|
វីដេអូ ខួបទី៤១នៃការឡើងកាន់អំណាចរបស់ខ្មែរក្រហម |
|
|
អត្ថបទទាក់ទង
អ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រ ស្នើឲ្យយុវជនសិក្សាពីប្រវត្តិសាស្ត្រថ្ងៃទី១៧ មេសា ដោយសិក្សាវិភាគតាមភស្តុតាងបែបវិទ្យាសាស្ត្រ។ អ្នកប្រវត្តិសាស្ត្រអះអាងថា ការព្យាយាមមិនរំឭក ឬបំភ្លេចពីប្រវត្តិសាស្ត្រ ជាការសម្លាប់អត្តសញ្ញាណខ្លួនឯង។
ថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦ នេះ គឺមានរយៈពេល ៤១ឆ្នាំហើយក្រោយពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ បានឆ្លងកាត់របបមួយដែលរងទុក្ខវេទនា និងនិរាសព្រាត់ប្រាសគ្រួសារ។ នោះ គឺជារបបខ្មែរក្រហមដែលចាប់ផ្ដើមឡើងនៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។ អ្នកធ្លាប់ឆ្លងកាត់របបនេះ នៅតែចងចាំមិនភ្លេចអំពីទុក្ខលំបាកវេទនានៅពេលនោះ។
សូមអញ្ជើញលោកអ្នកនាងស្តាប់ លោក ឆាំង សុង អតីតរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឃោសនាការនៃរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ រៀបរាប់អំពីការដួលរលំនៃរបបនេះ តាមការសាកសួររបស់ លោក ជី វិតា ដូចតទៅ៖
អ្នកស្រី សឿង ផាន់ស៊ី ដែលជាស្ត្រីមេម៉ាយ បច្ចុប្បន្នរស់នៅក្រុងឡុងប៊ិច (Long Beach) រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា (California) ឲ្យដឹងថា សមាជិកគ្រួសារអ្នកស្រីជាង ២០នាក់ បានស្លាប់ទាំងអស់ក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម រួមមានឪពុកម្តាយ មាមីង បងប្អូនបង្កើត និងស្វាមី ព្រមទាំងកូនបីនាក់។
បន្ទាប់ពីតស៊ូប្រដាប់អាវុធរយៈពេល ៧ឆ្នាំមក កងទ័ពកុម្មុយនិស្តខ្មែរក្រហម បានវាយយកទីក្រុងភ្នំពេញបានពីរបប លន់ នល់។ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ឬរបបខ្មែរក្រហម មានជីវិតត្រឹមតែ ៣ឆ្នាំ ៨ខែ ២០ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ មុននឹងត្រូវកងទ័ពវៀតណាម ផ្ដួលរំលំ។
នៅម៉ោងប្រមាណ ៩ព្រឹក កងទ័ពខ្មែរក្រហមដើរចូលទីក្រុងភ្នំពេញពីគ្រប់ទិសទី បន្ទាប់មកចាប់ផ្ដើមបណ្ដេញប្រជាជនចេញពីទីក្រុង ទៅកាន់ទីជនបទ។ ប៉ុន្តែអតីតបងធំទី២ នៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យអះអាងថា ប្រជាជនចាកចេញពីទីក្រុងដោយការស្ម័គ្រចិត្ត។
ក្នុងរយៈពេល ៣ឆ្នាំ ៨ខែ ២០ថ្ងៃនៃការគ្រប់គ្រងកាន់អំណាច មនុស្សជិត ២លាននាក់មានក្មេងចាស់ប្រុសស្រី បានបាត់បង់ជីវិតដោយការបង្ខំឲ្យធ្វើការធ្ងន់ធ្ងរ បាក់កម្លាំង គ្មានអាហារគ្រប់គ្រាន់ ដោយសារជំងឺ ដោយគ្មានថ្នាំព្យាបាល ដោយការធ្វើទារុណកម្ម និងសម្លាប់តាមវិធីផ្សេងៗ។
អតីតកងទ័ពខ្មែរក្រហម បន្តសម្ដែងមោនភាពដែលបានរំដោះទីក្រុងភ្នំពេញចេញពីការគ្រប់គ្រងរបស់របបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដែលដឹកនាំដោយលោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។ ទោះបីមានរយៈពេល ៤០ឆ្នាំហើយក៏ដោយ អតីតទាហានខ្មែរក្រហមទាំងនោះ នៅតែចងចាំគ្រប់សកម្មភាពនៃថ្ងៃដំបូងដែលពួកគេបានដើរចូលទីក្រុងភ្នំពេញ ដោយមានការស្វាគមន៍ និងអបអរសាទរជ័យជម្នះពីពលរដ្ឋទៀតផង។
អស់រយៈពេល ៤០ឆ្នាំមកហើយដែលរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរដឹកនាំដោយលោកប្រធានាធិបតី លន់ នល់ បានដួលរលំដោយសារស្នាដៃក្រុមខ្មែរក្រហម។ ក្រុមអតីតយោធារបស់របប លន់ នល់ ដែលនៅរស់រានមានជីវិតខ្លះ នៅតែនឹកឃើញពេលក្រុមខ្មែរក្រហមបានគ្រប់គ្រងអំណាចដោយភាពឃោរឃៅ ហើយទាញប្រទេសទាំងមូលឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងរបបនរកអវីចីស្ទើររករបបណាឲ្យដូចបាន។
ថ្ងៃទី១៧ មេសា ២០១៥ ជាថ្ងៃខួបទី៤០ឆ្នាំ នៃការដួលរលំនៃរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ (សេនាប្រមុខ លន់ នល់) និងការកកើតឡើងនូវរបបខ្មែរក្រហម។
នាយកប្រតិបត្តិនៃមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា លោក ឆាំង យុ មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនគិតថា កម្ពុជានឹងកើតមានសង្គ្រាមឡើងវិញនោះទេ ប្រសិនបើសាលាក្ដីខ្មែរក្រហម ចាប់ជនសង្ស័យក្នុងសំណុំរឿង ០០៣ និង ០០៤ មកធ្វើការកាត់សេចក្ដីនោះ។ ទាក់ទងនឹងផលវិបាកបន្សល់ពីរបបខ្មែរក្រហមវិញ លោក ឆាំង យុ ដែលបានស្រាវជ្រាវប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរក្រហម ២៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ មានប្រសាសន៍ថា សង្គមកម្ពុជា បច្ចុប្បន្នទទួលរងផលអាក្រក់ច្រើនណាស់ពីរបបវាលពិឃាដ។ តើផលអាក្រក់ទាំងនោះមានអ្វីខ្លះទៅ?
សូមស្ដាប់បទសម្ភាសន៍របស់លោក ជី វិតា ជាមួយលោក ឆាំង យុ។