តុលាការផ្តន្ទាទោសលោក នួន ជា និង ខៀវ សំផន ដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតក្នុងសំណុំរឿង លេខ ០០២ វគ្គ ២
2018.11.16
សាលាក្តីខ្មែរក្រហមសម្រេចផ្ដន្ទាទោសអនុលេខាបក្សកុម្មុយនិស្តកម្ពុជា លោក នួន ជា និងប្រមុខរដ្ឋនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ លោក ខៀវ សំផន ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ក្នុងសំណុំរឿង ០០២ វគ្គ ២។ របបលោក ហ៊ុន សែន និងតំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិ ចាត់ទុកសាលក្រមផន្ទាទោសអតីតមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃរបបខ្មែរក្រហមទាំងពីររូបនេះ ថាជាយុត្តិធម៌សម្រាប់ជនរងគ្រោះ និងមានតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់មនុស្សជាតិ។
អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា (អ.វ.ត.ក) ឬសាលាក្តីខ្មែរក្រហម រកឃើញពិរុទ្ធភាពរបស់ជនជាប់ចោទ នួន ជា និង ខៀវ សំផន ក្នុងសំណុំរឿងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ និងការបំពារបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្ស៊ឺណែវ (Geneva) ដែលបានប្រព្រឹត្តិនៅលើទឹកដីកម្ពុជា ចន្លោះពីថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ថ្ងៃទី៦ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩។
ប្រធានអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងនៃសាលាក្តីខ្មែរក្រហម លោក និល ណុន ប្រកាសសាលក្រមផន្ទាទោសអ្នកទាំងពីរដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ក៏ប៉ុន្តែបានរួមបញ្ចូលទោសក្នុងសំណុំរឿងនេះជាមួយទោសក្នុងសំណុំរឿង ០០២ វគ្គ ១៖ «អង្គជំនុំជម្រះសម្រេចផ្តន្ទាទោសជនជាប់ចោទ ខៀវ សំផន និង នួន ជា ដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។ ដោយពិចារណាទៅលើការផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតចំពោះគាត់នៅក្នុងសំណុំរឿង ០០២/០១ អង្គជំនុំជម្រះសម្រេចរួមបញ្ចូលគ្នានូវការផ្តន្ទាទោសទាំងពីរទៅជាការផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិតតែមួយ»។
អង្គជំនុំជម្រះបានសម្រេចទទួលយកផ្នែកខ្លះនៃគម្រោងស្នើសុំសំណងផ្លូវចិត្ត និងសមូហភាព ចំនួន ១៤ គម្រោង ដែលមានក្ខណៈសមស្រប និងអាចអនុវត្តបាន។ គម្រោងសំណងទាំងនោះ មានដូចជា ទិវានៃការចងចាំចំពោះជនរងគ្រោះ និងពិធីរំលឹកផ្សេងៗចំពោះការឈឺចាប់ ដែលពួកគេបានទទួលរង ការព្យាបាលជំងឺផ្លូវចិត្តដល់ជនរងគ្រោះ ការដាក់តាំងឯកសារពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងខ្មែរក្រហម និងគម្រោងអប់រំជាដើម។ អង្គជំនុំជម្រះបានបដិសេធគម្រោងស្នើសុំសំណងមួយចំនួន ដែលមិនស្របតាមវិធានផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួន និងបើកផ្លូវឱ្យភាគីនីមួយៗ ប្តឹងសាទុក្ខទៅតាមនីតិវិធី។
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជារដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីនៃរបបក្រុងភ្នំពេញ លោក ប៊ិន ឈិន បានអានសេចក្តីថ្លែងការណ៍ក្រោយការប្រកាសសាលក្រមនេះថា របបរបស់លោកគ្មានការស្ទាក់ស្ទើរឡើយក្នុងការរកយុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ដើម្បីលុបបំបាត់អំពើនិទណ្ឌភាពនៃឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ។ លោកថា នេះជាសមិទ្ធផលថ្មីមួយទៀតរបស់សាលាក្តីខ្មែរក្រហម បើទោះជាតុលាការកូនកាត់មួយនេះ ប្រើពេលវេលាយូរ និងចំណាយថវិកាអស់ច្រើនយ៉ាងណាក្តី៖ «ថ្ងៃនេះប្រជាជនកម្ពុជា និងពិភពលោកទាំងមូល សូមរំឭកចងចាំ ចំពោះអ្នកដែលបានចែកឋានទៅ ព្រមទាំងអ្នកដែលបានរងគ្រោះដោយសារតែឧក្រិដ្ឋកម្មនៃរបបនោះ យើងសង្ឃឹមថា ការជំនុំជម្រះក្តី និងការចេញសាលក្រមនៃសំណុំរឿង ០០២ ដំណាក់កាលទី ២ នៅពេលនេះ ពិតជាអាចរំលែកការឈឺចាប់ និងទុក្ខវេទនារបស់អស់លោកលោកស្រី បានខ្លះជាក់ជាពុំខាន»។
អ្នកជំនាញកិច្ចការច្បាប់ និងជាតំណាងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក មីហ្គែល ឌឺ ស៊ឺប៉ា សួរ៉េ (Miguel de Serpa Soares) ថ្លែងថា អង្គការសហប្រជាជាតិតែងតែគាំទ្រ ចំពោះជំហរមិនឱ្យមានអំពើនិទណ្ឌភាព ចំពោះសំណុំរឿងឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិធ្ងន់ធ្ងរបែបនេះ។ លោកបន្តថា សាលក្រមផ្តន្ទាទោសនេះ គឺជាការផ្តល់យុត្តិធម៌ជូនជនរងគ្រោះ។ លោកបានអំពាវនាវដល់របបលោក ហ៊ុន សែន និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ឱ្យបន្តផ្តល់ការគាំទ្រដល់សាលាក្តីខ្មែរក្រហមទៅទៀត ខណៈតុលាការកូនកាត់មួយនេះកំពុងឈានដល់ការបញ្ចប់អាណត្តិយុត្តាធិការរបស់ខ្លួន៖ «សាលក្រមក្នុងថ្ងៃនេះក៏មានន័យដែរថា មានយុត្តិធម៌សម្រាប់ជនរងគ្រោះ។ ភស្តុតាង និងអង្គហេតុនានា ដែលត្រូវបានបង្ហាញក្នុងការជំនុំជម្រះក្តីនេះ នឹងប្រើសម្រាប់ជាកំណត់ហេតុប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមានតម្លៃមិនអាចកាត់ថ្លៃបានសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា និងសហគមន៍អន្តរជាតិ។ ជាមួយនឹងការប្រកាសសាលក្រមរបស់ខ្លួន អ.វ.ត.ក ក៏បានបង្ហាញនូវតួនាទីសំខាន់របស់ខ្លួនក្នុងការពង្រឹងវិធានច្បាប់របស់ខ្លួននៅកម្ពុជា»។
ក្នុងដំណើរការជំនុំជម្រះក្តីរយៈពេលជាង ១០ឆ្នាំមកនេះ តុលាការខ្មែរក្រហមបានចំណាយថវិកាអស់ជិត ៣០០លានដុល្លារអាមេរិក ដោយកាត់ទោសបានអតីតមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហម ៣រូប ក្នុងសំណុំរឿង ៣ ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ អតីតប្រធានមន្ទីរសន្តិសុខ ស-២១ ឬគុកទួលស្លែង លោក កាំង ហ្គិចអ៊ាវ ហៅឌុច ជាប់ក្នុងសំណុំរឿង ០០១ ចំណែកអនុលេខាបក្សកុម្មុយនីស្តកម្ពុជា លោក នួន ជា និងប្រមុខរដ្ឋនៃរបបខ្មែរក្រហម លោក ខៀវ សំផន ជាប់ក្នុងសំណុំរឿង ០០២ វគ្គ ១ (០០២/១) និង ០០២ វគ្គ ២ (០០២/២)។ អ្នកទាំងបីសុទ្ធតែត្រូវបានផ្តន្ទាទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត ដោយតុលាការរកឃើញពីពិរុទ្ធភាពនៃឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម និងការបំពារបំពានធ្ងន់ធ្ងរលើអនុសញ្ញាក្រុងហ្ស៊ឺណែវ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។