សន្និសីទថ្នាក់ជាតិស្ដីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន
2013.05.30

នៅថ្ងៃទី៣០ ឧសភា អង្គការយូណេស្កូ (UNESCO) សហការជាមួយមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (Cambodian Center for Independent Media = CCIM) ប្រារព្ធសន្និសីទថ្នាក់ជាតិស្ដីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន ដើម្បីលើកឡើងអំពីវិធានការធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិក្នុងការទទួលព័ត៌មាន។
តំណាងយូណេស្កូ ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា អ្នកស្រី អាន ឡឺម៉ែស្រ្ត (Anne Lemaistre) ថ្លែងថា សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន គឺជាឧបករណ៍ដ៏សំខាន់មួយដែលធានាការបើកចំហដំណឹង ជាផ្នែកសំខាន់នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងតម្លាភាព សម្រាប់លើកស្ទួយអភិបាលកិច្ចល្អ និងកាត់បន្ថយអំពើពុករលួយ។ អង្គការយូណេស្កូ សង្ឃឹមថាសន្និសីទថ្នាក់ជាតិស្ដីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាននៅកម្ពុជា ចំនួន ២ថ្ងៃ នឹងរកឃើញនូវវិធីកែប្រែ ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមានព័ត៌មានបើកចំហបាន។
តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង លោក សុន ឆ័យ ថ្លែងថា សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាននេះត្រូវគណបក្សកាន់អំណាចប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងស្រុកទាំងអស់ ដើម្បីជេរប្រមាថគណបក្សប្រឆាំង សម្រាប់ទាក់ទាញរកសំឡេងអ្នកគាំទ្រមុនបោះឆ្នោត៖ «យើងជាគណបក្សប្រឆាំងនោះ គេបានចាត់ទុកយើងជាខ្មាំង ជាសត្រូវហើយ អត់ដែលបានគិតថា យើងជាតំណាងឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិទទួលខុសត្រូវការពារប្រជាពលរដ្ឋ ការពារទឹកដី ការពារសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ គេតែងចោទប្រកាន់យើង មួលបង្កាច់យើង»។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ លោក ប៉ា ងួនទៀង ថ្លែងថា សិទ្ធិទទួលព័ត៌មានពិស្ដារពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងគម្រោងវិនិយោគនានា និងចំណូលចំណាយ ពន្ធ ឬធនធានរ៉ែ មិនត្រូវបានលាតត្រដាងឡើយ៖ «ព័ត៌មានឯករាជ្យ និងមិនលម្អៀងទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ តាមរយៈបទពិសោធន៍ជាង ១០ឆ្នាំនេះ ខ្ញុំយល់ថា សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន គឺជាតម្រូវការចាំបាច់ដែលខ្វះនៅច្បាប់ធានានៅសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាននេះ។ ខ្ញុំបាទ និងសហការីនៅក្នុងការព្យាយាមផ្តល់ព័ត៌មានទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ គឺយើងជួបប្រទះនូវបញ្ហាជាច្រើន»។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតស៊ុយអែត (Sweden) ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា អ្នកស្រី អាន ហូហ្លាន់ (Anne Hoglund) ថ្លែងថា ទាំងអស់គ្នាកំពុងរស់នៅក្នុងយុគសម័យដែលមានការវិវឌ្ឍន៍ផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យាយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលមនុស្សជាតិមិនធ្លាប់មានកន្លងមក។ បច្ចុប្បន្ន ចំនួនឧបករណ៍ដែលភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាទៅវិញទៅមកមានច្រើនជាងចំនួនមនុស្ស។ សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន កំពុងផ្តល់ភាពអង់អាចដល់មនុស្សនៅជុំវិញពិភពលោក។ នៅប្រទេសស៊ុយអែត សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិយោបល់ និងសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ១៧៦៦ មក។ ចំណែកនៅកម្ពុជា ចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទដៃស្ទើរតែជាប់ឯតទគ្គកម្មពិភពលោក សម្រាប់ប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិតទទួលយកព័ត៌មានកើនឡើងរាល់ថ្ងៃ។ ទាំងនេះជាឧបករណ៍សំខាន់សម្រាប់លើកកម្ពស់សេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន។
សមត្ថភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ផ្សេងៗទាំងនេះដោយសេរី និងឯករាជ្យ ត្រូវតែទទួលបានការការពារ។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា សន្និសីទថ្នាក់ជាតិនេះក្លាយជាការចាប់ផ្ដើមដំណើរការដែលនាំឲ្យមានការពង្រឹងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិយោបល់ និងសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាននៅកម្ពុជា ដែលនឹងបង្កើតនូវលក្ខខណ្ឌកាន់តែប្រសើរ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបនៅក្នុងប្រទេសនេះ។
ពាក់ព័ន្ធបញ្ហាសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាននៅកម្ពុជា នេះ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន លោក ថាច់ ផែន ថ្លែងថា ពលរដ្ឋកម្ពុជា បានទទួលព័ត៌មានតាមរយៈវិទ្យុ ទូរទស្សន៍ ទស្សនាវដី្ត កាសែត អ៊ីនធឺណិត ហ្វេសប៊ុក ខ្សែកាប និងឯកសារពីក្រសួងនានាជាច្រើនរយស្ថាប័ន។ ប៉ុន្តែ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានរក្សាសិទ្ធិមិនបញ្ចេញព័ត៌មានដែលពាក់ព័ន្ធសន្តិសុខប្រទេសជាតិឡើយ៖ «ច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាននេះ ធាតុពិតគឺថាមិនទាន់ចេញជារូបរាងនៅឡើយទេ ព្រោះថា ការងារកសាងច្បាប់ស្ដីពីរបបសារព័ត៌មាននេះ មិនមែនស្ថិតនៅជាសមត្ថកិច្ចរបស់ក្រសួងព័ត៌មានទេ វាជាសមត្ថកិច្ចរបស់ស្ថាប័នមួយផ្សេង»។
នៅប្រទេសកម្ពុជា មិនទាន់មានច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាននៅឡើយ។ កាលពីឆ្នាំ២០០៤ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានទទួលស្គាល់ភាពចាំបាច់ ដើម្បីបង្កើតសេរីភាពក្នុងការទទួលព័ត៌មាននៅក្នុងប្រទេសនេះ។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយច្បាស់លាស់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ទាក់ទងជាមួយសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន ត្រូវបានរៀបចំដោយក្រសួងទំនាក់ទំនងរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា និងអធិការកិច្ច នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៧។ ប៉ុន្តែ តាំងពីឆ្នាំ២០០៧ មកទល់បច្ចុប្បន្ន គោលនយោបាយនេះមិនទាន់បានដាក់ជូនគណៈរដ្ឋមន្ត្រីដើម្បីអនុម័តនៅឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។