ពលរដ្ឋប្រមាណ២០០គ្រួសារនៅពោធិ៍សាត់បារម្ភបាត់បង់លំនៅឋានដោយគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍
2015.02.24
អ្នកស្រី ពៅ រ៉ន ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់វិទ្យុអាស៊ីសេរី អំពីការចូលកាប់រានព្រៃ និងតាំងទីលំនៅក្បែរល្អាងរំលេច ឋិតនៅឃុំក្រពើពីរ ស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់ ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ២០០៧ ដល់ឆ្នាំ២០១៣ កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៥។
ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ២០០គ្រួសារដែលសង់ផ្ទះ និងខ្ទមរស់នៅក្នុងព្រៃក្បែរល្អាងបុរាណធម្មជាតិរំលេច ឋិតនៅឃុំក្រពើពីរ ស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់ ព្រួយបារម្ភពីសុវត្ថិភាពនៃការតាំងទីលំនៅរបស់ខ្លួន ខណៈអាជ្ញាធរ និងមន្ត្រីជំនាញទប់ស្កាត់សកម្មភាពទន្ទ្រានដីព្រៃបន្ថែម ដែលនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ល្អាង ហើយគ្រោងអភិវឌ្ឍតំបន់នោះទៅជាតំបន់ទេសចរណ៍។
មុននឹងធ្វើដំណើរដល់លំនៅឋានរបស់អ្នកភូមិ ឬល្អាងបុរាណធម្មជាតិរំលេច នេះ គេត្រូវធ្វើដំណើរកាត់តាមផ្លូវក្រាលកៅស៊ូ និងក្រួសក្រហមជាង ៦០គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្តពោធិ៍សាត់ មកដល់ចំណុចភូមិអូរដីកា នៃឃុំក្រពើពីរ ទើបបន្តដំណើរចូលព្រៃកាត់តាមជ្រលងអូរ និងឡើងភ្នំជិត ៨គីឡូម៉ែត្រទៀត។
ឋិតនៅកណ្ដាលព្រៃដែលមិននឹកស្មានថាមានមនុស្សរស់នៅច្រើន ដោយសារគ្មានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ មន្ទីរពេទ្យ និងសាលារៀន ជាដើម បែរជាមានផ្ទះ និងខ្ទមសង់រកេតរកូតជាច្រើនខ្នង ដែលពេលខ្លះមានពលរដ្ឋប្រមូលផ្ដុំគ្នា ដើម្បីពិភាក្សាបញ្ហាប្រឈមនានានៅក្នុងមូលដ្ឋាន។
ក្បាលទទូរក្រមាទើបត្រឡប់ពីចម្ការ មកអង្គុយត្របោមក្បាលជង្គង់ជជែកជាមួយអ្នកភូមិជាង ៥០នាក់ នៅក្រោមផ្ទះប្រក់ស័ង្កសីបាំងជញ្ជាំងក្ដារមិនទាន់ហើយមួយខ្នង គឺអ្នកស្រី ពៅ រ៉ន មានប្រសាសន៍ថា ពលរដ្ឋភាគច្រើនបានចូលកាប់រានព្រៃ និងតាំងទីលំនៅក្បែរល្អាងរំលេច ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ២០០៧ ដល់ឆ្នាំ២០១៣ តាមរយៈការទិញដូរគ្មានលិខិតស្នាមពីឆ្មាំយាមល្អាង គឺអ្នកស្រី ទូច សាយ និងប្ដី។ អ្នកស្រីបន្តថា រូបគាត់ និងកូនចៅចំនួនបីគ្រួសារ បានចំណាយប្រាក់ ២ពាន់ដុល្លារ ដើម្បីទិញដីចម្ការទំហំទទឹង ២០០ម៉ែត្រ បណ្ដោយ ១ពាន់ម៉ែត្រ ឋិតនៅខាងលិចល្អាងចម្ងាយ ៥០០ម៉ែត្រ៖ «គាត់ (អ្នកស្រី ទូច សាយ) វាស់វែងលក់ឲ្យខ្ញុំបានដាំដំណាំខ្នុរខ្ពស់អស់ហើយ។ ខ្ញុំខំកាប់ខំឆ្ការ ខ្ញុំអត់ចេញពីត្រង់ហ្នឹងទេ បើចេញមិនដឹងជាទៅនៅឯណាទេ?»។
ប្រជាពលរដ្ឋដែលភាគច្រើនមកពីខេត្តបាត់ដំបង ខេត្តប៉ៃលិន និងខេត្តតាកែវ បានសម្រុកចូលកាប់រុករាន និងដុតបំផ្លាញព្រៃឈើស្រោង និងពាក់កណ្ដាលស្រោងស្ទើររង្គាលនៅចំណុចមួយចំនួនក្បែរល្អាងរំលេច ឋិតនៅឃុំក្រពើពីរ ស្រុកវាលវែង។ ក្រុមពលរដ្ឋ បានចូលតាំងទីលំនៅនៅតំបន់នោះដោយខ្លួនឯង និងខ្លះអះអាងថា មានមេខ្យល់អូសទាញចំនួនបីក្រុមផ្សេងទៀតក្រៅពី អ្នកស្រី ទូច សាយ។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ សមត្ថកិច្ចប៉ូលិសបានចាប់តំណាងពលរដ្ឋម្នាក់ឈ្មោះ ជួប ឃន បញ្ជូនទៅតុលាការកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៥ ដោយចោទពីបទកាប់រុករានដីព្រៃ។ តុលាការបានសម្រេចឃុំខ្លួនភ្លាមៗ ដើម្បីបើកការស៊ើបអង្កេតករណីនេះ។ កាលនោះ អ្នកភូមិរស់នៅចំណុចរំលេច បានប្រតិកម្ម និងតវ៉ាសុំឲ្យដោះលែងដោយសំអាងថា តំណាងរបស់ខ្លួនគ្មានទោសកំហុសដូចការចោទប្រកាន់ទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកមើលការខុសត្រូវល្អាងរំលេច គឺអ្នកស្រី ទូច សាយ និងមន្ត្រីមានសមត្ថកិច្ចប្រចាំការនៅតំបន់នោះមួយចំនួនទេ ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពបំផ្លាញព្រៃឈើនៅក្បែរល្អាងនេះ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី បានព្យាយាមទាក់ទង អ្នកស្រី ទូច សាយ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការចោទប្រកាន់របស់ក្រុមពលរដ្ឋនេះដោយផ្ទាល់ និងតាមទូរស័ព្ទ ប៉ុន្តែមិនអាចទាក់ទងបានរហូតមកដល់ថ្ងៃទី២៣ ខែកុម្ភៈ។
យ៉ាងណា ប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ឡាច ផេងលី បញ្ជាក់ថា អ្នកស្រី ទូច សាយ ត្រូវបានអតីតប្រធានមន្ទីរវប្បធម៌ ធ្វើលិខិតស្នើសុំទៅថ្នាក់លើ ដើម្បីឲ្យគាត់បានធ្វើជាឆ្មាំយាមល្អាងនៅអំឡុងឆ្នាំ២០១២ គឺបន្ទាប់ពីគាត់ចូលទៅរស់នៅមុនគេក្នុងឆ្នាំ២០០៣ ហើយបាននាំពលរដ្ឋចំនួន ៥៦គ្រួសារទៀតទៅកាប់រានព្រៃ និងតាំងទីលំនៅនៅតំបន់នោះដែរ៖ «ពីមុនគាត់ (អ្នកស្រី ទូច សាយ) ទៅដល់កាប់រានធ្វើចម្ការ ហើយល្អាងនេះក៏ដឹងដោយសារគាត់ដែរ មានតាបសនៅកន្លែងហ្នឹង គាត់មានអបិយជំនឿគាត់ឈប់កាប់ព្រៃទៅ»។
លោកបន្ថែមថា នៅចំពោះមុខ មន្ទីរបានអភិរក្សតួល្អាង និងផ្ទៃដីព្រៃជុំវិញល្អាងទំហំ ១០០ហិកតារ តែវិធានការការពារព្រៃឈើក្រៅពីនេះ គឺជាដែនសមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋបាលព្រៃឈើ ឬខាងមន្ទីរបរិស្ថាន។ ចំណែកវិធានការរៀបចំពលរដ្ឋរស់នៅក្បែរល្អាង ឬបញ្ចៀសផលប៉ះពាល់ផ្សេងៗ ប្រសិនបើអភិវឌ្ឍតំបន់នោះទៅជាតំបន់ទេសចរណ៍ គឺអាស្រ័យលើអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនឹងមានវិធានការដោះស្រាយ។
ចំពោះបញ្ហានេះ មន្ត្រីនាំពាក្យសាលាខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក កើត ឆែ ធ្លាប់ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខ អាជ្ញាធរមានវិធានការគ្រប់គ្រង និងចុះស្រង់ស្ថិតិពិតប្រាកដរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់ក្បែរល្អាងរំលេច នោះ។ នៅចំពោះមុខ អាជ្ញាធរបានទប់ស្កាត់ដាច់ខាតចំពោះការកាប់រុករានដីព្រៃបន្ថែម ដោយរក្សាការរស់នៅ និងផ្ទៃដីកាប់រានបានទំហំប៉ុណ្ណា គឺផ្អាកនៅត្រឹមនោះសិន។
ក្រុមពលរដ្ឋដែលចូលទៅរស់នៅក្បែរល្អាងរំលេច ឋិតនៅឃុំក្រពើពីរ ស្រុកវាលវែង កាន់តែខ្វល់ចិត្ត ដោយខ្លាចបាត់បង់ទីលំនៅ និងដីធ្លីដែលខ្លួនទិញ ឬខំកាប់ឆ្ការបាននាពេលកន្លងមក បន្ទាប់ពីប៉ូលិសចាប់តំណាងម្នាក់ដាក់ពន្ធនាគារ ហើយទទួលព័ត៌មានថា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចនឹងអភិរក្សផ្ទៃដីព្រៃជុំវិញល្អាងរំលេច ទំហំ ៣ពាន់ម៉ែត្រការ៉េ ហើយដកហូតដីពីពលរដ្ឋណាដែលឋិតក្នុងដែនអភិរក្សនេះ។
អ្នកស្រី សុទ្ធ ធួក មានវ័យជាង ៥០ឆ្នាំ ជាប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់មកពីខេត្តបាត់ដំបង កំពុងឈរផ្អែកជញ្ជាំងផ្ទះក្នុងទឹកមុខក្រៀមក្រំទំនងជាបារម្ភពីសុវត្ថិភាពដីធ្លី និងការរស់នៅក្បែរល្អាងដូចអ្នកភូមិដទៃទៀតដែរ។ គាត់មានប្រសាសន៍ថា រូបគាត់ និងអ្នកភូមិជាច្រើនទៀត សុទ្ធតែខ្វះខាតដីធ្លីរស់នៅ ហើយចង់ឃើញការអភិវឌ្ឍនៅនឹងកន្លែង ដោយមិនចាំបាច់ធ្វើបាបពលរដ្ឋ ឬដកហូតដីនោះទេ៖ «ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅត្រង់នេះខំកាប់ខំរានបានបន្តិចបន្តួចប្រកបអាជីវកម្ម គាត់ (អាជ្ញាធរ) ដេញទៅ ហើយដល់ពេលទៅរកេតរកាកបានអីទៀត អ៊ីចឹងវាកើតទុក្ខម្នាក់ៗ»។
មន្ត្រីរបស់សមាគមអាដហុក (Adhoc) និងលីកាដូ (Licadho) ប្រចាំខេត្តពោធិ៍សាត់ បានសហការគ្នាចុះអង្កេតករណីនេះ ហើយរកឃើញថា ផ្ទៃដីព្រៃនៅចំណុចចម្ការចេក ស្រែក្ដី និងចំណុចរំលេច ឋិតនៅឃុំក្រពើពីរ ស្រុកវាលវែង រងការកាប់បំផ្លាញធ្ងន់ធ្ងរដោយប្រជាពលរដ្ឋ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សមិនគាំទ្រចំពោះសកម្មភាពនេះឡើយ ហើយយល់ថា អាចមានអ្នកមានលុយ ឬអំណាចនៅពីខាងក្រោយខ្នង។
លោក ភួង សុធា ជាមន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក ខេត្តពោធិ៍សាត់ ថ្លែងថា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចអសមត្ថភាពទប់ស្កាត់សកម្មភាពកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការចូលរស់នៅអនាធិបតេយ្យរបស់ពលរដ្ឋនៅក្នុងព្រៃ ដែលមិនមែនជាភូមិម្ករចាស់របស់ពួកគេធ្លាប់រស់នៅផងនោះ។ ប៉ុន្តែលោកថា បើមានការអភិវឌ្ឍតំបន់រំលេច នេះទៅជាតំបន់ទេសចរណ៍ អាជ្ញាធរត្រូវគិតគូររឿងពលរដ្ឋជាមុន៖ «វាជារូបភាពដ៏សែនអាក្រក់ ប្រសិនអាជ្ញាធរជាអ្នកបើកដៃឲ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលទៅកាប់ព្រៃ ហើយយករូបភាពប្រជាពលរដ្ឋថាពលរដ្ឋកាប់ព្រៃខុសច្បាប់ ហើយបណ្ដេញពួកគាត់ចេញ ដើម្បីយកដីចែកនោះ»។
ល្អាងបុរាណធម្មជាតិរំលេច គឺជាទីតាំងវប្បធម៌ធម្មជាតិវ័យចំណាស់មួយ។ មន្ត្រីវប្បធម៌បានសន្និដ្ឋានបឋម បន្ទាប់ពីចុះសិក្សាចំនួនបីលើកថា ល្អាងនេះ គឺជាទីតាំងរស់នៅរបស់អម្បូរមនុស្សនាសម័យបុរាណ គឺមុនពេលដែលមនុស្សមានផ្ទះសម្បែងរស់នៅពិតប្រាកដ។ តំបន់រំលេច មានល្អាងសំខាន់ៗចំនួន១០ ហើយល្អាងទាំងនោះចូលទៅត្រជាក់ មានស្នាមគូសវាស និងរូបមនុស្សនៅលើផ្ទាំងថ្ម។
យ៉ាងណា ប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក សំ ឃីម ថ្លែងបញ្ជាក់ថា គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍តំបន់រំលេច ទៅជាតំបន់ទេសចរណ៍នោះ គឺមិនទាន់មានភាពច្បាស់លាស់នៅឡើយ។ លោកថា នៅស្រុកវាលវែង មានតំបន់ទេសចរណ៍ច្រើនកំពុងសិក្សា ហើយអាចមានសក្ដានុពលសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តជាតិ។ ចំពោះតំបន់រំលេច វិញ បើអភិវឌ្ឍទៅអាចទាក់ទាញតែភ្ញៀវបរទេសប៉ុណ្ណោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- សភាអឺរ៉ុប ជំរុញឱ្យសើរើប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នៅសល់៨០% និងដាក់ទណ្ឌកម្មជាក់លាក់លើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
- លោក ហ៊ុន សែន ស្នើមេដឹកនាំចិនឱ្យផ្ដល់ជំនួយ និងប្រាក់កម្ចីបន្ថែម ក្នុងគ្រាដែលកម្ពុជាអាចប្រឈមនឹងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីសំណាក់សហភាពអឺរ៉ុប
- សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ តម្កល់សាលក្រមកំបាំងមុខទៅលើប្រធានសហជីព លោក ម៉ម រិទ្ធី ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ១៨ខែ
- ពលរដ្ឋខ្មែរនៅកូរ៉េគ្រោងធ្វើបាតុកម្មជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលប្ដឹងទាមទារកោះគជ់ទៅតុលាការអន្តរជាតិ
- លោក ហ៊ុន សែន ប្ដេជ្ញាបន្តប្រកាន់ជំហរគោលនយោបាយចិនតែមួយ និងថា ប្រទេសចិនបានជួយនយោបាយកម្ពុជាឱ្យមានឯករាជ្យ