្កេត​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត បញ្ជាក់​ថា ពិភពលោក​នឹង​យល់​ថា រដ្ឋាភិបាល​នឹង​គ្មាន​ឆន្ទៈ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ឡើយ។ លោក​បន្ថែម​ថា បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជា មិន​អាច​ខ្វះ​ការិយាល័យ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នេះ​បាន​ទេ ព្រោះ​ការិយាល័យ​នេះ​បាន​ជួយ​ច្រើន ពាក់ព័ន្ធ​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស ហើយ​និង​បាន​ជួយ​ស្វែងរក​ជំនួយ​បរទេស​មក​ជួយ​អភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ជាច្រើន ដូចជា​វិស័យ​សុខាភិបាល​ជាដើម៖ « បើ​បិទ ខ្ញុំ​គិត​ខាត​ច្រើន ទី​មួយ​ទទួល​រង​ការ​រិះគន់​កាន់​តែ​ច្រើន និង​ទី​ពីរ បាត់បង់​ជំនួយ​បរទេស »

ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា ពលរដ្ឋ និង​សហគមន៍​មាន​ជម្លោះ​ដីធ្លី ប្ដេជ្ញា​ថា ពួក​គាត់​នឹង​ទាមទារ​រហូត​ដើម្បី​ឲ្យ​ការិយាល័យ​ឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ បន្ត​វត្តមាន​នៅ​កម្ពុជា បើ​សិន​ជា​រដ្ឋាភិបាល​បិទ​ការិយាល័យ​នេះ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។