ពលរដ្ឋ​២១​គ្រួសារ​នៅ​ពោធិ៍សាត់​ប្រតិកម្ម​នឹង​អាជ្ញាធរ​រឹប​អូស​ដី​ស្រៃ​ទៅ​ធ្វើ​ជា​ដី​ព្រៃ​សហគមន៍

ដោយ ជិន ជេដ្ឋា
2014.02.27

ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ស្រុក​ក្រគរ ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ អះអាង​ថា ដី​ស្រែ និង​ចម្ការ​ទំហំ​ជាង ៦០​ហិកតារ ស្ថិត​នៅ​ភូមិ​អន្សក្ដាម ឃុំ​ស្នាអន្សា ជា​ដី​ធ្លាប់​កាន់​កាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​១៩៨៣ របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចំនួន ២១​គ្រួសារ ត្រូវ​បាន​អាជ្ញាធរ​រឹប​អូស​ទៅ​ធ្វើ​ជា​ដី​ព្រៃ​សហគមន៍។ ការ​ដក​ហូត​នេះ បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង ២១​គ្រួសារ ប្រតិកម្ម និង​ទាមទារ​មន្ត្រី​ជំនាញ​ចុះ​វាស់វែង​ចេញ​ប្លង់​កម្មសិទ្ធិ​ស្រប​ច្បាប់​ជូន​ពួក​គាត់។

បញ្ហា​ដីធ្លី​រវាង​អាជ្ញាធរ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​នេះ បាន​កើត​មាន​តាំង​ពី​អំឡុង​ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០១២ ដោយ​ខាង​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ស្វះស្វែង​រក​កិច្ច​អន្តរាគមន៍​ពី​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​ដោះស្រាយ​ទំនាស់​ដីធ្លី អាជ្ញាធរ​ខេត្ត និង​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល ឲ្យ​ជួយ​ពន្លឿន​ការ​ដោះស្រាយ​ក្នុង​រឿង​នេះ ក៏ប៉ុន្តែ​បញ្ហា​នៅ​តែ​បន្ត​ជាប់​គាំង។

ប្រជាពលរដ្ឋ​ម្នាក់ លោក សោម សារាវុត មាន​ប្រសាសន៍​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៧ ខែ​កុម្ភៈ ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​មិន​បាន​បង្កបង្កើនផល​លើ​ដី​របស់​ខ្លួន​ពេញ​ដៃ​ពេញ​ជើង​រយៈពេល ២​ឆ្នាំ​ហើយ។ ក្នុង​ពេល​នោះ​ពួក​គាត់​បាន​រត់​ទៅ​រក​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត និង​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ (Licadho) ប្រចាំ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ និង​ស្ថាប័ន​មួយ​ចំនួន​ទៀត ឲ្យ​ជួយ ប៉ុន្តែ​គ្មាន​បាន​លទ្ធផល​អ្វី​ឡើយ៖ «ដល់​ឆ្នាំ​២០១៣ ទៅ​រក​អន្តរាគមន៍​ពី​អាជ្ញាធរ​ដោះស្រាយ​ទំនាស់​ដីធ្លី គាត់​មក​ឲ្យ​មក​ដោះស្រាយ​នៅ​ថ្នាក់​ខេត្ត ហើយ​ដោះស្រាយ​នៅ​ថ្នាក់​ខេត្ត ហើយ​ដោះស្រាយ​នៅ​ថ្នាក់​ខេត្ត​ច្រើន​លើក​ច្រើន​សា អត់​បាន​លទ្ធផល​អី​សោះ គេ​នៅ​តែ​ដុត​បំផ្លាញ​ចម្ការ​ដំណាំ​យើង​ដដែល»

ចំណែក​ប្រជាពលរដ្ឋ​ម្នាក់​ទៀត អ្នកស្រី ហម រ៉ា បញ្ជាក់​ថា គ្រួសារ​របស់​អ្នកស្រី​នៅ​តែ​បន្ត​ការ​ទាមទារ​កាន់​កាប់​លើ​ដី​របស់​ខ្លួន​ចំនួន ៤​ហិកតារ នៅ​លើ​ទីតាំង​ចាស់​នោះ​ដដែល រហូត​ដល់​មាន​ដំណោះស្រាយ។ អ្នកស្រី​បន្ត​ថា កន្លង​មក​ឃើញ​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចំនួន ១៥​គ្រួសារ ដែល​អាជ្ញាធរ​បាន​ដោះ​ដូរ​ដី​ជូន​ពួក​គាត់​ទៅ​កន្លែង​ផ្សេង ក៏ប៉ុន្តែ​ដី​ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​ដោះ​ដូរ​នោះ សុទ្ធតែ​មាន​បញ្ហា ដូច្នេះ​អ្នកស្រី​មិន​ទុក​ចិត្ដ​នឹង​ការ​សន្យា​របស់​អាជ្ញាធរ​ឡើយ។

ឆ្លើយ​តប​នឹង​បញ្ហា​នេះ មេ​ឃុំ​ស្នាអន្សា លោក មោក កោ មាន​ប្រសាសន៍​ថា នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១២ រដ្ឋាភិបាល​បាន​ប្រកាស​កាត់​ដី​ជា​ច្រើន​រយ​ហិកតារ​ចេញ​ពី​ក្រុមហ៊ុន​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ភាពីម៉ិច ដើម្បី​ឲ្យ​ឃុំ​មួយ​ចំនួន​ក្នុង​ស្រុក​ក្រគរ បាន​គ្រប់គ្រង​ជា​ដី​ព្រៃ​សហគមន៍។ ក្នុង​នោះ ឃុំ​ស្នាអន្សា ទទួល​បាន​ដី​ទំហំ ៣០០​ហិកតារ ដោយ​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​កំពុង​មាន​បញ្ហា​នេះ​ចំនួន ៦​គ្រួសារ៖ «ដី​៦​គ្រួសារ​ទេ តែ​ដូច​លោកគ្រូ សោម សារាវុត អ៊ីចឹង ដាក់​ប្ដី​ផង​ប្រពន្ធ​ផង បំបែក​ទៅ​កូន​ទៅ​ម្ដាយ​ទៅ​បង​អ៊ីចឹង​ទៅ។ យើង​មាន​គោលការណ៍​ដែល​សុំ​ពី​ថ្នាក់​ខេត្ត​ពី​អី​មក​ហ្នឹង ជួយ​គាត់​១​ឈ្មោះ ១​ហិកតារ​អ៊ីចឹង គាត់​១​ផ្ទះ​ហ្នឹង​មាន​បី​នាក់ បាន​បី​ហិកតារ​ហើយ មិន​មែន​ជា​គ្រួសារ​ទេ អា​ហ្នឹង​វា​ទៅ​ជា​នាក់​វិញ​ហើយ»

មន្ត្រី​សម្រប​សម្រួល​នៃ​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ (Licadho) ប្រចាំ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ លោក អេង ឈុនហាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា ខាង​លោក​ធ្លាប់​ចុះ​អង្កេត​ករណី​នេះ​ផ្ទាល់​ឃើញ​ថា ដី​នៅ​តំបន់​នោះ គឺ​ជា​ដី​ព្រៃ​រិចរិល និង​មិន​សម​ជា​ដី​ព្រៃ​សហគមន៍​ឡើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ភស្តុតាង​ជា​ច្រើន​ដូច​ជា​ភ្លឺ​ស្រែ និង​ដើម​ត្នោត ជាដើម ក្នុង​ការ​បញ្ជាក់​ថា ពួក​គាត់​ពិត​ជា​ធ្លាប់​កាន់​កាប់ និង​បង្កបង្កើនផល​នៅ​លើ​ដី​នោះ​ជា​ច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ​មែន៖ «យល់​ឃើញ​ថា ដី​នេះ​ជា​ដី​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយ​ការ​បង្កើត​សហគមន៍​គាត់​មក​បង្កើត​ក្រោយ។ គួរ​តែ​រក​ព្រៃ​ដែល​វា​សម​នឹង​ព្រៃ​ថែរក្សា​សម្រាប់​សហគមន៍ មិន​មែន​ដី​ប្រជាពលរដ្ឋ​អាស្រ័យ​ផល​អស់ ហើយ​យក​ដី​ហ្នឹង​ទៅ​ធ្វើ​ជា​ដី​ព្រៃ​សហគមន៍ ធ្វើ​ម៉េច​កើត​ទៅ»

ទោះ​ជា​បែប​ណា មេ​ឃុំ​ស្នាអន្សា បញ្ជាក់​ថា ការ​កាត់​ដី​ពី​ក្រុមហ៊ុន និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​មក​ធ្វើ​ជា​សម្បត្តិ​រួម​នេះ នឹង​បាន​ផ្ដល់​ផល​ប្រយោជន៍​ច្រើន​នា​ថ្ងៃ​អនាគត សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​ឃុំ​ទាំង​មូល។ អាជ្ញាធរ និង​មន្ត្រី​ជំនាញ​ពាក់ព័ន្ធ នឹង​នាំ​យក​កូន​ឈើ​ប្រភេទ​ផ្សេងៗ​គ្នា​ទៅ​ដាំ​នៅ​លើ​ដី​ព្រៃ​សហគមន៍​នោះ​នៅ​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ តម្កល់​សាលក្រម​កំបាំង​មុខ​ទៅ​លើ​ប្រធាន​សហជីព លោក ម៉ម រិទ្ធី ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ ១៨ខែ
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។