ឥទ្ធិពលនៃការសរសេរដើម្បីសិទ្ធិមកលើមេដឹកនាំខ្មែរនិងពិភពលោក
2014.05.08
ក្រុមកុមារមកពីសហគមន៍ចំនួន៨ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ យកថ្ងៃអបអរទិវាកុមារអន្តរជាតិ អំពាវនាវអោយបញ្ឈប់ការបណ្ដេញចេញដោយបង្ខំ និងស្នើអោយដោះលែងសកម្មជនដីធ្លីលោកស្រី យ៉ោម បុប្ផា នៅថ្ងៃទី១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣។
អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) ចេញរបាយការណ៍មួយនៅថ្ងៃទី៧ ឧសភា ឲ្យដឹងថា គម្រោងយុទ្ធនាការសកលឈ្មោះថា "ការសរសេរដើម្បីសិទ្ធិ" (Write For Rights)ប្រចាំឆ្នាំ២០១៣ បានបំបែកឯកត្តកម្មយ៉ាងធំធេងនៅឆ្នាំ២០១៣ ដែលមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំង ដាក់សម្ពាធលើអាជ្ញាធរនានាលើសកលលោក ឲ្យដោះលែងអ្នកទោសមនសិការ សំខាន់ៗ ៣នាក់ ក្នុងនោះមានកម្ពុជាផង។
"ការសរសេរដើម្បីសិទ្ធិ" ដែលភាសាអង់គ្លេសថា Write For Rights ឬ Letter Writing Marathon ជាឈ្មោះគម្រោងយុទ្ធនាការសកលមួយរបស់អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ ដើម្បីជួយការពារសិទ្ធិបុគ្គលណា ដែលត្រូវបានគេរំលោភបំពាន នៅប្រទេសនានាលើសកលលោក។
ក្នុងចំណោមអ្នកទោសមនសិការសំខាន់ៗ ៣នាក់ ដែលអាជ្ញាធបានដោះលែងនោះ មានអ្នកទោសខ្មែរម្នាក់ដែរ គឺសកម្មជនការពារសិទ្ធិលំនៅឋាន សហគមន៍បឹងកក់ អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ដែលរដ្ឋាភិបាលចាប់ដាក់គុក ដោយសារបានតវ៉ាការពារផ្ទះសម្បែងនៅបឹងកក់ ពីការរឹបអូសនិងបណ្ដេញចេញ។
ក្រៅពីនេះ មានអ្នកទោសបុរសជនជាតិ រុស្ស៊ី ដែលធ្វើបាតុកម្មអហិង្សាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលរូស្សី គឺលោក ប្លាឌីមៀរ អាកីម៉េនកូវ (Vladimir Akimenkov) និង ប្លុគើ (Blogger) ជនជាតិទុយណេស៊ី ឈ្មោះ ចាប៊ើ ម៉េជ្រី (Jabeur Mejri)។
យុទ្ធនាការនៃការសរសេរដើម្បីសិទ្ធិ ឆ្នាំ២០១៣ នេះ មិនត្រឹមតែបានដាក់សម្ពាធឲ្យអាជ្ញាធរដោះលែងអ្នកទោសសំខាន់ ៣នាក់ នោះទេ តែបានជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរដោះលែងអ្នកទោស ១២នាក់ នៅប្រទេសផ្សេងៗទៀត។
ចំពោះការដោះលែងអ្នកទោសចំនួន ១២នាក់នោះ គឺធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានមនុស្សប្រហែល ២លាន ៣សែននាក់ លើសកលលោក បានធ្វើសកម្មភាពទាមទារឲ្យដោះលែងពួកគេ ក្នុងរយៈពេលពីរសប្ដាហ៍ ក្នុងឱកាសទិវាសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំឆ្នាំ តាមរយៈយុទ្ធនាការនៃការសរសេរដើម្បីសិទ្ធិនេះ។
អ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាប់ដាក់គុកកាលពីថ្ងៃទី៤ កញ្ញា ឆ្នាំ២០១២ ពីបទចោរកម្ម។
ដោយឡែក ចំពោះការដោះលែងអ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា វិញ អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ រំលេចថា ក្នុងយុទ្ធនាការនៃការសរសេរដើម្បីសិទ្ធិនេះ មានប្រជាពលរដ្ឋ និងអង្គការនានា មកពីប្រទេសចំនួន ៥៤ បានធ្វើសកម្មភាពជាង ២ម៉ឺន ៥សែន ករណី ទាមទារឲ្យដោះលែងអ្នកស្រី។ ក្នុងនោះ មានលិខិតទាមទារឲ្យដោះលែងប្រហែលជាង ២សែន ៥ម៉ឺនច្បាប់ បានផ្ញើទៅអាជ្ញាធរកម្ពុជា និងលិខិតលើកទឹកចិត្តចំនួនជាង ៦ពាន់ច្បាប់ បានផ្ញើជូនអ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា។
ទោះយ៉ាងណា អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ បញ្ជាក់ថា ការដោះលែងអ្នកស្រី យ៉ោម បុប្ផា ក៏ដោយសារមានការទាមទាររបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុក និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាតឱ្យបក្សកម្លាំងជាតិធ្វើបាតុកម្ម នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ
